تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,864 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,978 |
جهتگیری سیاست کیفری برمبنای دانش مخاطرات (مطالعۀ موردی: سیل فروردین 1398 در خوزستان و شیراز) | ||
مدیریت مخاطرات محیطی | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 3، مهر 1398، صفحه 205-219 اصل مقاله (475.85 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی بنیادی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2019.282595.474 | ||
نویسندگان | ||
یزدان صیقل* 1؛ عیسی بنینعیمه2؛ امیر ایرانی3 | ||
1استادیار دانشگاه علامه محدث نوری (ره) | ||
2دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان | ||
3دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله، تحلیل جهتگیریهای سیاست کیفری برمبنای دانش مخاطرات و آسیبشناسی مقررات کیفری از منظر حمایتهای پیشگیرانه و جبرانی از عوامل زمینهساز سیل و تشدیدکنندۀ نتایج آن پس از وقوع است. دانش مخاطرات با دغدغۀ تأمین سلامت در برابر وقایع احتمالی مخاطرهآمیز، در علوم جنایی بهطور عام و سیاست کیفری بهطور خاص بهتدریج اهمیت یافته است و قانونگذاران در مقام تدوین قوانین جامع برای آیندگان درصدد مقابله با تهدیدهای احتمالی ناشی از برخی جرایم و وقایع برآمدهاند. در این زمینه، قانونگذار درصدد بر میآید تا با وضع مجازاتها، جهتگیریهایی را ترسیم کند تا از هزینههای احتمالی وقایع زیستمحیطی بر افراد و جوامع بکاهد. بر این اساس، چنانچه دغدغۀ مخاطرهشناسی، یعنی حفظ و ارتقای سلامت محیط و انسان و تلاش برای مراقبتهای قبل از وقوع، به حوزۀ سیاست کیفری وارد شود، میتوان حمایت حداکثری را از انسان و محیط زیست به عمل آورد. وقوع سیلابهایی که بنا به نظر کارشناسان، در اثر عوامل انسانی و اقدامات ضعیف نظارتی، نتایج فاجعهبارشان تشدید شده، بیش از پیش ضعف مقررات کیفری و سیاست کیفری را نشان داد. سؤال اساسی مقاله این است که برمبنای ملاحظات دانش مخاطرات، به چه شکلی و در چه ابعادی میتوان این دانش را در جرایم زمینهساز وقوع سیلاب و پاسخهای کیفری متناسب با این رفتارها لحاظ کرد. روش مقالۀ حاضر کتابخانهای با ابزار توصیفی- تحلیلی است. برای این کار، ضمن مطالعۀ منابع مختلف، مثالهای عملی بهویژه در زمینۀ سیلاب اخیر در خوزستان و شیراز بررسی شده است. در نهایت در نتیجۀ آسیبشناسی سیاست کیفری برمبنای ملاحظات دانش مخاطرات نشان داده شده که در ابعاد مختلف حقوق کیفری، از جرمانگاری رفتارهای مخاطرهزا گرفته تا پاسخ به این رفتارها و همچنین ترسیم ساختار متناسب با آن، ورود و لحاظ دانش مخاطرات اولویت راهبردی دارد؛ زیرا بنابر مطالعات، در سیلابهای رخداده، رفتارها و قصور مسئولان، در تغییر محیط زیست و تصمیمگیری نادرست تأثیر اساسی داشته که این رفتارها در مقررات جرمانگاری نشده و پاسخهای مقبولی برای آن به رسمیت شناخته نشده است. از اینرو برای اینکه یک سیاست کیفری همزمان کارامد، عادلانه و انسانی باشد، باید در پیشبینی و اجرای ضمانت اجراهای کیفری متناسب با تنوع جرایم مؤثر در وقوع سیل، گوناگونی مجرمان و تفاوت شرایط ارتکاب بزه از انواع و مقادیر مختلف مجازاتها بهره جوید و همواره هدف اصلی سیاست کیفری برتر، یعنی برقراری عدالت در جامعه را مدنظر قرار دهد. نتیجۀ دیگر آنکه پاسخهای مقررات کیفری باید بهسمت جبران خسارات بزهدیدگان آسیبدیده سوق پیدا کند. برخی از آسیبهای اشخاص و جامعه پس از وقوع سیل رخ میدهد و حمایت یا جبران خسارات آنها از بیتالمال یا صندوق تأمین خسارت یا با همکاری دولت و بیمه میتواند سیاست کیفری را توانمندتر جلوهگر کند. افزونبر آن، با توجه به اینکه برخی از زمینههای وقوع سیل بهدلیل نبود محافظت قانونی از بستر رودخانهها صورت میگیرد، میتوان با جلب نظر کارشناسان مخاطرهشناسی علمی در سیاستگذاری کیفری، قوانین نظاممند کیفری را تدوین کرد که هدف آن تقویت کارکرد پیشگیرانه از وقوع چنین حوادثی باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
