تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,115,506 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,219,661 |
نوسلفیگری و روندپژوهی الگوی تهدیدهای امنیت منطقهای ایران | ||
فصلنامه سیاست | ||
مقاله 7، دوره 48، شماره 4، اسفند 1397، صفحه 927-944 اصل مقاله (253.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2018.249075.1007198 | ||
نویسنده | ||
حسین خانی* | ||
استادیار علوم سیاسی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
رشد نوسلفیگری و ظهور پدیدۀ داعش در خاورمیانه، نشاندهندۀ بروز نوعی از تهدیدهای جدید است که نهتنها در درون کشوری خاص، بلکه بهصورت بیسابقهای در خاورمیانه گسترش یافته است. هدف نوشتار حاضر روندپژوهی تهدیدهای امنیت منطقهای ایران در اثر پیدایش تهدیدهای نوین امنیتی در سایۀ ظهور و گسترش نوسلفیگرایی است. پرسش اصلی آن است که «پیشرانهای اثرگذار بر حیات نوسلفیگری و شکلگیری روند تهدیدهای امنیت منطقهای ایران کداماند؟» در پاسخ، فرضیۀ اصلی این نوشتار بر این مبنا استوار است که روند مذکور، در سه سطح و تحت تأثیر پیشرانهای بحران شامل «کنش بازیگران بینالمللی»، «واگرایی در انسجام داخلی ساختار اجتماعی جهان اسلام» و «رقابت ایدئولوژیکی و اختلاف منافع بازیگران رقیب منطقهای» قرار دارد. یافتههای پژوهش نیز شامل جهانی شدن، افزایش امنیت اسرائیل، دوگانۀ نظم/بینظمی در دورۀ گذار، جنگهای نیابتی، نوسلفیگری و پیدایش گروههای سلفیـ تکفیری، شیعهستیزی و فقهالتکفیر، شکافهای قومی و مذهبی، بحران هویت و دولتهای فروماندهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
امنیت منطقهای؛ ایران؛ پیشرانها؛ خاورمیانه؛ دولتهای فرومانده | ||
عنوان مقاله [English] | ||
NEW SALAFISM AND ANALYSIS PROCESSES FOR IRAN'S REGIONAL SECURITY THREAT PATTERNS | ||
نویسندگان [English] | ||
Hossein Khani | ||
Assistant Professor, Political Science Department, Payame Noor University, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The growth of New-Salafism and the emergence of the ISIS phenomenon in the Middle East show a new kind of threat that spread not only in a particular country, but also unprecedentedly in the Middle East. The purpose of the present paper is to study the threat of regional security in Iran as a result of the emergence of new security threats in the light of the emergence and expansion of New-Salafism. The main question is: “What are the drivers that affect the survival of New-Salafism and the formation of regional security threats?” In response, the main hypothesis of this paper is based on the fact that the above-mentioned process, at three levels and under the influence of crisis drivers, includes “action of international actors,” Divergence in the coherence of the social structure of the Muslim world “and” ideological competition and the disparity of interests of rival regional actors.” Research findings include globalization, increased security of Israel, the duality of order/irregularity during the transition period, the proletarian wars, nostalgia, and the emergence of Takfiri Salafist groups, Anti-Shiite and jurisprudence, ethnic cleansing, identity crisis, and overcrowded governments. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Driver forces, failed states, Iran, Middle East, Regional security | ||
مراجع | ||
الف) فارسی - ابراهیمنژاد، محمد؛ و فرمانیان، مهدی (1393). «بررسی انتقادی تاریخ و افکار داعش»، در: مجموعه مقالات کنگرۀ جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، ج1، قم: دارالاعلام لمدرسه اهل البیت (ع). - ابراهیمی، نبیالله (1392). سلفیگری جهادی و تحولات هویتی در ایران، تهران: مؤسسۀ مطالعات ملی. - ------------ (1389). «گفتمان اسلام سلفی و جهانی شدن امنیت خاورمیانه»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، دورۀ 13، ش 50،: 194-175. - آجیلی، هادی؛ و مبینیکشه، زهرا (1394). «نقش داعش در شکلگیری معادلات جدید در خاورمیانه»، حبلالمتین، سال سوم، ش 9 : 142-119. - امیرخانی، علی (1389). «ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی»، معرفت کلامی، سال اول، ش 3: 172-141. - انتصار، نادر (1393). «نقش نقشبندیه در بحران عراق»، ماهنامۀ همشهری ماه، ش 122: 17-11. - بصیری، محمدعلی؛ و باقری، محسن (1394). «بررسی تطبیقی گفتمان اسلامی حزبالله لبنان و گفتمان سلفی تکفیری»، فصلنامۀ روابط فرهنگی، سال اول، ش اول: 114-87. - پورحمزاوی، کریم (1395). داعش؛ خاورمیانه در آتش جهادگرایان، لندن: نوگام. - جباری لیلا (1395). «داعش: زیرساختها و پیچیدگیهای فکری»، مجموعه مقالات همایش ملی بررسی جریانهای سلفی- تکفیری؛ پیامدها، روندها و ریشهها، دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی. - حاتمی، محمدرضا (1394). «شکلگیری داعش در کانون پویش جهانی شدن»، پژوهشنامۀ روابط بین الملل، دورۀ 8، ش 30، تابستان: 170- 147. - رنجبرشیرازی، مصطفی؛ نجاتی ارانی، حمزه؛ و فاطمی صدر، امیر (1393). جریانشناسی داعش: چیستی، شاخصهها و راهکارهای مواجهه، تهران: سخنوران. - زالی، سلمان (1395). «درآمدی بر روندپژوهی در اجرا»، ماهنامۀ نامۀ آیندهپژوهی، ش 36، شهریور: 24 – 22. - زراعتپیشه، نجف (1384). برآورد استراتژیک عربستان سعودی، تهران: مؤسسۀ فرهنگی ابرار معاصر تهران. - ستوده، علیاصغر و خزائی، جعفر (1393). «آسیبشناسی رشد جریانهای تکفیری در خاورمیانه»، فصلنامۀ علمی-تخصصی حبلالمتین، سال سوم، ش 9: 24-5. - سید نژاد، سیدباقر (1390). «رویکردشناسی فلسفی و معرفتی جریان سلفی گری»، فلسفۀ دین، ش 11: 160 – 131. - سیفزاده، حسین (1378). اصول روابط بین الملل (الف و ب)، تهران: دادگستر. - شیخ حسینی، مختار؛ و جلیلی، محمدجواد (1393). «نقش قدرتهای بین المللی در رشد و گسترش جریانهای تکفیری و پیامدهای آن بر جهان اسلام» در: مجموعه مقالات کنگرۀ جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، ج2، قم: دارالاعلام لمدرسه اهل البیت (ع). - شیخحسینی، مختار (1393). «زمینههای ذهنی عینی رشد داعش در عراق»، هفتهنامۀ پنجره، ش 199: 21-16. - صالحی، سیدجواد و مرادینیاز، صالح (1394). «پیامدهای ظهور داعش بر ژئوپلتیک خاورمیانه»، فصلنامۀ پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، ش اول: 127-103. - عباسزاده، مهدی؛ و سبزی، روحالله (1394). «شیوههای هویت جویی القاعده و داعش»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ش 302: 67-54 . - غرایاق زندی، داود (1394). «مدعیات جدید داعش در مورد ایران و تشیع»، دیدهبان امنیت ملی، ش 44: 46-41. - فوزی، یحیی (1389). «گونهشناسی فکری جنبشهای اسلامی معاصر و پیامدهای سیاسی- امنیتی آن در جهان اسلام»، فصلنامۀ مطالعاتراهبردی، سالسیزدهم، ش 50: 173-153. - فیرحی، داود (1393). فقه و سیاست در ایران معاصر، ج2، تهران: نی. - قوام، عبدالعلی و سیامک بهرامی (1392). «جامعهشناسی جریانهای اسلامی: دیالکتیک عقل و خشونت»، فصلنامۀ روابط خارجی، سال پنجم، ش 4: 70-29. - کسایی، رقیه و طلایی، رضا (1393). «جستاری بر آیندهپژوهی در مرزبانی ناجا و ارائه مدل مفهومی»، پژوهشنامۀ مطالعات مرزی، سال 2، ش 2: 157–121. - کماسی (1395). «نوسلفیگری سعودی و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات همایش ملی بررسی جریانهای سلفی- تکفیری؛ پیامدها، روندها و ریشهها، دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی. - محکمکار، ایمان؛ حلاج محمدمهدی؛ طبری، ربابه؛ ساداتموسوی، زهره (1395). «چرایی و چگونگی شکلگیری گروهک تروریستی- تکفیری داعش و تحلیل نقش دولتهای منطقهای و فرامنطقهای در تداوم حرکت آن»، مجموعه مقالات همایش ملی بررسی جریانهای سلفی- تکفیری؛ پیامدها، روندها و ریشهها، دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی. - مرادی، اسدالله؛ و شهرامنیا؛ امیرمسعود (1394). «بحران سوریه و امنیت منطقهای جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ پژوهشهای راهبردی سیاست، سال چهارم، ش 15 (پیاپی 45): 152-125. - میجر، روئل (1390). «بهسوی اسلام سیاسی»، مرضیه السادات مطهری، در: خواجه سروی، غلامرضا، بیداری اسلامی در گستره سیاست جهانی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). - نظری، علیاشرف و السمیری، عبدالعظیم (1393). «بازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام (داعش): فهم زمینههای فکری و سیاسی- اجتماعی»، فصلنامۀ علوم سیاسی، سال هفدهم، ش 68: 108 - 75. - وطنپور، علیرضا (1389). آیندهپژوهی پلیس و پیشگیری حفاظتی، فصلنامۀ مطالعات حفاظت و امنیت انتظامی، سال 5، ش 15: 82 – 57. ب) لاتین -Bunker, R. J. & Sullivan, J. P. (2015). Counterterrorism Bridging Operations and Theory, Bloomington: iUniverse.
- Jabareen, Yosef (2015). “The emerging Islamic State: Terror, territoriality, and the agenda of social transformation”, Urban Planning and Politics, Faculty of Architecture and Town Planning, Technion – Israel Institute of Technology, 33855 Haifa, PP. 52-55.
- Kfir, Isaac (2015). “Social Identity Group and Human (In) Security: The case of Islamic (ISIL)”, Studies in Conflict & Terrorism, PP. 233-252.
- Phillips, A. (2014). “The Islamic State's Challenge to International order”, Australian Journal of International Affairs, Vol. 68. No. 5, 495- 498.
-Rothberg, Robert (2003). When State Fail: Causes and Consequences, princton, priston University Press.
- Sheikh, Naveed S. (2003). The New Politics of Islam; Pan-Islamic Foreign Policy in a World of States, London: Routledge.
- SIPRI Yearbook (2017). Oxford University Press, on behalf of Stockholm.
- Twiss Brian C. (1992). Forecasting for Technologists and Engineers: A Practical Guide for better dicitions, Peter Peregrinus, London.
تارنما | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 545 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 793 |