پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,118,640 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,224,695 |
تحلیل فضایی شاخص‌های تبیین‌کنندۀ تاب‌آوری در زیرساخت شریانی حمل‌ونقل (مطالعۀ موردی: کلان‌شهر اهواز) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 9، دوره 7، شماره 2، تیر 1398، صفحه 375-391 اصل مقاله (1.37 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2019.273727.1042 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی محمدی ده‌چشمه* 1؛ هادی علیزاده2؛ داود عباسی گوجانی3 | ||
| 1استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 3دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد | ||
| چکیده | ||
| تاب‌آوری رویکردی راهبردی برای ارتقای ظرفیت مانایی مؤلفه‌های توسعة شهری در برابر حوادث و بلایای انسانی و طبیعی است. آگاهی و اتخاذ سیاست‌های راهبردی برای بسترسازی تفکر مانایی و تحمل‌پذیری این مؤلفه‌ها، به خصوص در بخش زیرساخت‌های شریانی مانند شریان‌های حمل‌ونقل شهری، امری ضروری و مهم در شهرها و به خصوص کلان‌شهرها، به جهت تراکم جمعیت و تراکم مصرف آنها می‌باشد. براین‌اساس، پژوهش کاربردی-توسعه‌ای و توصیفی-تحلیلی حاضر، به تحلیل تاب‌آوری زیرساخت شریانی حمل‌ونقل در کلان‌شهر اهواز پرداخته است. بدین‌منظور پنج شاخص تبیین‌کننده، یعنی الگوی طراحی شبکة شریانی، قرارگیری در بافت شبکه، درجة محصوریت شبکه، سنخ‌شناسی شبکه و تراکم مصرف شبکه با استفاده از روش دلفی و شیوة نمونه‌گیری هدفمند شناسایی شد و مبنای تحلیل و ارزیابی میزان تاب‌آوری شریان‌های حمل‌ونقل شهری در کلان‌شهر اهواز قرار گرفت. جهت وزن‌گذاری شاخص‌های تبیین‌کننده، از دیدگاه‌های پانزده کارشناس مرتبط با موضوع مورد بحث استفاده شد. ابزارهای تحلیلی پژوهش، مدل شباهت به گزینۀ ایده‌آل فازی (FTOPSIS) و تحلیل فضایی (Spacial Analysis) در قالب نرم‌افزار Arc GIS 10-3 است که متناسب با اهداف پژوهش برای تحلیل وزن‌ها و نمایش و تحلیل فضایی تاب‌آوری شریان‌های حمل‌ونقل شهری در گسترة فضایی کلان‌شهر اهواز استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد پیشران تبیین‌کنندة درجة محصوریت شبکه بیشترین حساسیت را برای تبیین تاب‌آوری در حمل‌ونقل شهری در کلان‌شهر اهواز دارد. از سوی دیگر، تحلیل فضایی پیشران‌های تبیین‌کنندة سه نقطة بحرانی با لکه‌های داغ را در بخش‌های مرکزی، شمالی و غربی کلان‌شهر اهواز برای سنجش تاب‌آوری حمل‌ونقل شهری نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاب‌آوری؛ حمل‌ونقل؛ زیرساخت شریانی؛ کلان‌شهر اهواز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Spatial Analysis of the Indicators Explaining Resilience in the Transportation Infrastructure (Case Study: Ahwaz Metropolis, Iran) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Mohammadi Dehcheshmeh1؛ Hadi Alizadeh2؛ Davod Abasi Gojani3 | ||
| 1Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran | ||
| 2PhD in Geography and Urban Planning, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran | ||
| 3Practitioner in passive defense, passive defense institute of IRI, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Cities as the most complicated spatial spheres, despite the acceleration of innovation and efforts to develop and excellence, are faced with numerous infrastructure and superstructure challenges. The inclusion of safety and security indexes in spatial planning shows the importance of this area in the process of dynamism and prosperity of spatial areas, including cities. This security and space protection is against damage and disasters that can provide urban threats and crises in urban development processes. The injuries in both human and natural areas can make living in cities more vulnerable to disasters and disrupt the living conditions in these areas. On the other hand, the disasters that have occurred in the cities in recent years and the complexity of their dimensions indicate the increasing vulnerability and dangers of these threats in cities. Therefore, it is necessary to have new attitudes towards threats and strategic measures in this regard. What is, nowadays, considered as a concept for urban planning exposures against human and natural threats is the issue of resilience? Resilience is an approach that evaluates the capacity of tolerance and sustainability of the situation against accidents, threats and challenges. These conditions can be imagined in the form of various components such as social, economic, infrastructural, physical, cultural and environmental dimensions in its macro perspective. The pursuit and necessity of the research topic has shown its importance from two aspects. The first aspect is related to the concept and nature of resilience, due to its importance in analyzing the capacity of tolerance and reliability of arterial infrastructure in the field of urban transport as the communication arteries of the Ahwaz metropolis. On the other hand, the metropolis of Ahwaz is one of the most challenging areas in need of resilience in accidents and crises on the other. This planning process from reducing vulnerability to the strength and reliability of infrastructure flows can be regarded as one of the ineffective defense strategies and even crisis management for disasters and incidents. Methodology The present study has a descriptive-analytic method in terms of target design and methodology. In order to collect descriptive data, the research method has been used in the form of documents in the form of book house studies and reference sources in relation to the subject matter. To analyze the data, a survey was carried out using a questionnaire. The process of collecting and compiling analytical data of the research has been in two stages. Due to the lack of standards and indicators for the purpose of reshaping the arterial transport infrastructure in a targeted Delphi method (consensus or initial confirmation and consensus and final approval). The main source of information layers is also extracted from the map of 1:15000 landuse in the metropolitan area of Ahwaz. The ArcGIS 10-3 software and the similarity model to the Fuzzy Ideal Option (FTOPSIS) has been used for space analysis and spatial mapping of the transport infrastructure in the Ahwaz metropolitan area. Results and Discussion Based on the Delphi method and using expert opinions, it has been found that there are 5 explanatory drivers for explaining urban regeneration in the arterial infrastructure. In fact, Delphi-based propagators show that the propagation of texture affects the quality and life of the network and is effective in identifying the damage and network resilience. The pattern of the network design is based on the standardization of the network in terms of its design and its degree of resistance and design stability against threats and risks. The propagator of network consumption is based on the amount of pressure on the network and the identification of high-vulnerability points. Network topology refers to the recognition of the significance and value of the network hierarchy in terms of their resilience, and ultimately the degree of network confinement that refers to the structural aspect of buildings with the width of the passages or arteries, and an important discussion in the resilience of the arteries. Conclusion Resilience is a strategic approach to non-operating defense and maintaining sustainability conditions for underlying performance systems and structures. This approach has been considered today in many developed countries to protect the resources and infrastructure of development against natural and humanitarian crises. In the present article, in the present paper, we tried to identify the propellants explaining the fluctuations in urban transportation in the spatial range of the Ahwaz metropolitan area to their spatial analysis and identification of critical points. This study could be an absolute test for future research on the development of these propulsion and assessment of the resilience of arterial infrastructure, including the arterial energy infrastructure in the city. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| transportation, arterial infrastructure, resiliency, Ahvaz metropolis | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، فضل‌اله، نصیریانی، خدیجه و پروانه اباذری، 1387، «تکنیک دلفی، ابزاری در روش تحقیق»، مجلة ایرانی آموزش در علوم‌پزشکی، شمارة 8، صص 175-185. امیری، محمدجواد، سپهرزاد، بهناز، معرب، یاسر و اسماعیل صالحی، 1396، «ارزیابی تاب‌آوری ساختاری- طبیعی کاربری اراضی شهرها (نمونة موردی: منطقة 1 تهران)»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال سی‌ودوم، شمارة 1، صص 137-148. پرتوی، پروین، بهزادفر، مصطفی و زهرا شیرانی، 1395، «طراحی شهری و تاب‌آوری اجتماعی؛ بررسی موردی: محلة جلفای اصفهان»، نشریة نامة معماری و شهرسازی، شمارة 17، صص 99-116. پورشهابی، وحید، پورکیانی، مسعود، زاینده‌رودی، محسن و ایوب شیخی، 1396، «ارائة مدل بومی برای ارتقای سطح توسعه‌یافتگی استان سیستان و بلوچستان با رویکرد توسعة پایدار»، پژوهش‌های مدیریت عمومی، شمارة 38، صص 117-143. حاتمی‌نژاد، حسین، فرهادی‌خواه، حسین، آروین، محمود و نگار رحیم‌پور، 1396، «بررسی ابعاد مؤثر بر تاب‌آوری شهری با استفاده از مدل ساختاری تفسیری (نمونة موردی: شهر اهواز)»، فصلنامة دانش پیشگیری و مدیریت بحران، شمارة 1، صص 35-45. رمضان‌زاده لسبویی، مهدی، عسگری، علی و سید علی بدری، 1393، «زیرساخت‌ها و تاب‌آوری در برابر بلایای طبیعی با تأکید بر سیلاب، منطقة مورد مطالعه: مناطق نمونة گردشگری چشمة کیله تنکابن و سردآبرود کلاردشت»، نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، شمارة 1، صص 35-52. سلمانی‌مقدم، محمد، امیراحمدی، ابوالقاسم و فرزانه کاویان، 1393، «کاربرد برنامه‌ریزی کاربری اراضی در افزایش تاب‌آوری شهری در برابر زمین‌لرزه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعة موردی: شهر سبزوار)»، فصلنامة مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شمارة 17، صص 17-34. صالحی، اسماعیل، آقابابایی، محمدتقی، سرمدی، هاجر و محمدرضا فرزاد بهتاش، 1390، «بررسی میزان تاب‌آوری محیطی با استفاده از مدل شبکة علیت»، فصلنامة محیط‌شناسی، شمارة 59، صص 99-112. ضرغامی، سعید، تیموری، اصغر، محمدیان مصمم، حسن و علی شماعی، 1395، «سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری محله‌های شهری در برابر زلزله، موردپژوهی: بخش مرکزی شهر زنجان»، فصلنامة پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شمارة 17، صص 77-92. فرزاد بهتاش، محمدرضا، کی‌نژاد، محمدعلی، پیربابایی، محمدتقی و علی اصغری، 1392، «ارزیابی و تحلیل مؤلفه‌های تاب‌آوری کلان‌شهر تبریز»، نشریة هنرهای زیبا، دورة هجدهم، شمارة 3، صص 33-42. مبارکی، امید، لاله‌پور، منیژه و زهرا افضلی گروه، 1396، «ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های تاب‌آوری شهر کرمان»، فصلنامة جغرافیا و توسعه، شمارة 47، صص 89-104. نامجویان، فرخ، رضویان، محمدتقی و رحیم سرور، 1396، «تاب‌آوری شهری چارچوبی الزام‌آور برای مدیریت آیندة شهرها»، مجلة جغرافیایی سرزمین، شمارة 55، صص 81-95. Ajibade, I., 2017, Can a Future City Enhance Urban Resilience and Sustainability? a Political Ecology Analysis of Eko Atlantic City, Nigeria, International Journal of Disaster Risk Reduction, No. 26, PP. 85-92 Berke, Ph., and Campanella, T., 2006, Planning for Postdisaster Resiliency, The Annal of the American Academy of Political and Social Science, No. 604, PP. 192-207. Bruneau, M., Chang, S. E., and Eguchi, R. T, 2006, A Framework to Quantitatively Assess and Enhance the Seismic Resilience of Communities, Earthquake Spectra, No. 19, PP. 737–752. Callaghan, G., and Colton, J., 2008. Building Sustainable and Resilient Communities: A Balancing of Community Capital, Environment, Development and Sustainability, No. 10, PP. 931–942. Cimellaro, G., 2016, Urban Resilience for Emergency Response and Recovery: Fundamental Concepts and Applications, Springer Publication. Collier, P., and Venables, A., 2016, Urban Infrastructure for Development, Oxford Review of Economic Policy, No. 32, PP. 391–409. Dhar, T., and Khirfan, L., 2017, A Multi-Scale and Multi-Dimensional Framework for Enhancing the Resilience of Urban Form to Climate Change, Urban Climate, No. 19, PP. 72-91. Gernay, T., Selamet, S., Tondini, N., and Elhamikhorasani, N., 2016, Urban Infrastructure Resilience to Fire Disaster: An Overview, Procedia Engineering, No. 61, PP. 1801-1805. Gonzales, P., and Ajami, N., 2017, An Integrative Regional Resilience Framework for the Changing Urban Water Paradigm, Sustainable Cities and Society, No. 30, PP. 128-138. Greeshma, P., and Kumar, K., 2016, Disaster Resilience in Vulnerable Cities Through Neighbourhood Development: A Case of Chennai,Procedia Technology, No. 24, PP. 1827-1834. Huang, W., and Ling, M., 2018, System Resilience Assessment Method of Urban Lifeline System for GIS, Computers, Environment and Urban Systems, No. 71, PP. 67-80. Meerow, S., Newell, J., and Stults, M., 2016, Defining Urban Resilience: A Review, Landscape and Urban Planning, No. 147, PP. 38-49. Ng, S., Xu, F., Yang, Y., Lu, M., and Li, J., 2018, Necessities and Challenges to Strengthen the Regional Infrastructure Resilience Within City Clusters, Procedia Engineering, No. 212, PP.198–205. Ouyang, M., Osorio, L., and Min, X., 2012, A Three-Stage Resilience Analysis Framework for Urban Infrastructure Systems, Structural Safety, No. 36 and 37, PP. 23-31. Patel, R., and Gleason, K., 2017, The Association Between Social Cohesion and Community Resilience in two Urban Slums of Port Au Prince, Haiti, International Journal of Disaster Risk Reduction, No. 27, PP. 161-167. Sharifi, A., and Yamagata, Y., 2016, Resilient Urban Form: A Conceptual Framework, Springer Publication. Spaans, M., and Waterhout, B., 2017, Building Up Resilience in Cities Worldwide – Rotterdam as Participant in the 100 Resilient Cities Programme, Cities, No. 61, PP. 109-116. Tamvakis, P., and Xenidis, Y., 2012, Resilience in Transportation Systems, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No. 48, PP. 3441-3450. Windle, P., 2004, Delphi Technique: Assessing Component Needs, Journal of Perianesth Nurs, No. 19, PP. 46-47. Ahmadi, F., Nasiriani, Kh., and Abazari, P., 2009, Delphi Technique, A Tool in Methodology, Iranian Journal of Education in Medical Science, Vol. 8, No.1, PP. 175-185. (In Persian) Amiri, M. J., Sepehrzad, B., Moarab, Y., and Salehi, I., 2017, Assessment of Natural-Structural Resilience of Urban Land Use (Case Study: Tehran District 1), Journal of Geographical Research, No. 1, PP. 137-138. (In Persian) Partovi, P., Behzadfar, M., and Shirvani, Z., 2016, Urban Design and Social Resilience, Case Study: Jolfa District in Isfahan, Journal of Architecture and Urbanism Letter, No. 17, PP. 99-116. (In Persian) Pourshahabi, V., Pourkiani, M., Zayandehroodi, M., and Sheykhi, A., 2017, Provide a Native Model for Promoting the Development Level of Sistan and Baluchestan Province with a Sustainable Development Approach, Public Management Research, No. 38, PP. 117-143. (In Persian) Hataminejad, H., Farhadikhah, H., Arvin, M., and Rahimpour, N., 2017, Investigating the Effective Dimensions on Urban Resilience Using Interpretative Structural Model (Case Study: Ahvaz City), Quarterly Journal of Knowledge Prevention and Crisis Management, No. 1, PP. 35-45. (In Persian) Ramezanzadeh Lasbouei, M., Asgari, A., and Badri, S. A., 2014, Infrastructure and Resilience Against to Natural Disasters with an Emphasis on Flood, Studied Region: Cheshmeh Kileh Tonekabon and Sardarabad Kelardasht, Spatial Analysis of Environmental Hazards Journal, No. 1, PP. 35-52. (In Persian) Salmani Moghaddam, M., Amir Ahmadi, A., and Kavian, F., 2014, Application of Land Use Planning for Increasing Urban Resilience Against Earthquakes Using GIS (Case Study: Sabzevar City), Quarterly Journal of Geographical Studies in Arid Zones, No. 17, PP. 17-34. (In Persian) Salehi, I., Aghabaabi, M. T., Sarmadi, H., Farzad Behtash, M. R., 2011, Investigation of Environmental Resilience Using the Causality Network Model, Journal of Environmental Studies, No. 59, PP. 99-112. (In Persian) Zarghami, S., Teimouri, A., Mohammadian Sosemem, H., and Shamaie, A, 2016, Assessment and Evaluation of Resilience of Urban Neighborhoods Against Earthquake Cace Study: Central Part of Zanjan City, Quarterly Journal of Urban Planning and Research, No. 17, PP. 77-92. (In Persian) Farzad Behtash, M. R., Kaynezhad, M. A., Pirbabaei, M. T., and Asghari, A., 2013, Assessment and Analysis of the Resiliency Components of the Metropolis of Tabriz, Journal of Fine Arts, No. 18, PP. 33-42. (In Persian) Mobaraki, O., Lalepour, M., and Afzali Gorouh, Z., 2017, Assessment and Analysis of the Dimensions and Components of Resilience in Kerman City, Geography and Development Quarterly, No. 47, PP. 89-104. (In Persian) Namjouyan, F., Razavian, M. T., and Sarvar, R., 2017, Urban Resilience, A Binding Framework for Managing Cities' Future, Geographical Territory Magazine, 55, PP. 81-95. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 643 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,414 |
||