پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,128,720 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,896,113 |
مؤلفه‌های معنایی واژۀ «عربی» در قرآن‌کریم (از طریق واکاوی معنایی و نحوۀ چینش همنشین‌های آن در آیات) | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| مقاله 6، دوره 51، شماره 2، بهمن 1397، صفحه 259-278 اصل مقاله (269.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2019.277512.669247 | ||
| نویسندگان | ||
| حبیبه قیصری1؛ قاسم فائز* 2؛ عبدالهادی فقهی زاده2 | ||
| 1دانش موختۀ دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| 2استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| از جمله اوصاف قرآن کریم، وصف آن به عربی بودن است، تعبیری که یازده مرتبه در قرآن بهکار رفته است. این موارد استعمال، بیانگر تأکید خداوند بر این صفت است که قابل تأمل و تحقیق است. این پژوهش با استفاده از معناشناسی ساخت‌گرا و روابط همنشینی میان واژگان، قیود معنایی واژۀ «عربی» را از آغاز تا انعقاد کلام و تأثیر بر مخاطب، ارائه می‌کند. بنابراین، مهم‌ترین قیود واژۀ «عربی» در قرآن عبارتند از: قیدهای «اتصال و انسجام»، «به لفظ درآوردن»، «صیرورت» و «القاء علم در باطن دیگری» در مرتبۀ فرستنده، قیدهای «توسعه و جدایش»، «تنوع و گوناگونی»، «صداقت و راستی در بیان»، «خوانش‌پذیری»، «استحکام درونی»، «بیان‌پذیری»، «نشانه‌داری» و «روشن بودن» در مرتبۀ پیام و قیدهای «ایجاد قوۀ تشخیص»، «متمایز شدن»، «خود نگه‌داری»، «ایجاد انگیزه»، «یادآوری»، «هدایت‌پذیری» و «اشراف و تسلط» در مرتبۀ گیرندۀ این پیام قرار گرفته‌اند و عربیّت، مفهومی است که در همۀ این مراتب جریان دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تفسیر؛ روابط همنشینی؛ قرآن؛ معناشناسی؛ واژۀ «عربی» | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Semantic Components of the Term “'Arabī” in the Holy Qur’an (Through Semantic Analysis and How to Arrange Its Affiliates in Verses) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Habibeh Gheisari1؛ Ghasem faez2؛ Abdolhadi Feghhi Zadeh2 | ||
| 1PhD candidate of Qur’an and Hadith Sciences, University of Tehran, Iran | ||
| 2Professor, the Department of Qur’an and Hadith Sciences, University of Tehran, Iran; | ||
| چکیده [English] | ||
| Among the features of the Qur’an is its definition as “'Arabī”, an expression occurred eleven times along the Sūrahs. Such applications by Allah points to His emphasis on this trait, that is worth considering and studying. The present research, based on semantics of constructivism and the paradigmatic relations between the vocabulary, presents the semantic constraints of the term “'Arabī” from the beginning to the coalescence of the word and the influence on the audience. Therefore, the most important constraints of the word “'Arabī” in the Qur’an are as follow: “connection and cohesion,” “to make words”, “toxication” and “induction of science in the other” at the transmitter level, the terms “development and separation”, “Diversity and diversity”, “honesty and truth in expression”, “readability”, “inner strength”, “expressiveness”,“signification”, and “turning on” at the order of the message, and the constraints of “creating the faculty of discovery”, “distinguishing”, “self-preservation”, “making motivation”, “remembrance”, “accepting guidance” and “aristocracy and domination” are at the receiving level of this message, and Arabism is a concept that is going on in all. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| exegesis, paradigmatic relations, the Qur’an, semantics, the term 'Arabī | ||
