پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,119,582 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,991 |
نگاهی به نقد خودپالایشی عرفا و بیالتزامی به شرع | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 1، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 23، شهریور 1398، صفحه 1-19 اصل مقاله (741.07 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2019.263433.1252 | ||
| نویسندگان | ||
| نجف جوکار* 1؛ حسین زنده بودی2 | ||
| 1استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| یکی از مسائلی که در عرفان اسلامی، چالشهای فراوانی به همراه داشته و بهانة توجیه کینهتوزی مخالفان با تعالیم صوفیانه شده است، مسئلة «بیالتزامی به شریعت» است که به دلیل غفلت مدعیان، به‌عنوان جواز عارف واصل در مقیدنبودن به انجام عبادات تعبیر شده است. منتقدان و مفسرّان، آرای چندگانهای دربارة بیالتزامی عرفا به شرع ارائه دادهاند، اغلب مشایخ بزرگ نیز در دورههای مختلف، انتقادهای بسیاری بر دیگر صوفیان وارد کردهاند که بنا بر نوع دیدگاه ناقد و محیط اجتماعی و زمان فرق میکند. تأمّل در اندیشههای نقادانة خود عرفا در این زمینه که با تجارب عرفانی همراه است و همچنین تحلیل آنها، میتواند پرده از حقیقت بردارد. نگاهی گذرا به کلام و رفتار بزرگان عرفان، نمایانگر توجّه آنها به ظاهر و باطن دین و اهداف والای آن و پرهیز از هرگونه قشریگری دینی است. هرچند پژوهش‌های پراکندهای در تبیین این موضوع صورت گرفته است، امّا اهمیّت آن و توجّه به آسیبشناسی در مسائل متنازعفیه، ما را وادار میکند که نگاه خود عرفا را هم بر این مسئله واکاوی کنیم. در این نوشته، عقاید و بیانات عارفان و پژوهشگران اندیشة عرفانی و خودپالایشی عرفا در این زمینه بررسی می‌شود و توجیهات معرفتی در بیالتزامی به شرع نیز موردتوجّه قرار میگیرد. فرضیة ما بر این مبنا استوار است که بیالتزامی به شریعت، حاصل عملکرد مدعیان تصوّف بوده است و در انتساب آن به مشایخ بزرگ میتوان تردید کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان؛ طریقت؛ تکلیف؛ شطح؛ اباحت؛ بیالتزامی به شریعت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study of the Critique of Mystics’ Self-Refinement and Non-Compliance with the Sharia | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Najaf Jokar1؛ Hosayn Zendehboodi2 | ||
| 1Professor in Persian Language and Literature, Shiraz University | ||
| 2Ph.D. Candidate in Persian Language and Literature, Shiraz University | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the issues in Islamic mysticism which has caused many challenges and which has become the pretext for justifying the dissent from Sufi teachings is the issue of “non-compliance with the Sharia.” Critics and exegetes have offered various views on mystics’ non-compliance with the Sharia. Reflection on and analysis of the critical thoughts of the mystics themselves on this matter can reveal the truth. A glance at the words and behavior of mystic elders reveals their adherence to religion and its supreme purposes and their avoidance of any religious superficialism. Although sporadic research has been done explaining this issue, its importance requires us to delve into the view of the mystics themselves on the matter. In this article, while having the justifications for non-compliance with the Sharia in mind, the opinions and statements of mystics and scholars of mystical thought are examined. Our hypothesis is based on the fact that non-compliance with the Sharia has been the result of pseudo-Sufis’ acts and the attribution of this non-compliance to Sufi sheikhs may need rethinking. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : Mysticism, Tariqa, Religious Duty, Shath, Non-compliance, Sharia | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم، ترجمۀ مهدی الهی قمشه ای، تهران، اسوه،1370. آقانوری، علی (1387)، عارفان مسلمان و شریعت اسلام، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب. آملی، سید حیدر (1386)، جامع الاسرار و منبع الانوار، تصحیح و مقدّمة هانری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، تهران، علمی و فرهنگی. ابن سینا (1403)، الاشارات و التنبیهات، تهران، دفتر نشر کتاب. ابن عربی، محمد بن علی (1388)، فتوحات مکیّه، ترجمة محمّد خواجوی، تهران، مولی. ابن منظور، محمد بن مکرّم (1990)، لسان العرب، بیروت، دارالصادر. ابوهلال عسکری (1353)، الفروق اللغویة، قاهره، دار العلم و الثقافة للنشر و التوزیع. . اصغری، مریم (1394)، «بررسی و تحقیق در مورد اسقاط تکلیف...»، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی. افراسیابی، غلامرضا (1372)، سلطان العشّاق، شیراز، دانشگاه شیراز. انصاری، خواجه عبدالله (1376)، منازل السایرین، به کوشش علی شیروانی، قم، دارالعلم. ـــــــــــــ (1356)، طبقات الصوفیّه، تهران، طوس. بقلی شیرازی، شیخ روزبهان (1381)، غلطات السالکین، به کوشش جواد نوربخش، تهران، یلدا قلم. ـــــــــــــ (1360)، شرح شطحیّات، تهران، انجمن ایرانشناسی فرانسه در تهران. جامی، عبدالرحمان (1366)، نفحات الانس، به کوشش مهدی توحیدی، تهران، محمودی. حرّانی، حسن (1363)، تحف العقول عن آل رسول، تصحیح علیاکبر غفاری، قم، اسلامی. (1390)، جستجو در تصوّف ایران، تهران، امیرکبیر. دیلمی، ابوالحسن(1363)، سیرت شیخ کبیر ابوعبدالله ابن خفیف شیرازی، ترجمۀ یحیی بن جنید شیرازی، تصحیح ا.شیمیل ماری، به کوشش توفیق سبحانی، تهران، بابک. زندهبودی، حسین (1383)، فرهنگ، ادب و گویش تنگسیری، بوشهر، انتشارات بوشهر. سراج طوسى، ابونصر (1382)، اللمع فى التصوّف، تصحیح و تحشیه رینولد آلن نیکلسون، ترجمة مهدى محبتى، تهران، اساطیر. شریف رضی، محمّد بن حسین(1379)، نهج البلاغۀ علی بن ابی طالب(ع)، ترجمة محمّد دشتی، قم، مشهور. شعرانی، عبدالوهاب (1418)، الیواقیت و الجواهر فی بیان العقاید الاکابر، بیروت، دارالاحیا تراث العربی. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1366)، کسر اصنام الجاهلیه، ترجمۀ محسن بیدارفر، تهران، الزهرا. طوسی، محمد بن حسن (1388)، امالی شیخ طوسی، ترجمة صادق حسنزاده، قم، اندیشة هادی. عبداللهی، محمدعلی (1384)، «طبقه بندی افعال زبانی در فلسفۀ تحلیلی و علم اصول»، نقد و نظر، ش39و40، 207-231. عطّار، فریدالدین محمّد (1386)، مصیبتنامه، تصحیح محمّدرضا شفیعیکدکنی، تهران، سخن. عینالقضاة همدانی (1386)، تمهیدات، با مقدّمه، تصحیح و تعلیق عفیف عسیران، تهران، منوچهری. ــــــــــــ (1362)، نامه‌ها، به کوشش علینقی منزوی و عفیف عسیران، تهران، زوّار. غزالی، ابوحامد محمّد (1362)، المنقذ من الضلال، ترجمة صادق آیینهوند، تهران، امیرکبیر. ـــــــــــــ (1374)، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیوجم، تهران، علمی و فرهنگی. فرغانی، سعدالدین (1398ق)، مشارق الدراری، مقدّمه و تعلیق جلال آشتیانی، مشهد، دانشگاه فردوسی. قشیری، ابوالقاسم (1374)، رسالة قشیریّه، ترجمة ابوعلی حسن بن احمد عثمانی و تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران، علمی و فرهنگی. لاهیجی، شیخ محمّد (1374)، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدّمة کیوان سمیعی، تهران، احمدی. محقق داماد، سیدمصطفی (1367)، «اباحه»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. مظاهری، عبدالرضا (1392)، «چگونگی پیوند شریعت با طریقت و حقیقت از طریق آیات و روایات»، سراج منیر، سال چهارم، ش13، 87-104. ـــــــــــــ (1380)، «اسقاط تکلیف در عرفان اسلامی»، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ش160، 525-538. مولوی، جلالالدین محمّد (1370). مثنوی معنوی، به اهتمام رینولد الین نیکلسون، تهران: بهزاد. میرصادقی، جمال (1377)، واژه نامة هنر داستاننویسی، تهران، مهناز. هجویری، ابوالحسن علی (1375)، کشف المحجوب، تصحیح ژوکوفسکی و مقدّمة قاسم انصاری، تهران، طهوری. یثربی، سید یحیی (1384)، «جایگاه شریعت در قلمرو عرفان»، کتاب نقد، ش 35، 93-128. یوسفپور، محمّدکاظم (1380)، نقد صوفی، تهران، روزنه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 997 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 798 |
||