پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,906 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,092 |
تحول انگارۀ خاک در ارتباط با مفهوم انسان در آرای عارفان مسلمان تا پایان قرن ششم هجری | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 52، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 307-324 اصل مقاله (225.18 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2020.293803.630007 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا ماحوزی* 1؛ سیامک مهاجری2؛ حسینعلی قبادی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشجوی کارشناسی‌ارشد جامعهشناسی مطالعات جوانان، دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| مفهوم انسان و چیستی آن همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های متفکران مسلمان بوده است. در این میان، حوزۀ معرفتی تصوف بر ارزش جایگاه هستی‌شناسانه انسان تأکید ویژه‌ای دارد. فضیلت انسان تا اواخر قرن پنجم منحصراً بر مبنای باطن یا بُعد روحانی او تعریف می‌شد. بااین‌حال، از قرن ششم، کالبد خاکی انسان کانون توجه صوفیان قرار میگیرد و به تبع آن تحول عمده‌ای در انگارۀ خاک حادث می‌شود. در ابتدا، هدف از برجسته‌سازی فضائل خاک، اثبات برتری انسان بر سایر مخلوقات بوده است. بااین‌حال، تولید مفاهیم جدیدی که بر اثبات فضیلت خاک متمرکز است، به پدیداری انگارۀ ثانویه‌ای از خاک منجر می‌شود که به واگرایی دو مفهوم انسان و خاک می‌انجامد و درنهایت، خاک را بر انسان تفضیل می‌دهد. پژوهش حاضر با رویکردی تاریخی و تحلیلی، دو نقطه عطف شاخص در تحول تاریخ انگارۀ خاک تبیین می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان؛ تاریخ انگاره؛ خاک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evolution of the Idea of Soil, According to the Concept of Human from the Muslim Mystics` Point of View until the End of 6th Century | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Mahouzi1؛ Siamak Mohajeri2؛ Hoseinali Qubadi3 | ||
| 1PhD student of Mystical literature, Tarbiat Modarres University. Tehran. Iran , | ||
| 2Mater Student of Sociology, Allame_Tabatabai University, Tehran, Iran | ||
| 3Professor of Farsi Literature and linguistics, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The concept of human being and his essence is considered one of the most important questions among Muslim intellectuals. However, it is mostly controversial in Sufism. By the end of the fifth century, the value of human being was conceived solely based on his spiritual aspect. However, from the sixth century onwards, the earthly body has attracted the attention of Sufis. Hence, in this era, the idea of Soil changed. Firstly, the main purpose of emphasizing on the value of soil was to prove human superiority over the other creatures. However, the new concepts about soil had a secondary consequence, which lead to divergence between the two concepts of human and soil and finally preferred soil to human. This article explains two main milestones in the evolution of the history of the idea of soil, with a historical-analytical approach | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Human being, Soil, History of Idea, End of 6th Century | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم. [2]. کتاب مقدس [عهدین]. نسخه آنلاین [3]. ابن اثیر، عزّ الدین (1371). الکامل فی التاریخ، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، تهران، مؤسسه مطبوعاتی علمی. [4]. ابن بابویه، محمد بن علی (1413ق). من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی. [5]. ابن بکار، زبیر (1386). الاخبار الموفقیات، ترجمه اصغر قائدان، تهران، بین الملل. [6]. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر الدمشقی (1407ق). البدایه و النهایه، بیروت، دار الفکر. [7]. احمد جام (1387). کنوز الحکمه، تصحیح علی فاضل، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [8]. الاصبهانی، ابو نعیم احمد (بی‌تا). حلیه الاولیاء و طبقات الاصفیاء، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، قاهره، دار ام القراء للطباعه و النشر. [9]. انصاری، خواجه عبدالله (1382). مناجات نامه، تصحیح محمد حماصیان، کرمان، خدمات فرهنگی کرمان. [10]. بقلی، روزبهان شیرازی (1426ق). مشرب الأرواح، تصحیح عاصم ابراهیم الدرقاوی، بیروت، دار الکتب العلمیه. [11]. ــــــــــــ (1428ق). تقسیم الخواطر، تصحیح احمد فرید المزیدی، قاهره، دار الآفاق العربیه. [12]. ــــــــــــ (1428ق). المصباح فی مکاشفه بعث الأرواح، تصحیح عاصم ابراهیم الدرقاوی، بیروت، دار الکتب العلمیه. [13]. ــــــــــــ (1366). عبهر العاشقین، تصحیح هانری کربن و محمّد معین، تهران، منوچهری. [14]. ــــــــــــ (1374). شرح شطحیات، تصحیح هانری کربن، تهران، طهوری. [15]. بلعمی، ابوعلی محمّد (1373). تاریخنامه طبری، تحقیق محمّد روشن، تهران، البرز. [16]. البونی، احمد بن علی (1427ق). شمس المعارف الکبری، بیروت، موسسه النور للمطبوعات. [17]. بهاء الدین بلخی، سلطان العلماء محمد (1382). معارف بهاء ولد، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران، طهوری. [18]. بیرونی، ابوریحان (1380). آثار الباقیه عن القرون الخالیه، تصحیح پرویز اذکائی، تهران، میراث مکتوب. [19]. بی‌نا (بی‌تا). مجمل التواریخ و القصص، تصحیح ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور. [20]. ترمذی، الحکیم (1422ق). غورالامور، تصحیح احمد عبدالرحیم السایح و احمد عبده عوض، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه. [21]. ــــــــــــ (1428 ق). کیفیه السلوک الی رب العالمین، تصحیح عاصم ابراهیم الدرقاوی، بیروت، دارالکتب العلمیه. [22]. ــــــــــــ (1413ق) ادب النفس، تصحیح احمد عبدالرحیم السایح، قاهره، دارالمصریة البنانیه. [23]. ــــــــــــ (بی‌تا). نوادر الاصول فی احادیث الرسول، تحقیق عبدالرحمن عمیره، بیروت، دارالجیل. [24]. تستری، سهل بن عبدالله (1423ق). تفسیر التستری، تصحیح محمّد باسل عیون السود، بیروت، دارالکتب العلمیه. [25]. جامی، عبدالرحمان (1858م). نفحات الانس، تصحیح ولیام ناسولیس، کلکته، لیسی. [26]. جنید، ابو القاسم بن محمد البغدادی (1425 ق). رسائل الجنید، تصحیح جمال رجب سیدبی، دمشق، دار اقرأ للطباعه و النشر و التوزیع. [27]. حلاج، حسین بن منصور (2002م). دیوان الحلاج، تصحیح محمد باسل عیون السود، بیروت، دار الکتب العلمیه. [28]. خانی، حامد (1397). قرآن‌پژوهی و تاریخ انگاره‌ها، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی. [29]. خرگوشی، ابو سعید واعظ (1361). شرف النبی، تحقیق محمّد روشن، تهران، بابک. [30]. سرّاج، ابونصر الطوسی (1914م). االمع فی التصوّف، تصحیح رینولد نیکلسون، لایدن، بریل. [31]. سلّمی، ابوعبدالرحمن محمّد بن حسین (1369). مجموعه آثار السلمی، تهران، نشر دانشگاهی. [32]. سمعانی، عبد الکریم بن محمد التمیمی (1409ق). أدب الإملاء و الاستملاء، تصحیح سعید محمد اللحام، تهران، مکتبه الهلال. [33]. سمعانی، احمد (1384). روح الأرواح فی شرح أسماء الملک الفتاح، تهران، علمی و فرهنگی. [34]. سنایی، مجدود بن آدم (1962م). مکاتیب، هند، علیگره. [35]. سهروردی، شهاب الدین یحیی بن حبش بن امیرک (1375). مونس العشّاق، ضمن مجموعة