سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,111,696
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,215,329
فلاح نژاد, اکبر, حسینی, سید عبدالرحیم, فلاح زاده, علی محمد. (1399). حق طبیعی در اندیشۀ فارابی. , 17(1), 23-48. doi: 10.22059/jpht.2019.268751.1005610
اکبر فلاح نژاد; سید عبدالرحیم حسینی; علی محمد فلاح زاده. "حق طبیعی در اندیشۀ فارابی". , 17, 1, 1399, 23-48. doi: 10.22059/jpht.2019.268751.1005610
فلاح نژاد, اکبر, حسینی, سید عبدالرحیم, فلاح زاده, علی محمد. (1399). 'حق طبیعی در اندیشۀ فارابی', , 17(1), pp. 23-48. doi: 10.22059/jpht.2019.268751.1005610
فلاح نژاد, اکبر, حسینی, سید عبدالرحیم, فلاح زاده, علی محمد. حق طبیعی در اندیشۀ فارابی. , 1399; 17(1): 23-48. doi: 10.22059/jpht.2019.268751.1005610

حق طبیعی در اندیشۀ فارابی

مجله علمی " فلسفه دین "
مقاله 3، دوره 17، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 23-48    اصل مقاله (551.83 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2019.268751.1005610
نویسندگان
اکبر فلاح نژاد* 1؛ سید عبدالرحیم حسینی2؛ علی محمد فلاح زاده3
1دانشجوی دکتری رشتۀ حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدۀ الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
3استادیار، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
نظریۀ حق طبیعی، به‌مثابۀ قاعده‌ای حاکم در حوزۀ فلسفۀ حقوق و زیربنای مقررات و اعتبارات عقلایی و قانونی، مورد توجه فیلسوفان مسلمان است، در این میان فارابی نخستین متفکری بود که در این زمینه از یک‌سو با توجه به مبانی معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی و از دیگر سو با در نظر گرفتن رابطه و نسبت حقوق اعتباری با جهان تکوین نظریه‌پردازی کرده و با تأکید مبانی فلسفۀ مدنی و انسان‌شناسی به تحلیل و تبیین پایه‌ای‌ترین امتیازات بشر در زندگی فردی و مدنی پرداخته است که امروزه به‌عنوان زیرساخت‌های دیگر حقوق عمومی و اجتماعی به‌شمار می‌آیند، نگاه وی به این مهم از روزنۀ مطالعه در زوایا و ساحت‌های مختلف مدینۀ فاضله صورت می‌پذیرد که بدون در نظر گرفتن حقوق و عدالت بنیادین منظومۀ معرفتی این نوع مدینه ناتمام است.و برای تحقق این مهم سزاوار است مبانی تکوینی، تعلقات و وابستگی‌های حق به عرصه‌ها و زمینه‌های مختلف را ملاحظه کرد و در راستای دستیابی به ساختار نظریۀ فارابی از حق و نیز رابطۀ آن با عالم تکوین و طبیعت، بررسی دربارۀ مفهوم حق طبیعی، جایگاه عدالت بنیادین، نسبیت برخی حقوق و منطق شناخت حق از باطل ضروری است.
کلیدواژه‌ها
اعتبار؛ حق طبیعی؛ فطرت؛ عدالت؛ قانون
عنوان مقاله [English]
The Natural Right from the Viewpoint of Farabi
نویسندگان [English]
Akbar Fallah Nejad1؛ Seyed Abdolrahim Hoseini2؛ Ali Mohammad Fallahzade3
1PhD, Faculty of Law & Political Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2Associate Professor of Jurisprudence and Islamic Law, Faculty of Theology, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran
3Assistant Professor, Faculty of Political Science & Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The theory of natural law has been considered by the Muslim philosophers as the dominant principle in the philosophy of law and the basis of the intellectual and legal rules and conventions. Among these philosophers, Farabi is the first thinker who has theorized in this regard on the one hand based on the epistemological and ontological principles, and on the other hand, through the consideration of the relationship between the arbitrary rights and the existential world. Emphasizing the principles of civil philosophy and anthropology, he has analyzed and explained the most fundamental privileges of the human in his individual and social life, which are currently regarded as the cornerstones of other public and social rights. His view to this issue is formed through the analysis of the various aspects and domains of utopia. For him, this utopia is incomplete if the fundamental rights and justice of this epistemic system are not taken into account. In order to fulfill this, it is necessary to observe the existential principles and the attachments of the right to various domains and contexts. Moreover, in order to achieve the structure of Farabi’s theory about the right and its relationship with the existential and natural world, it is necessary to examine the concept of natural right, the position of fundamental justice, the relativity of some rights, and the logic used to discern the right from the wrong.
کلیدواژه‌ها [English]
Natural right, Inward, Justice, Law, Credibility
مراجع
  1. آخوند خراسانی، ملا محمد کاظم هروی (1406 ق). حاشیه المکاسب، چ اول، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  2. آل‌یاسین، جعفر (1405 ق). الفارابی فی حدوده و رسومه،چ اول،بیروت: عالم الکتاب.
  3. ابن‌سینا (1404 ق). الشفاء (الالهیات)چ اول، به تصحیح سعید زاید، قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی.
  4. ابن‌صائد (1985). طبقات الامم،چ اول، تحقیق حیاه العیدبوعلوان، بیروت: دارالطباعه للنشر.
  5. ابن‌عاشور، محمد طاهر (1978). مقاصدالشریعه الاسلامیه، چ اول، تونس: الشرکه التونسیه للتوزیع.
  6. احسایی، ابن ابی‌جمهور، محمدبن علی (1410 ق). الأقطاب الفقهیة علی مذهب الإمامیة، چ اول، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
  7. احمد الطیب، (2010). الجانب النقدی فی فلسفه ابی‌البرکات البغدادی،چ اول، قاهره: دارالشروق.
  8. اخوان الصفاء (1928). الرسائل، تصحیح خیرالدین زرکلی، چ اول، مصر: مکتبه التجاریه الکبری.
  9. استرآبادی، میرداماد، محمد باقر حسینی (1397). السبع الشداد، سید جمال‌الدین میرداماد، چ اول، تهران: بی‌نا.
  10. انصاری، مرتضی‌بن محمد امین (1383). مطارح الأنظار (طبع جدید)، چ دوم، قم: بی‌نا.
  11. بهمنیاربن المرزبان (1375). التحصیل، تصحیح و تعلیق از استاد شهید مرتضی مطهری، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  12. جوینی، عبدالملک‌بن عبدالله (1418 ق). البرهان فی اصول الفقه، چ اول، مصر: دارالوفاء، المنصوره.
  13. حائری، سید کاظم حسینی (1423 ق). فقه العقود، چ دوم، قم: مجمع اندیشۀ اسلامی.‌
  14. حکیم، سید محسن طباطبایی (1416 ق). مستمسک العروة الوثقی، چ اول، قم: مؤسسة دارالتفسیر.
  15. دربندی، آقابن عابد (بی‌تا). خزائن الاحکام، چ اول،قم: مؤلف.
  16. رازی، فخرالدین (1381). منطق الملخص،چ اول، مقدمه و تصحیح و تعلیق از احد فرامرز قراملکی،تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  17. روزدری، علی (1409 ق). تقریرات آیه المجدد الشیرازی،چ اول، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  18. ریسونی، احمد (2009). الکلیات الاساسیه للشریعه الاسلامیه، چ اول، مصر: دارالکلمه للنشر والتوزیع.

