سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,112,589
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,216,329
تولمی, محمد تقی, امیدی فرد, عبدالله. (1400). بررسی و نقد ادلۀ فقهی اعتبار ارزش پولی زمان. , 17(1), 125-149. doi: 10.22059/jorr.2019.282100.1008463
محمد تقی تولمی; عبدالله امیدی فرد. "بررسی و نقد ادلۀ فقهی اعتبار ارزش پولی زمان". , 17, 1, 1400, 125-149. doi: 10.22059/jorr.2019.282100.1008463
تولمی, محمد تقی, امیدی فرد, عبدالله. (1400). 'بررسی و نقد ادلۀ فقهی اعتبار ارزش پولی زمان', , 17(1), pp. 125-149. doi: 10.22059/jorr.2019.282100.1008463
تولمی, محمد تقی, امیدی فرد, عبدالله. بررسی و نقد ادلۀ فقهی اعتبار ارزش پولی زمان. , 1400; 17(1): 125-149. doi: 10.22059/jorr.2019.282100.1008463

بررسی و نقد ادلۀ فقهی اعتبار ارزش پولی زمان

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 6، دوره 17، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 125-149    اصل مقاله (763.21 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.282100.1008463
نویسندگان
محمد تقی تولمی* 1؛ عبدالله امیدی فرد2
1دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران
2دانشیار، دانشکدۀ الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
از مهم‌ترین مباحث مطرح در علم اقتصاد و مدیریت مالی، ارزش پولی زمان است که پذیرش یا رد آن، در تحلیل سایر مسائل مرتبط با بازارهای مالی، به‌ویژه بازارهای پولی، تأثیر بسزایی دارد. برخی محققان اقتصاد اسلامی و نظریه‌پردازان حوزۀ بازارهای مالی اسلامی، با ارائۀ دلایلی فقهی، ارزش پولی زمان را پذیرفته‌اند و آن را از منظر فقه بدون اشکال پنداشته‌اند. از جملۀ مهم‌ترین ادلۀ ایشان عبارت است از: قاعدۀ للاجل قسط من الثمن، جواز زیادی قیمت نسیه نسبت به قیمت نقد و همچنین جواز تعجیل یا تنزیل دین مؤجل با کاستن از مقدار آن. در این مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی و با استناد به منابع فقهی و اقتصادی به نگارش درآمده است، به بررسی و نقد این ادله پرداخته‌ایم و نشان می‌دهیم که اولاً بر این نظریه از حیث تصوری اشکال‌های متعدد فقهی وارد است و ثانیاً از حیث تصدیقی نیز ادلۀ موافقان، از اثبات اعتبار فقهی ارزش پولی زمان ناتوان خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
ارزش پولی؛ تعجیل دین؛ زمان؛ قاعدۀ للاجل؛ نسیه؛ نقد
عنوان مقاله [English]
A Critical Study of the Jurisprudential Reasons for the Money Value of Time
نویسندگان [English]
Mohammad Taqi Tolami1؛ Abdollah Omidifard2
1Ph.D Student of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Qom, Qom, Iran
2Associate Professor, Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]
The time value or time price is one of the important issues in economy and financial management whose acceptance or rejection has a significant impact on the analysis of other issues related to the financial markets. Proposing legal reasons, some Islamic economy scholars and theoreticians of Islamic monetary markets have accepted the money value of time and have considered it unproblematic. Some of the most important reasons include the rule of duration (lilajali qistun min al-thaman), the difference between the price of credit and that of cash sales, and the permission of advance payment or discount of the debit. Using a descriptive-analytical method and relying on the jurisprudential and economic sources, this article reviews and criticizes these reasons and shows that first, the theory faces different jurisprudential problems in terms of imagination and second, the reasons of the adherents of the theory are unable to prove the jurisprudential credit of the money value of the time in terms of affirmation.   
کلیدواژه‌ها [English]
Time, Money Value, Rule of Duration, Cash, Credit, Advance Payment of the Debt
مراجع
  1. ابن‌رشد، محمدبن احمد (1425 ق). بدایة المجتهد ونهایة المقتصد، القاهره: دارالحدیث.
  2. ابن‌مفلح، ابراهیم‌بن محمد (1418 ق). المبدع فی شرح المقنع، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1414 ق). لسان العرب، بیروت: دارالفکر.
  4. اردبیلی، احمدبن محمد (1403 ق). مجمع الفائدة و البرهان، قم: انتشارات اسلامی.
  5. اصفهانی، حسین‌بن محمد راغب (1412 ق). مفردات الفاظ القرآن، لبنان: دارالعلم.
  6. اصفهانی، محمدبن حسن (فاضل هندی) (1416 ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  7. توتونچیان، ایرج (1375). اقتصاد، پول و بانکداری، تهران: تحقیقات پولی و بانکی.
  8. تولمی، محمد تقی (1394). مفهوم و گسترۀ قاعدۀ للاجل قسط من الثمن، مجلۀ فقه و اجتهاد، ش 4، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار.
  9. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1378). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
  10. جواهری، حسن محمد تقی (1405 ق). الربا فقهیا و اقتصادیا، قم: مؤلف.
  11. حر عاملی، محمدبن حسن (1409 ق). وسائل الشیعه، جلد 30، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  12. حلی، جمال‌الدین، احمدبن محمد (1407 ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، قم: انتشارات اسلامی.
  13. حلی، علامه، حسن‌بن یوسف (1414 ق). تذکرة الفقهاء، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  14. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1410 ق). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، قم: انتشارات اسلامی.
  15. خمینی، سید روح‌اللّه موسوی (بی‌تا). تحریرالوسیله، قم: مؤسسۀ مطبوعات دارالعلم.
  16. خوانساری، محمد امامی (بی‌تا). الحاشیة الثانیة علی المکاسب (للخوانساری).
  17. سبزواری، سید عبدالأعلی (1413 ق). مهذّب الأحکام، قم: مؤسسۀ المنار.
  18. شربینی الشافعی، محمدبن احمد الخطیب (1415 ق). مغنی المحتاج إلی معرفة معانی ألفاظ المنهاج، بی‌جا: دارالکتب العلمیه.

