پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,000,971 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,678,366 |
زیبایی‌شناسی خنیا و ترانه در پیوند با آوازهای دشتی و بیات اصفهان | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، بهمن 1398، صفحه 79-98 اصل مقاله (461.1 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2020.74938 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی خلیلی فر* 1؛ اسماعیل تاج بخش2؛ فرهاد درودگریان3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام‌نور، مرکز تحصیلات تکمیلی تهران | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علاّمه طباطبایی تهران | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام‌نور، مرکز تحصیلات تکمیلی تهران | ||
| چکیده | ||
| هدف مقالۀ حاضر، پاسخ دادن به این فرضیه است که می‌گوید: «موسیقی کلامی ایران، یعنی موسیقی ایرانی پیوندخورده به شعر فارسی، «محدود» و «محزون» است». در این جستار تلاش شده تا بر پایۀ زیبایی‌شناسی خنیا (= سرود) و تصنیف (= ترانه)، نمونه‌هایی ـ از راه نقد کاربردی ـ بررسی گردد و ثابت شود که موسیقی آوازی و کلامی ایران ـ درست مانند موسیقی آوازی و کلامی دیگر کشورهای جهان ـ به همان نسبت که می‌تواند غمگین باشد، می‌تواند شاد هم باشد! همچنین، به همان نسبت که می‌تواند محدود باشد، می‌تواند گسترده هم باشد! ضمناً با تحلیل نمونه‌ها معلوم شده است که غمگین یا شاد بودن «شعر ترانه» و «غزل آواز»، و [«نوع ریتم» و «وزن شعر»]، هر کدام می‌توانند تا حدودی در میزان غم و شادی «متن موزیکال» یا «پارتیتور» تأثیراتی داشته باشند و علاوه بر این‌ها این قبیل تأثیرات، اختصاص به موسیقی کلامی ایران ندارد؛ و سرانجام، دانستیم که همۀ آوازهای ایرانی، حتّی غمگین‌ترین آنها [= مثلاً آوازهای دشتی و بیات اصفهان]، هرچند با «گام مینور» در موسیقی غربی نزدیکی و شباهت دارند، اما دارای ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای هستند، به گونه‌ای که می‌توان حماسی‌ترین سرودها را در گستره‌های آنها ساخت و شادترین تصنیف‌ها را در دامنه‌های آنها سرود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خنیا و ترانه؛ زیبایی‌شناسی متن؛ بلاغت متکلّم؛ محزون بودن موسیقی کلامی؛ آوازهای ایرانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Aesthetics of Music and Composition in the Pieces “Dashti” and “Bayat-e Esfahan” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Khalilifar1؛ esmaiil tajbakhsh2؛ Farhad Doroodgarian3 | ||
| 1Ph.D. Candidate of Persian Language and Literature Payame Noor University Tehran | ||
| 2Professor of Persian Language and Literature, Allame Tabatabaiy university Tehran | ||
| 3Associate Professor of Persian Language and Literature Payame Noor University Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The article aims to answer the claim that Iranian vocal music i.e., Iranian music connected to Persian poetry, is limited and sad. It employs aesthetic and pragmatic criticism to study several songs and compositions and proves that Iranian vocal music is the same as vocal music in other countries of the world, in that it can be sad or joyful and that it can be limited or expanded. Moreover, analyzing the samples, the article demonstrates that the sadness or happiness of the lyrics and the singing and, likewise, the type of rhythm and meter affect the gloominess or joyfulness of sheet music. Furthermore, it indicates that this effect is not specific to Iranian vocal music. Finally, even the most woeful pieces of Iranian music, for instance, “Dashti” and “Bayat-e Esfahan,” despite their similarity to minor scale western music, are of exceptional capacity so that they can accompany epic songs and the most joyful ballads. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Song, Composition, Aesthetics of text, Eloquence, Sadness, Vocal music | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
