![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,519,957 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,779,306 |
الهیات سلبی بهمثابۀ مکمل خداشناسی فطری و قلبی در مدرسۀ کلامی خراسان | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 4، دوره 17، شماره 3، مهر 1399، صفحه 425-441 اصل مقاله (428.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2020.298704.1005737 | ||
نویسندگان | ||
سید مسیح شاهچراغ دامغانی* 1؛ رضا برنجکار2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه فلسفۀ پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
2استاد گروه فلسفه و کلام، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
چکیده | ||
الهیات سلبی در مقابل الهیات ایجابی مسیر متفاوتی را در خداشناسی عرضه میکند و منکر معرفت اثباتی از خداست. اما در مدرسۀ کلامی خراسان، الهیات سلبی نقش مکمل معرفتی ایجابی را ایفا میکند که از آن با عنوان معرفت فطری یا قلبی یاد میشود. از اینرو هرچند این مدرسه الهیات سلبی را قبول دارد، اما منکر معرفت اثباتی از خدا نیست. از دیدگاه این مدرسه، انسانها پیش از ورود به جهان کنونی، حامل معرفتی قلبی و اثباتی از خدا شدهاند که البته در دنیا نوعاً از آن غافلند و فلسفۀ ارسال پیامبران، برداشتن حجاب غفلت و تذکر به همین فطرت و نعمت فراموش شده است. اما عقل انسان نیز میتواند پس از اثبات مبدأ جهان، از طریق تفسیر سلبی صفات الهی، به شناختی از خدا بدون تشبیه نائل آید و در واقع، خدایی را که قلباً شناخته است، با عقل توضیح دهد و منظور از مکمل بودن همین است، نه اینکه الهیات سلبی چیزی بر معرفت قلبی میافزاید. دلیل و مبنای اصلی نفی الهیات ایجابی در این مدرسۀ فکری، نفی تشبیه است. البته در زمینۀ تفسیر چگونگی مکمل بودن الهیات سلبی، اختلافنظرهایی در میان بزرگان مدرسۀ خراسان وجود دارد که به وجودشناسی صفات الهی و اثبات و نفی صفت برمیگردد. در بیان دیدگاههای مطرح در مدرسۀ خراسان، به دیدگاه آیتالله میرزا مهدی اصفهانی، بنیانگذار این مدرسه و سه شاگرد برجستۀ او یعنی آیتالله مجتبی قزوینی،آیتالله ملکی میانجی و آیتالله مروارید اکتفا کردهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
الهیات سلبی؛ مجتبی قزوینی؛ مدرسۀ کلامی خراسان؛ مروارید؛ معرفت قلبی و فطری؛ ملکی میانجی؛ میرزا مهدی اصفهانی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Negative Theology as a Complement to Innate and Cardinal Theology in Khorasan Theological School | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Masih Shahcheragh Damghani1؛ Reza Berenjkar2 | ||
1PhD Student, Department of Philosophy, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran | ||
2Professor, Department of Philosophy and Theology, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In contrast to positive theology, negative theology offers a different course in theology. However, in Khorasan theological school, negative theology plays a positive epistemic complement role, which is mentioned as cardinal or innate knowledge. In this approach, humans before arriving to this world, were bearing a cardinal knowledge of God, of which of course they are somehow ignorant, and the philosophy of sending the prophets, is removing the veil of ignorance and remembering this forgotten nature and blessings. But, after proving the origin of the world, the man's wisdom without any analogy can manage to achieve knowledge of God through negative interpretation of divine attributes. The principal reason and basis for denying positive theology in this intellectual school is negation of analogy. Of course, concerning the interpretation of how negative theology is supplemented, there are enormous differences among the scholars of Khorasan school which refer to ontology of the divine attributes and proving and negating the attributes. Among the views raised in Khorasan school we have found the views of Ayatollah Mirza Mahdi Esfahani, the founder of this school, and three of his prominent pupils namely, Ayatollah Mojtaba Ghazvini, Ayatollah Maleki Mianji, and Ayatollah Morvarid. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Khorasan Theological School, Negative Theology, cardinal or innate knowledge, Mirza Mahdi Esfahani, Mojtaba Ghazvini, Maleki Mianji, Morvarid | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 463 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 398 |