19. زمانی، سید قاسم (پاییز و زمستان ۱۳۸۵). شبیه‌سازی درمانی و حق بر سلامتی در قلمرو حقوق بین‌الملل بشر، پژوهش حقوق و سیاست، شمارۀ ۱۹.

  1. صدر، رضا (1420 ق). الاجتهاد والتقلید، چ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  2. صدر، شهید سید محمد (1420 ق). ماوراء الفقه،چ اول، بیروت: دارالأضواء للطباعة و النشر و التوزیع.
  3. علامه حلی، حسن‌بن یوسف (1425 ق). نهایة الوصول الی علم الأصول،چ اول،قم، بی‌نا.
  4. فارابی، ابونصر (1959). آراء اهل المدینه الفاضله،چ اول،تحقیق ألبیر نصری نادر، بیروت: بی‌نا.
  5. ــــــــــــــ (1996). احصاء العلوم، چ اول،بیروت: مکتبه الهلال.
  6. ـــــــــــــ (1983). کتاب تحصیل السعادة تحصیل،چ اول، تحقیق د. جعفر آل‌یاسین، الطبعة الثانیه، بیروت: بی‌نا.
  7. ـــــــــــــ (1346 ق). التعلیقات،چ اول، حیدرآباد هند، بی‌جا: بی‌نا.
  8. ـــــــــــــ (1371)التنبیه علی سبیل السعاده،چ اول،انتشارات حکمت،تهران.
  9. ــــــــــــــ (1996).السیاسه المدنیه،چ اول،بیروت،دارومکتبه الهلال.
  10. ـــــــــــــ (بی‌تا الف). الموسیقی،چ اول، تحقیق عطاس عبدالملک خشبه، قاهره: دارالکتاب العربی للطباعه والنشر.
  11. ــــــــــــــ (1408)المنطقیات،چ اول،کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی،قم.
  12. ــــــــــــــ (بی‌تا ب). الموسیقی الکبیر، چ دوم،قاهره، بی‌جا: بی‌نا.
  13. ــــــــــــــ (1971). فصول منتزعة فصول، چ دوم،تحقیق د. فوزی نجار، بیروت: بی‌نا.
  14. ــــــــــــ (1968). الملّة الفاضلة و نصوص اخری،چ اول، تحقیق محسن مهدی، بیروت: دارالمشرق.
  15. ــــــــــــ (1349 ق). کتاب الحروف، چ دوم،تحقیق محسن مهدی، بیروت: دارالمشرق.
  16. کمپانی، شیخ محمدحسین اصفهانی (1418 ق). حاشیه المکاسب، چ اول، قم: انوارالهدی.
  17. الفاسی، علال (1993). مقاصدالشریعه الاسلامیه و مکارمها، منشورات علال الفاسی، چ اول، بی‌جا: بی‌نا.
  18. کندی، ابویوسف یعقوب‌بن اسحاق (1950). رسائل الکندی الفلسفیه، چ اول،محمد عبدالهادی ابوریده، قاهره، بی‌نا.

38. لوکری، ابوالعباس (1373). بیان الحق بضمان الصدق،چ اول، مقدمه و تحقیق دکتر سید ابراهیم دیباجی، تهران: مؤسسۀ بین‌المللی اندیشه و تمدن اسلامی.

  1. وافی، علی عبدالواحد (1961). المدینه الفاضله للفارابی،چ اول، القاهره: لجنه البیان العربی.
  2. ماجد فخری (1372). سیر فلسفه در جهان اسلام، چ اول،ترجمۀ فارسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  3. وحید خراسانی (1428 ق). تحقیق الاصول، چ اول،تقریر سید علی حسینی میلانی،قم: انتشارات الحقائق.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 586
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 375


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب