پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,133,671 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,239,783 |
مرزبندی توحیدانگاری با تثنیه انگاری در دیدگاه آقاعلی مدرس | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 53، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 33-48 اصل مقاله (227.61 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2020.291807.523162 | ||
| نویسنده | ||
| محمدرضا ارشادی نیا* | ||
| دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
| چکیده | ||
| توحیدمحوری و توحید‌باوری عیار ناب بینش اسلامی است. آقاعلی مدرس طهرانی در اهتمام به توحیدنگاری جایگاه ویژه دارد و مهارت فنی خود را در آثار پراثر خود در «رسالة فی‌التوحید» و «بدایع‌الحکم» به‌ویژه در پاسخ به پرسش دوم آن، که ناظر به توحید شخصی وجود است، نشان داده‌است. هرچه حکیم در پاسخ تفصیل داده، بیشتر مورد سوء‌برداشت و پژواک وارون برخی مقالات قرار گرفته است. بازخوانی نظریه آقاعلی مدرس در مسئله وحدت شخصی وجود و واکاوی ادعاهای مقاله «نظریۀ وحدت شخصی وجود در اندیشۀ ابوالحسن طباطبایی جلوه و آقاعلی مدرس طهرانی» ثابت می‌کند این مقاله در مقام گردآوری و داوری نسبت به دیدگاه حکیم طهران، دچار اشتباهات بنیادین است. این مقاله با تحویل‌نگری به دو اصل بنیادین اصالت وجود و تشکیک وجود و تقطیع عبارات و برداشت دلخواه از آنها در حکمت متعالیه مصمم است اثبات کند آقاعلی مدرس وحدت شخصی وجود را به کلی نفی کرده است. عمده نواقص روشی و محتوایی مقاله عبارت است از: عدم توجه به اصل «گذر از بدایات به نهایات» در حکمت متعالیه، به ویژه در گذر از تشکیک در مراتب به تشکیک در مظاهر و از تشکیک خاص به تشکیک خاص‌الخاص و فراتر به تشکیک اخص، نیز عدم توجه به گذر از علیت مرسوم به تطور و تبیین مبسوط در جمع بینونت وصفی با بینونت عزلی و غفلت از تأکید حکیم بر آموزه ظهور و بطون وجود و رابطه ظاهر و مظهر و از همه پر نمودتر نادیده گرفتن استفاده مکرر از واژگان و ادبیات قائلان به وحدت وجود در بیان مراتب توحید از توحید عامی تا توحید خاصی و خاص‌الخاصی و اخص‌الخاصی. همه این روند گویای برداشت‌های اشتباه و شتاب‌زده مقاله پیش‌گفته است که ایجاب می‌نماید برای شبهه‌زدایی، دیدگاه توحیدی این حکیم متعالی را با استناد مستقیم به عبارات صریح وی واکاوی کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آقاعلی مدرس طهرانی؛ آموزه ظاهر و باطن؛ تطور وجود؛ وحدت شخصی وجود | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Aqa Ali Modarres’ Views on Monotheism and Ditheism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammadreza Ershadinia | ||
| Associate Professor in Hakim Sabzevari University | ||
| چکیده [English] | ||
| The foundation of Islamic insights is monotheism. Aqa Ali Modarres has an outstanding commitment to monotheism, and it is clearly reflected in his impactful works, the “Rasalah fi Al-Tawhid” and “Badayeá ol-Hekam”, especially in his answer to the question regarding personal unity of existence. The more he has elaborated on the answer, the more it has been subjected to misinterpretations. Reviewing the theory of Aqa Ali Modarres of personal unity of existence and scrutinizing the claims of the article “Abu al-Hassan Tabatabaei (Jelveh) and Aqa Ali Modarres on The Theory of Personal Unity of Existence” reveals the fundamental errors this article has made in the review and judgment of the Tehran Sage’s viewpoint. By reducing the fundamental principle of primacy of existence as well as interpreting transcendental wisdom statements out of their context, this article tries to prove Aqa Ali Modarres has completely denied the personal unity of existence. The main methodological and contextual shortcomings of this article are overlooking the transcendental wisdom principle of “transition from Bedayat to Nehayat” especially the transition from graduation to manifestation of existence and from specialized to more specialized as well as the most specialized graduation; not paying enough attention to move form causality to evolution; inadequate elaboration on similarities between difference of attributes and difference of complete separation; failure to notice the Sage’s emphasis on doctrine of exterior and interior; and most importantly neglecting the frequent terminology used by believers in unity of existence in describing levels of unity form public unity to unification, specialized unification, and more specialized unification. This will expose the misinterpretations in aforementioned article and highlights the importance of investigating the transcendental Sage’s view point merely in its context. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Aqa Ali Modarres, personal unity of existence, doctrine of exterior and interior, modes of existence | ||
| مراجع | ||
|
[1] قرآن کریم. [2] آشتیانی، سیدجلال‌‌الدین، (1370). شرح مقدمه قیصری، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [3] ـــــــــــــــــ (1381). مقدمه بر تمهیدالقواعد، قم، بوستان کتاب. [4] ابن‌ترکه، صائن‌الدین (1381). تمهیدالقواعد، قم، بوستان کتاب. [5] ابن‌سینا، حسین (1379). الاشارات و التنبیهات، ج3، تهران، دفتر نشر کتاب. [6] انصاری، خواجه عبدالله (1362). طبقات الصوفیة، انتشارات توس. [7] زارع، فاطمه؛ ارشدریاحی، علی؛ مشکاتی، محمد مهدی، (1397)، «نظریۀ وحدت شخصی وجود در اندیشۀ ابوالحسن طباطبایی جلوه و آقاعلی مدرس طهرانی»، فلسفه و کلام اسلامی: پاییز و زمستان 1397، سال 51، شماره 2، 223 -244. [8] سبزواری، ملاهادی (1380). شرح المنظومة، ج2، تهران، نشر ناب. [9] صدرالمتألهین، محمد (1410ه.ق). الاسفار الاربعة، ج1، 2، 6، بیروت، دار احیاءالتراث. [10] قیصری، داوود (1416ق). مطلع خصوص‌الکلم فی معانی فصوص‌الحکم، ج1، قم، انوارالهدی. [11] مدرس طهرانی، علی (1380). بدایع الحکم، تبریز، دانشگاه تبریز. [12] ـــــــــــــــــ (1378) مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقاعلی مدرس طهرانی، ج1، ج2، تهران، اطلاعات. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 515 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 432 |
||