پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,112,269 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,216,059 |
تحلیل نابرابریهای توزیع فضایی و جمعیتی مددجویان در مشهد | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| مقاله 8، دوره 12، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 175-203 اصل مقاله (1.17 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2020.293499.670043 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید زنگنه شهرکی1؛ علی حسینی* 1؛ مهدی زنگنه شهرکی2؛ محمد غفاری زاده3؛ مجید فولادیان4 | ||
| 1استادیار، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی‌‌ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
| 3کارشناسی‌‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 4استادیار، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| چکیده | ||
| بی‌تعادلی فضایی و نابرابریهای مکانی در سطوح مختلفی وجود دارند و تحقق عدالت‌های فضایی و اجتماعی در این سطوح منوط به ازبین‌بردن این بی‌تعادلی‌ها از رهگذر آمایش سرزمین است. سازمانهای خدماترسان به مددجویان و از همه مهمتر سازمان بهزیستی، ممکن است آمار و دادههای زیادی از افراد تحت پوشش خود داشته باشند، اما در بسیاری موارد، دادههای موجود، جنبة فضایی ندارند و صرفاً بهصورت توصیفی‌اند. هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیلهای فضایی از مددجویان تحت پوشش بهزیستی در مقیاس شهر مشهد، در سطح منطقهای و محلهای است. دادههای مورد نیاز پژوهش از اداره‌کل بهزیستی استان خراسان رضوی و شهرستان مشهد گردآوری شد. شاخص بیضوی انحراف استاندارد، تراکم جمعیتی منطقهای و محلهای، تراکم کرنل، مدل‌های سنجش خودهمبستگی فضایی مانند آمارة موران عمومی، شاخص محلی پیوند فضایی برای تحلیل داده‌ها به‌کار گرفته شد. نتایج نشان داد مددجویان تحت پوشش بهزیستی در سطح شهر مشهد به صورت یکسان توزیع نشده است و مناطق و محلههای مختلف تفاوت بارزی از این نظر دارند، بیشترین تعداد مددجویان در سطح مناطق 2، 3 و 4 مشهد میباشند که منطبق بر شمال و شمال شرقی شهر است. همچنین، در سطح محلهای، محلات شهید قربانی، طبرسی شمالی، دروی و بهمن بیشترین جمعیت مددجوی تحت پوشش بهزیستی را شامل میشود. در تحلیل کلی، با استناد به تحلیلهای تراکمی کرنل انجام گرفته، می‌توان اظهار کرد چهار هستة تراکمی و چند هستة فرعی در مشهد شکل گرفته است. همچنین، نتایج شاخصهای موران نشان داد الگوی توزیع فضایی مددجویان تحت پوشش بهزیستی در مشهد بهصورت کاملاً خوشهای است و در بخشهای خاصی از مشهد که به‌طور عمده، منطبق بر سکونتگاههای غیررسمی شهر و حاشیههای شرقی و شمالی شهر است، بهصورت خوشهای توزیع شده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل فضایی جمیعت؛ شاخصهای مکانی؛ شهر مشهد؛ مددجویان تحت پوشش بهزیستی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Spatial and Population Distribution Inequalities of the Clients Covered in Mashhad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeed Zanganeh Shahraki1؛ Ali Hosseini1؛ Mehdi Zanganeh Shahraki2؛ Mohammad Ghafarizadeh3؛ Majid Fouladiyan4 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2M.Sc. Faculty of Social Sciences, University of Yazd, Yazd, Iran | ||
| 3M.Sc. Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Faculty of Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Spatial imbalances and spatial inequalities exist at different levels, and the realization of spatial and social justice at these levels depends on eliminating these imbalances through spatial planning. Service organizations to clients and, most importantly, the Welfare Organization, may have a lot of data and figures from their clients, but in many cases, existing data does not have a spatial dimension, and they are purely descriptive. The main objective of this research is to analyses spatially clients covered by welfare in the scale of Mashhad, in both regional and neighborhood level. The statistics required for this study are collected from the Department of Welfare of Khorasan Razavi and Mashhad. The methods used for spatial analysis are the standard deviation elliptic index, regional and neighborhood demographic density, kernel density, basic graphic statistical methods including the nearest neighbor's index, spatial autocorrelation measurement models such as general Moran I and LISA. The results of this research, presented in various maps and diagrams, show that the welfare beneficiaries in the city of Mashhad have not been distributed equally and different regions and neighborhoods have a significant difference, with the highest number of clients in regions 2, 3 and 4, the city of Mashhad where tjeay are located in the north and northeastern parts of the city. Also, at the neighborhood level, Shahid Ghorbani, Northern Tabarsi, Derevey and Bahman neighborhoods include the most welfare-clients population. In a general analysis based on the kernel density analysis, it can be stated that four condensed nuclei and a subunit formed in the city of Mashhad. Also, the results of Moran indicator and others indicate that the spatial distribution pattern of welfare clients in Mashhad is quite clustered and in particular parts of Mashhad, which mainly coincide with the informal settlements of the city and the eastern and northern parts of the city are distributed in cluster form. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Spatial analysis, Spatial autocorrelation, Spatial indicators, Mashhad, Welfare clients | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمزاده، عیسی (1394). تحلیلی بر چالشها و آسیب‌های تحقق عدالت فضایی – مکانی در ایران از منظر آمایش سرزمین. چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، پیشرفت ایران، گذشته، حال، آینده، تهران. بانک جهانی (1381). گزارش توسعة جهانی مبارزه با فقر. ترجمة سازمان مدیریت و برنامهریزی، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی. بخارایی، احمد، نادر، صنعتی شرقی، شاه‌بختی، رستمی و محمدحسن، شربتیان (1397). تحلیل فضایی نشاط اجتماعی در سطح مناطق شهری مشهد. نشریة برنامهریزی توسعة کالبدی، دورة 3، شمارة 7، صفحات 153-134. بمانیان، محمدرضا، رضایی‌راد، هادی و منصور رضایی، مجید (1390). ارزیابی خصیصه‌های اقتصادی در شناسایی گستره‌های فقر شهری با استفاده از تکنیک‌های Delphi و AHP (مطالعة موردی: شهر کاشمر).فصل‌نامة مدیریتشهری، دورة 5، شمارة 2، صفحات 166-153. توکلینیا، جمیله، مسلمی، آرمان، فیروزی، ابراهیم و بندانی، سارا (1394). تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع خدمات شهری بر پایۀ عدالت فضایی (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل). پژوهش‌های جغرافیای برنامهریزی شهری، دورة 3، شمارة 3، صفحات 308-285. جواهری، حسن، حاتمی‌نژاد، حسین، زیاری، کرامت‌اله و پوراحمد، احمد (1393). رویکرد فازی و پهنه‌بندی فقر چندبعدی در فضاهای شهری (نمونة موردی: شهر کامیاران). فصل‌نامةبرنامهریزی منطقهای، دورة 4، شمارة 13، صفحات 30-13. حسینی، علی، پوراحمد، احمد و زیاری، کرامت‌اله (1397). تحلیل ساختار فضایی شهری با تأکید بر بُعد جمعیتی رویکرد ریخت‌شناسی شهر چندهسته‌ای، مورد مطالعه: شهر تهران. آمایش جغرافیای فضا، دورة 8، شمارة 30، صفحات 38-19. خراسانی، محمدامین، توانا، مصطفی و صوفی نیستانی، مینا. (1396). سنجش رابطۀ محیط با ترس از جرم در مجموعه‌های مسکن مهر (مطالعۀ موردی: شهرستان پاکدشت). پژوهش‌های جغرافیای برنامهریزی شهری، دورة 5، شمارة 4، صفحات 537-515. خسروی‌نژاد، علی‌اکبر (1391). برآورد فقر و شاخصهای فقر در مناطق شهری و روستایی. فصل‌نامة مدلسازیاقتصادی، دورة 6، شمارة 2، صفحات 60-39. رضایی، محمدرضا، علیان، مهدی و خاوریان، امیررضا (1393). شناسایی و ارزیابی گستره‌های فضایی فقر شهری در شهر یزد. پژوهشهایجغرافیایانسانی، دورة 46، شمارة 3، صفحات 695-677. روستایی، شهریور، احدنژاد، محسن، اصغری زمانی، اکبر و زنگنه، علیرضا (1391). الگوی تطبیقی گسترش فقر در شهر کرمانشاه در دورة 85-1375. فصل‌نامةمطالعاتوپژوهش‌هایشهری و منطقهای، دورة 3، شمارة 12، صفحات 40-17. روستایی، شهریور، اصغری زمانی، اکبر و زادولی، فاطمه (1397). شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر گسترۀ فقر شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ آخماقیۀ تبریز). پژوهش‌های جغرافیای برنامهریزی شهری، دورة 6، شمارة 1، صفحات 91-111. روستایی، شهریور، کریم‌زاده، حسین و رحمتی، خسرو. (1395). تحلیل نابرابریهای فضایی بر پایۀ شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در شهرهای میانه‌اندام (مطالعۀ موردی: شهر میاندوآب). پژوهش‌های جغرافیای برنامهریزی شهری، دورة 4، شمارة 3، صفحات 471-449. زنگانه، احمد، تلخابی، حمید رضا، گازرانی، فریدون و یوسفی، محسن (1394). گسترة فضایی فقر شهری اراک. نشریةتحلیلفضاییمخاطراتمحیطی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 107-93. سرور، رحیم و اسماعیلزاده، حسن (1386). آمایش سرزمین، پیشنیاز عدالت اجتماعی. فصل‌نامة جغرافیایی سرزمین، دورة 4، شمارة 14، صفحات 88-75. صرافی، مظفر (1379). برنامهریزی توسعة منطقهای. تهران: سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، مرکز مدارک علمی و انتشارات. فرهادی‌خواه، حسین، حاتمی‌نژاد، حسین، شاهی، عارف و ظفری، مسعود (1396). تحلیل فضایی فقر شهری در سطح محله (نمونة موردی: شهر مشهد). اقتصاد شهری، دورة 2، شمارة 3، صفحات 36-17. مجیدی خامنه، بتول و محمدی، علیرضا (1384). درآمدی بر شناخت فقر و سنجش فقر شهری. نشریة انجمنجغرافیاییایران، دورة 3، شماره‌های 6 و 7، صفحات 145-135. موحد، علی، سامان، ولی نوری، حسین، حاتمی‌نژاد، احمد، زنگانه و موسی، کمانرودی کجوری (1395). تحلیل فضایی فقر شهری در کلانشهر تهران. اقتصاد و مدیریت شهری، دورة 4، شمارة 15، صفحات 36-19. یوسفی، علی و ورشوئی، سمیه (1389). نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد: برآوردی از نابرابریهای درآمدی و تحصیلی در نواحی شهر. مطالعات اجتماعی ایران، دورة 4، شمارة 4، صفحات 125-97. References
Anselin, L. (1995). Local indicators of spatial association—LISA. Geographical Analysis, 27(2), pp. 93-115. Anselin, L. (1999). The future of spatial analysis in the social sciences. Geographic Information Sciences, 5(2), pp. 67-76. Anselin, L. (2013). Spatial econometrics: methods and models. Vol. 4, Springer Science & Business Media. Bansal, P., & Ardell, A. J. (1972). Average nearest-neighbor distances between uniformly distributed finite particles. Metallography, 5(2), pp. 97-111. Bemanian, M. R., Rezaei Rad; H. & Rezaei, M. (2011). Assessment of economic features in identification of urban poverty areas using Delphi and AHP in Kashmar, Urban Management Quarterly, 5 (2), pp. 153- 166. (in Persian). Bokharaei, A., Sanati-Sharghi, N., Rostami, S. B., & Sharbatiyan, M. H. (2018). Spatial analysis of social happiness in Mashhad. Journal of Physical Development Planning, 11(3), pp. 134-153 (in Persian). Duclos, J. Y., & Araar, A. (2007). Poverty and equity: measurement, policy and estimation with DAD. Vol. 2, Springer Science & Business Media. Ebrahmizadeh, I. (2015). An analysis of challenges of implication of spatio temporal justice in Iran in approach of spatial planning. The Fourth Conference of Islamic- Iranian Pattern of Development, Tehran (in Persian). Farhadi Khah, H., HatamiNejad, H., Shahi, A., & Zafari, M. (2017). Spatial analysis of urban poverty in scale of neighborhood in Mashhad. Urban Economics, 2(3), pp. 17-36 (in Persian). Flahaut, B. T., Mouchart, M., San Martin, E., & Thomas, I. (2003). The local spatial autocorrelation and the kernel method for identifying black zones: A comparative approach. Accident Analysis & Prevention, 35(6), pp. 991-1004. Getis, A., & Ord, J. K. (1992). The analysis of spatial association by use of distance statistics Perspectives on Spatial Data Analysis (pp. 127-145): Springer. GWOM, (2018). Comprehensive well-being information for people covered. Harvey, D. (2010). Social justice and the city. Vol. 1, University of Georgia Press. Hosseini, A., Pourahmad, A., & Ziari, K. (2019). Analysis of urban spatial structure based on the spatial distribution of population in Tehran, A polycentric city morphological approach. Geographical Planning of Space Quarterly Journal, 30(4), pp. 19-38. Javaheri, H., HatamiNejad, H., & Ziari, K. (2014). Fuzzy approach and urban poverty zoning in Kamyaran. Regional Planning, 4(13), pp. 13-30 (in Persian). Kent, J., & Leitner, M. (2007). Efficacy of standard deviational ellipses in the application of criminal geographic profiling. Journal of Investigative Psychology and Offender Profiling, 4(3), pp. 147-165. Khorasani, M. A., Tavana, M., & Sufi Neyestani, M. (2017). Afraid of crime in urban complexes of Mehr in Pakdasht, Quarterly of Geographical Urban Research, 5(4), pp. 515-537 (in Persian). Khosravi, A. A. (2012). Poverty estimation and poverty indicators in urban and rural areas. Quarterly of Economic Modeling, 6(2), pp. 39-60 (in Persian). Lawrence, R. J. (2002). Inequalities in urban areas: innovative approaches to complex issues. Scandinavian Journal of Public Health, 30(59), pp. 34-40. Lawson, R., & Todd, S. (2002). Consumer lifestyles: a social stratification perspective. Marketing Theory, 2(3), pp. 295-307. Legendre, P. (1993). Spatial autocorrelation: trouble or new paradigm? Ecology, 74(6), pp. 1659-1673. Longley, P. A., Goodchild, M. F., Maguire, D. J., & Rhind, D. W. (2005). Geographic information systems and science, New York: John Wiley & Sons. Majidi Khameneh, B., & Mohammadi, A. R. (2005). An introduction to poverty and assessment of urban poverty. Journal of Iranian Geographical Association, 2(6,7), pp. 135-145 (in Persian). Montgomery, M. (2009). Urban poverty and health in developing countries. Movahhed, A., Valinoori, S., Hataminejad, H., Zanganeh, A., & Kamanroodi Kajouri, M. (2016). Spatial analysis of urban poverty in Tehran metropolis. Journal of Urban Economics and Management, 15(4), pp. 19-37 (in Persian). Ord, J. K., & Getis, A. (1995). Local spatial autocorrelation statistics: distributional issues and an application. Geographical Analysis, 27(4), pp. 286-306. Ord, J. K., & Getis, A. (2001). Testing for local spatial autocorrelation in the presence of global autocorrelation. Journal of Regional Science, 41(3), pp. 411-432. Pi Alperin, M. N. (2008). A comparison of multidimensional deprivation characteristics between natives and immigrants in Luxembourg. IRISS Working Paper Series. An Integrated Research Infrastructure in the Socio-economic Sciences. Ren, C. (2011). Modeling poverty dynamics in moderate-poverty neighborhoods: a multi-level approach. Doctoral dissertation, The Ohio State