پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,081,242 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,819,880 |
بررسی و تحلیل دوره مس و سنگ دشت ملایر با استناد بر کاوش لایهنگاری تپه-گوراب | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 21، اردیبهشت 1399، صفحه 263-283 اصل مقاله (1.33 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.268866.142636 | ||
| نویسندگان | ||
| اسماعیل همتی ازندریانی* 1؛ علی خاکسار2؛ پروانه احمدطجری3 | ||
| 1استادیار گروه باستانشناسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ابهر و کارشناس اداره کل میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری استان همدان | ||
| 3دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان | ||
| چکیده | ||
| تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر ـ اراک قرار دارد. پژوهش های باستان شناسی در تپه گوراب در سال 1385 به سرپرستی علی خاکسار منجر به شناسایی ادوار فرهنگی مختلف شامل؛ مس و سنگ میانی و جدید، آهنIII؟ هخامنشی؟، اشکانی، ساسانی، اوایل دوره اسلامی، سلجوقی، ایلخانی. از ادوار فرهنگی مهم تپه گوراب می توان به آثار و یافته های مس و سنگی اشاره نمود که در میان یافته های فرهنگی این دوره، شواهد معماری خاصی یافت نشد. در تاریخ‌گذاری مطلق انجام‌گرفته در تپه گوراب براساس نمونه های کربن 14، 3 نمونه مربوط به دوره مس و سنگ می باشد که می توان دوره مس و سنگ میانی و جدید را در این تپه تائید نمود. در این نوشتار با استناد به داده های فرهنگی حاصل از کاوش (سفال و داده های کربن 14) و همچنین استفاده از منابع کتابخانه ای و گزارش ها به بررسی و تحلیل فرهنگ های دوره مس و سنگ تپه گوراب پرداخته می شود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که آثار و یافته های فرهنگی دوره مس و سنگ تپه گوراب قابل‌مقایسه با سایر محوطه های مس و سنگی غرب ایران ازجمله گودین VI، VII، سیاه بید قدیم و ماران است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ملایر؛ تپه گوراب؛ مس و سنگ؛ سفال؛ گونه شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study and Analysis of Chalcolithic Period in Malayer Plain Based on Stratigraphic Excavation in Tape Gourab | ||
| نویسندگان [English] | ||
| esmail hemati Azandaryai1؛ Ali Khaksar2؛ parvaneh ahmad tajari3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Archeology, University of Bu-Ali Sina, Hamedan | ||
| 2Graduate in Archeology, Islamic Azad University of Abhar and Senior Expert of the Cultural Heritage Organization of Hamadan Province | ||
| 3Ph. D Candidate in Archeology, University of Bu-Ali Sina, Hamedan | ||
| چکیده [English] | ||
| Tape Gourab is located at Jourāb Village, a suburb of Malayer township in Hamadan province, adjacent to the link road Arak-Malayer. Archaeological researches led by Ali Khaksar conducted on the site in 2006 to determine stratigraphy of the area achieved remarkable results. The site in its highest point is 28 meters above the surrounding lands. In order to provide data for absolute dating totally 13 samples of C14 have been taken from the stratigraphical layers on Tape. Three samples belong to Chalcolithic period. Dating of samples was conducted in the history and art laboratory at the University of Oxford and results were presented on March 4th of the year 2008. According to the chronology and considering the evidence of absolute chronology (C14), pottery and architectural evidence in Gourab, eight cultural periods have been distinguished: Middle Chalcolithic, Bronze Age (Kura-Arex), Iron III/ Achaemenid, Parthian, Sassanid, early Islamic Seljuk and Ilkhanid. Chalcolithic period data of Gourab Tape is comparable with the pottery from Godin Tape, Yaniq Tape, Siah-Bid and Choqa Maran. This paper focuses on the Chalcolithic period of Tape Gourab. According to the chronology and consider the evidence of absolute chronology (C14), pottery and architectural evidence in Gourab eight cultural periods can be specified: Middle Chalcolithic, ancient Bronze, Iron III? Or Achaemenid?, Parthian, Sassanid, early Islamic Seljuk and Ilkhanid. Chalcolithic period data of Gourab tape is comparable with pottery of areas around Godin tape, Yaniq Tape, Siah-Bid and Choqa Maran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Malayer, Tape Gourab, Chalcolithic, C14, Pottery | ||