19. صاوی المالکی، احمدبن محمد الخلوتی (بی‌تا). بلغة السالک لأقرب المسالک المعروف بحاشیة الصاوی علی الشرح الصغیر، بی‌جا: دارالمعارف.

  1. طباطبایی حائری، سید علی‌بن محمد (1418 ق). ریاض المسائل، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  2. طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم (1421 ق). حاشیة المکاسب، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  3. طوسی، ابوجعفر، محمدبن حسن (1407 ق). تهذیب الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
  4. عاملی، شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی (1413 ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه.
  5. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1410 ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، قم: کتابفروشی داوری.

25. علینقی لنگری، محمد امین (1394). الگوی مطلوب سود بانکی در نظام بانکداری اسلامی بر اساس آموزه‌های فقه امامیه، پایان‌نامۀ دکتری رشتۀ مدیریت مالی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).

26. فطانت، محمد (1376). ارزش زمانی پول از دیدگاه مدیریت مالی و فقه جعفری، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت مالی، تهران: دانشگاه امام صادق.

  1. فیومی، احمدبن محمد (بی‌تا). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: دارالرضی.
  2. مامقانی، عبدالله‌بن محمد (1350). نهایة المقال فی تکملة غایة الآمال، قم: مجمع الذخائر الإسلامیه.
  3. مصطفوی، حسن (1402 ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز الکتاب للترجمة و النشر.
  4. مطهری، مرتضی (1389). یادداشت‌های استاد مطهری، تهران: انتشارات صدرا.
  5. مغنیه، محمد جواد (1421). فقه الإمام الصادق علیه السلام، قم: مؤسسۀ انصاریان.
  6. مکارم، ناصر (1427 ق). استفتائات جدید، قم: مدرسۀ علی‌بن ابی‌طالب(ع).
  7. موسویان، سید عباس (1385). بانکداری اسلامی، تهران: پژوهشکدۀ پولی و بانکی.
  8. میشکین، فردریک (1390). پول ارز، بانکداری، ترجمۀ علی جهانخانی، تهران: سمت.
  9. نجفی، محمد حسن (1404 ق). جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  10. نووی، محی‌الدین یحیی‌بن شرف (بی‌تا). المجموع شرح المهذب، بیروت: دارالفکر.
  11. واسطی، زبیدی حنفی، محب‌الدین (1414 ق). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
  12. هاشمی شاهرودی، سید محمود (1382). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم: دایرةالمعارف فقه الاسلامی.

