تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,911 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,783 |
بررسی دیدگاه آبخیزنشینان در اولویتبندی عوامل مؤثر بر مشارکت ضعیف ایشان در طرحهای آبخیزداری (بررسی موردی: حوزۀ آبخیز مراد آباد میمند، استان فارس) | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 7، دوره 72، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 979-994 اصل مقاله (928.4 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2020.286205.1403 | ||
نویسندگان | ||
سید مسعود سلیمان پور* 1؛ امین صالح پور جم2؛ علی اکبر نوروزی3؛ ناصر خلیلی4 | ||
1استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. | ||
2استادیار پژوهشکدۀ حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار پژوهشکدۀ حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
4کارشناس ارشد ادارۀ کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس، شیراز، ایران. | ||
چکیده | ||
اجرای طرحهای آبخیزداری بدون مشارکت مردم چندان موفق نبوده است. از این رو اولویتبندی شاخصها و زیرشاخصهای مؤثر بر مشارکت ضعیف مردمی، گامی مهم در مدیریت حوزههای آبخیز است و میتواند راهگشای اتخاذ تدابیری در راستای حذف موانع مشارکتی و مشارکت حداکثری آبخیزنشینان در برنامهریزیها باشد. به این منظور در این پژوهش اقدام به بررسی دیدگاه آبخیزنشینان در اولویتبندی عوامل مؤثر بر مشارکت ضعیف ایشان در طرحهای آبخیزداری در حوزۀ آبخیز مراد آباد میمند واقع در غرب استان فارس شده است، به طوری که این مهم پس از تکمیل 72 پرسشنامه از سرپرستان خانوار با استفاده از آزمون t و آزمون ناپارامتری فریدمن انجام شد. نتایج نشان داد از دیدگاه آبخیزنشینان به ترتیب شاخصهای "اقتصادی"، "آموزشی- ترویجی"، "طراحی- اجرایی" و "اجتماعی" دارای بیشینه و کمینۀ اولویت در مشارکت ضعیف آبخیزنشینان در طرحهای آبخیزداری در این حوزۀ آبخیز تعیین شدند. همچنین مهمترین زیرشاخصها بر مشارکت ضعیف آبخیزنشینان در طرحهای آبخیزداری در این حوزۀ آبخیز به ترتیب: "درآمد کم ساکنان حوضه"، "عدم توجه به نیروی محلی در اجرای پروژهها (اشتغالزایی)"، "نادیده گرفتن درآمد برای آبخیزنشینان بهعنوان انگیزۀ اقتصادی مستقیم در اجرای طرحهای آبخیزداری" و "پایین بودن سطح سواد و آگاهی" میباشد. بر این اساس، دامنۀ مقادیر میانگین رتبهها بین 93/6 تا 25/10 متغیر است؛ به طوری که زیرشاخص "درآمد کم ساکنان حوضه" با میانگین رتبۀ 25/10 دارای بیشترین اولویت نسبی و زیرشاخص "دیربازده بودن طرحهای آبخیزداری" با میانگین رتبۀ 93/6 دارای کمترین اولویت نسبی در مشارکت ضعیف آبخیزنشینان در طرحهای آبخیزداری در این حوضه را به خود اختصاص دادند. بنابراین به منظور مشارکت پایدار آبخیزنشینان در طرحهای آبخیزداری ضروری است نسبت به حل مسائل اقتصادی ایشان و تدوین برنامۀ جامع آموزش و ترویج اقدام جدی صورت گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
آبخیزداری؛ آبخیزنشینان؛ اقتصادی؛ اولویتبندی؛ مشارکت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigation of Stakeholders in Prioritizing Factors Affecting Their Poor Participation in Watershed Management Projects (Case Study: Morad Abad Watershed in Meymand, Fars Province) | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Masoud Soleimanpour1؛ Amin SalehpourJam2؛ Ali Akbar Noroozi3؛ Naser Khalili4 | ||
1Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Shiraz, Iran | ||
2Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
3Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
4M.Sc., Department of Natural Resources and Watershed Management, Fars Province, Shiraz, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Implementation of watershed management projects without the participation of people has not been very successful. Therefore, prioritizing indices and sub-indicators affecting their poor participation is an important step in managing of watersheds and it can lead to taking measures to eliminate barriers to participation and maximum participation of stakeholder in planning. Therefore, in this research the priority of investigation of stakeholders in prioritizing factors affecting their poor participation in watershed management projects in Morad Abad watershed in Meymand, west of Fars province so after completing 72 questionnaires from the head of the household using T test and Friedman nonparametric test were done. The results showed that from the views of stakeholder, the indicators such as "economic", "educational-extensional", "design-executive" and "social" were the maximum and minimum priorities of poor participation of stakeholders in watershed projects in this watershed. Also, the most important sub-indicators on poor participation of stakeholders in watershed projects in this watershed are "low income residents of the watershed," "lack of local power in implementing projects (job creation)", "ignoring income for stakeholders as a direct incentive to implement of watershed management projects ", and" low level of literacy and awareness". Accordingly, the range of average ratings varies from 6.93 to 10.25, so that the sub-indicator "low income residents of the basin" with an average rating of 10.25 has the highest relative priority and "late watershed project efficiency" with an average of 6.93 had the least relative priority in poor participation of stakeholders in watershed projects in this watershed. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Watershed Management, Stakeholders, Economic, Prioritization, Participation | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 447 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 325 |