مصنفات شیخ اشراق؛ ج3، مقدمه و تصحیح حسین نصر، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [36]. صالحی شامی، محمّد بن یوسف (1414ق). سبل الهدی و الرشاد فی سیره خیر العباد، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمّد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه. [37]. صولی، ابو بکر محمد بن یحیی (1341ق). أدب الکُتّاب، تصحیح محمد بهجه الأثری و محمود شکری الآلوسی، قاهره، المکتبه العربیه. [38]. طوسی، احمد بن زید (1382). قصه یوسف، تصحیح محمّد روشن، تهران، علمی و فرهنگی. [39]. عطار، فرید الدین نیشابوری (1905م). تذکره الاولیاء، تصحیح رینولد نیکلسون، هلند، لیدن. [40]. عوفی، سدید الدین محمد (1386). متن انتقادی جوامع الحکایات و لوامع الروایات، تصحیح امیربانو مصفّا و مظاهر مصفّا، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [41]. غزّالی، ابو حامد محمد (1386). احیاء علوم الدین، ترجمه مؤید الدین خوارزمی، تهران، علمی و فرهنگی. [42]. ـــــــــــــــــ (بی‌تا). احیاء علوم الدین، بیروت، دار الکتاب العربی. [43]. ــــــــــــــــ (1383). کیمیای سعادت، تهران، علمی و فرهنگی. [44]. فرامرز قراملکی، احد (1396). قدرت انگاره، تهران، مجنون. [45]. قشیری، ابوالقاسم عبد الکریم (1374). رساله قشیریه، ترجمه ابوعلی عثمانی، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران، علمی و فرهنگی. [46]. ـــــــــــــــ (1422ق). شرح أسماء الله الحسنی، قاهره، دار الحرم للتراث. [47]. ـــــــــــــــ (1981م). لطائف الإشارات، قاهره، الهیئه المصریه العامه للکتاب. [48]. ـــــــــــــــ (2007م). کتاب المعراج، بیروت، دار المکتبه بیبلیون. [49]. کلینی، محمد بن یعقوب (1364). الروضه من الکافی، ترجمه هاشم رسولی محلاتی، تصحیح علی اکبر غفّاری، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه. [50]. ــــــــــــــــ (1407ق). الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه. [51]. گرامی، سید محمّد هادی و همکاران (1396). مقدّمه‌ای بر تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای، تهران، دانشگاه امام صادق. [52]. ماوردی، ابو الحسن علی بن محمد البصری (1383). آیین حکمرانی، ترجمه حسین صابری، تهران، علمی و فرهنگی. [53]. محاسبی، حارث بن اسد (1421ق). المسائل، بیروت، دار الکتب العلمیه. [54]. محمد بن منوّر (1899م). اسرار التوحید فی مقامات ابی سعید، سنت پترزبورگ، الیاس میرزا بوراغانسکی. [55]. مستملی بخاری، اسماعیل (1363). شرح التعرّف لمذهب التصوّف، تهران، اساطیر. [56]. مقدسی، مطهر بن طاهر (1374). آفرینش و تاریخ، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، آگه. [57]. مکی، ابوطالب (1417ق). قوت القلوب فی معامله المحبوب، بیروت، دار الکتب العلمیه. [58]. میبدی، ابوالفضل رشید الدین (1371). کشف الاسرار و عده الابرار، تصحیح علی اصغر حکمت، تهران، امیرکبیر. [59]. نجم الدین دایه، رازی (1425ق). منارات السائرین الی حضره الله و مقامات الطائرین، تصحیح عاصم ابراهیم الدرقاوی، بیروت، دار الکتب العلمیه. [60]. ـــــــــــــــ (1391). مرصاد العباد، کوشش محمّد امین ریاحی، تهران، علمی و فرهنگی. [61]. واقدی، محمّد بن عمر (1409ق). المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، مؤسسه الاعلمی. [62]. ــــــــــــــ (1374). طبقات الکبری، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، فرهنگ و اندیشه، [63]. هجویری، علی بن عثمان (1392). کشف المحجوب، تصحیح محمود عابدی، تهران، سروش. [64]. همدانی، عین القضات (1341). تمهیدات، تحقیق عنیف عسیران، تهران،دانشگاه تهران | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 464 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 416 |
||