پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,000,224 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,677,040 |
کنکاشی در ماهیت حق انتفاع و اسباب ایجاد آن | ||
| مطالعات حقوق خصوصی | ||
| مقاله 2، دوره 50، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 1-20 اصل مقاله (247.04 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2020.271524.1007148 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مهدی الشریف* 1؛ مریم جلالی2 | ||
| 1دانشیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان | ||
| 2دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| قانون مدنی حق انتفاع را یکی از علایق اشخاص نسبت به اموال ذکر می‌کند و عقد وقف و نیز عقود احباس را از اسباب آن می‌شمارد. تحلیل حقیقت عاریه نشان می‌دهد که هرچند قانون مدنی عقد عاریه را در کنار عقود موجد حق انتفاع ننشانده، ولی ثمرة عاریه نیز حق انتفاع است، زیرا ماهیت حق انتفاع چیزی جز سلطة اعتباری بر انتفاع از عین نیست و در عاریه نیز اذن مالک، مستعیر را مسلط بر انتفاع می‌سازد. مادة 92 ق.م نیز از حق انتفاع ناشی از اذن شارع در انتفاع از مباحات و مشترکات سخن گفته است. چنانچه عاریه را مفید حق انتفاع ندانیم، برای تعیین نوع علقة حاصل از آن با بن‌بست روبه‌رو می‌شویم، زیرا به‌حسب فرض جز مالکیت و حق ارتفاق علاقة دیگری در مادة 29 ق. م پیش‌بینی نشده است. جواز عاریه و لزوم عقود احباس و وقف نیز سبب تفاوت گوهری در ثمرة حاصل از آنها نمی‌شود، همان‌گونه‌که در صلح مجانی و هبه نیز لزوم و جواز مانع از اتحاد ثمرة آنها که مالکیت است، نمی‌شود. مشهور فقیهان متأخر نیز بر اینکه ثمرة عاریه نیز همچون وقف عام و عقود احباس، حق انتفاع یا ملک انتفاع است، تصریح کرده‌اند. جواز انتفاع یا اباحه تکلیفی را که یک حکم تکلیفی است، نباید با حق انتفاع یا اباحة وضعی که یک حکم وضعی است، اشتباه کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اذن؛ حق انتفاع؛ عاریه؛ عقود احباس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| EXPLAINING THE NATURE OF THE RIGHT OF EXPLOITAITION AND ITS CAUSES | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Mahdi Alsharif1؛ Maryam Jalali2 | ||
| 1Associate Professor of Law, Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Iran | ||
| 2PhD in Private Law, Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Right of exploitation is known as one of the individual relationship to property by civil code and is counted endowment and lien contracts as its causes. Analysis of the nature of loan shows that the result of the loan contract is also right of exploitation, although civil code has not considered the contract on side contracts with the right of exploitation. The nature of exploitation right is nothing except credit domination on the right of exploitation and also permission given to the owner in the contract, as dominant the borrower on the right. Article 92 has written of the right by legislator's permission in the exploitation of resources. If we don’t know the loan contract creator, we will be faced with deadlock to determine the type of relationship that comes from it; in that, the 29 article has not predicted relationship except ownership. Revocable of loan contract and binding of lien contract and endowment do not make fundamental difference in the result. Accordingly, irrevocable in the free peace and revocable in the gift will not cause remarkable difference in the result (ownership) of these two contracts. Also famous jurists later have asserted that the result of loan contract is the right of exploitation as general endowment and lien contracts. We should not be wrong about the license of exploitation or charges in legal permission with the right of exploitation in legal or comparative permission in comparative law. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Right of Exploitation, Permission, Loan, Lien contracts | ||
| مراجع | ||
|
1. اصفهانی (کمپانی)، محمدحسین (1418ق [الف])، حاشیه المکاسب، قم: أنوار المهدی. 2. ___________________ (1418ق [ب])، رساله فی تحقیق الحق و الحکم، قم: أنوار المهدی. 3. اصفهانی، سید ابوالحسن (1422ق)، وسیله النجاه، قم: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی. 4. الشریف، محمد مهدی (1392)، منطق حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار. 5. امامی، سید حسن (1366)، حقوق مدنی، ج 1، تهران: انتشارات اسلامیه. 6. انصاری، محمدعلی (1415ق)،موسوعه الفقهیه المیسره، قم: مجمع الفکر الاسلامی. 7. ایروانی، علی بن عبدالحسین (1406ق)، حاشیه المکاسب، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد. 8. بجنوردی، سید حسن (1419ق)، القوائد الفقهیه، قم: نشر الهادی. 9. بحر العلوم، سید محمد (1403 ق)، بلغه الفقیه، قم: مکتبه الصادق. 10. بهجت، محمدتقی (1423ق)، وسیله النجاه، چ دوم، قم: انتشارات شفق. 11. تبریزی، میرزا جواد (1411ق)، إرشاد الطالب، قم: مؤسسة انتشارات اسماعیلیان. 12. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1368)، حقوق اموال، تهران: گنج دانش. 13. ــــــــــــــــــــــــــــ (1382)،محشای قانون مدنی، تهران: انتشارات گنج دانش. 14. حسینی مراغی، سید میر عبدالفتاح (1417 ق)، العناوین الفقهیه، قم: مؤسسة نشر اسلامی. 15. حکیم، سید محسن طباطبایی (1410ق)، منهاج الصالحین، بیروت: دائره‌التعارف للمطبوعات. 16. حلی، مقداد بن عبدالله سیوری (1403ق)، نضد القواعد الفقهیه، قم: انتشارات کتابخانة آیت‌الله مرعشی. 17. حلّی، حسن بن یوسف (1414ق)، تذکره الفقهاء، قم: مؤسسۀ آل البیت (ع) لاحیاء التراث. 18. خوئی، سید أبو القاسم (1410ق)، منهاج الصالحین، قم: مؤسسة إحیاء آثار إمام خوئی. 19. ـــــــــــــــــــ، (بی‌تا)، مصباح الفقاهه، قم: مؤسسة احیاء آثار امام خوئی. 20. رشتی، میرزا حبیب‌الله (بی تا)، کتاب الغصب، چاپ سنگی 21. ره‌پیک، حسن (1387)، عقود معین، ج 2، تهران: خرسندی. 22. سیستانی، سید علی حسینی (1417ق)، منهاج الصالحین، چ پنجم، قم: نشر دفتر آیت‌الله سیستانی. 23. شاهرودی، سید محمود هاشمی (1388)، موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت، قم: مؤسسة دایره‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع). 24. شاهرودی، سید محمود هاشمی (1433ق)، کتاب الاجاره، قم: مؤسسة دایره‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع). 25. صفایی، سید حسین (1382)، دورة مقدماتی حقوق مدنی (اشخاص و اموال)، تهران: میزان. 26. طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1414ق)، تکمله العروه الوثقی، قم: نشر کتابفروشی داوری. 27. عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی (1403ق)، الروضه البهیه، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 28. عاملی، سید جواد بن محمد حسینی (1419ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 29. عاملی، شهید اول، محمد بن مکی (بی‌تا)، القوائد و الفوائد، قم: نشر کتابفروشی مفید. 30. فاضل لنکرانی، محمد (1429ق)، تفصیل الشریعه، قم: مرکز فقهی ائمة اطهار (ع). 31. قمی، سید محمدصادق حسینی روحانی (1414ق)، منهاج الصالحین، قم: مکتب آیت‌الله روحانی. 32. کاتوزیان، ناصر (1392)،عقود معین، جلد 4، تهران: گنج دانش. 33. ـــــــــــــ (1392)، اموال و مالکیت، تهران: میزان. 34. کاشف الغطاء، محمدحسین (1371ق)، الفردوس الاعلی، قم: دار انوار الهدی. 35. محقق حلّی، نجم‌الدین جعفر بن الحسن (1401ق)، شرائع الاسلام، نجف اشرف. 36. نائینی، میرزا محمدحسین غروی (1373ق)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، تهران: المکتبه المحمدیه. 37. نجفی، محمدحسن (1412ق)، جواهر الکلام، بیروت: دار احیاء التراث. 38. نجم‌آبادی، میرزا ابوالفضل (1421ق)، الرسائل الفقهیه، قم: انتشارات مؤسسۀ معارف اسلامی امام رضا. 39. وحیدخراسانی، حسین (1428ق)، منهاج الصالحین، چ پنجم، قم: نشر مدرسة امام باقر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,050 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 987 |
||