پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,624 |
| تعداد مقالات | 71,549 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,921,105 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,968,825 |
مطالعه روش‌های ایجاد هستی‌شناسی: شناسایی مولفه‌ها و ویژگی‌ها بر مبنای تحلیل پژوهش‌های انجام شده | ||
| تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی | ||
| مقاله 1، دوره 54، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 13-39 اصل مقاله (763.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlib.2020.303455.1493 | ||
| نویسندگان | ||
| هدی هماوندی1؛ فاطمه فهیم نیا* 2؛ مریم ناخدا3؛ ملوک السادات حسینی بهشتی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری تخصصی/گروه علم اطلاعات و دانش شناسی/دانشکده مدیریت/ دانشگاه تهران/ ایران | ||
| 2دکتری تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشیار و مدیر گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3دانشگاه تهران- دانشکده کتابداری و اطلاع رسانی | ||
| 4دکترى تخصصى زبانشناسى عمومى، استادیار پژوهشگاه علوم و فناورى اطلاعات ایران (ایرانداک)، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و طبقه بندی روش‌های ایجاد هستی‌شناسی و ویژگی‌ها و شاخص‌های مورد توجه در این روش‌ها برمبنای مطالعات صورت گرفته در این حوزه انجام شده است. روش: به منظور تحقق اهداف مورد نظر، پژوهش پیش رو برای نخستین بار با استفاده از روش فراترکیب به بررسی نظام‌مند و تحلیل پژوهش‌های انجام شده در حوزه روش‌های طراحی و ساخت هستی‌شناسی پرداخت. برهمین اساس 59 منبع (مقالات پژوهشی و مقالات کنفرانس‌ها و پایان نامه) از میان منابع موجود جستجو شده، برگزیده و تحلیل شدند. به منظور اعتبارسنجی نتایج از ضریب توافق خبرگی کاپا استفاده شد. سپس بر اساس نتایج حاصل از آن اقدام به ارائه چارچوبی شامل طبقه بندی روش‌ها و ویژگی‌ها و مفاهیم مورد توجه در هر یک از منابع مورد بررسی نمود. یافته‌ها: در نتیجه تحلیل مطالعات 64 مولفه (حاصل از 140 کد اولیه )، 43 مفهوم و 10 مقوله اصلی حاصل شد. اصالت: ویژگی‌ها و شاخص‌های حاصل شده، چارچوبی عمومی برای طراحی و ساخت هستی‌شناسی مبتنی بر پژوهش‌های صورت گرفته ارائه می‌دهد و علاوه بر آن با ارائه شمایی از پژوهش‌هایی که تاکنون در این حوزه صورت گرفته، پژوهشگران حوزه طراحی و ساخت هستی‌شناسی را تا حد زیادی از جستجو، مطالعه و تحلیل منابع متعدد و پراکنده بی‌نیاز می‌گرداند. بدین صورت که با ارائه ویژگی‌ها و نقاط اصلی این روش‌ها کار انتخاب روش‌های ساخت هستی‌شناسی متناسب با ملزومات حوزه مورد نظر برای سازندگان آن تسهیل شود | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روش طراحی هستی‌شناسی؛ چارچوب هستی‌شناسی؛ فراترکیب؛ روش‌های هستان نگاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A study on ontology building methods: understanding of the features and requirements | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hoda homavandi1؛ Fatima Fahimnia2؛ Maryam Nakhoda3؛ Moluk Hoseini Beheshti4 | ||
| 1PhD Candidate in Knowledge and Information Science; Faculty of management; University of Tehran; Tehran, Iran | ||
| 2; Associate Professor; Faculty of management; University of Tehran; Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor; Faculty of management; University of Tehran; Tehran, Iran | ||
| 4PhD in General Linguistics; Assistant Professor; Iranian Research Institute for Information Science & Technology (IRANDOC); Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Objective: Ontologies are effective tools for organizing and retrieving information. They are more compatible with semantic information retrieval systems and environment. Several methods and approaches have been proposed for designing and building ontologies. The aim of this study is to categorize ontology building methods and identify their important features and requirements. Methodology: The present research is a qualitative study using meta-synthesis method to analyze selected studies (include scientific journal and conference papers from available resources) in the area of designing and building ontologies. Accordingly, 59 articles were selected and reviewed among resources. After analyzing articles, a framework includes identified designing and building ontologies methods’ categories and features were presented. Findings: Based on the analysis of the studies, 140 codes, 43 concepts and 10 categories were obtained. The categories include: social and user-centered; Philosophical approaches and methods based on logic, mathematics and probability; Knowledge organization approaches; Methods based on the application of engineering principles; Methods based on natural text and language processing; Automatic and semi-automatic building methods; Facilitated environment-based and software supported building methods; Risk analysis methods; Methods focused on acquiring knowledge and Methods based on the integration of existing ontologies. Originality: Present study is one of the first one which analyze ontology building approaches using meta-synthesis method. It provides a general framework and guidance for researchers who want to create ontologies in different subject domains. The proposed framework can be used to select suitable method based on different features and prerequisites for creating ontology. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| ontology design method, ontology framework, meta synthesis, ontology building method | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، نادر(1396). مقدمه ای بر مصور سازی کتابهای کودکان. تهران: انتشارات روزبهان. اسفندیاری مقدم، علیرضا؛ بهاری موفق، زهره (1388). امکاناتجستجودرفراموتورهایجستجودروب: رویکردیمبتنیبرسیاهۀ.287- وارسی. تهران: فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، دوره 25(2)، ص 265. بیزا-ییتس، ریکاردو؛ ریبرو-نتو، برتیه (1385). قلمروهای نو در بازیابی اطلاعات. ترجمه علی حسین قاسمی. تهران: چاپار. (نشر اثر اصلی 1999). پور سیستانی، پردیس (1389). ارزیابیفاکتورهایموثردرنمایه سازیوبازیابیتصویربراساسمحتوا درحوزهفشرده JPEG پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور، دانشکده کامپیوتر و فناوری اطلاعات. داور پناه،محمدرضا(1390).جستجویاطلاعاتعلمیوپژوهشیدرمنابعچاپیوالکترونیکی.تهران:دبیزش. داودیان،فرشته (1380).ابزارهایجستجودراینترنت.پیامکتابخانه، 11(4)، 51-63. ریگی، طاهره؛ دیانی، محمدحسین؛ فتاحی؛ رحمت‌الله (1398). پدیدار نگاری: روش پژوهش کیفی در مطالعات قلمرو بازیابی اطلاعات، فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، دوره 30(2)، ص 18-38. سوری، فرشته (1392). ارزیابی موتورهای جستجو در بازیابی تصاویر بر اساس نمایه‌سازی مبتنی برمتن و محتوا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی. عباس پور،جواد(1384). نمایه سازی تصاویر: چالش و رویکردها.مجلهکتابداری،سالنهم،دفترچهل وچهارم،ص 167-177. عباسی دشتکی، ندا؛ چشمه سهرابی، مظفر (1398). عملکرد موتورهای جستجوی گوگل، یاهو و بینگ در بازیابی اطلاعات فارسی بر اساس رویکردهای ارزیابی فازی و کلاسیک، دوره 30(2)، 96-111. فتحیان،محسن(1392). بازیابی محتوایی تصاویر بر مبنای یادگیری ماشین از طریق تعامل با کاربر. پایاننامهکارشناسیارشد. دانشگاهکردستان،دانشکدهفنیومهندسی،گروهکامپیوتر. قاسمی الوری، مینا؛ عباسی دشتکی، ندا (1398). بررسی عملکرد موتورها و ابرموتورهای کاوش عمومی در بازیابی اطلاعات رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و میزان همپوشانی آنها، فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، دوره 5(2)، ص 91-118. کوشا، کیوان (1382). ابزارهای کاوش در اینترنت: اصول، مهارت ها و امکانات جستجو در وب. تهران: کتابدار. لاک دشتی،ابوالفضل (1388). نمایه سازی و بازیابی داده های تصویری مبتنی بر محتوا و معناشناسی بصری در پایگاه داده تصویر. رسالهدکتری.دانشگاهآزاداسلامی،واحدعلوموتحقیقاتتهران، گروه کامپیوتر. منصوری،زهرا(1387). بازیابیتصاویررنگیبااستفادهازدانشبافتورنگدرساختاردرختی دودویی. پایان نامهکارشناسیارشد. دانشگاهصنعتیشریف، دانشکدهمهندسی کامپیوتر.مهرآبادی،میترا(1385).مقایسهموتورهایکاوشعمومیوبازلحاظنحوهنمایه سازیاطلاعات) با تأکیدبرحوزهکتابداریواطلاع رسانی(. پایان نامه کارشناسیارشد.دانشگاهتهران،دانشکدهعلومتربیتیوروانشناسی. نادیراوندی،سمیه؛حریری،نجلا(1395).بازیابیاطلاعات.تهران:کتابدار. وزیرپورکشمیری،مهردخت؛فزونی،بهاره (1391). مقایسهمیزاندقتراهنماهایموضوعیوبدربازیابیاطلاعاتفنی –مهندسی.پردازشومدیریتاطلاعات27(3)، 597-616. ویکری،برایان؛ویکری،الینا(1388). علماطلاع رسانیدرنظروعمل. ترجمه عبدالحسینفرج پهلو.مشهد:دانشگاه فردوسی. (نشر اثر اصلی 2003). References
Balabantaray, R. C., Swain, M., & Sahoo, B. (2013). Evaluation of web search engines based onof results and features. International Journal of Human Computer Interaction (IJHCI), 4(3), 117-127. Choi, Y and Rasmussen, E.M. (2003). Searching for images: the analysis of users` queries for image retrieval in American history, Journal of the American Society for Information Science and Technology, Vol.54, No.6, pp.498-511. Kidambi, Phani (2010). Human-Computer Integrated Approach towards Content Based Image Retrieval, Wright State University. Sahu, S. K., Mahapatra, D. P., & Balabantaray, R. C. (2015). Comparative study of different search. Scherer, Rafał (2020). Image Retrieval and Classification in Relational Databases, Springer: Cham.- Scherer, Rafał (2020). Image Indexing Techniques, Springer: | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,330 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 465 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب