پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,498 |
| تعداد مقالات | 70,233 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,450,548 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,676,696 |
بررسی و نقد آراء شایگان در باب ایدئولوژیزاسیون سنت | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 10، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 17، مهر 1398، صفحه 249-279 اصل مقاله (624.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2020.265691.1222 | ||
| نویسنده | ||
| محمد نژادایران* | ||
| دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد | ||
| چکیده | ||
| توسعه اسلام ایدئولوژیک که نقش مهمی در بسیج توده‌ها و سیطره اسلام سیاسی بر اسلام سنتی در ایران داشته است و پیامدهای سیاسی و فرهنگی آن را می‌توان در سال‌های پس از انقلاب اسلامی هم مشاهده کرد از سوی برخی از روشنفکران معاصر مورد نقد قرار گرفته است. روش مورداستفاده در این بررسی نیز روش اسنادی تحلیلی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که داریوش شایگان یکی از مهم‌ترین روشنفکران ایرانی منتقد اسلام ایدئولوژیک است. وی این فرایند را ایدئولوژی شدن سنت تلقی کرده و معتقد است که سنت ایدئولوژی شده نسبت خود را با معنویت شرقی از دست داده است و از طریق بازتولید سنت در یک قالب مدرن منطق درونی مدرنیته بدون آگاهی به آن را پذیرفته است.سنت ایدئولوژیک نمی‌تواند امکانی برای تولید معنویت فراهم کند و صرفاً کارکرد سیاسی برای رقابت با ایدئولوژی‌های مدرن خواهد داشت. وی ایدئولوژی را آگاهی کاذب می‌داند و معتقد است که تبدیل دین به ایدئولوژی یک واکنش سلبی نسبت به روند فروپاشی سنت‌های شرقی در مواجهه با هجوم عقلانیت عرفی و اسطوره‌ستیز مدرنیته است که در نهایت سنت را به یک ابزار سیاسی برای ازخودبیگانگی تاریخی تبدیل کرده و ظرفیت‌های معنوی آن را فدای اساطیر عرفی شده سیاسی دنیای مدرن می‌کند. تبدیل دین به ایدئولوژی به اعتقاد شایگان ناشی از فروپاشی مفاهیم عمیق معنوی ادیان در عصر جدید است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سنت؛ ایدئولوژی؛ مدرنیته؛ آگاهی؛ آگاهی کاذب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Review and critique of Shaygan's views on Ideologization of tradition | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad irannezhad | ||
| چکیده [English] | ||
| Growth ideological Islam has an important role in mobilizing the masses And led to the dominance of traditional Islam in Iran is political Islam And political and cultural consequences of this can be seen in the years after the Islamic Revolution. Has been criticized by some contemporary intellectuals. The method used in this study is a documentary-analytical method. The findings suggest that Daryush Shayegan is one of the most Iranian intellectuals the critic Ideological Islam. This process has seen his ideology tradition And believes that the tradition of ideology than with Eastern spirituality is lost And through the reproduction of tradition in a modern form of internal logic is accepted modernity without knowing it. Ideological traditions can not provide facilities for the production spirituality And purely political function will have to compete with modern ideologies. He sees ideology as false consciousness as false consciousness And believes that religion becomes ideology negative reaction to the collapse of the Eastern traditions in the face of the onslaught of secular rationality and modernity Myth busting. That the tradition has turned into a political tool for historical alienation And spiritual capacities for the sake of political mythology of the modern world is customary. Shayeganbelieves,Transform religion into ideology caused the collapse of the deep meanings of religions in the modern age. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tradition, Ideology, Modernity, Consciousness, False consciousness | ||
| مراجع | ||
|
منابع
آبراهامیان، یرواند (1377)، ایران بین دو انقلاب، ترجمهۀاحمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشرنی.
اسپنسر، هربرت و دیگران (1381)، مدرنیته: مفاهیم انتقادی جامعة سنّتی و جامعة مدرن، ویراستۀ واترز مایکوم، ترجمۀ منصور انصاری، تهران: نقش جهان.
الیاده، میرچا (1391) ، اسطوره و واقعیت، ترجمة مانی صالحی علامه، تهران: کتاب پارسه.
انسار، پییر (1381)، ایدئولوژی‌ها، کشمکش‌ها و قدرت، ترجمۀ مجید شریف، تهران: نشر قصیده‌سرا.
ایگلتون، تری (1381)، درآمدی بر ایدئولوژی، ترجمۀ اکبر معصوم بیگی، تهران: آگاه.
بازرگان، مهدی (1346)، بعثت و ایدئولوژی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
بروجردی، مهرزاد (1377)، روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمۀ جمشید شیرازی، تهران: فرزان‌روز.
بریه، امیل(1385)، تاریخ فلسفة قرن هفدهم، ترجمۀ اسماعیل سعادت، تهران: انتشارات هرمس.
بیکن، فرانسیس (1392)، نو ارغنون، ترجمۀ محمود صناعی،تهران: جامی.
پدرام، مسعود (1384)، «داریوش شایگان»، در علیخانی، علی‌اکبر و همکاران، اندیشۀ سیاسی در جهان اسلام؛ از فروپاشی خلافت عثمانی، ج 4، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
پلامناتز، جان (1373)، ایدئولوژی، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
تامپسون، جان (1378)، ایدئولوژی و فرهنگ مدرن، ترجمۀ مسعود اوحدی، تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان.
حقدار، علی‌اصغر (1382)، داریوش شایگان و بحران معنویت سنّتی، تهران: کویر.
حقیقت، سیدصادق (1389)، «شریعتی سنّت را به ایدئولوژی تبدیل کرد»، گفتگو با میثم محمدی، ماهنامه نسیم بیداری، شمارۀ 7، خردادماه.
زرشناس، شهریار (1392)، سیری انتقادی در آراء داریوش شایگان، قم: دفتر نشر معارف.
شایگان، داریوش (1345)، ادیان و مکتب‌های فلسفی هند، ج 2 تهران: دانشگاه تهران.
شایگان، داریوش (1355)، بت‌های ذهنی و خاطره‌های ازلی، تهران: امیرکبیر.
شایگان، داریوش (1356)، آسیا در برابر غرب، تهران: امیرکبیر.
شایگان، داریوش (1373 الف)، «ایدئولوژی شدن سنّت»، ترجمۀ مهرداد مهربان، کیان، سال چهارم، شمارۀ 19.
شایگان، داریوش (1373 ب)، هانری کربن: آفاق تفکر معنوی اسلام ایرانی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: فرزان روز.
شایگان، داریوش (1374)، زیر آسمان‌های جهان: گفتگو با رامین‌جهانبگلو، ترجمۀ نازی عظیما، تهران: فرزان‌روز.
شایگان، داریوش (1380)، افسون‌زدگی جدید: هویت چهل تکه و تفکر سیار، ترجمۀ فاطمه ولیانی، تهران: فرزان‌روز.
شایگان، داریوش (1388)، آمیزش افق‌ها: منتخباتی از آثار داریوش شایگان، گزینش و تدوین محمد منصور هاشمی، تهران: فرزان‌روز.
شریعتی، علی (1357)، تشیع علوی، تشیع صفوی، مجموعه آثار 9، تهران: چاپخش.
شایگان، داریوش (1361 الف)، انسان بی‌خود، مجموعه آثار 25، تهران: قلم.
شایگان، داریوش (1361 ب)، ابوذر، مجموعه آثار 3، تهران: الهام.
شایگان، داریوش (1361 ج)، بازگشت، مجموعه آثار 4، تهران: دفتر نشر آثار شریعتی.
شایگان، داریوش (1362)، انسان، مجموعه آثار 24، تهران: الهام.
شایگان، داریوش (1372)، جهان‌بینی و ایدئولوژی، مجموعه آثار 23، تهران: شرکت سهامی انتشار.
شایگان، داریوش (1372)، با مخاطب‌های آشنا، مجموعه آثار 23، تهران: چاپخش.
شایگان، داریوش (1380)، چه باید کرد؟، مجموعه آثار 20، تهران: بنیاد شریعتی.
صالحی نجف آبادی، نعمت الله (۱۳۶۱)، شهید جاوید، تهران: رسا.
طباطبایی، سیدجواد (۱۳۷۴)، ابن‌خلدون و علوماجتماعی، تهران: انتشارات طرح‌نو.
عبدالکریمی، بیژن (1383)، مونیسم یا پلورالیسم، واکاوی هستی‌شناسی یک نظریه اجتماعی، تهران: مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها.
کرایب، یان (1378)، نظریۀ اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: آگه.
کوپ، لارنس (1384)، اسطوره، ترجمة محمد دهقانی، تهران: علمی و فرهنگی.
گیدنز، آنتونی(1378) «سنّت»، ترجمة ابراهیم موسی‌پور، فصلنامه برگ‌فرهنگ، شمارۀ 3.
مانهایم، کارل (1380)، ایدئولوژی و اتوپیا: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی شناخت، فریبرزمجیدی، تهران: سمت.
مطهری، مرتضی (1378)، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1381)، احیای تفکر اسلامی، تهران: صدرا.
نژادایران، محمد (1394)، روشنفکری دینی و مدرنیته در ایران، تهران: گوهرشید.
یونگ، کارل گوستاو (1377)، انسان و سمبول هایش، ترجمة محمود سلطانیه، تهران: دیبا.
- Dabashi,Hamid (2008), Islamic Liberation Theology (Resisting the empire), Routledge. - Gabel, Josephe (1975), False consciousness: an essay on reification, Translated from the French by Margaret A. Thompson with the assistance of Kenneth A. Thompson; introduction by Kenneth A. Thompson, Oxford: Blackwell. Gabel, Josephe (1991), Karl Mannheim and Hungarian Marxism, Translated by William M. Stein and James McCrate, New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers. Gabel, Josephe (1997), Ideologies and the corruption of thought (ed. & introd. by Alan Sica), New Brunswick: Transaction. - Marx, Karl and Friedrich Engels (1975), The German Ideology, Moscow: Progress. - Peterson, Richard (1995), “Culture Studies trough the ProductionPerspective: Progress and Prospects”, in the Sociology of Culture, ed.Diana Crane, Oxford: Blackwell. - Turner, S.Brayan (1994), Orientalism, Postmodernism and Golobalism, London: Rutledge. - Shayegan, Daryush (1997), Cultural Schizophrenia: Islamic Societies Confronting the West, Translated John Howe Syracuse, New York: Syracuse University Press. - Wodak, Ruth(1989), Language, Power and Ideology: Studies in Political Discourse, Amsterdam: John Benjamin Publication. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 695 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 611 |
||