پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,223 |
| تعداد مقالات | 67,680 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,871,817 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,543,737 |
بررسی بداهه‌پردازی درموسیقی ایرانی براساس پدیدهشناسی استعلایی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| مقاله 7، دوره 23، شماره 4، دی 1397، صفحه 67-74 اصل مقاله (767.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2018.69007 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی مختاری1؛ نرگس ذاکر جعفری* 2 | ||
| 1فارغ التحصیل/ دانشگاه گیلان | ||
| 2عضو هیأت علمی/ دانشگاه گیلان | ||
| چکیده | ||
| بداهه‌پردازی، اجرایی در «لحظه» است که حداقل در قرن اخیر شیوه‌ی آفرینش غالب در اجراهای موسیقی ایرانی بوده است. تعاریف متعدد از بداهه‌پردازی مجالی برای مفهوم‌پردازی آن به روش علمی میسر نساخته است. هدف از این پژوهش رسیدن به تعریفی یکدست از فرایند بداهه‌پردازی با تکیه بر روش پدیدهشناسی است. پدیدهشناسی استعلایی، در مقام روش‌شناسی پژوهش، توصیف دقیقی از مراحلی که بداهه‌پرداز از ابتدا تا انتها طی می‌کند تا به خلق یک اثر موسیقایی ختم شود، مهیا می‌سازد. در این پژوهش «ردیف» به‌عنوان الگوی مرسوم در موسیقی کلاسیک ایرانی مورد توجه است. ابتدا باور طیف سنت‌گرا به‌مثابه‌ی رویکردی که در پدیدهشناسی از آن با عنوان رویکرد طبیعی یاد می‌شود، در نظر گرفته شد. سپس با به تعلیق درآوردن این رویکرد، راه را برای تطبیق سایر مراحل پدیدهشناسی با بداهه‌پردازی هموار ساختیم. در نتیجه‌ی این تطبیق بستری فراهم شد تا بداهه‌پردازی به‌صورتی روش‌مند، مورد تحلیل قرار گیرد. از یافته‌های این تحقیق می‌توان گفت رسیدن به ذات ردیف ـ که فواصل مُدها، روند ملودی و ریتم را شامل می‌شود ـ نفش تخیّل را در آگاهی بداهه‌پرداز برجسته کرده و به تبع آن اجرایی آزادانه با تکیه بر خلاقیت هرچه بیشتر او رقم می‌خورد. این پژوهش به شیوه‌ی کیفی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای تدوین گردیده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بداهه‌پردازی؛ ردیف موسیقی ایرانی؛ پدیدهشناسی؛ هوسرل؛ اپوخه؛ زیست جهان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Improvisation in Iranian Classical Music based on Transcendental Phenomenology | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehdi Mokhtari1؛ Narges Zaker Jafari2 | ||
| 1University of Guilan | ||
| 2Faculty member / The University of Guilan | ||
| چکیده [English] | ||
| Improvisation is a performance in the “moment” and without previous prediction which at least in the last century was the dominant form of Iranian classical music. However, existence of multiple versions and definitions of improvisation rob the opportunity of conceptualizing the scientific method. Thus, this study aims to reach a uniform definition of the concept. This study is based on the theories of the Austrian philosopher Edmund Husserl's transcendental phenomenology. This notion, as a research methodology, provides the steps in improvisation from start to finish leading to the creation of a musical work in details. In this study, the role of improvisation as a creator has the utmost importance, actually, the understanding of improvisation becomes possible on the basis of “Understanding of the Improviser’s Life and World ". The findings of this study renders the "Radif" as the model of Iran's traditional classical music so as to improvisation is taken into consideration on the Radif. The aforementioned issues can be summarized in “what is improvisation?”, or in other words, how can a comprehensive definition of improvisation be reached based on a methodology? For this purpose, the traditionalism’s belief (meticulous performing of Radif) as an approach referred to as natural approach in phenomenology is taken into consideration. Then, with the help of a suspension of this approach, it paved the way for the implementation of other phases of phenomenology with improvisation. Reaching to the essence of the given phenomenon (Radif) in the process of Eidetic reduction, summons our attention to the elements such as constituent’s intervals, melodic and rhythmic patterns in circulation of "Radif" that through them the essence or nature of a Goosheh is revealed. Then, the improviser was subjected to the phenomenological reduction and all meaning and validity of previously learned subject were taken away from him. This process provided a situation that improviser encounters the essence of the Radif in a pure sense, without any presupposition. The phenomenon appears to subject in two ways: a) something that is outside of our consciousness and is objective and b) something that shapes in our mind and consciousness. Thus, "eidetic reduction" phenomenon is rendered outside of the mind which leads us to its essence of nature. The consciousness of the subject is exposed to "phenomenological reduction", and is cleared of the assumptions and judgments. The final phase, in which subject and object are linked together, is an encounter between an effortless mastery of improvisation, free from any supposition, with a phenomenon known as Radif. It is in this encounter that horizons, due to the expansion and development process, is revealed to the improviser and each horizon is followed by a new horizon. In fact, the expansion and development is a platform for demonstrating creativity which increases the possibilities of the improviser and assist him in exploring new possibilities as well. As a result, the implementation of improvisation with concepts like: epoche, reduction, intentionality and other such elements provide a basis to explore the improvisation methodologically. This study is a qualitative method and has been conducted on library resources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Improvisation, Iranian Classical Music, Radif, phenomenology, Husserl, Epoché, Life World | ||
| مراجع | ||
|
آزاده‌فر، محمدرضا (1395 الف)، موسیقی در فلسفه و عرفان، یک مقدمه‌ی کوتاه، نشر مرکز، تهران. آزاده‌فر، محمدرضا (1395 ب)، مبانی آفرینش ملودی در آهنگسازی، نشر مرکز، تهران. اسعدی، هومان (1382)، دستگاه به عنوان مجموعه‌ای چند مُدی، فصلنامه ماهور، شماره 22، صص 43-56. اسعدی، هومان (1384)، جستاری درمفهوم موسیقایی زمان از منظری پدیدارشناختی، فصلنامه ماهور، شماره 28، صص 81-93. اعرابی، سید محمد (1390)، استراتژی تحقیق پدیدارشناسی، فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 68، صص 31-58. بنسن، بروس الیس (1394)، پدیدارشناسی موسیقی، ترجمه ی حسین یاسینی، ققنوس، تهران. پاورز، هرولد (1382)، مُد به عنوان یک مفهوم موسیقی شناختی، ترجمهی علی پاپلی یزدی، فصلنامه ماهور، شماره 22، صص 121-143. پرتوی، پروین (1387)، پدیدارشناسی مکان، فرهنگستان هنر، تهران. تهذیبی، حسین (1388)، بررسى تطبیقى چهار اثر بداهه‌نوازی دردستگاه نوا، استاد راهنما: محمدرضا آزاده‌فر، دانشگاه هنر تهران. خاتمی، محمود (1392)، گفتارهایی در پدیدار شناسی هنر، فرهنگستان هنر، تهران. دارتیگ، آندره(1378)، پدیدار شناسی چیست؟، ترجمهی محمود نوالی ، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، تهران. دورینگ، ژان (1386)، بداهه پردازی در موسیقی هنری ایران، ترجمهی ساسان فاطمی، فصلنامه ماهور، شماره 37، صص 171-177. رحیم‌زاده ایلخچی، قاسم (1392)، ارائه‌ی راهکارهایی برای بداهه‌نوازی بامتر آزاد و ثابت برگرفته از آثارکلاسیک تارنوازی، استاد راهنما: محمدرضا آزاده‌فر، دانشگاه هنر تهران. رشیدیان، عبدالکریم (1388)، هوسرل در متن آثارش، نشر نی، تهران. ریخته‌گران، محمدرضا (1389)، پدیدارشناسی، هنر، مدرنیته، ساقی، تهران. ساکالوفسکی، رابرت (1384)، درآمدی بر پدیدارشناسی، ترجمهی محمدرضا قربانی، گام نو، تهران. شوتز، آلفرد (1371)، چند مفهوم اصلی پدیدارشناسی، ترجمهی یوسف اباذری، فصلنامه فرهنگ (ویژه فلسفه)، شماره 11، صص 11-32. صداقت‌کیش، آروین (1395)، پیش درآمد ـ شرحی بر پدیدارشناسی موسیقی بنسن (اینگاردن)، فصلنامه ماهور، شماره 71، صص 179-205. کاکلمنز، جوزف (1371)، تفکرات کانت و هوسرل درباره منِ ناب، ترجمهی امیرحسین رنجبر، تهران، فصلنامه فرهنگ (ویژهی فلسفه)، شماره 11، صص 137-175. کلهر، رضا (1381)، پدیدارشناسی برنتانو، حیث التفاتی و شهودی، نامه مفید، شماره 30، صص 27-48. کیانی، مجید (1393)، هفت دستگاه موسیقی ایران، سوره، تهران. لطفی، محمدرضا (1388)، چند باب در شناخت موسیقی رسمی، مجموعه مقالات موسیقی، کتاب سال شیدا، صص 19-38. لیوتار، ژان فرانسوا (1384)، پدیدهشناسی، ترجمهی عبدالکریم رشیدیان، نشر نی، تهران. نتل، برونو (1394)، ردیف موسیقی دستگاهی ایران، ترجمهی علی شادکام، سوره مهر، تهران. نوشین، لادن (1386)، بداهه‌پردازی به‌عنوان «دیگری»؛ خلاقیت، دانش و قدرت، مطالعه‌ی موردی موسیقی کلاسیک ایرانی، ترجمهی ناتالی چوبینه، فصلنامه ماهور، شماره 37، صص 179-228. هودیه، آندره (1389)، فرمهای موسیقی، ترجمهی محسن الهامیان، نشر دنیای نو، تهران. هوسرل، ادموند (1384)، تاملات دکارتی، ترجمهی عبدالکریم رشیدیان، نشر نی، تهران. Moridzadeh, Hafez (2000), In the Course of Performance: Studies in the World of Musical Improvisation by Bruno Nettl: Melinda Russell, Ethnomusicology, Vol. 44, No. 3 (Autumn 2000), pp. 517 _ 520. Published by University of Illinois Press on behalf of Society for Ethnomusicology.
Nettl, Bruno (1998), In the Course of Performance Studies in the World of Musical Improvisation, Edited by Bruno Nettl, and Melinda Russell, Chicago Studies in Ethnomusicology, Chicago.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 825 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,524 |
||