پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,500 |
| تعداد مقالات | 70,262 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,480,722 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,708,760 |
میزان مهریه زوجه غیر مدخوله در وفات یکی از زوجین | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 49-70 اصل مقاله (436.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2018.251759.668450 | ||
| نویسنده | ||
| سید مسلم حسینی ادیانی* | ||
| استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه الزهرا | ||
| چکیده | ||
| یکی از آثار عقد ازدواج دائم مهریه یا صَداق است، مهریه از حقوق مالی است که با اهداف معنوی همچون تکریم زوجه، تعمیق مهر و محبت همراه است، و در صورت تعیین میزان آن؛ به مجرد إنشای عقد نکاح مرد موظف به پرداخت آن میباشد؛ فقها اتفاق نظردارند که زوجه با عقد نکاح دائم استحقاق همه مهر را پیدا میکند، ولی در شرائط استقرار مهر کامل اختلاف نظر دارند، البته همگی متفقند که نزدیکی و آمیزش جنسی یکی از شرائط استقرار مهر کامل است، از این جهت اگر قبل از نزدیکی طلاق اتفاق افتد نصف مهر در صورت پرداخت به زوج مسترد میشود، اختلاف در وفات یکی از زوجین قبل از نزدیکی است که دیدگاه مشهور بر الحاق وفات به دخول و استقرار مهر کامل است، ولی دیدگاه جمع قابل توجهی از فقهیان برجسته امامیه در ادوار مختلف بر الحاق وفات به طلاق و استقرار نصف مهر بوده است، قانون مدنی ایران در این مساله بر دیدگاه مشهور تدوین شده است، مقاله حاضر با بازخوانی و بررسی ادله و مبانی دیدگاه طرفین نقدهای جدی بر دیدگاه مهر کامل وارد دانسته، در برابردیدگاه تنصیف را برخوردار از دلایل قوی فقهی تشخیص داده و به این نتیجه رسیده که نزدیکی تنها عامل مستقل و انحصاری استقرار مهر کامل است. این پژوهش میتواند زمینه مفیدی در جهت اصلاح قانون مدنی، و راهکار مناسبی در کاستن از شمار بدهکاران مهریه، آن هم به عامل ناخواسته وفات یکی از زوجین و همچنین از بین بردن زمینه صدور احکام متناقض قضائی باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارث؛ صداق؛ طلاق؛ غیر‌مدخوله؛ وفات زوجین؛ نفقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Dowry of a Virgin Wife in Case of a Spouse’s Death | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Moslem Hosseini Adyani | ||
| Assistant Professor, the Department of Jurisprudence and the essentials of Islamic Law, Faculty of Theology, University of Alzahra | ||
| چکیده [English] | ||
| Mahr (dowry) or sadaq is regarded as one of the results of permanent marriage, as a financial right which is paid for spiritual purposes, including glorification of the wife, kindness, and chastity, and as soon as the amount of dowry is determined and the marriage officiated, the husband is obliged to pay it. There is consensus among jurists that the wife becomes entitled to the whole dowry after permanent marriage, but they have different opinions about the conditions that validate a full dowry; all of them agree that one of the conditions is sexual intercourse; therefore, if divorce takes place before any intercourse is performed, half of the dowry is given back to the husband. Disagreement comes in the case of the death of one of the spouses before intercourse; the well-known opinion appends the death to intercourse and assigns full dowry, but the opinion of most famous Shiite jurists appends the death before intercourse to divorce and assigns half dowry; Iran’s civil law refers to the well-known opinion in this issue. By considering and investigating the foundations and reasons of both opinions, this article seriously criticizes the opinion of full dowry and recognizes the opinion of half dowry to have solid proofs. This article could be a useful solution in order to modify the civil law and decrease the debtors of dowry especially in the case of the death of one of the spouses as an uncalled-for circumstance. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| alimony, death of spouses, Inheritance, divorce, virgin wife, sadaq | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن مجید [2]. آخوند خراسانی، محمد کاظم، (1409هق). کفایة الاصول. چاپ اول، قم المشرفه، مؤسسة آلالبیت لاحیاء التراث. [3]. آل‌کاشف الغطاء، محمد حسین (1359هق). تحریر المجله. النجف الاشرف، المطبعة الحیدریه. [4]. امامی، سید حسن (1357ش). حقوق مدنی. چاپ ششم، تهران، کتاب فروشی اسلامیه. [5]. انصاری، محمد علی (1423هق). الموسوعة الفقهیة المیسرة. چاپ دوم، قم، مجمع الفکر الاسلامی. [6]. بحرانی، یوسف (1408هق). الحدائق الناضره فی احکام العترة الطاهرة. قم، موسسة النشر الاسلامی. [7]. بهجت، محمد تقی ( 1386ش). استفتائات. چاپ اول، قم، انتشارات شفق. [8]. جمعی از نویسندگان (1389 ش). فرهنگنامه اصول فقه. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. [9]. جعفری، محمد جعفر (1335ش). حقوق خانواده. چاپ اول، تهران، چاپخانه حیدری. [10]. حرعاملی، محمد بن الحسن العاملی (1384ه.ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. تهران، مکتبة الاسلامیة. [11]. حلی، حسن بن مطهر (علامه حلی) (1417هق). مختلف الشیعه. چاپ سوم، قم، موسسة النشر الاسلامی. [12]. حلِّی، محمد بن ادریس الحلی (1410هق). السرائر الحاوی لتحریرالفتاوی. چاپ دوم، قم، موسسة النشر الاسلامی. [13]. زحیلی، وهبه (1418هق). الفقه الاسلامی و ادلته. چاپ چهارم، دمشق، دارالفکر. [14]. سبحانی، جعفر (1389ش). استفتائات. چاپ اول، قم، موسسه امام صادق(ع). [15]. سیستانی، سید علی (1317هق). منهاج الصالحین. چاپ پنجم، قم، مطبعه مهر. [16]. عاملی شهید ثانی، زین الدین بن علی (1429ه. ق). الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه. چاپ ششم، قم، مجمع الفکر الاسلامی. [17]. صافی گلپایگانی، لطف الله (1380ش). جامع الاحکام. چاپ سوم، قم، موسسه انتشارات حضرت معصومه(س). [18]. صالحی مازندرانی، شیخ اسماعیل (1424ه .ق). مفتاح الاصول. چاپ اول. قم المشرفه، نشر الصالحان. [19]. صدوق، محمد بن علی القمی (1415ه. ق). المقنع. قم، موسسة الامام الهادی. [20]. ــــــــــ (1392هق). من لایحضره الفقیه. تهران، مکتبة الصادق. [21]. صفائی، سید حسن؛ امامی، اسدالله (1380ش). مختصر حقوق خانواده. چاپ چهارم، تهران، نشر دادگستر. [22]. طباطبائی، سید علی (1421ه. ق). ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل. قم، موسسة آلالبیت. [23]. طرابلسی، عبدالعزیز بن البراج الطرابلسی (1406ه. ق). المهذب. محقق: سید عبدالرسول الجهرمی، قم، موسسة النشر الاسلامی. [24]. طوسی و محقق حلی (1412ه. ق). النهایة و نکتها. قم، موسسة النشر الاسلامی. [25]. طوسی، محمد بن الحسن الطوسی (1390ه. ق). الاستبصار فیما اختلف من الاخبار. چاپ سوم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. [26]. ـــــــــــــ (1390ه. ق). تهذیب الاحکام. چاپ سوم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. [27]. ــــــــــــ (1387ه. ق). المبسوط فی فقه الامامیه. چاپ دوم، تهران، مکتبة المرتضویه. [28]. ــــــــــــ (1387ه.ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. قم، انتشارات قدس محمدی. [29]. طوسی، محمد بن علی بن حمزه الطوسی (1400ه. ق). الوسیلة الی نیل الفضیلة. تحقیق محمد حسون، قم، کتابخانه آیةالله مرعشی. [30]. علم الهدی، علی بن الحسین الشریف مرتضی (1417ه. ق). مسائل الناصریات. تهران، رابطه الثقاقة و العلاقات الاسلامیه. [31]. فاضل لنکرانی، محمد (1428ه. ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریرالوسیله. چاپ دوم، قم، مرکز فقه الائمة الاطهار. [32]. ـــــــــــــ (1379ش). جامع المسائل. چاپ چهارم، قم، چاپخانه مهر. [33]. قمی، میرزا ابوالقاسم (1371ه. ق). جامع الشتات. تهران، چاپ موسسه کیهان. [34]. کاتوزیان، ناصر(1357ش). حقوق مدنی. خانواده، تهران، دانشگاه تهران. [35]. کرکی، علی بن عبد العالی العاملی (1410ه. ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. چاپ اول، قم، مؤسسة آلالبیت. [36]. کلینی، محمد بن یعقوب الرازی (1378ه. ق). الفروع من الکافی. تهران، چاپخانه حیدری. [37]. مروارید، علی اصغر (1410ه. ق). سلسلة الینابیع الفقهیه. بیروت، الدارالاسلامیه. [38]. مظفر، محمدرضا (1386ه. ق). اصول الفقه. چاپ دوم، نجف اشرف، دارالنعمان. [39]. مغنیه، محمد جواد (1377ه. ق). الفقه علی المذاهب الخمسه. چاپ پنجم، تهران، موسسة الصادق للطباعة و النشر. [40]. مفید، محمد بن محمد بغدادی (1413ه. ق). احکام النساء. چاپ اول، قم، الموتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید. [41]. مکارم شیرازی، ناصر(1390ش). انوار الفقاهه فی احکام العترة الطاهره. کتاب النکاح ، چاپ اول، قم، مدرسة الامام امیرالمومنین(ع). [42]. ـــــــــــــ (1416ه. ق). انوار الاصول. مقرر احمد قدسی، چاپ اول، قم، مدرسة الامام امیر المؤمنین(ع). [43]. موسوی اصفهانی، سید ابوالحسن (1393ه. ق). وسیلة النجاه. قم، مهر استوار. [44]. موسوی خمینی، سیدروح الله (بی‌تا). تحریر الوسیله. نجف اشرف، المطبعة الآداب. [45]. موسوی خوئی، سید ابوالقاسم (1397ه. ق). منهاج الصالحین. چاپ بیست و یکم، النجف الاشرف، المطبعة النعمان. [46]. ــــــــــــــ (1386ه. ق). مصباح الاصول. مقرر سید محمد سرورحسینی بهسودی، نجف اشرف، المطبعة الآداب. [47]. موسوی گلپایگانی، سیدمحمدرضا (1412ه. ق). مجمع المسائل. چاپ سوم، قم، دارالقرآن الکریم. [48]. نجفی، محمدحسن (1398ه. ق). جواهرالکلام. چاپ ششم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. [49]. نوری، میرزاحسین (1407ه. ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. چاپ اول، قم، مؤسسة آلالبیت (ع). [50]. وحید خراسانی، حسین (بی‌تا). منهاج الصالحین. قم، مدرسة الامام باقر العلوم(ع). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 763 |
||