تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,477 |
تعداد مقالات | 70,012 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,919,406 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,132,190 |
بازشناسی سیمای معماری مسجد علیشاه بر اساس شواهد باستانشناسی، منابع مکتوبِ تاریخی و بقایای معماری | ||
مطالعات باستان شناسی | ||
مقاله 12، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 19، خرداد 1398، صفحه 201-215 اصل مقاله (898.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2019.71113 | ||
نویسندگان | ||
امین مرادی* 1؛ بهروز عمرانی2 | ||
1دانشجوی دکتری باستان شناسی، دانشگاه مازندران | ||
2دانشیار پژوهشکده باستان شناسی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری | ||
چکیده | ||
قریب به یک قرن حکومت ایلخانی در ایران ناقل چنان نوآوریهایی در معماری و شهرسازی دوران اسلامی بوده است که بررسی وجوه مختلف آن کمتر موردتوجه کارشناسانه قرارگرفته است. در همین راستا، تبیین فرم معماری مسجد علیشاه در قالب بزرگترین گونهی معماری مذهبی در ایران، ازجمله موضوعات قابلتأمل در معماری مربوط به مساجد قرون میانه در جهان اسلام میباشد. تحقیق پیش رو بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و بازبینی اسناد تاریخی پیرامون مسجد علیشاه در تبریز و انطباق آن با نتایج حاصل از کاوش در محوطهی علیشاه، به تبیین فرم معماری و ساختار فضایی مسجد علیشاه بپردازد. مطابق نتایج بهدستآمده و با فرض بر تداوم سنت مجموعهسازی مذهبی در دوران ایلخانی، ضمن آنکه ساختار مسجد علیشاه همانند غازانیه و سلطانیه در ارتباط با کاربریهای جانبی شکلگرفته است؛ علاوه بر بزرگترین تاق آجری اجراشده در جهان، یکی از بزرگترین گنبدخانههای سرپوشیدهی جهان اسلام در بنای علیشاه ایجادشده بود. | ||
کلیدواژهها | ||
معماری ایلخانی؛ مجموعههای مذهبی؛ مسجد علیشاه؛ منابع تاریخی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Recognizing the Architectural Features of Ali Shah' Mosque of Tabriz on the Basis of Archaeological, Historical and Architectural Evidences | ||
نویسندگان [English] | ||
amin moardi1؛ behrooz omrani2 | ||
1Ph. D Candidate, Department of Archaeology, University of Mazandaran | ||
2Associate Professor, Iranian Center for Archaeological Research | ||
چکیده [English] | ||
The approximate one century of Ilkhanid dominions in Iran, was a priory in flourishing such an innovation styles of Architectural and Urban designing in Islamic ages of which clarifying its different dimensions has been less considered. Parallel to this attitude, investigating the architectural form of Ali Shah’s Mosque in terms of the greatest ever made religious architecture in Iran would be among the most prominent issues related to the medieval construction methods during Islamic ages. Using descriptive analytical methods besides library studies as well as reviewing historical documents around Ali Shah’s Mosque in Tabriz and its overlapping with archaeological excavation’s results followed by in Ali Shah site, this project is aimed to recognize the architectural combination and the spatial appearance of Ali Shah Mosque. According to the results and considering the sequence of religious architectural movement through Ilkhanid era, it is obvious that aside from the usual construction language that can be seen in Ghazaniya and Sultaniya, focusing on bilateral units, not only the loftiest ever made arch of Islamic world was made in Ali Shah’s span, but also one of the highest chamber dome of those ages had been created in this structure. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ilkhanid Architecture, Religious Complexes, Ali Shah Mosque, Historical Contexts | ||
مراجع | ||
ابنبطوطه، محمدبن عبدالله، (1370)، سفرنامه ابنبطوطه، ترجمهی محمدعلی موحد، تهران، آگاه. آجورلو، بهرام و بابایلو، علی نعمتی، (1392)، «حذف هویت قاجاری ارک علیشاه تبریز با مرمت به شیوه پاکسازی سبکی»، باغ نظر، سال دهم، شماره 27، صفحات 38-27. حجت، عیسی و دیگران، (1394)، «راهیابی گنبدخانه به مساجد ایران، روایتی از گسست و پیوست فضا». هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره20، شماره3، صفحات 21-31. دیالافوآ، مادام، (1348)، سفرنامه دیالافوآ، ترجمه همایون سابق، تهران، خیام. سلطانزاده، حسین، (1376)، «تبریز: خشتی استوار در معماری ایران»، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی. شاردن، ژان، (1335)، سیاحتنامه شاردن. ترجمه محمد عباسی، جلد دوم، تهران، امیرکبیر. عمرانی، بهروز و اسمعیلی سنگری، حسین، (1385)، بافت تاریخی شهر تبریز، تهران، سمیرا. کربلایی تبریزی، حافظ حسین، (1344)، روضات الجنان و جنات الجنان، به تصحیح جعفر سلطانالقرائی، تهران، ستوده. مرادی میاب، امین و حسینپور میزاب، منصور، (1396)، معماری شمالغرب ایران در دورهی ترکمانان، تبریز، بهاردخت. مرادی، امین و دیگران، (1395)، «بازشناسی فرم معماریِ "آرامگاه غازان" در مجموعه "ابواب البرّیِ" غازانیه و نقش آن در روند تحولات شهرسازی ایرانی»، باغ نظر، سال سیزدهم. شماره 42، صفحات 33-45. مرادی، امین و موسوی حاجی، رسول، (1395)، منزلگاههای شمالغرب ایران در مسیر لشکرکشی سلیمان، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی. مطراقچی، نصوح، (1379)، بیان منازل، ترجمه رحیم رئیسنیا، تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری. منصوری، سیدامیر و آجورلو، بهرام، (1382)، «بازشناسی ارک علیشاه تبریز و کاربرد اصلی آن»، هنرهای زیبا، سال 16، شماره16، صفحات 57-68. نادرمیرزا، (1351)، تاریخ و جغرافیای دارالسلطنه تبریز. تهران، اقبال. ویلبر، دونالد، (1365)، معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانان، ترجمه عبدالله فریار، تهران، علمی و فرهنگی. هیلنبراند، رابرت، (1391)، معماری اسلامی، ترجمه باقر آیتالله زاده شیرازی، تهران، روزنه. Pope, A.U., 1969. Persian Architecture, Tehran, Pahlavy University Press. Qiyas, J., 1997. Memar Xaca Alishah Tabrizi: Dovru & Yaradiciligi, Baku, Azerbaijan. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 703 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,268 |