پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,464 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,382 |
نظریه جهان متن در روایت بیهقی | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 5، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، شهریور 1399، صفحه 85-103 اصل مقاله (411.13 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2019.289426.1339 | ||
| نویسندگان | ||
| زینب طلایی* 1؛ حبیب الله عباسی2 | ||
| 1دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نگاه نظریۀ جهان متن به تحلیل متون، برگرفته از رویکرد شعرشناسی شناختی، دریچۀ تازه‌ای به روی انسان برای کشف چگونگی عملکرد ذهن و چگونگی ساخت یک بازنمایی ذهنی می‌گشاید. مطالعۀ آثار ادبی از این منظر به منزلۀ گامی مؤثر در ساخت جهان فکری نویسنده و مخاطب و نیز چگونگی انتقال تأثیر متن از طریق نشانه‌های متنی است. مقالۀ حاضر روایت‌های تاریخ بیهقی را در بستر این رویکرد بررسی می‌کند. سه لایۀ «جهان گفتمان»، «جهان متن» و «جهان‌های زیرشمول» در این نظریه در ساخت روایی این متن تبیین و جهان‌های متن خردی که باعث ایجاد جهان متن کلان و اصلی شده، نشان داده شد. پویایی جهان متن روایت‌های بیهقی به دلیل روایت تاریخی آن کمتر به چشم می‌آید. نویسنده با استفاده از عناصر جهان‌ساز وگزاره‌های نقش‌گستر باعث ایجاد ساخت روایی‌ـ گزارشی، توصیف‌های شخصیت و در مواردی، محیط محور در این متن شده‌است. تغییر در شرایط زمانی و مکانی روایت‌ها و هدایت جریان روایت‌های مختلف از طریق جهان‌های زیرشمول، مخاطب و خواننده را به مفهومی‌سازی جهان‌های با فضاهای متغیر وادار می‌کند، البته فرایند مفهومی‌سازی بر پویایی این کنش دلالت دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شعرشناسی شناختی؛ جهان متن؛ جهان گفتمان؛ جهان زیرشمول؛ تاریخ بیهقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Components of Text World Theory Applied in Tarikh-i Bayhaqi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zeinab talaei1؛ habibollah abbasi2 | ||
| 1Ph.D of Persian language and literature, Kharazmi University, Tehran.Iran | ||
| 2Professor Persian language and literature department, Kharazmi University, Tehran. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Text world theory, which is derived from cognitive poetics, opens up new horizons to human beings to discover how the mind works and how to make a mental representation. From this point of view, the study of literary works is an effective step towards the construction of the author and audiences’ intellectual world and transferring the effects of text through textual signals. This article studies Tarikh-i Bayhaqi based on this approach. The three layers of “discourse world,” “text world,” and “sub-worlds” in this theory, and the small text worlds that create the original text world are shown. The dynamism of the text world in Tarikh-i Bayhaqi is less visible due to its historical narrative. The author, using world-building elements and function-advancing propositions, has produced a narrative-report construct and character-based and, in some cases, environment-based descriptions in this text. Changing the temporal and spatial conditions of narrations and guiding the various narratives through the sub-worlds force the reader to conceptualize the worlds with variable spaces. Of course, the conceptualization process implies the mobility of this action. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cognitive poetics, Text world, Discourse world, Sub-world, Tarikh-i Bayhaqi | ||
| مراجع | ||
|
استاکوِل، پیتر (1393)، بوطیقای شناختی، ترجمۀ محمدرضا گلشن، تهران، انتشارات علمی. ــــــــــــ (1393)، بوطیقای شناختی، ترجمۀ لیلا صادقی، تهران، مروارید. افراشی، آزیتا (1395)، «تحلیل داستان در نظریۀ جهان متن: مطالعۀ موردی وداع اثر جلال آل احمد»، زبان و زبان‌شناسی، د 12، ش 23، صص 17ـ38. بیهقی، ابوالفضل (1388)، تاریخ بیهقی، تصحیح محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی، چ2، تهران، سخن. صادقی، لیلا (1389)، «بررسی عناصر جهان متن بر اساس رویکرد بوطیقای شناختی»، نقد ادبی، س 3، ش 10، صص 115ـ142. ــــــــــ (1393)، «کارکرد داستان کلان و نگاشت نظام در خوانش منطق‌الطیر با رویکرد شعرشناسی شناختی»، جستارهای زبانی، د 5، ش 4، صص 125ـ147. ــــــــــ (1391)، «خوانش شعر «حکایت» اثر احمد شاملو با رویکرد شعرشناسی شناختی». پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، ش 4، صص 150ـ167. ـــــــــــ (1390)، «شناخت جهان متن رباعیات خیام بر اساس نگاشت نظام با رویکرد شعرشناسی شناختی»، جستارهای ادبی، ش 175، صص 107ـ129. صفوی، کوروش (1373)، از زبان‌شناسی به ادبیات، تهران، چشمه. فریمن، مارگارت (1390). «شعر و حوزۀ استعاره: به سوی نظریۀ شناختی در ادبیات»، استعاره و مجاز با رویکردی شناختی، اثر آنتونیو بارسلونا، ترجمۀ فرزان سجودی، لیلا صادقی و تینا امرالهی، تهران، نقش جهان. گلفام، ارسلان و دیگران (1393)، «کاربرد نظریۀ جهان متن در شناسایی عناصر سازندۀ متن روایی داستان شازده احتجاب بر مبنای رویکرد شعرشناسی شناختی»، جستارهای زبانی، د 5، ش 5، صص 183ـ206. Freeman, Margaret H. (2000), “Poetry and the Scope of Metaphor: Toward a Cognitive Theory of Literature”, Metaphor and Metonymyat the Crossroads: A Cognitive Perspective, Antonio Barcelona (Ed.), Berlin and New York: Mouton de Gruyter. Pp. 253-281. Gavins, J. and G. Steen (2003), Cognitive Poetics in Practice, London, Routledge. ــــــــــــــــــــــــــــــــ(2007), Text World Theory: An Introduction, Edinburgh University Press. Stockwell, P. (2002), Cognitive Poetics: An Introduction. New York, Routledge. Werth, Paul (1995),"How to Build a World", A Lot Less than Six Days and Using only what’s in Your Head? New Essays in Deixis, Keith Green, (Ed.), Amsterdam, Rodopi, Pp. 49-80. ـــــــــــــــــــ(1999), Text Worlds: Representing Conceptual Space in Discourse. London, Longman. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 773 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 467 |
||