احمدی، بابک (1389)، الف، موسیقی‌شناسی (فرهنگ تحلیلی مفاهیم)، تهران، مرکز. ـــــــــــــ (1389)، ب، حقیقت و زیبایی (درس‌های فلسفۀ هنر)، تهران، مرکز. پک، مورگان اسکات (1385)، هنر عاشقی؛ بحثی در روان‌شناسی عشق، ارزش‌های سنّتی و تعالی روحی، ترجمۀ زهرا ادهمی، تهران، خاتون. تاج‌الحلاوی، علی‌بن محمد (1383)، دقایق الشعر، تصحیح و حواشی سید محمدکاظم امام، تهران، دانشگاه تهران. حافظ شیرازی، شمس‌الدّین محمد (1390)، دیوان حافظ، تصحیح قاسم غنی و محمد قزوینی، تهران، نگاه. حنانه، مرتضی (1383)، گام‌های گمشده؛ پژوهشی در مبانی و مفاهیم موسیقی ایرانی، تهران، سروش. خالقی، روح‌االله (1392)، سرگذشت موسیقی ایران،جلدهای 2و3، تهران، صفی‌علیشاه. خالقی، گلنوش (1385). آثار استاد روح‌االله خالقی، (سی‌دی 3 = خاموش)، تهران، مؤسّسۀ فرهنگی‌ـ هنری ماهور. دهلوی، حسین (1385)، پیوند شعر و موسیقی آوازی، تهران، ماهور. رازی، شمس قیس (1360)، المعجم فی معاییر أشعار العجم، تصحیح و مقابلۀ محمد قزوینی و محمدتقی مدرّس رضوی، تهران، زوّار. زرگر، مسعود (1379)، جاودانه‌های 1، تهران، آتنا. ژیمنز، مارک (1393)، زیبایی‌شناسی چیست؟، ترجمۀ محمدرضا ابوالقاسمی، تهران، ماهی. سپنتا، ساسان (1382)، چشم‌انداز موسیقی ایران، تهران، ماهور. ستایشگر، مهدی (1391)، واژه‌نامۀ موسیقی ایران زمین، تهران، اطلاعات. ـــــــــــــــ (1394)، واژه‌نامۀ موسیقی ایران زمین، تهران، اطلاعات. ستیس،و،ت (1372)، فلسفۀ هگل، ترجمۀ حمید عنایت، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. شپرد، آن (1390)، مبانی فلسفۀ هنر، ترجمۀ علی رامین، تهران، علمی و فرهنگی. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1370)، موسیقی شعر، تهران، آگاه. شمیسا، سیروس (1393)، بیان، تهران، میترا. ـــــــــــــــ (1394)، نقد ادبی، تهران، میترا. عنصرالمعالی، کیکاوس (1395)، قابوسنامه، به اهتمام و تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران، علمی و فرهنگی. فرهت، هرمز (1380)، دستگاه در موسیقی ایرانی، تهران، پارت. کانت، ایمانوئل (1392)، نقد قوّۀ حُکم، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی. کروچه، بندتو (1393)، کلیات زیبایی‌شناسی، ترجمۀ فؤاد روحانی، تهران، علمی و فرهنگی. کزّازی، میرجلال‌الدّین (1394)، نارنجستان ناخودآگاهی، تهران، صدای معاصر. لوینسون، جرولد (1392)، زیبایی‌شناسی هنرها، ترجمۀ نریمان افشاری و سید محمدمهدی ساعتچی، تهران، فرهنگستان هنر. معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، ج 1، تهران، امیرکبیر. نصر، سیّد حسین (1392)، انسان سنّتی و مدرن...، مقدّمۀ ویلیام چیتیک، تهران، جامی. نصیری‌فر، حبیب‌االله (1382)، ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه، تهران، ثالث. نظامی عروضی، احمدبن عمر (1388)، چهارمقاله، تصحیح محمد قزوینی و محمد معین، تهران، صدای معاصر. وزیری، علینقی (1377). موسیقی‌نامۀ وزیری، گردآوری و تنظیم و حاشیه‌نویسی سیّد علیرضا میرعلی‌نقی، تهران، معین. ـــــــــــــ (1393)، نگاهی نو به تئوری موسیقی ایرانی، شرح و تفسیر مصطفی کمال پورتراب، تهران، نشر نای و نی. هنفلینگ، اُسوالد (1389)، چیستی هنر، ترجمۀ علی رامین، تهران، هرمس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 380 |
||
