سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,097,982
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,205,556
میکانیکی, جواد, اسمعیل نژاد, مرتضی, اکبرپور, محمد. (1398). ارزیابی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی در مقابل مخاطرات محیطی (مورد‌مطالعه: شهرستان‌های بیرجند و خوسف). , 10(2), 244-257. doi: 10.22059/jrur.2019.264124.1277
جواد میکانیکی; مرتضی اسمعیل نژاد; محمد اکبرپور. "ارزیابی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی در مقابل مخاطرات محیطی (مورد‌مطالعه: شهرستان‌های بیرجند و خوسف)". , 10, 2, 1398, 244-257. doi: 10.22059/jrur.2019.264124.1277
میکانیکی, جواد, اسمعیل نژاد, مرتضی, اکبرپور, محمد. (1398). 'ارزیابی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی در مقابل مخاطرات محیطی (مورد‌مطالعه: شهرستان‌های بیرجند و خوسف)', , 10(2), pp. 244-257. doi: 10.22059/jrur.2019.264124.1277
میکانیکی, جواد, اسمعیل نژاد, مرتضی, اکبرپور, محمد. ارزیابی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی در مقابل مخاطرات محیطی (مورد‌مطالعه: شهرستان‌های بیرجند و خوسف). , 1398; 10(2): 244-257. doi: 10.22059/jrur.2019.264124.1277

ارزیابی آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی در مقابل مخاطرات محیطی (مورد‌مطالعه: شهرستان‌های بیرجند و خوسف)

پژوهش های روستائی
مقاله 6، دوره 10، شماره 2، شهریور 1398، صفحه 244-257    اصل مقاله (3.75 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2019.264124.1277
نویسندگان
جواد میکانیکی1؛ مرتضی اسمعیل نژاد1؛ محمد اکبرپور* 2
1دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
2استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده
رفتار مخاطرات طبیعی در طی زمان منجر به تخریب بنیان‌های طبیعی و انسان‌ساخت نقاط روستایی می‌گردد. تحلیل فضایی مخاطرات و ارتباط آن با محیط انسان‌ساخت می‌تواند درک فضایی ما را نسبت به روابط فضایی تبیین کند.  شهرستان‌های بیرجند و خوسف یکی از مناطق ناپایدار جمعیتی طی دو دهه اخیر بوده‌اند. مخاطرات محیطی مانند خشکسالی، بحران آب و ریزگردها پیشران ناپایداری این روستاها شده و  باعث تخلیه جمعیت روستایی در این منطقه گشته‌اند. این پژوهش با رویکردی کاربردی به ارزیابی مخاطرات محیطی محدوده موردمطالعه پرداخته و نقش آن‌ها را در ناپایداری روستاهای منطقه بررسی نموده است. برای انجام این پژوهش نخست به ایجاد پایگاه داده‌ای مهم‌ترین مخاطرات محیطی (خشکسالی، زلزله، یخبندان، گردوغبار، شوری و سختی آب) در محیط جی.آی.اس صورت گرفت و با استفاده از روش‌های وزن دهی فازی نقشه نهایی مخاطرات محدوده تهیه و نقاط داغ و سرد آن شناسایی و الگوهای خطر آشکار شد. سپس پایگاه جمعیتی 540 روستای منطقه برای شش دوره سرشماری (1395-1355) با استفاده از نظرسنجی درباره شدت، فراوانی مخاطرات و میزان تاب‌آوری روستایی با تهیه پرسشنامه تخصصی ویژگی‌های مخاطرات محیطی منطقه واکاوی گردید. نتایج نشان می‌دهد که 250 روستا دارای رشد جمعیتی صفر و منفی می‌باشند. مناطق جنوبی و شمالی منطقه دارای شدت آسیب‌پذیری بالایی هستند. همچنین 47 درصد از منطقه در پهنه خطرپذیری شدید قرار دارند که مشتمل بر67 سکونتگاه است در این پهنه واقع گردیده‌اند.
کلیدواژه‌ها
ناپایداری؛ تحلیل فضایی؛ مخاطرات؛ آسیب‌پذیری؛ خوسف و بیرجند
عنوان مقاله [English]
Evaluation of the Vulnerability of Rural Settlements Against Environmental Hazards: A Case Study of Birjand and Khosf
نویسندگان [English]
Javad Mikaniniki1؛ Moretza Esmaeilnezhad1؛ Mohammad Akbarpour2
1Associate professor of Geography, Department of Geography, ,Faculty of Literature and Humanities, Birjand University, Birjand, Iran.
2Assistant professor of Geography, Department of Geography, ,Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]
Natural hazards over time lead to the destruction of natural and human infrastructures in rural areas. The spatial analysis of hazards and their relation to the man-made environment can explain our perception of space in spatial relationships. This research first seeks to discover the natural hazards in the study area and then identify the villages that are unstable in the face of natural disasters. The study was carried out in two steps. First, a database was created of the most important environmental hazards (i.e. drought, earthquake, frost, dust, salinity and water hardness) in the GIS environment. Through the fuzzy weighing method, the final map of the hazards in the area was plotted, its hot and cold spots were identified, and the risk patterns were detected. Then, the population base of 540 villages in the region was analyzed for six census periods (1977-1987-1997-2007-2012-2017). This was done by collecting data on the severity, frequency of hazards and the level of rural resilience. The data collection tool was a specific questionnaire on the environmental hazards of the region. The results show that 250 villages have a zero or negative population growth. The southern and northern regions are severely vulnerable. Also, through a combination of the hazard sets, 47% of the area was found to be in a high-risk zone, which includes 67 villages.
کلیدواژه‌ها [English]
instability, Spatial Analysis, Hazard, Vulnerability, Khosf and Birjand
مراجع

