پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,087,265 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,190,335 |
بررسی کیفیت آب‌های زیرزمینی آبخوان مشهد با استفاده از GIS و روشهای آماری چند متغیره | ||
| نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
| مقاله 6، دوره 71، شماره 3، آذر 1397، صفحه 645-657 اصل مقاله (1.19 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2018.101446.715 | ||
| نویسندگان | ||
| محبوبه سربازی1؛ سادات فیض نیا* 2؛ محمد مهدوی3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استاد دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3استاد دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کیفیت آب همواره یکی از چالشهای مهم مدیران و تصمیمگیرندگان در مدیریت جامع منابع آب است. این در حالی است که مشکلات کیفیت آب نسبت به کمیت آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. یکی از مهمترین روشها در بررسی دقیق کیفیت منابع آب و ارزیابی آن، استفاده از روشهای آماری چند متغیره است، که اکثر تغییرات یک سیستم، به منظور شناسایی عوامل مهم و تأثیرگذار را میتواند شرح دهد. این پژوهش به منظور پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی آبخوان مشهد به لحاظ قابلیت کشاورزی و بررسی کیفیت آن انجام شده است. بدین منظور ابتدا کیفیت آب زیرزمینی جهت مصارف کشاورزی بررسی و بر مبنای آن نقشههای پهنهبندی کیفی برای سالهای 1380 تا 1390 تهیه گردید. سپس با بررسی نقشة زمینشناسی منطقه، واحدهای تخریبکنندة کیفیت منابع آب تهیه و اثر سازندهای زمینشناسی بر کیفیت آب بررسی گردید. در نهایت 10 متغیر مهم کیفی آب مربوط به داده‌های 39 چاه انتخابی آبخوان، با استفاده از روشهای آماری چند متغیره، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از تحلیل عاملی برای تعیین مهمترین متغیرها، تحلیل خوشهای برای تعیین گروههای همگن متغیرها و همبستگی پیرسون برای بررسی روابط بین متغیرها استفاده گردید. به طور کلی نتایج، ارتباط عوامل بررسی شده را تأیید میکند، به نحوی که سازندهای زمینشناسی تأثیر مهمی بر روی کیفیت آب زیرزمینی داشتهاند. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد که EC و TDS با توجیه مجموع 02/71 درصد واریانس با بار عاملی 98/0 و pH با توجیه مجموع 91/14 درصد واریانس با بار عاملی 93/0 از مهمترین عوامل مؤثر در کیفیت آب زیرزمینی محدودة مطالعاتی هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کیفیت آب زیرزمینی؛ زمینشناسی؛ GIS؛ روشهای آماری چند متغیره؛ آبخوان مشهد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of Groundwater Quality of Mashhad Aquifer using GIS and Multivariate Statistical Techniques | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mahboobeh sarbazi1؛ Sadat Feiznia2؛ Mohammad Mahdavi3 | ||
| چکیده [English] | ||
| Water quality is always one of the major challenges for managers and decision makers in water resource management. However, the problems of water quality are more important than quantity. One of the main ways in thorough review and assessment of water quality using multivariate statistical techniques are, the majority of changes to a system, in order to identify important factors that influence could explain. This study classified zone Groundwater Quality Mashhad plain terms of agricultural potential and its quality review process has been carried out in recent decades. Therefore, the quality of groundwater for agricultural use was studied and maps of quality classification for 2001-2011 years were prepared. Then, using geological map, the effect of geological formations on degradation of groundwater quality was assessed. For water quality analyses, 10 important water quality variables in 39 selected wells were measured and they were analyzed using multivariate statistical techniques. The statistical analyses which were used are: Factor analysis for determining the most important variables, cluster analysis for determination of variables homogenous groups and Pearson Correlation for investigation of relationships between variables. The results have shown the best relationship between geological formation and quality factors. Also, the results of Factor Analysis also showed that EC and TDS 71.02 of the total variance explained by factor loading 0.98 and pH 14.91 of the total variance explained by factor loading 0.93 are the most important variables affecting the quality of groundwater in the study area. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Groundwater quality, geology, GIS, Multivariate statistical techniques, Mashhad Aquifer | ||
| مراجع | ||
|
[1] Abdi, P. (2007). Investigation Of Groundwater Quality Using GIS in Zanjan Plain. 3rd Conference of Geology and the Environment. [2] Adebola A. Oketola, Seun M. Adekolurejo and Oladele Osibanjo. (2013). Water Quality Assessment of River Ogun Using Multivariate Statistical Techniques. Journal of Environmental Protection, 4, 466-479 [3] Azubuike Ekwere, Aniekan Edet, Aniediobong Ukpong and Vladimir Obim. (2011). Assessment Of Seasonal Variations of Hydrochemical Signatures of Surface Water Quality Using Multivariate Statistical Methods. Journal of Sustainable Development in Africa Vol. 13, No. 8, ISSN: 1520-5509 [4] Baharvand, S. Ahmadi-Khalaji, A. Adib, A. and Yousefi-Rad, M. (2007). The Quality of Groundwater in Different Geological Formation in the Northern City of Khorramabad. 3rd Conference of Geology and the Environment. [5] Broers, HP. and van der Grift, B. (2004). Regional Monitoring of Temporal, Changes in Groundwater Quality. Journal of Hydrology, (296), 192- 220 [6] Chang, H. (2008). Spatial Analysis of Water Quality Trends in the Han River Basin, South Korea. Water Resources, 42: 3285-3304 [7] Dowlati, J. Lashkaripour, Gh. and Hafezi Moghadas, N. (2014). Investigating the Factors Affecting the Zahedan’s Aquifer Hydrogeochemistry Using Foctor Analysis, Saturation Indices and Composite Diagrams’ Methods. Journal of Water and Soil Vol. 28, No. 4, Sept.-Oct. 2014, p. 679-694 [8] Hatefi, R. Shahsavari, A. Asadiyan, F. and Khodaei, K. (2014). Assessment Of Jovein Groundwater Quality Using Principal Component Analysis. Iranian Journal of Geology Vol. 7, No. 28 [9] Kafeelah A. Yusuf1, Surukite O. Oluwole, Ibrahim O. Abdusalam3 and Abdulrafiu O. Majolagbe. (2013). Assessment of Spatial Variation of Surface Water Quality in Lagos, Using Multivariate Statistical Techniques. Journal of Environment Vol. 02, Issue 04, pp. 94-102 [10] Karami, F. and Bayati-Khatibi, M. (2012). Spatial Monitoring Signatures Of Groundwater Quality in Different Geological Formations- Case Study: Upstream Ajichay Basin. Journal of Geography and Regional Development, No. 17: 27- 48 [11] Karbasi, A. and Shahbazi, A. (2006). Water Quality of Rivers in Gilan Province Using Multivariate Statistical Techniques. Journal of Advanced Research in Environmental. No. 5. [12] Ouyang, Y. P. Nkedi- Kizza, Q.T. Shinde, Wu. and Hung, C.H. (2006). Assessment of Seasonal Variation in Surface Water Quality. Water Research Jornal, 40, 3800-3810. [13] Rajaei, Gh. Mahdinezhad, M. and Hesari-Motlagh, S. (2011). Quality of Drinking Water in the Rural Birjand and Qaen plains, 2009- 2010. Journal of Health System Research. ISSN 1735- 2363. [14] Sarbazi, M. Mahdavi, M. and Feiznia, S. (2010). Classification Of Groundwater Quality In Mashhad Plain, Master Thesis, University of Tehran. [15] Sedaghat, M. (2008). Land and Water Resources (Groundwater), University of Payam-noor. [16] Simnov, V. Stratis, J.A. Samara, C. Zachariadis, G. Voutsa, D. Anthemidis, A. Sofoniou, M. and Kouimtzis, Th. (2003). Assessment of the Surface Water Quality in Northern Greece. Water research, 37, 4119- 4124. [17] Yang, X. and Jin, W. (2010). GIS-based Spatial Regression and Prediction of Water Quality in River Networks: A Case Study in Iowa. J. Environ. Manage. 91: 1934-1951 [18] Yetik, M.K. Yüceer, M. Berber, R. and Karadurmus, E. (2009). River Water Quality Model Verification through a GIS based Software. P 1-6, ADCHEM 2009, IFAC Symposium on Advanced Control of Chemical Processes, July 12-15, Istanbul-Turkey. [19] Zhang, Q. shi, X. hung, B. Yu, D.S. oborn, I. BLOMBACK, A. wang H.J. pagella, T.F. and Sinclair F.L. (2007). Surface Water Quality of Factory- based and Vegetable- based Peri- urban Areas in the Uangtze River Delta Region. China, Catena 69, 57-64 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 597 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 444 |
||