University. Rezaei, M. R., Aliyan, M., & Khavarian, A. R. (2014). Identification and assessment of urban pverty areas in Yazd. Quarterly of Human Geography Research, 46(3), pp. 677 – 695 (in Persian). Roustaei, Sh., Ahadnejad, M., Zamani, A., & Zanganeh, A. R. (2012). Comparative pattern of urban poverty in Kermanshah in period of 1996-2006, Quarterly of Urban and Regional Studies and Research, 3(12), pp. 17-40 (in Persian). Roustaei, Sh., Karimzadeh, H., & Rahmati, K. (2016). Analysis of spatial inequalities based on socio- economoic and physical indicators in middle sized cities (case study: Miaddoab). Quarterly of Geographical Urban Research, 4(3), pp. 49-417 (in Persian). Roustaei, Sh., Asghari Zamani, A., & Zadvali, F. (2018). Identification of effecting contributors on urban poverty areas in Akhmaghieh of Tabriz, Quarterly of Geographical Urban Research, 6(1), pp. 91-111 (in Persian). Salvucci, V., Betti, G., & Gagliardi, F. (2012). Multidimensional and Fuzzy Measures of Poverty and Inequality at National and Regional Level in Mozambique. Quaderni del dipartimento di economia politica e statistica, Luglio. Sarrafi, M. (2000). Planning of regional development, National organization of planning and management. Center of scientific documents, Tehran (in Persian). Sarvar, R., & Ismaeilzadeh, H. (2007). Spatial planning, the requested of social justice. Geographical Quarterly of Sarzamin, 4(14), pp. 75-88 (in Persian). Scott, L. M., & Janikas, M. V. (2010). Spatial statistics in ArcGIS Handbook of applied spatial analysis (pp. 27-41), Springer. Simler, K., Harrower, S., & Massingarela, C. (2004). Estimating poverty indices from simple indicator surveys. Paper presented at the conference on “Growth, poverty reduction and human development in Africa. Centre for the Study of African Economies, University of Oxford. Smith, D. M., Gregory, D., & Johnston, R. J. (1994). The dictionary of human geography. Blackwell Reference. Tavakolinia, J., Moslemi, A., Firouzi, E., & Bandani, S. (2015). An analysis on distribution of population and urban services based on social justice in Ardabil, Quarterly of Geographical Urban Research, 3(3), pp. 285 – 308 (in Persian). Tiefelsdorf, M., & Boots, B. (1995). The exact distribution of Moran's I. Environment and Planning A, 27(6), pp. 985-999. Tiefelsdorf, M., & Boots, B. (1997). A note on the extremities of local Moran's Iis and their impact on global Moran's I. Geographical Analysis, 29(3), pp. 248-257. United-Nations. (2008). World urbanization prospects: The 2007 revision population database: United Nations Population Division New York, NY. Wang, B., Shi, W., & Miao, Z. (2015). Confidence analysis of standard deviational ellipse and its extension into higher dimensional Euclidean space. PloS One, 10(3), e0118537. World Bank. (2002). The report of global development against poverty, translated by management and planning organization, Tehran, Iran,(in Persian). Yousefi, A., & Warshaei, S. (2010). Social Inequality in the Urban Space of Mashhad: Estimation of Income and Education Inequalities in Urban Areas. Journal of Iranian Social Studies, 12(4), pp. 152-184 (in Persian). Zangaaneh, A., Talkhabi, H. R., Gazrani, F., & Yusefi, M. (2015). Spatial areas of urban poverty. Spatial analysis of Environmental Disasters, 2(1), pp. 93-107(in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 544 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 461 |
||