![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,936 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,302 |
تحلیل و بررسی مبانی مشروعیّت درمان اجباری معتادان | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
مقاله 9، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 163-182 اصل مقاله (276.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2019.261535.668539 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا کیخا* 1؛ سمیه نوری2؛ عارف بشیری3 | ||
1دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
فرآیند درمان اجباری معتادان به عنوان وظیفۀ غیر ـ اعمّ از نهادهای حمایتی و دیگران ـ ریشه در واکاوی چگونگی تسلط انسان بر نفس، مستفاد از اصل تسلیط دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، ارزیابی میکند که با توجّه به رابطۀ امانی انسان بر نفس خویش، امتناع معتاد از درمان اجباری بلااثر بوده؛ لذا در مقام تبیین وظیفۀ غیر از معتاد، از جهت اقدام به درمان اجباری، مشروعیت مددرسانی مستفاد از اطلاق آیات، روایات و استدلال عقل بر مشهود بودن تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تمامی افراد جامعه و تلّقی فرد معتاد به عنوان عضوی از پیکرۀ اجتماع، قابل استناد است. بناء عقلا بر اهتمام به امور غیر در زمان بروز خطر، و صدق احسان و نیکوکاری مستند به قاعدۀ احسان، مشروعیت این اجبار را تأیید میکند. با تبیین تصرفات مجاز انسان، میتوان گفت که ادلهی مفید مشروعیت الزام معتاد به درمان اجباری با محدود نمودن موضوع قاعدۀ تسلیط بر آن حکومت مییابد. | ||
کلیدواژهها | ||
اعتیاد؛ درمان اجباری؛ قاعده تسلیط | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis and Study of the Bases of the Legitimacy of Compulsory Treatment of Addicts | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Reza Kaykha1؛ Somayeh Noori2؛ aref bashiri3 | ||
1Associate Professor, Islamic jurisprudence and Islamic Law Principles of Sistan and Baluchestan University | ||
2Ph.D. Student, Islamic Jurisprudence and Islamic Law Principles of Sistan and Baluchestan University; | ||
3Ph.D. Student, Islamic Jurisprudence and Islamic Law Principles of Mazandaran University | ||
چکیده [English] | ||
The process of compulsory treatment of addicts as the duty of others - whether from supportive institutions or others - is based on the principle of diligence in deciding how to dominate human beings. This article, written in a descriptive-analytic method, analyzes that, given the fiduciary relationship of man to his own self, the refusal of an addict to be treated is ineffective; Therefore, in order to explain the duty of the person other than the addict, for the purpose of compulsory treatment, the legitimacy of the aid, according to the use of the verses, hadiths, and reasoning on the clarity of the influence and suggestibility of all the people of society and the belief of the addicted person as a member of Community can be cited. The Wise Method affirms the endeavor to help others in the time of danger and the necessity of being well-mannered in accordance with the rule of ihsan (beneficence), the legitimacy of this compulsion. Based on the clarification of permissible human permits, it can be said that the reasons that justify the legitimacy of forcing addicts to compulsory treatment are to be prioritized by limiting the subject of the rule of the “Taslit” to it. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Addiction, Enforced treatment, Taslit rule | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم. [2]. ابن ابی جمهور احسایی، محمد بن علی )1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة، قم، دار سیدالشهداء للنشر. [3]. ابن ادریس حلّی، محمد بن منصور بن احمد (1410ق). السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی، قم، دفترانتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [4]. اردبیلی، احمد بن محمد (بیتا). زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران: المکتبة الجعفریة لإحیاء الآثار الجعفریة. [5]. البار، محمد علی (1994م). الموقف الفقهی و الاخلاقی من قضیه زرع الاعضا، بیروت، دارالقلم و دارالشامیه. [6]. انصاری، مرتضی بن محمد امین (1415ق). المکاسب، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. [7]. ایروانی، باقر (1384). دروس تمهیدیه فی القواعد الفقهیه، قم، مؤسسه الفقه، للطباعه و النشر. [8]. توحیدی، محمد علی (1418ق). تقریرات مصباح الفقاهه، قم، مکتبه الداوری. [9]. جمعی از پژوهشگران (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام. [10]. جوادی آملی، عبدالله (1385). حق و تکلیف در اسلام، تحقیق و تنظیم مصطفی خلیلی، قم، اسراء. [11]. حرّ عاملی، محمد بن حسن ( 1418ق). الفصول المهمة فی أصول الأئمة ـ تکملة الوسائل، قم، مؤسسه معارف اسلامی امام رضا علیه السلام. [12]. حسینی روحانی، محمد صادق (1412). فقه الصادق، قم، نشر مدرسه الامام الصادق. [13]. ــــــــــــــ ( 2004م). المسائل المستحدثه، قم، نشر دارالفکر. [14]. حلّی، یحیی بن سعید (1405ق). الجامع للشرائع، قم ـ ایران، مؤسسة سید الشهداء العلمیة. [15]. خوئی، ابوالقاسم (1378). مصباح الفقاهه فی المعاملات، توحیدی، محمد علی، نجف، مکتبه الحیدری. [16]. رجائی، فاطمه؛ محقق داماد، مصطفی؛ موسوی، سید محمد صادق (1390). بررسی فقهی و حقوقی رابطۀ انسان با اعضای بدن خود، نشریه فقه و حقوق اسلامی، صفحات 62ـ45. [17] سنبهلی، محمد برهان الدین (1407ق). حکم الشریعه الاسلامیه فی زرع الاعضاء الانسانیه، بیجا، نشر البعث الاسلامی. [18]. شایق، مهدی (1395). بررسی قاعده سلطنت و جریان آن در سلطنت بر نفس و اعضای بدن، دوفصلنامه علمی ـ تخصصی پژوهشنامه فقهی، سال چهارم، شماره دوم، ص 26ـ5. [19]. شهیدی، مهدی (1380). تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، نشر مجد. [20]. صدوق، محمّد بن علی بن بابویه، [1406ق]، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر. [21]. صفایی، حسین (1383). اشخاص و محجورین، تهران، نشر میزان. [22]. طباطبایی، سیدحسین (1393). قاعده احسان و مجرای آن در نظام حقوقی ایران، مجله جستارهای فقه و حقوق، سال اول، شماره دوم، ص 119ـ105. [23]. طباطبایی، محمدحسین (1368ق). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. [24]. طوسی، محمد بن حسن (1407ق). تهذیب الأحکام، تهران: دار الکتب الإسلامیة. [25]. ـــــــ (1387). المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة. [26]. ــــــ (1400 ه ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت ـ لبنان، دار الکتاب العربی. [27]. علامه حلّی، حسن بن یوسف (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [28]. فتاحی معصوم، سیدحسین (1380). مجموعه مقالات و گفتارهای دومین سمینار دیدگاههای اسلام در پزشکی، مشهد، دانشگاه علوم پزشکی مشهد. [29]. فتلایی، صاحب عبید (1997م). التشریفات الصحیحه، عمان، دارالشقاقه للنشر و التوزیع. [30]. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة. [31]. لطفی، سعید (1384). ضمان قهری ، موجبات و مسقطات ضمان قهری در فقه و حقوق مدنی ایران، تهران، نشر مجد. [32]. محسنی، محمد آصف (2002م). الفقه و مسائل طیبه، قم، بوستان کتاب. [33]. محدث نوری، میرزا حسین (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت ـ لبنان، مؤسسه آل البیت علیهم السلام. [34]. محمود عبد الرحمان (بیتا). معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، 3 جلد، ه ق. [35]. مصطفوی، حسن(1402ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز الکتاب للترجمة و النشر. [36]. مظفر، محمدرضا (1403ق). أصول الفقه، بیروت، دارالتعاریف، چاپ ششم. [37]. مکارم شیرازی، ناصر (1422). بحوث فقهیه، قم، مدرسه الامام علی بن ابیطالب [ع]. [38]. ــــــــــ (1425ق). القواعد الفقهیه، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب [ع]. [39]. منتظری، حسین علی (1409ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، قم، نشر تفکر. [40]. منتظری نجفآبادی، حسین علی (1427ه ق). معارف و احکام بانوان، قم، انتشارات مبارک. [41]. موسوی بجنوردی، محمد (1401ق). قواعد فقهیه، تهران، مؤسسه عروج. [42]. موسوی خمینی، روحالله(1421ق). البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [43]. مؤمن قمی، محمد (1376). سخنی در تنظیم خانواده، مجله فقه اهلبیت، شماره 9، 83ـ61. [44]. نجفی، محمد حسن (1362ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [45]. نظری توکلی، سعید (1382). الترفیع و زرع الامضا فی الفقه الاسلامی، مشهد، مؤسسه الطبع التابعه للاستانه الرضویه المقدسه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 636 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 654 |