1دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه آیتاللهالعظمی بروجردی (ره)، بروجرد، ایران
2استادیار، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه آیتاللهالعظمی بروجردی (ره)، بروجرد، ایران
چکیده
در شریعت اسلامی بر اساس برخی دلایل، اقرار از جملۀ ادلۀ اثبات دعوا بهشمار آمده است. با اینحال دربارۀ کمیّت اقرار مثبِت جرایم، دیدگاههای مختلفی ابراز شدهاند. برخی، اصل را بر کفایت یک بار اقرار برای اثبات جرم قرار دادهاند و استثنائاتی را بر آن برشمردهاند، اما گروهی اثبات جرایم را عموماً در گرو تکرار اقرار دانستهاند و اصل را بر تکرار اقرار گذاشتهاند. در این میان، برخی فقها و نویسندگان کوشش کردهاند که با تفکیک میان جرایم حقاللّهی و جرایم حقالنّاسی، نظریۀ دیگری را در این زمینه مطرح کنند. مقالۀ حاضر، با اتخاذ روش توصیفی تحلیلی، به نقد و بررسی دیدگاه اخیر پرداخته و به این نتیجه رسیده است که دیدگاه یادشده در حوزههای مفاهیم و دلایل، ابهامات و چالشهای متعددی دارد و در عمل نیز نظام رسیدگیهای قضایی را با مشکلاتی مواجه میکند.
The Quantity of Confession in Proving Crimes: Sufficiency of a Single Confession or Necessity of Multiple confessions?
نویسندگان [English]
Mohammad Ezzati1؛ Javad Riahi2
1M.A Student, Faculty of Humanities, University of Ayatollah Al-'Ozma Broujerdi, Broujerd, Iran
2Assistant Professor, Faculty of Humanities, University of Ayatollah Al-'Ozma Broujerdi, Broujerd, Iran
چکیده [English]
Based on some reasons in Islamic law, the confession is one of the evidences for proving litigation. There are different views, however, on the number of positive confession needed for proving offenses. Some argue that except exceptional cases, a single confession is generally sufficient for proving offenses, but, others believe that proving offenses generally necessitates multiple confessions. Meanwhile, some jurists and authors distinguishing the crimes related to the divine rights (haqqollah) from the ones related to the man’s rights (haqqonnas), asserted another theory in this respect. The present article, using a descriptive-analytical method, has criticized this viewpoint and concluded that it has many ambiguities and challenges in the fields of concepts and reasons and if it enforced, the judicial proceedings will face some problems.
کلیدواژهها [English]
Confession Quantity, Condition of Repetition, Judicial Proceedings, Criminal Jurisprudence
مراجع
الف) فارسی
حاجی دهآبادی، احمد (1389). قواعد فقه جزایی، قم: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه.
خزایی، میثم؛ زرگریان، طه (1394). شرطیت تکرار اقرار در فقه جزایی اسلام (نقدی بر مادۀ 172 قانون مجازات اسلامی)، مجلۀ پژوهشهای فقهی، دورۀ 11، شمارۀ 3: 625 - 648.
محقق داماد، سید مصطفی (1406ق). قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
مقتدایی، مرتضی (5/2/1388). درس خارج فقه حوزۀ علمیۀ قم، تارنمای مدرسۀ فقاهت.
مکارم شیرازی، ناصر (1425ق). تعزیر و گسترۀ آن، قم: انتشارات مدرسة الإمام علیبن ابیطالب(ع).
ب) عربی
ابنادریس حلی، محمدبن احمد (1410ق). السرائر الحاوی لتحریرالفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
بهجت، محمد تقی (1426ق).جامع المسائل، قم: دفترمعظمٌله.
بجنوردی، محمدبن حسن موسوی (1401ق). قواعد فقهیه، تهران: مؤسسۀ عروج.
تبریزی، جواد (1417ق). أسس الحدود و التعزیرات، قم: دفتر مؤلف.