| مراجع | ||
|
[1]. آلوسی، سید محمود (1415). روحالمعانی فی تفسیرالقرآنالعظیم. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [2]. ابن‌درید، محمدبنحسن (1344). جمهرهاللغه. بیروت، دارالعلم. [3]. ابن‌فارس، احمد (1404). معجم مقاییساللغه. قم، مکتب الاعلامالاسلامی. [4]. ابن‌منظور، محمد‌بنمکرم(1414). لسانالعرب. بیروت، دار صادر. [5]. احمدرضا (1959). معجم متن اللغه موسوعهلغویه حدیثه. بیروت، دار مکتبه‌الحیاه. [6]. ازهری، محمد‌بناحمد(1421). تهذیب اللغه. بیروت، دار احیاءالتراثالعربی. [7]. ایچیسون، جین (1371). مبانی زبان‌‌شناسی. مترجم: محمد فائض، تهران، مؤسسۀ انتشارات نگاه. [8]. باقری، مهری (1378). مقدمات زبان شناسی. تهران، نشر قطره. [9]. بی‌یرویش، مانفرد (1374). زبان شناسی جدید. مترجم: محمدرضا باطنی، تهران، آگاه. [10]. پاکتچی، احمد (1392). جزوۀ گنج واژۀ قرآن‌کریم؛ ساختار معنایی براساس یک رابطۀ شبکه‌ای. تهران، مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع). [11]. پالمر، فرانک (1374). نگاهی تازه به معناشناسی. مترجم: کورش صفوی، تهران، کتاب ماد. [12]. جواد، علی (1971). المفصل فی تاریخالعرب قبلالاسلام، بیروت، دارالعلم للملایین. [13]. جوهری، اسماعیل‌بنحماد (1376). الصحاح. بیروت، دارالعلم. [14]. حقی بروسوی، اسماعیل (بی‌تا). تفسیر روحالبیان، بیروت، دارالفکر. [15]. درویش، محیی‌الدین (1415). اعراب القرآن و بیانه، سوریه، دارالإرشاد. [16]. راغب اصفهانی، حسین‌بنمحمد (1412). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت، دارالقلم. [17]. رشید رضا، محمد (1420). تفسیر المنار. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [18]. زبیدی، محمد مرتضی (1414). تاجالعروس من جواهرالقاموس. بیروت، دارالفکر. [19]. زرکشی، بدرالدین (1410). البرهان فی علومالقرآن. تحقیق: یوسف عبدالرحمان مرعشی، شیخ جمالالدین الذهبی، الشیخ ابراهیم عبدالله الکردی، بیروت، دارالمعرفه. [20]. زمخشری، محمود (1407). الکشاف عن حقائق غوامضالتنزیل، بیروت، دارالکتابالعربی. [21]. ستوده‌نیا، محمد رضا (1383)، «اسرار عربی بودن قرآن». گلستان قرآن، شماره 198، زمستان، صص 47ـ50. [22]. صافی، محمود‌بنعبد‌الرحیم (1418). الجدول فی اعراب‌القرآن. بیروت، دار‌الرشید مؤسسۀ الإیمان. [23]. صفوی، کورش (1392). «کدام معنا ؟»، علم زبان، شمارۀ 1، زمستان، صص 11ـ40. [24]. ــــــــــــــ (1384). فرهنگ توصیفی معناشناسی. تهران، فرهنگ معاصر. [25]. ـــــــــــــــ (1383). درآمدی بر معناشناسی. تهران، سورۀ مهر. [26]. طباطبایی، سیدمحمد‌حسین (1417). المیزان فی تفسیرالقرآن. قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. [27]. طبرسی، فضلبن‌حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیرالقرآن. تهران، انتشارات ناصرخسرو. [28]. طبری، محمد‌بن‌جریر (1412). جامع‌البیان فی تفسیرالقرآن. بیروت، دارالمعرفه. [29]. عدالت نژاد، سعید (1382). روش سمانتیکی در مطالعات اسلامی. تهران، تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی. [30]. عسکری، حسنبنعبدالله (1400). الفروق فی اللغه. بیروت، دار الافاقالجدیده. [31]. فخرالدین رازی، محمد‌بن‌عمر (1420). مفاتیح‌الغیب. بیروت، دار‌احیاء التراث‌العربی. [32]. فراهیدی، خلیل‌بناحمد (1409). کتاب العین. قم، نشر هجرت. [33]. فیروز آبادی، محمدبنیعقوب (1415). القاموسالمحیط، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [34]. مختار عمر، احمد (1386). معناشناسی. مترجم: حسین سیدی، مشهد، دانشگاه فردوسی. [35]. مصطفوی، حسن (1430). التحقیق فی کلمات‌القرآن الکریم. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [36]. مهدوی‌کنی، صدیقه (1381). «زبان شناسی قرآن». گلستان قرآن، شماره130، آبان، صص20ـ22. [37]. نقره، عباسعلی (1384)، «نگاهی به موضوع عربیت قرآن»، مصباح، شماره 58، تابستان، صص 75ـ92. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 452 |
||