Asgari, Ali (2011), Analyze of Spatial Planning with ARCGIS, Organization of IT Municipally Tehran Publications.
Benson, C. (1997), “The economic impact of natural disasters in Vietnam', Research Report.pp1-28.
Beyglou,Jafar,Ghadirimsom,Mojtaba,Mosavirozan,Mohammad,Bakhshi,Zahra(2013), The Role of Natural Factors in Spatial Distribution of Rural Settlements of Torbate Jam City, Journal of Spatial Economicand Rural Development ,4(2),PP 33-54.
Brooks, N. (2003): Vulnerability, Risk and Adaptation: A Conceptual Framework. Tyndall Centre working. Tyndall Centre for Climate Change Research. University of East Anglia, Norwich, UK.38 (3), pp 644-656.
Clark, G. E. S. C. Moser. S. J. Ratick, K. Dow, W. B. Meyer, S. Emani. W. Jin, J. X. Kasperson, R. E. Kasperson and H. E. Schwarz, (1998), assessing the vulnerability of coastal communities to extreme storms: the case of Revere, MA., USA, Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 3, 59-82.
Davies, M. Christophe Bene. Alexander Arnall, Thomas Tanner, Andrew Newsham and Cristina Coirolo (2013), "Promoting Resilient Livelihoods through Adaptive Social Protection: Lessons from 124 programmers in South Asia". Development Policy Review, 31(1): 27-58.
Elbers, C. Lanjouw, J. and Lanjouw, P., (2003), Micro-level estimation of poverty and inequality, Econometrica, 71 (1), 355-364.
Forster, S. (2008): Assessing Flood Riskfor a Rural Detention Area. Natural Hazards and Earth System Sciences; vol. 8, pp 311 – 322.
Guha-Spair, D., (2011) trends in Natural disaster. Louvain School of Medicine Brussels. Venice.
Gwimbi, P. (2009): Linking Rural Community Livelihoods to Resilience Building in Flood Risk reduction in Zimbabwe; Journal of Disaster Risk Studies, vol. 2 (1); pp 71 – 79.
Hean,H and Herish, G.,(2006). The Economics of Natural Disaster-Implications and Challenge for Food Security. In northern Cyprus. Building and Environment, .37:1003-1012.
Hunter, Lori M, Sheena, Murray, Fernando Riosmena, (2011): “Climatic Variability and U.S. Migration from Rural Mexico, Population Program POP, ISB”, Institute of Behavioral Since.
IPCC (2010), Intergovernmental Panel on Climate Change. ipccreports/tar/wg1/index.php?idp-40
Jinadu, A. M. (2014): Rural Hazards and Vulnerability Assessment in the Downstream Sector of Shiroro Dam, Nigeria. In: Planet and Risk, 2(6): 370-375, Davos: Global Risk Forum GRF Davos.
Kapalan, D., (2010). Natural disaster and differential household effect: evidence from the 2006 Java Earthquake.
Kenny, A. (2008). Assessment of the Social Impacts of Drought, Journal of American Water Resources, Association Vol. 37, No 3.
Ltifeh, N., Jahani, M., Jafari, H. (2017) Instability of rural settlements with the effect of natural factor Case Study: Damavand County villages, Natural Geography Quarterly, 10(73), pp105-124.
Ludwing, F., Scheltinga, C., Verhangen, J., Kruit, B., Van Ierland, E., Dellink, R., Bruin, K., De Bruin., K.,  and Kabat, P. (2007) Climate change impacts on development countries-EU accountability.Ip-04.
Mitchell, A., (2005)The ESRI Guide to GIS Analysis, Volume 2. ESRI Press.
Mohammadi,Sadi,Rostami,Shahbakht,Chaleshi,Mostafa,Soltanimoghadas,Reyhaneh,(2016), The role of natural factors in the instability of rural settlements in the mountainous region and Zagros mountains Case study: Marivan and Saravabad villages, geography and development,3(45),pp133-158.
Okuyama, Y., and Sahin, S., (2009) Impact estimate of disaster, A global aggregate for 1960 to 2007.
Pelling, M., A Ozerdem and Barakat, S., (2002) the macro-economic of Disasters. Progress in Development Studies, 2-4.
Plan of Spatial Planning Khorsanjonobi, (2017), First Volume.
Rezvani,Mohammadreza(2011),Introduction  to  Rural Development in Iran , First Volume, Ghomes  Publications ,Tehran
Saberifar,Rostam(2009) Analytical survey of marginalization in Birjand: case study of Workers Area, Geographical Research Journal,1(52),pp29-52.
United Nations. (2013): Global Assessment Report on Disaster Risk Reduction; From Shared Risk to Shared Value: The Business Case for Disaster Risk Reduction;pp xiii – xiv.
Walker, R.T., and Khatib, M.M., 2006, Active fulting in the Birjand region of in eastern Iran. Tectonics, V. 25, p. 1-17.
World Bank. 2010. Agriculture for development. World development report 2008. Washington, DC: World Bank.
Yarahmadi,D.,Ashrafi, S.,(2016) Environmental factors affecting the formation and occurrence of natural hazards in rural areas of Silakhor plain, Lorestan province, Environmental hazards Journal,5(8),pp123-136.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 976
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 957


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب