پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,515,095 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,776,247 |
بازنمایی مسائل اجتماعی ایران در اسناد دیوان عدلیه اعظم، آغاز سده 14 / 20 | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 11، دوره 9، شماره 1، مرداد 1398، صفحه 193-213 اصل مقاله (431.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2019.73437 | ||
| نویسنده | ||
| شهرام یوسفی فر* | ||
| استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| مطالعات مسائل اجتماعی در ایران، بر موقعیت امروز تمرکز دارد و به دلایل مختلف از رهیافت‌های تاریخی به دور مانده است. از سدۀ 13/19 در اثر تماس‌های گسترده ایران با غرب، بسیاری مسائل اجتماعی کلان اجتماعی به وجود آمده و برخی از آن‌ها، در تولید ساختارها و مناسبات اجتماعی نقشی سرنوشت‌ساز ایفا کردند، ازاین‌رو فهم همه جانبه مسائل کلان اجتماعی امروزی نیازمند درک پیچیدگی‌ها و تطور مسائل تاریخی تا به امروز است اما نیل به این امر کار دشواری است؛ چراکه در چگونگی شناسایی و وصف مسئله‌های تاریخی هر دوره، به شدت تحت تأثیر نظام اندیشه‌ای قدرت سیاسی و اجتماعی زمانه خود قرار دارد. در این پژوهش با تکیه بر یک سنخ منبع، حاوی داده‌های منحصر به فرد از چالش‌ها و مسائل اوایل سدۀ 14/20 ایران، مقوله‌بندی از مسائل اجتماعی ارائه می‌شود. اسناد بایگانی دیوان عدلیه اعظم بنا به ماهیت حقوقی و قضایی آن، مجموعه‌ای از داده‌هایی را به دست می‌دهد که به این پرسش پاسخ خواهد داد که در دورۀ مورد نظر چه مسائل کلان اجتماعی وجود داشت؟ این پژوهش با روش و رویکرد تحلیل داده‌ها به شیوۀ کیفی و استخراج داده‌ها و مقوله‌بندی آن‌ها از متون مورد نظر، انجام شد و در این مرحله تمرکز بر شناسایی و مقوله‌بندی مسائل کلان اجتماعی بود. تحقیق نشان داد چالش‌های اقتصادی و حقوقی ـ قضایی، اصلی‌ترین مسائل کلان اجتماعی در جامعه ایران در آغاز سدۀ 14/20 بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دیوان عدلیۀ اعظم؛ مسائل اجتماعی؛ قاجار؛ محاکم شرع و عرف؛ مسائل مالی؛ مسائل حقوقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reflections of Iranian Social Problems in the Documents of the Supreme Court, Beginning of the 14/20 Century | ||
| نویسندگان [English] | ||
| shahram yousefifar | ||
| Professor Department of History Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| Social studies in Iran have focused on today’s situation and, for various reasons, have been ignorant of historical approaches. Since the nineteenth century, due to Iran’s extensive contacts with the West, many social macroeconomic problems have emerged, and some of them have played a crucial role in the production of social structures and social relations, hence the full understanding of today’s major social problems needs the understanding of the complexities and evolution of historical problems up to this day. Such an understanding, however, is difficult to arrive at since identifying and describing the historical issues of each period is heavily influenced by the thinking system of the socio-political power of its time. In this research, a categorization of issues is presented based on a source containing unique data from the challenges and issues of the early twentieth century Iran. The archived documents of the Divan-e Adliyeh Aazam, based on their legal and judicial nature, provide a set of data that will answer the question as to what were the macrosocial issues of Iran in the period under consideration. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Divan-e Adliyeh Aazam, Social problem, Qajar, Financial problem, Judicial problem | ||
| مراجع | ||
|
آدمیت، فریدون و هما ناطق،1356، افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشرنشده دوران قاجار، تهران، آگاه. ـــــــــــــــــــــــــــ،1385، اندیشه ترقی و حکومت قانون، عصر سپهسالار، تهران، خوارزمی. ـــــــــــــــــــــــــــ،1362، امیرکبیر و ایران، تهران، خوارزمی. استراوس، انسلم و جولیت کربین،1390، مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران، نی. اشرف، احمد،1359، موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری در ایران: دورۀ قاجاریه، تهران، زمینه اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان،1367، مرآة البلدان، به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث، تهران، دانشگاه تهران. افشارکهن، جواد،1390، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی، تهران، جامعه شناسان. امین، حسن،1382، تاریخ حقوق ایران، تهران، دایرة المعارف ایران‌شناسی. روزنامه دولت علیه ایران،18 ذی‌قعده 1278، نمرۀ 521، 3.4 ـــــــــــــــــــــــــ،29 رجب 1278، نمرۀ 513، 5. زندیه، حسن،1392، تحول نظام قضایی ایران در دورۀ پهلوی اول، عصر وزارت عدلیه علی‌اکبر داور 1305-1312، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه. طبیبی، محمد، 1388، نظام قضایی و آیین دادرسی ایران، از افشاریه تا انقلاب مشروطه، کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان. عبداللهی، محمد،1383، طرح مسائل اجتماعی در ایران، اهداف و ضرورت‌ها؛ در مسائل اجتماعی ایران (مجموعه مقالات)، تهران، آگه، صص 11-34. عبداللهیان، حمید،1392، مفهوم‌پردازی واقعیت اجتماعی در جامعه‌شناسی تاریخی، نظام ارباب غایب در ایران، ترجمۀ غلامرضا جمشیدی‌ها و علیرضا صادقی، تهران، جامعه شناسان. فرهاد معتمد، محمود،1325، تاریخ سیاسی دورۀ صدارت میرزا حسین‌خان مشیرالدوله سپهسالار اعظم، تهران، علمی. فلور، ویلم و امین بنانی،1388، نظام قضایی عصر قاجار و پهلوی، ترجمه حسن زندیه، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه. کاتوزیان، محمدعلی همایون،1396، تضاد دولت و ملت، نظریه تاریخ و سیاست در ایران؛ ترجمۀ علیرضا طیب، نشر نی. کتابچه ثبت قبالجات دیوان‌خانه عدلیۀ اعظم، از بایت هذه السنه لوی ئیل 1322 شهر محرم‌الحرام، کتابچه ثبت التزامات دیوان‌خانه عدلیۀ اعظم، از بابت هذه السنه لوی ئیل 1322 شهر محرم‌الحرام، کتابخانه آیه الله مرعشی، قم، شماره ثبت 8317. کتابچه عرایض و تظلمات دیوان عدلیه، کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، بخش دیجیتال، شمارۀ نسخۀ 11024، سه دفتر، دفتر اول 3/1-11024، دفتر دوم 3/2-11024، دفتر سوم 3/3-11024. کرون، جیمز،1390، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی، ترجمۀ مهرداد نوابخش و فاطمه کرمی، تهران، جامعه شناسان. کسروی، احمد،1363، تاریخ انقلاب مشروطه ایران، تهران، امیرکبیر. لوزیک، دانیلین،1388، نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی، ترجمۀ سعید معیدفر، تهران، امیرکبیر. مجموعۀ نویسندگان،1383، مسائل اجتماعی ایران، انجمن جامعه‌شناسی ایران، تهران، آگه. محقق حلی، نجم‌الدین جعفر ابن حسن بن یحیی بن سعید هذلی،1374، شرائع الاسلام، ترجمۀ ابوالقاسم ابن احمد یزدی، به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، دانشگاه تهران. مهدوی دامغانی، احمد،1383، محاکم قضایی در زمان قاجاریه، مجله کانون، ش 54. یوسفی‌فر، شهرام، تابستان 1398، گردش کار اداری بین محاکم عرف و شرع در آستانۀ مشروطیت، براساس بایگانی دیوان عدلیۀ اعظم، گنجینه اسناد، س 29، دفتر 2، صص 175-150. Kondo, N., 2017, Islamic law and society in Iran: A social history of qajar Tehran. Routledje: London and New York. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 521 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 425 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب