تعداد نشریات | 157 |
تعداد شمارهها | 6,051 |
تعداد مقالات | 66,103 |
تعداد مشاهده مقاله | 111,499,736 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 86,136,738 |
تأویل روانشناسانۀ اندیشۀ ملاصدرا در مسئلۀ خواب و بررسی مبانی فلسفی آن | ||
فلسفه | ||
مقاله 5، دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 34، اسفند 1398، صفحه 87-105 اصل مقاله (603.17 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2020.75973 | ||
نویسندگان | ||
ریحانه شایسته1؛ محمد کاظم علمی سولا* 2؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی3 | ||
1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار گروه فلسفۀ اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
مسألة رویا از جمله مسائل مورد توجه انسانها در اعصار مختلف بوده است و روانشناسان نیز تا حد زیادی دربارۀ آن به تحقیق و بررسی پرداختهاند؛ با این حال بسیاری از مسائل آن مانند ماهیت و حقیقت رویاهای صادقه در پارهای از ابهام به سر میبرد. در این میان ملاصدرا در مقام یک فیلسوف و به مثابه یک روانشناس، این مساله را تا حدودی در کتب خود مطرح کرده است و این نوشتار پس از استخراج مبانی فلسفی مرتبط به خواب و مسائل روانشناسی آن، نشان داده است که با توجه به دستگاه فکری ملاصدرا مبتنـی بر اصالت وجود، تشکیـک وجود، حرکت جوهری، جسمانیـة الحدوث و روحانیة البقا و به تبع آن دو بعدی بودن انسان و اعتقاد صدرا به اختیار، شالودهای مناسب برای تعریف رویا، انواع رویا و منشأ رویا به وجود میآید. البته باید توجه کرد که گرچه برخی از نظرات ملاصدرا به دلیل توجه به بعد مادی (بدنی) انسان و درنظر گرفتن یکی از ابعاد وجودی وی تا حدودی با روانشناسی سازگار است، اما به علت فقدان جنبه تجردی در روانشناسی معاصر میتوان نظرات خاص و دقیقی درباره انواع خواب و به خصوص رویاهای صادقه از دیدگاه ملاصدرا استخراج کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ملاصدرا؛ خواب؛ رویا؛ فلسفه؛ روانشناسی شناختی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Psychological hermeneutic of interpretation of Mulla Sadra's thoughts regarding the sleep issue and examining its philosophic foundations | ||
نویسندگان [English] | ||
reyhaneh shayesteh1؛ Mohammad Kathem Elmi Sola2؛ Seyed Morteza Hosseini Shahroodi3 | ||
1PhD student in Transcendent Wisdom, Ferdowsi University of Mashhad | ||
2Associate Professor, Department of Islamic Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad | ||
3Professor of Islamic Philosophy and Wisdom, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
Dream has always been an attractive issue for the people in various erras and psychologists have investigated it a lot in the past. However, most of the issues relating to dreams such as its nature and the reality of prophetic dreams are still ambiguous. Mulla Sadra as a philosopher and also as a psychologist has relatively considered it in his scientific works. This study, after reviewing the litrature and extracting the philosophic foundations of sleep and its psychological issues, has shown that given the Mulla Sadra's thoughts including principality of existence, gradation of existence, substantial motion, bodily origination, spiritual subsistence and consequently two-dimensionality of human as well as Mulla Sadra's belief in human authority, an appropriate structure is created for difining dream, types of dreams and source of dreams. It should be noted that though a number of Mulla Sadra's opinions regarding material dimension of human and considering one of the dimensions of human relatively corresponds to psychology, one can extract exact ideas and opinions regarding dreams and particularly prophetic dreams from the perspective of Mulla Sadra due to lack of existing immateriality in contemporary psychology. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Mulla Sadra, sleep, dream, philosophy, cognitive psychology | ||
مراجع | ||
استوارت، گیل باربارا (1392)، اختلالات خواب، ترجمۀ علی اکرامی و دیگران، چاپ اول، مشهد: مرندیز.
اعوانی، شهین (1383)، صدرالدین شیرازی و مساله نفس و معاد ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت صدرالدین ﺷﯿﺮازی، چاپ اول، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
اوزوالد، یان (1363)، خواب ترجمۀ محمدرضا باطنی، چاپ اول، تهران: هاشمی.
جنت اس، گولد (1391)، تعبیر روانشناسانهای خواب، چاپ اول، تهران: پیک بهار.
رضوان طلب، محمدرضا (1379)، رؤیا از نظر دین و روانشناسی، چاپ دوم، قم: شفق.
روخلین، لئون لازاریویچ (1368)، خواب مصنوعی، رؤیا و خواب از نظر پاولوف، ترجمۀ ولیالله آصفی، چاپ اول، تهران: گوتنبرگ.
سامی، کاظم (1362)، بررسی نظرات مختلف درباره خواب دیدن، چاپ دوم، تهران: رز.
شایسته، ریحانه، هوش معنوی، مؤلفهها و مبانی آن در حکمت متعالیه، پژوهشهای فلسفی کلامی، 71، بهار 96 دوره 19، قم.
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (1366)، تفسیر القرآن الکریم، جلد چهارم، چاپ دوم، قم: بیدار.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1981)، الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1417)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، جلد اول و دوم، چاپ اول، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1420)، العرشیه، چاپ اول، بیروت: موسسه التاریخ العربی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1354)، المبدا و المعاد، چاپ اول، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1378)، المظاهر الالهیة فى اسرار العلوم الکمالیة، چاپ اول، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1363)، مفاتیح الغیب، چاپ اول، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
فروید، زیگموند (بیتا)، تعبیر خواب و بیماریهای روانی، ترجمۀ ایرج پور باقر، چاپ دوم، تهران: آسیا.
کاپریز، فرانک (1363)، روانکاوی عمومی، ترجمۀ مشفق همدانی، چاپ دوم، تهران: سیفی علیشاه.
مصلح، جواد (1356)، علم النفس، جلد سوم، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران.
معنوی، عزالدین؛ فدایی، فربد (1367)، خواب و رؤیا از دیدگاه پزشکی، تهران: دانشگاه تهران.
نولن، سوزان و دیگران (1390)، زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد، جلد اول و دوم، چاپ اول، تهران: ساوالان.
Susan Nolen, Hoeksema and others., (2009), Atkinson & Hilgard’s Introduction to Psychology, 15th Edition, Wadsworth, California: Belmont.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 694 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 414 |