حفاظتِ تفویضی از شهرهای اسلامی در عجایب‌نگاری‌های مسلمانان در سده‌های میانه: کارکرد و صورت طلسم‌های شهری

الاستبصار فى عجایب الأمصار. (۱۹۸۶م). به‌تصحیح سعد زغلول عبدالحمید. بغداد: دار الشؤون الثقافیة.

ابن حائک، حسن بن احمد. (۱۴۲۵ق). الإکلیل من أخبار الیمن و أنساب حمیر. به‌تصحیح محم بن علی اکوع حوالی. صنعا: وزارة الثقافة و السیاحة.

ابن خلدون. (۱۳۷۵ش). تاریخ ابن‌خلدون. ترجمۀ مقدمه. ترجمۀ محمد پروین گنابادی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چ۸.

ـــــــــــــ . (۱۴۰۸ق). تاریخ إبن‌خلدون. به‌تصحیح سهیل زکار. بیروت: دارالفکر.

ابن طباطبا علوی اصفهانی. (۱۳۷۷ش). منتقلة الطالبیة. به‌تصحیح محمدمهدی خرسان. قم: المکتبة الحیدریة.

ابن عدیم، عمر بن ‌احمد. (بی‌تا). بغیة الطلب فى تاریخ حلب‏. به‌تصحیح سهیل زکار. بیروت: دار الفکر.

ابن عساکر، علی بن حسن. (۱۴۱۵ق). تاریخ مدینة دمشق. به‌تصحیح علی شیری. بیروت: دارالفکر.

ابن فقیه، احمد بن محمد. (۱۳۷۹ش). مختصر البلدان. به‌ترجمۀ محمدرضا حکیمی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.

ـــــــــــــ . (۱۴۱۶ق). البلدان. به‌تصحیح یوسف الهادی. بیروت: عالم الکتاب.

ارشادی، فرزانه. (۱۳۷۹ش). طلسم و ادعیه در ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

اشکواری، محمدجعفر و همکاران. (بهار و تابستان ۱۳۹۸ش). «جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها». تاریخ علم، ۱۷(۱)، ص۱-۳۵.

بکری، عبداللّه ‌بن ‌عبدالعزیز. (۱۹۹۲م). المسالک و الممالک. به‌تصحیح آدریان فان لیوفن و اندری فیری. بیروت: دار الغرب الاسلامی.

بیهقی، ابوالفضل محمد بن ‌حسن. (۱۳۵۰ش). تاریخ بیهقی. به‌تصحیح علی‌اکبر فیّاض. مشهد: دانشگاه مشهد.

جکسون، آبراهان. (۱۳۶۹ش). سفرنامۀ جکسون: ایران در گذشته و حال. به‌ترجمۀ منوچهر امیری و فریدون بدره‌ای. تهران: خوارزمی.

حاسب طبری، محمدبن‌ایّوب. (۱۳۷۱ش). تحفة الغرائب. به‌تصحیح جلال متینی. تهران: انتشارات معین.

حدود العالم من المشرق الی المغرب. (۱۴۲۳ق). به‌تصحیح یوسف الهادی. قاهره: دار الثقافة للنشر.

حفنی، عبدالمنعم. (۱۴۲۰ق). المعجم الشامل لمصطلحات الفلسفة. قاهره: مکتبة مدبولی.

خفاجی، احمد بن ‌محمد. (۱۴۱۸ق). شفاء الغلیل فى ما فى کلام العرب من الدخیل‏. به‌تصحیح محمد کشاش. بیروت: دار الکتب عملیة.

دنیسری، شمس‌الدین. (۱۳۵۰ش). نوادر التّبادر لتحفة‌ البهادر. به‌تصحیح محمدتقی دانش‌پژوه و ایرج افشار. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.

زهری، ابوعبداللّه محمد ‌بن ‌ابى‌بکر. (۱۳۸۲ش). الجغرافیة. به‌ترجمۀ محمد حاج صادق. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد، سازمان چاپ و انتشارات.

سجادی، جعفر. (۱۳۷۳ش). فرهنگ معارف اسلامی. چ۳، تهران: کومش.

شمس‌الدین آملی، محمدبن‌محمود. (۱۳۸۳ش). نفائس الفنون فی عرائس العیون. به‌تصحیح ابوالحسن شعرانی و ابراهیم میانجی. تهران: اسلامیه.

طاهری، محمدمهدی. (۱۳۹۶ش). «واکاوی متون تاریخی به‌قصد استخراج کارکردهای طلسم‌های شهری در حفظ و نگهداری شهرهای مسلمانان». چهارمین همایش متن‌پژوهی ادبی، هستۀ مطالعات ادبی و متن‌پژوهی.

طوسی، محمد بن ‌محمود. (۱۳۸۲ش). عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات. به‌اهتمام منوچهر ستوده. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چ۲.

فرشادی، فرزانه. (۱۳۷۹ش). طلسم و ادعیه در ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

قزوینی، زکریا بن ‌محمد. (۱۳۷۳ش). آثار البلاد و اخبار العباد. به‌ترجمۀ میرزا جهانگیر قاجار. تهران: امیرکبیر.

ـــــــــــــ . (۱۹۹۸م). آثار البلاد و اخبار العباد. بیروت: دار صادر.

ـــــــــــــ . (۲۰۰۶م). عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات. به‌تصحیح محمد بن ‌یوسف قاضی. قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة.

قمی، حسن ‌بن ‌محمد. (۱۳۸۵ش). تاریخ قم. به‌تصحیح محمدرضا انصاری. قم: کتابخانۀ حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی.

کرسول، ک.ا.س. (۱۳۷۵ش). «باب». دانشنامۀ جهان اسلام. دسترسی آنلاین در سایت

https://rch.ac.ir/article/Details/5419

مافروخی اصفهانی، مفضل ‌بن ‌سعد. (۱۳۸۵ش). محاسن اصفهان. ترجمۀ حسین‌ بن ‌محمد آوی. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.

مجمل التواریخ و القصص. (۱۳۱۸ش). به‌تصحیح ملک‌الشعراء بهار. تهران: کلالۀ خاور.

مدنی، علی‌ خان ‌بن ‌احمد. (۱۳۸۴ش). الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعوّل‏. مشهد: مؤسسۀ آل‌البیت علیهم السلام لاحیاء التراث‏.

مسعودی، علی ‌بن ‌حسین. (۱۳۷۴ش). مروج الذهب. به‌ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. چ5.

ـــــــــــــ . (۱۸۹۳م.). التنبیه و الاشراف. لیدن: مطبعۀ بریل.

مقدسی، شمس‏الدین ابوعبداللّه محمد بن ‌احمد. (۱۳۶۱ش). احسن التقاسیم. ترجمۀ علی‌نقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان.

موسی ‌بن ‌رباح سیرافی. (۲۰۰۶م). الصحیح من أخبار البحار و عجائبها. به‌تحقیق یوسف الهادی. دمشق: دار اقرأ.

ناصرخسرو قبادیانی. (۲۵۳۶ش.ش). سفرنامۀ حکیم ناصرخسرو قبادیانی. به‌تصحیح محمد دبیرسیاقی. تهران: انتشارات زوّار.

نظام‌الملک، ابوعلی حسن ‌بن ‌علی. (۱۳۴۴ش). سیاست‌نامه. به‌تصحیح محمد قزوینی. تهران: انتشارات زوّار. چ2.

هاشمی شاهرودی، محمود. (۱۴۲۶ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیه‌السلام. قم: مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، مرکز پژوهش‌هاى فارسى الغدیر.

هروی، علی ‌بن ‌ابوبکر. (۱۴۲۳ق). الإشارات إلی معرفة الزیارات‏. به‌تصحیح علی عمر. قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة.

یاقوت حموی. (۱۹۹۵م). معجم البلدان. بیروت: دار صادر.

ـــــــــــــ . (۱۳۸۰ش). معجم البلدان، ترجمۀ علی‌نقی منزوی، تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور.

Al-Saleh, Yasmine F. (2014). “Licit Magic”: The Touch and Sight of Islamic Talismanic Scrolls. PhD Dissertation in History of Art and Architecture and Middle Eastern Studies, Harvard University, Cambridge, Massachusetts.

Calasso, Giovanna. (1992). “Les Remparts Et la Loi, Les Talismans et Les saints: La Protection de la Ville Dans les Sources Musulmanes Médiévales”. Bulletin D'éTudes Orientales, T. 44, Sciences Occultes et Islam (1992), pp. 83-104.

Flood, Finbarr. (2006). “Image against Nature: Spolia as Apotropaia in Byzantium and the dar al-Islam”, The Medieval History Journal, 9 (1), Sage Publications. pp. 143-166.

Gonnella, Julia. (2010). “Columns and Hieroglyphs: Magic Spolia in Medieval Islamic Architecture of Northern Syria”. Muqarnas Journal: An Annual on the Visual Cultures of the Islamic World, vol.27, pp. 103-120.

ـــــــــــــ. (2004). Magic and Divination in Islam, ed. By Emilie Savage-Smith (Vol. 42 in the series The Formation of the Classical Islamic World Series, ed. By Lawrence I. Conard). Burlington: Ashgate Publishing Company.