 

References

  1. Ameli, Shahid Thani, (1989). Al-Rawdah al-Bahiyya, Davari Bookstore, Qom. (in Arabic)
  2. Ameli, Shahid Thani, (1992). Msaleko al- afham, Islamic Knowledge Foundation, Qom. (in Arabic)
  3. Ardabili, A, (1983). majma Al-Faida va Al-Burhan,Islamic Publications, Qom. (in Arabic)
  4. Fatanat, M (1997). The Time Value of Money from the Viewpoint of Financial Management and Jafari Jurisprudence, Master Thesis in Financial Management, Tehran, Imam Sadegh University. (in Persian)
  5. Hashemi Shahroudi, S. M, (2003). Culture of jurisprudence according to the religion of Ahl al-Bayt, Encyclopedia of Islamic jurisprudence, Qom. (in Arabic)
  6. Helli, Hassan Ibn Yusuf, (1989). Ershado al- azhan, Islamic Publications of Qom. (in Arabic)
  7. Helli, Hassan Ibn Yusuf, (1993). Tazkerat al-Foqaha, Al-Bayt Foundation, Qom. (in Arabic)
  8. Helli, Jamal al-Din, (1986). Al-Mohadabo al-Bar'i fi Sharh al-Mukhtasar al-Nafi ', Qom Islamic Publications. (in Arabic)
  9. Horr Ameli, M, (1988). vsaelo shiah, Al-Bayt Foundation, Qom. (in Arabic)
  10. Ibn Manzoor, (1993). Lesano al-arab, Dar al-Fikr, Beirut. (in Arabic)
  11. Ibn Mufleh, (1997). Al-mobada 'fi Sharh Al-Muqna', Dar Al-Kotob Al-Alamiya, Beirut. (in Arabic)
  12. Ibn Rushd, (2004). Bedayato al- Mujtahid va nahayato al- Muqtasad, Dar al-Hadith, Cairo. (in Arabic)
  13. Isfahani, H, (1991). Mofradat alfazo al-qoran, Dar Al-Alam, Lebanon. (in Arabic)
  14. Isfahani, M, (Fadhil Hindi), (1995). Kashfo al-lesam, Islamic Publications Office, Qom. (in Arabic)
  15. Jafari Langroudi, M, (1999). Extensive in Legal Terminology, Ganj-e-Danesh Library, Tehran. (in Persian)
  16. Jawaheri, H, (1985). Al-Raba Fiqhian and eqtesadean, author, Qom. (in Arabic)
  17. Makarem, N, (2006). Esteftaate jadid, Ali Ibn Abitaleb School, Qom. (in Persian)
  18. Motahhari, M, (2010). Notes of Professor Motahhari, Sadra Publications, Tehran. (in Persian)
  19. Mousavian, S. A, (2006). Islamic Banking, Monetary and Banking Research Institute of Tehran. (in Persian)
  20. Mughniyeh, M. J, (2000). Fiqh of Imam Sadiq (as), Ansarian Institute, Qom. (in Arabic)
  21. Mustafawi, H, (1982). Research in the Words of the Holy Quran, Book Center for Translation and Publishing, Tehran. (in Arabic)
  22. Najafi, M.H, (1984). javahero al- kalam, Dar Al-Ihyaa Al-Tarath Al-Arabi, Beirut. (in Arabic)
  23. Sabzevari, S. A, (1992). Mohazab al- ahkam, Al-Manar Institute - Qom. (in Arabic)
  24. Tabatabai Haeri, S. A, (1997). Riyadh Al-Masa'il, Al-Bayt Institute, Qom. (in Arabic)
  25. Tabatabai Yazdi, S.M.K, (2000). Hashiato al-makaseb, Ismaili Institute, Qom. (in Arabic)
  26. Tolmi, M, (2015). The concept and scope of the rule for lel- ajal, Journal of Jurisprudence and Ijtihad, Vol. 4, Jurisprudential Center of the Imams, Qom. (in Persian)
    1. Tusi, Abu Ja'far, (1987). Tahdib al-Ahkam, Dar al-Kitab al-Islamiya, Tehran. (in Arabic)
    2. Tutunchian, I, (1996). Economic of Money and Banking, Monetary and Banking Research, Tehran. (in Persian)
    3. Wasiti, Moheb al-Din, (1993). Tajo al-arwos, Dar al-Fikr, Beirut. (in Arabic)
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 832
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 625


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب