تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,733 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,981 |
تبیین ساختار، کارکرد و گاه نگاری کورهی سفالگری مشکویه (مشکین تپه) | ||
مطالعات باستان شناسی | ||
مقاله 15، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 20، مهر 1398، صفحه 261-271 اصل مقاله (577.42 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2019.73181 | ||
نویسنده | ||
رضا نوری شادمهانی* | ||
استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
محوطهی تاریخی مشکویه که امروزه مشکین تپه نامیده میشود، در بخش شمالی فلات مرکزی بین دو شهر تاریخی ری (در شمال) و ساوه (در جنوب) قرار دارد. با جستجو در منابع تاریخی، روشن شد که مشکین تپهی امروزین همان مشکویه ی تاریخی بوده که استقرارگاهی در شاهراه خراسان به شمار میرفته است. دو تعبیر برای واژهی مشکویه میتوان در نظر گرفت: الف) مشکویه منطقهای بوده که شکار آهو و استحصال مشک در آنجا انجام میگرفته است. ب) مشکوی را میتوان کاخ یا حرمسرای پادشاه در نظر گرفت. پس از خوانش متون کهن، بررسی روشمند محوطه نشان داد که قطعات سفال و ابزارآلات سفالگری میتواند بقایای یک شهر صنعتی از عصر سلجوقی باشد. کاوش باستانشناسی سال 1387، نشان داد که این شهر کوچک در سدههای 5 و 6 هـ. ق. سفالهای موردنیاز ری و بسیاری از روستاهای این منطقهی فرهنگی ـ سیاسی را تأمین مینموده است. نگارنده در این نوشتار ساختار، کارکرد و گاه نگاری کورهی سفالگری کشفشده را مورد تحلیل قرار داده است. این هدف از طریق تحلیل و تفسیر پژوهشهای قوم باستانشناسی سفال، خوانش منابع کهن و بهویژه دادههای باستانشناختی حاصل از بررسی و کاوش مشکویه تحقق یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
مشکویه؛ کاوش باستانشناختی؛ سفال؛ تولید سفال؛ کوره | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Explaining Structure, Function and Chronology of Moshkouyeh Kiln | ||
نویسندگان [English] | ||
Reza Nouri Shadmahani | ||
Assistant Professor, Department of Archaeology, University of Kashan | ||
چکیده [English] | ||
The archaeological site of Moshkouyeh that nowadays called Moshkin tape is located in northern part of the Iranian plateau, between the two historical cities of Rey in the north and Saveh in the south. The two terms can be considered for the word of the Moshkouye: A) Moshkouye was a region where the hunting of gazelle and extraction of musk was carried out there. B) Moshkooy can be considered a kings palace or harem. By Searching in historical resources, it became clear that nowadays Moshkin Tape is the same as historical Moshkouye that was settlement in Khurasan Road. After reading the historical texts, the systematic survey of the site showed that pottery shards and pottery equipment could be the remains of an industrial city from the Seljuq Era. Archaeological excavation in 2008 indicated this small city has produced the pottery required by inhabitants of Rey and many villages in the political and cultural region of Rey during the 5th and 6th centuries after Hijrat. This paper analyzes the structure, function and chronology of excavated kilns. This aim has been achieved through the analyses and interpretation of ceramic along with ethnographic studies, historical resources and especially archaeological data which has been yielded from Moshkin tape survey and excavation. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Moshkouyeh, Khurasan Road, Archaeological excavation, Pottery, Pottery Production, Kiln | ||
مراجع | ||
امامی خوئی، محمد تقی( 1378)، "ایلخانان مغول" در اطلس ملّی تاریخ ایران، تهران: سازمان نقشه برداری کشور، صص94 ـ 92. حسن، احمد یوسف و درک هیل،( 1375)، تاریخ مصوّر تکنولوژی اسلامی، ترجمه ی ناصر موفقیان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. کاشانی، ابوالقاسم عبدالله (1386)، عرایس الجواهر و نفایس الاطایب به کوشش ایرج افشار، تهران: المعی. کامبخش فرد، سیف الله،(1370)، تهران سه هزار و دویست ساله، تهران: انتشارات علمی فرهنگی فضا. کیانی، محمد یوسف، (1377)، پیشینه سفال و سفالگری در ایران، تهران: انتشارات نسیم دانش. مرادی، ابراهیم،(1386)، معماری محوطه تاریخی تخت سلیمان در دوره اسلامی، مقطع دکتری، استاد راهنما: هایده لاله، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، منتشرنشده. وولف، ای. هانس، (1372)، صنایع دستی کهن ایران، ترجمه سیروس ابراهیم زاده، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی. ـــــــــــــــــــ ، (1379)، سفال و سفالگری در ایران، از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر، تهران: انتشارات ققنوس. Alden, J., 1978. A Sasanian kiln. Iran 16: 79-93.
Alizadeh, A., 1985. A Preliterate pottery kiln from Choghamish. Iran 13: 39-48.
Ghouchani, A., &. C. Adle, 1992. A Sphero-Conical Vessel as Fuqqua’a, or a Gourd for Beer Muqarnas 9: 72-92.
Godard, Y., 1937. Pieces dates de Ceramique de Kashan a decor lustre. Paris P.II: 315-325.
Majidzadeh, Y., 1975. The Development of the pottery kiln in Iran from prehistoric to historical periods. Paleorient 3: 207-222.
Marchesi, H., J. Thiriot, L. Vallauri, 1997. Marseille les ateliers de potiers du XIIIes. et le quartier sainte Barbe (Ve- XVIIes.), Paris, Documents d’archeologie francaise.
Sauvaget, J., 1966. Introduction a Le tude de la Ceramique musulmane, Paris, libraire orientaliste Paul Geuthner.
Sinopoli, M. C., 1991. Approaches to Archaeological Ceramic, New York and London, plenum press.
Soustiel, J., 1985. La Ceramique Islamique, Paris, office du livre.
Treptow, Tanya, 2007. Daily Life Ornamented: The Medieval Persian City of RAYY, Chicago, The University of Chicago.
Whitehouse, D., 1970. A medieval port on the Persian Gulf. World 2(2) Urban Archeology: 14-158.
Whitehouse, D., 1971. Excavations at Siraf. Iran 9: 1-17.
Wilkinson, C. K., 1973. Nishapur: Pottery of the Early Islamic Period, New York, The Metropolitan Museum of Art. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 645 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 765 |