پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,507,321 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,771,073 |
درک معنایی نخبگان و ذی‌مدخلان محلی از طرح انتقال آب رودخانه زاب به دریاچة ارومیه؛ ارائة مدل داده‌بنیاد | ||
| مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران | ||
| مقاله 2، دوره 8، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 1-32 اصل مقاله (990.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2019.260880.707 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین دانش‌مهر* 1؛ رشید احمد رش2؛ علیرضا کریمی3 | ||
| 1استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه کردستان | ||
| 2استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه فرهنگیان کردستان | ||
| 3استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه خوارزمی | ||
| چکیده | ||
| پژوهش کیفی حاضر به‌کمک نظریة زمینهای انجام شده و در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که ذی‌نفعان و ذی‌ربطان حوضة مبدأ انتقال آب (رودخانة زاب) چگونه پدیدة انتقال آب به دریاچة ارومیه را درک و تفسیر می‌کنند و از دیدگاه آنان، شرایط، تعاملات و پیامدهای این وضعیت چگونه بازنمایی می‌شود. گردآوری و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک‌های مصاحبة عمیق (22 مصاحبه) و بحث گروهی (8 بحث) به‌کمک نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نیز در قالب 90 مفهوم اولیه، 13 مفهوم محوری و یک مقولة هسته‌ای طبقه‌بندی شد. مقوله‌های محوری عبارت‌اند از: دگرگونی وضعیت معیشت مردم در مبدأ، افزایش حساسیت‌های قومیتی، رونق کشاورزی در زمینهای مسیر انتقال آب، خسارات جبران‌ناپذیر به کشاورزی، مشکلات زیستی و روستازدگی در مبدأ، خشک‌شدن دریاچة ارومیه، تهدیدات سلامتی، تغییر الگوی کشت، دید امنیتی به پدیدة انتقال آب، تغییر قیمت زمین، واگرایی اقوام، نگاهی میانجی‌گرایانه در انتقال، راهبرد زیست‌محیطی، تشدید فقر در مبدأ و هزینه‌بربودن فرایند انتقال. هستة مرکزی که دیگر مقوله‌ها حول آن شکل گرفته و مدل نظری بر پایة آن سامان یافته است، از مخاطرات و پیامدهای انتقال آب محسوب می‌شود که در قالب خط سیر مطالعه تفسیر شده است. براساس یافته‌های پژوهش، ساکنان منطقة مدنظر به پدیدة انتقال آب میان‌حوضه‌ای حساس هستند و آب را کالایی سیاسی تلقی می‌کنند که ممکن است به منشأ مناقشات جدی در منطقه تبدیل شود. به‌نظر می‌رسد مسئلة انتقال آب بیش از آنکه تکنیک به‌شمار بیاید، حامل مسائل اجتماعی و فرهنگی است. در این میان، غفلت و بی‌توجهی به این مسئله، ضمن اینکه سرمایه‌گذاری‌های سنگین را با خطر مواجه می‌کند، تبعات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی را به‌دنبال خواهد داشت. براساس یافته‌های پژوهش، انتقال آب مازاد در حوضة زاب و شهرهای سردشت و پیرانشهر، گزینة مطلوب و پایداری در شرایط اجتماعی و فرهنگی فعلی است. در مرحلة اول، از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود کشاورزی و صنعتی منطقه استفاده می‌شود. در مرحلة بعد نیز توسعة نامتوازن و بدقواره میان‌منطقه‌ای کاهش می‌یابد. در این صورت ضمن پایداری بهره‌برداری، مخاطرات ذکرشده نیز کم‌رنگ می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انتقال آب؛ توسعة پایدار محلی؛ دریاچة ارومیه؛ رودخانة زاب؛ مخاطرات اجتماعی؛ نظریة زمینهای | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Perceptional Understanding by Local Elites and People around the Zab River’s Water Transfer to Urumieh Lake | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Daneshmehr1؛ Rashid Ahmadrash2؛ Alireaz Karimi3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Sociology, Kordestan University | ||
| 2Assistant Professor, Farhangyan University of Kordestan | ||
| 3Assistant Professor, Kharzmi University | ||
| چکیده [English] | ||
| The present research is carried out in a qualitative tradition using the grounded theory, and seeks to answer the fundamental question that how the stakeholders of the source of water transfer (Zab river) understand and realize the phenomenon of water transfer to Lake Urmia. In addition, from their perspective, how do the conditions, interactions, and consequences of this situation are represented. In order to collect and analyze data, deep interviewing technique (22 interviews) and group discussions (8 group discussions) were used by using purposive sampling. Results are categorized in the form of the original 90 fundamental concepts, 13 core concepts, and 1 nuclear category. The core categories include: the transformation of the livelihood of people at the origin, the increase of ethnic sensitivities, the prosperity of agriculture in the land of the water transmission route, irreparable damage to agriculture, biological problems and leaving rural areas in the origin, drying of Urmia Lake, health threats, changing the pattern of cultivation, security attitude toward water transfer, land price changes, ethnic divergence, mediatorial look at transfer, environmental strategy, the resonance of poverty at origin areas, and the cost of the transfer process. The central core of which other categories are formed around it, and the theoretical model based on it is the risks and consequences of the transfer of water, which has been interpreted as a timeline. Findings indicate that residents of the study area are sensitive to the inter-basin water transfer phenomenon and regard water as a political commodity, which could become the source of serious conflicts in the region. It seems that the issue of water transfer before being a technical issue it carries social and cultural issues that neglect of this issue, I addition to jeopardizing heavy investments in this area, may cause economic, social, political, and security consequences. According to the findings, excess water transfer in the Zab areas and in Sardasht and Piranshahr cities can be an ideal sustainable option in current social cultural conditions. So that in the first stage, the present capacities and potential of agriculture and industrial use of the area and in the next step, the unbalanced development between the regions reduce. In this case, while sustaining exploitation, the mentioned risks will be diminished. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Grounded theory, Social Risk, Sustainable Local Development, Urmia Lake, Water Transfer, Zab River | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 859 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 670 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب