دانش پژوه, مصطفی. (1398). درآمدی بر مطالعة تطبیقی تقلب نسبت به قانون در حقوق موضوعه و فقه اسلامی. , 49(4), 617-633. doi: 10.22059/jlq.2020.270342.1007137
مصطفی دانش پژوه. "درآمدی بر مطالعة تطبیقی تقلب نسبت به قانون در حقوق موضوعه و فقه اسلامی". , 49, 4, 1398, 617-633. doi: 10.22059/jlq.2020.270342.1007137
دانش پژوه, مصطفی. (1398). 'درآمدی بر مطالعة تطبیقی تقلب نسبت به قانون در حقوق موضوعه و فقه اسلامی', , 49(4), pp. 617-633. doi: 10.22059/jlq.2020.270342.1007137
دانش پژوه, مصطفی. درآمدی بر مطالعة تطبیقی تقلب نسبت به قانون در حقوق موضوعه و فقه اسلامی. , 1398; 49(4): 617-633. doi: 10.22059/jlq.2020.270342.1007137
درآمدی بر مطالعة تطبیقی تقلب نسبت به قانون در حقوق موضوعه و فقه اسلامی
مسئلة تقلب نسبت به قانون و آثار آن، هم در حقوق داخلی و هم در حقوق بین‌الملل خصوصی، از مباحث چالشی است که دربارة آن دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. در حقوق ایران، ماده‌ای قانونی که حکم تقلب را به‌صراحت بیان کرده باشد، وجود ندارد، پس قاضی در مواجهه با پدیدة تقلب، ناگزیر باید به استناد اصل 167 قانون اساسی، به منابع معتبر یا فتاوای معتبر فقهی (شریعت و فقه اسلامی) مراجعه و حکم مسئله را دریافت کند. اما حقیقت این است که در فقه نیز، به‌صراحت از تقلب سخن گفته نشده، جز آنکه عناوین دیگری مطرح شده است که تا اندازه‌ای با بحث تقلب قابل تطبیق است. این مقاله با بررسی این عناوین و مقایسة آن با تقلب، نشان می‌دهد که نمی‌توان برای تقلب حکم واحدی صادر کرد، بلکه بسته به انطباق آن با هر یک از عناوین، مشمول حکم همان عنوان خواهد بود.
AN INTRODUCTION TO A COMPARATIVE STUDY ON THE FRAUD IN POSITIVE LAW AND ISLAMIC JURISPRUDENCE
نویسندگان [English]
Mostafa Daneshpajooh
Associate Professor of Law, Departement of Law (Research institute of Hazah and University), Iran
چکیده [English]
The issue of fraud against the law and its consequences, both in domestic law and international law, is one of the challenging issues about which there are different ideas. In Iranian law, there is not a legal article that clearly expresses the verdict of fraud, so a judge in the face of a fraud has to refer to and judge with valid sources or reliable jurisprudential Fatawa (Islamic Shariah and jurisprudence) according to Article 167 of the constitution. But the truth is that there is nothing about the fraud in the jurisprudence and there are some other topics which can be compared with the fraud. Reviewing these topics and comparing them with the fraud in this paper shows that we can not express a certain defined verdict about the fraud and it shall depend on each special case.
کلیدواژه‌ها [English]
Fraud against the law, Deception, Prohibition of detriment, Illegitimate cause, Breach of purpose
مراجع
الف) فارسی
ابلق‌دار، صدیقه (1386)، بررسی نظریة تقلب و حیل شرعی در فقه و حقوق، تهران: امید مجد.
ارفع‌نیا، بهشید (1376)، حقوق بین‌الملل خصوصی، ج 2، تهران: بهتاب.
الماسی، نجادعلی (1368)، تعارض قوانین، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بحیری، محمد عبدالوهاب (1376)، حیله‌های شرعی ناسازگار با فلسفة فقه، ترجمة حسین صابری، مشهد: آستان قدس رضوی.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1388)، وسیط در ترمینولوژی حقوق، چ اول، کتابخانة گنج دانش.
-------------------- (1381)، ج2، چ دوم، مبسوط در ترمینولوژی حقوق.
-------------------- (1343)، تحت عنوان «نیرنگ به قانون» (www.Ghvanhn.hr)
خمینی، روح‌الله (1377)، توضیح المسائل، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
----------- (1375)، مناسک حج، مطابق با فتاوای امام خمینی و حواشی سایر مراجع تقلید، تهران: نشر مشعر.
سلجوقی، محمود (1386)، حقوق بین‌الملل خصوصی، ج2، تهران: میزان.
شریعت باقری، محمدجواد (1395)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: میزان.
شیخ‌الاسلامی، سید محسن (1384)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: کتابخانة گنج دانش.
صدری ارحامی، محمد (1394)، حیل شرعی در فقه و حقوق، تهران: چتر دانش.
صفایی، سید حسین (1350)، «نظریة جهت در قراردادها»، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دورة 8، ش 0، زمستان.
عامری، جواد (1362)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: آگاه.
قاسمی، رسول (1391)، حیله و تقلب نسبت به قانون (در حقوق ایران و فقه)، تهران: جنگل، جاودانه.
کاشانی، سید محمود (1354)، نظریة تقلب نسبت به قانون، تهران: دانشگاه ملی ایران.
متولی، سید محمد (1378)، احوال شخصیه بیگانگان در ایران، بی‌جا: انتشارت سازوکار.
مطهری، مرتضی (1364)، ربا، بانک و بیمه، تهران: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر (1389)، حیله‌های شرعی و چاره‌جویی‌های صحیح، گردآوری: ابوالقاسم علیان نژادی، چ چهارم، انتشارات امام علی بن ابیطالب (ع).
------------ (1385)، بررسی طرق فرار از ربا، قم: مدرسه الامام امیرالمؤمنین.
نصیری، محمد (1372)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: آگاه.
نظیف، مجتبی (1389)، حقوق بین‌الملل خصوصی، ج2، تهران: دادگستر.
هداوی، حسن (1974م)، تنازع القوانین و احکامه فی القانون الدولی الخاص الکویتی، کویت: مطبوعات جامعه الکویت.
قانون اساسی.
قانون مدنی.
ب) عربی
اردبیلی محقق (مقدس)، احمدبن محمد (1414ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج6، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
بحیری، الحیل (1946م)، المحظور منها والمشروع، قاهره: مطبعه المصر.