جرمانگاری؛ جبران خسارت؛ حمایت و پیشگیری؛ دانش مخاطرات؛ سیاست کیفری؛ سیل | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Criminal Policy based on Hazards Science "A Case Study of the Floods of 2019 in Khuzestan and Shiraz" | ||
نویسندگان [English] | ||
Yazdan Seyghal1؛ Isa Bani Naime2؛ Amir Irani3 | ||
1Assistant Professor of Allameh Mohaddes Noori University of Medical Sciences | ||
2Ph.D. in Criminal Law and Criminology, Faculty of Islamic Azad University, Abadan Branch | ||
3Ph.D. in Criminal Law, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University | ||
چکیده [English] | ||
Introduction The purpose of this study is to analyze the pathology of criminal policy based on the Hazards Science to the pathology of the common areas of this science with criminal law. Hazards Science of securing health against potentially dangerous events has become increasingly important in criminal sciences in general and criminal policy in particular. Lawmakers seek to address possible threats posed by some crimes as comprehensive laws for future generations and events. In this regard, the legislator seeks to delineate, with offenses and penalties, directions to reduce the potential costs of environmental offenses to individuals, and communities. On this basis, if the concern of risk, namely the preservation and promotion of environmental and human health and the effort to take care of prenatal care, enters into the field of criminal policy, maximum protection for humans and the environment can be achieved. Recently, floods that according to experts, have been facilitated by human factors and weak regulatory measures, have increasingly demonstrated the weakness of penal regulations and criminal policy. However, based on considerations of Hazards Science, to what extent and in what dimensions can this science be considered as the underlying cause of the floods and the criminal responses appropriate to these behaviors? The method of this study is a library with a descriptive-analytical tool while studying various sources, giving practical examples, especially in the field of recent floods in Khuzestan and Shiraz. Finally, as a result of the pathology of penal policy based on risk knowledge considerations, this discussion has the potential to arise in various aspects of criminal law, from criminalization of risky behaviors to responding to such behaviors as well as outlining the appropriate structure. In terms of science, Hazard is a strategic priority. Previous studies have shown that floods, behaviors, and failures by competent authorities play a key role in changing the environment and lack of proper decision-making have been recognized in non-criminal regulations, and acceptable responses. Therefore, in order to a criminal policy be efficient, fair and humane at the same time, it is necessary to use different types and amounts of penalties in predicting and enforcing criminal offenses commensurate with the variety of offenses affecting the flood, the variety of offenders, and the different conditions of the offense. Consider the core of superior criminal policy, which is to bring justice to society. Another consequence is that criminal responses should be predicted as compensatory damages to victims affected by the flood. In addition, given the subjective concern of Hazards Science in the areas of quality improvement and mitigation of potential threats to humans and the environment in the form of floods, the scientific approach to hazards and its classifications can attract experts in the field of criminal policy to develop effective systematic penal laws and strengthen their preventive practices. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Criminal policy, Hazards Science, flood, criminalization, compensation, protection and prevention | ||
مراجع | ||
[1]. اس.ریگاکاس، جورج (1390). «جامعۀ خطر و جرمشناسی سنجشی: جنبههایی برای یک گفتمان انتقادی»، ترجمۀ افشین عبداللهی، فصلنامۀ مطالعات بینالمللی پلیس، سال 4، ش 13، ص 172-157. [2]. آقابابایی، حسین (1390). «امنیت، آزادی شخصی و مدیریت خطر جرایم امنیتی»، ضمیمۀفصلنامۀتحقیقاتحقوقیدانشکدۀحقوقدانشگاه شهید بهشتی، یادنامۀ شادروان دکتر رضا نوربها. [3]. دلماس مارتی، میرِی (1393). نظامهای بزرگ سیاست جنایی، ترجمۀ علیحسین نجفی ابرندآبادی، چ 2، تهران: میزان. [4]. حاجیدهآبادی، احمد؛ و سلیمی، احسان (1393). «اصول جرمانگاری در فضای سایبر»، فصلنامۀ راهبرد، ش 80، ص 88-61. [5]. رمضانی قوامآبادی، محمدحسین (1390). «پیشگیری و سرکوب جرایم زیستمحیطی در پرتو اقدامات سازمانهای غیردولتی در نظام حقوقی ایران»، مجلۀ حقوقی دادگستری، سال 75، ش 75، ص 225-199. [6]. طهماسبی، علی(1393). «مطالعۀ تطبیقی شرایط دعوای گروهی در حقوق آمریکا و کانادا؛ آموزههایی برای حقوق ایران»، فصلنامۀ پژوهشهای حقوق تطبیقی، دورۀ 18، ش 3، ص 175-153. [7]. عالی پور، حسن (1389). جرایم ضد امنیت ملی، تهران: خرسندی. [8]. فروغی، فضلالله؛ و ایرانی، امیر (1397). «بازشناسی معیارمدار از تحولات ارکان رفتارهای مجرمانۀ مخاطرهآمیز»، فصلنامۀ مدیریت مخاطرات محیطی، دورۀ 5، ش 2، ص 165-143. [9]. قاسمی، محمدعلی (1388).«جامعۀ ریسک و اهمیت آن برای مطالعات استراتژیک»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، دورۀ 12، ش 45، ص 47-27. [10]. قرهخانی، محسن؛ و ماجدی، زهرا (1395). راهنمای جامع طراحی و پیادهسازی چارچوب مدیریت ریسک، آتینگر. [11]. کولیور، ساندرا؛ و آقایی، علیاکبر (1379). «آزادی، حق و امنیت»، مجلۀ فصلنامۀ مطالعات راهبردی، دورۀ 3، ش 10، ص 192-177. [12]. مهدویپور، اعظم؛ و شهرانی کرانی، نجمه (1393). «امنیتی شدن جرمشناسی: راهبردها و آثار آن بر حقوق کیفری»، دو فصلنامۀ پژوهشنامۀ حقوق کیفری، دورۀ 5، ش 1، ص 188-159. [13]. قاسمی حامد، عباس؛ و فلاح، آرزو (1393). «دعوای گروهی و تأثیر آن بر حقوق مصرفکننده»، فصلنامۀ دیدگاههای حقوقی قضایی، دورۀ 19، ش 65، ص 122-89. [14]. مندنی، اسلام (1394)، سیاست جنایی امنیتمدار و نظام کیفری حقوق بشر، تهران: مجد. [15]. محسنی، حسن؛ غفار فارسانی، بهنام؛ و شوشینسب، نفیسه (1391). «دعاوی جمعی و نقش آنها در احقاق حقوق مصرفکنندگان»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، دورۀ 1، ش 1، ص 182-157. [16]. مقیمی، ابراهیم (1394). دانش مخاطرات (برای زندگی با کیفیت بهتر)، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [17]. مقیمی، ابراهیم (1396). چرا دانش مخاطرات (دانش مخاطرات امری فطری است)؟، فصلنامۀ مدیریت مخاطرات محیطی، دورۀ 4، ش 1، ص 7-1. [18]. مقیمی، ابراهیم (1393). «چرا مخاطرات (1)، (تعریف و ضرورت)»، فصلنامۀ مدیریت مخاطرات محیطی، دورۀ 1. ش 1، ص 3-1. [19]. نجفی ابرندآبادی، علی حسین(1392). تقریراتدرس جرمشناسی (از جرمشناسیانتقادیتاجرمشناسیامنیتی)،دورۀ دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی. [20]. Hudson, Barbara (2003). Justice in the Risk Society; Challenging and Re-affirming Justice in Late Modernity, Opcit, P: 46. [21]. Luhmann, Niklas. (1993) Risk: A Sociological Theory, New York: Aldine/de Gruyter. [22]. Mythen, Gabe, (2014). Underestanding the Risk Society, Risk, Security and Justice, Palgrave Macmillan publication, London, P: 12. [23]. Simester, Andrew & von Hirsch, Andrew . (2011). Crimes, harms, and wrongs: On the principles of criminalisation, Oxford: Hart. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 500 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 443 |