| مراجع | ||
|
بلمکی، بهزاد، (1392)، نگاهی به تحولات فرهنگی دشت نهاوند و معرفی محوطههای شاخص آن در دوران مس‌سنگی، مجموعه مقالات همایش و هم‌اندیشی تخصصی تاریخ و فرهنگ شهرستان نهاوند، چاپ اول، همدان، سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، صص 91-110. خاکسار، علی، (1385الف)، گزارش گمانه‌زنی به‌منظور تعیین حریم تپه باستانی گوراب (ملایر)، آرشیو میراث فرهنگی استان همدان (منتشرنشده). خاکسار، علی، (1385ب)، گزارش نهایی کاوشهای لایهنگاری تپه باستانی گوراب (ملایر)، آرشیو مدارک و اسناد سازمان میراث فرهنگی همدان (منتشرنشده). خاکسار، علی، همتی ازندریانی، اسماعیل و آصف نوروزی، (1393)، بررسی فرهنگ یانیق در زاگرس مرکزی بر اساس کاوش لایهنگاری در تپه گوراب ملایر، پژوهشهای باستانشناسی ایران، شماره 7، دورۀ چهارم، صص66-47. خاکسار، علی و همتی ازندریانی، اسماعیل، (1393)، نگاهی به کاوشهای باستانشناختی تپه گوراب ملایر، مجموعه مقالات پنجاه سال باستانشناسی ملایر، همدان: سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، چاپ اول، صص 214-199. رهبر، مهدی و تامس کایلر یانگ، (1353)، بررسی باستانشناسی دشت کنگاور، بایگانی میراث فرهنگی استان کرمانشاه (منتشرنشده). ساریخانی، مجید، حیدریان، محمود، احمد طجری، پروانه، 1396، بررسی و تحلیل الگوی استقراری محوطههای مس و سنگ و مفرغ حاشیه جنوب شرقی دشت ملایر، مطالعات باستانشناسی، سال 9، شماره 1، صص 93 -112. سعیدی هرسینی، محمدرضا، (1385)، بررسی و تحلیل داده‌های باستانی شناختی حوضه رودخانه گاماسیاب در دوران مس سنگی، رساله دوره دکتری باستانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، به راهنمایی محمدرحیم صراف (منتشرنشده). طلایی، حسن و یاری، احمدعلی، (1380)، تحلیل ساختار و الگوهای طراحی نقوش حیوانی سفال‌های چشمه‌علی و سیلک III در شمال مرکزی ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 5، دوره 57، صص 46-27. طلایی، حسن، (1393)، ایران از پیش‌ازتاریخ: عصر مس‌سنگی، چاپ سوم تهران: سمت. فاطمی، ابوالحسن، (1380)، سیمای گردشگری استان همدان، چاپ اول، همدان، سازمان ایران‌گردی و جهانگردی استان همدان. کبیری، احمد، (1352)، گزارش بررسی و پرونده ثبتی گوراب، بایگانی میراث فرهنگی استان همدان (منتشرنشده). گیرشمن، رومن، (1379)، سیلک کاشان؛ ترجمه اصغر کریمی، چاپ اول، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. نوروزی، آصف، (1393)، بررسی و تحلیل اشکال سفال فرهنگ یانیق مطالعه موردی: تپه گوراب ملایر، مجموعه مقالات پنجاه سال باستانشناسی ملایر، همدان: سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، چاپ اول، صص 274-253. Balmaki, B, Niknami, K. A., Saeedi Harsini, M. R., 2013. Analyzing Typical Characteristics of Central Zagros Potteries during the Chalcolithic Period, Archaeological Discovery 1(2): 23-31.
Goff, C. L., 1971. Luristan before of the Iron Age, Iran9: 131-152.
Henrickson, E., 1983. Ceramic styles and cultural Interaction in the Early and Middle Chalcolithic of the Central Zagros, Ph.D. dissertation, Department of Anthropology, University of Toronto.
Henrickson, E., 1985. An Updated Chornology of the Early and Middle Chalcolithic of the Central Zagros Highlands Western Iran, Iran 23: 63-108.
Levine, L,Young, C., 1986. A Summary of the Zagros from the Middle Neolithic to the Late Third Millennium. B.C, Prehistoire de la Mesopotamie No.17-19, Paris: CNRS.
Young, C. Jr., 1969. Excavations at Godin Tepe, First Preliminary Report, Royal Ontario Museum (ROM) Art and Archaeology Occasional paper 17.
Young, C. Jr., Levine, L., 1974. Excavation of the Godin project: Second Progress Report, Royal Ontario Museum Art and Archaeology Occasional paper 26.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 569 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 501 |
||