تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,121,331 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,228,139 |
پهنهبندی حساسیت سیل در حوضۀ آبریز سنقر در استان کرمانشاه | ||
اکوهیدرولوژی | ||
مقاله 4، دوره 7، شماره 4، دی 1399، صفحه 873-889 اصل مقاله (2.8 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2020.305793.1350 | ||
نویسندگان | ||
محمد مهدی حسین زاده* 1؛ رؤیا پناهی2؛ توران تربند3 | ||
1دانشیار دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
2دکترای ژئومورفولوژی، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
3کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
چکیده | ||
سیل شایعترین مخاطرۀ طبیعی در جهان است که سبب از بین رفتن جان و مال انسانها شده است. تأثیر سیل تابعی از چندین معیار مانند قدرت و بزرگای سیل، تکرار و مدت جریان سیل و ژئومتری مقطع رودخانه است. ارزیابی مناطق مستعد سیل در مقیاس منطقهای برای مدیریت حوضۀ آبریز و کاهش تلفات احتمالی اهمیت زیادی دارد. هدف از مطالعۀ حاضر، تهیۀ نقشۀ حساسیت سیل با استفاده از نوعی تحلیل ترکیبی از معیارهای هیدروژئومورفیک و فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) است. برای رسیدن به این هدف، از معیارهای عامل ارتفاع، شیب، فاصله از شبکۀ زهکشی، ژئومورفولوژی، تراکم شبکۀ زهکشی، تجمیع جریان، بارش، کاربری اراضی، زمینشناسی، قدرت جریان، شاخص رطوبت توپوگرافی و انحنای توپوگرافی استفاده شده است. لایههای قدرت جریان، شاخص رطوبت توپوگرافی و انحنای توپوگرافی در محیط ساگا (SAGA) و بقیۀ فاکتورها در محیط GIS تهیه شدهاند. پس از آمادهسازی معیارها، ماتریس مقایسۀ زوجی آنها تهیه شده است. سپس، مقدار ضریب نهایی لایهها با کمک نرمافزار اکسپورت چویز تهیه شده است. پس از آن، تمامی فاکتورها، کلاسبندی شده و با استفاده از توابع فازی، نرمالسازی فازی روی آنها اعمال شده است. در نهایت، همۀ لایهها با استفاده از روش وزندهی خطی (WLC) با هم ادغام شدهاند و نقشۀ نهایی تهیه شده است. برای تعیین میزان همبستگی لایهها با استفاده از نقاط تصادفی، میزان ضریب همبستگی فاکتورها محاسبه شده است. نتیجۀ بهدستآمده از پژوهش حاضر نشان میدهد در حوضۀ آبریز سنقر، حدود 26 درصد از منطقه در معرض حساسیت سیل زیاد و خیلی زیاد و 59 درصد آن در معرض حساسیت سیلاب کم و خیلی کم قرار دارد. از میان عوامل ژئومورفولوژیک مؤثر بر سیلاب، سه عامل ارتفاع، شیب و تراکم شبکۀ زهکشی و بارش تأثیر عمدهای بر حساسیت سیلاب حوضۀ آبریز سنقر دارند. در مقابل، چهار فاکتور فاصله از شبکۀ زهکشی، تجمع جریان، شاخص قدرت رود و انحنای توپوگرافی تأثیر کمتری بر نقشۀ حساسیت سیلاب حوضۀ آبریز سنقر دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
حساسیت سیلاب؛ حوضۀ آبریز سنقر؛ فرایند تحلیل سلسلهمراتبی؛ GIS | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Flood Susceptibility Zoning in the Sanghar Basin, Kermanshah Province | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Mahdi Hosseinzadeh1؛ Roya Panahi2؛ Toran Tarband3 | ||
1Associate Professor, Department of Physical Geography, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
2Ph.D.in Geomorphology, Department of Physical Geography, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
3MSc. Student, Department of Physical Geography, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Floods are the most common natural hazard in the world, destroying human lives and property. The impact of floods is a function of several criteria: flood strength and magnitude, repetition and duration of flood and geometry of river crossings. Evaluation of flood-prone areas on a regional scale to manage the catchment area and reduce potential casualties is of great importance. The aim of this study is to prepare a flood susceptibility map using a combined analysis of hydro geomorphic criteria and a hierarchical analysis process (AHP) to achieve this goal 12 criteria such as: elevation factor, slope, Distance from river, Geomorphology, Drainage density, Flow accumulation, precipitation, land use, geology, SPI, TWI, curvature. SPI, TWI, curvature layers in SAGA GIS environment have been prepared and the other layers have been prepared in GIS environment. After preparing the criteria, the pairwise comparison matrix is prepared and then the value of the final coefficient of the layers is prepared with the help of Expert Choice software. Then all the factors are classified and fuzzy normalization is applied to them using fuzzy functions. Finally, all layers are merged using the WLC method and the final map is prepared. To determine the degree of correlation of layers using random points, the correlation coefficient of factors has been calculated. The results of this study show that in the Sanghar catchment area, about 26% of the area is exposed to high and very high flood sensitivity and 59% have low and very low flood sensitivity. Among the geomorphic factors affecting the flood, three factors: elevation, slope, and drainage network density have a major impact on the flood sensitivity of the Sanghar catchment; In contrast, the four factors of Distance from river, SPI, Flow accumulation and curvature played a smaller role in the flood susceptibility map of the Sanghar catchment. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Flood susceptibility, Sanghar catchment, AHP, GIS | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 601 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 482 |