سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,226
تعداد مقالات67,697
تعداد مشاهده مقاله115,006,907
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,688,342
آریون, سمیه, صحنه, بهمن, خواجه شاهکوهی, علیرضا. (1401). نقش توسعة زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستای مطالعة موردی: دهستان دلند، شهرستان رامیان. , 54(1), 155-172. doi: 10.22059/jhgr.2020.307576.1008155
سمیه آریون; بهمن صحنه; علیرضا خواجه شاهکوهی. "نقش توسعة زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستای مطالعة موردی: دهستان دلند، شهرستان رامیان". , 54, 1, 1401, 155-172. doi: 10.22059/jhgr.2020.307576.1008155
آریون, سمیه, صحنه, بهمن, خواجه شاهکوهی, علیرضا. (1401). 'نقش توسعة زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستای مطالعة موردی: دهستان دلند، شهرستان رامیان', , 54(1), pp. 155-172. doi: 10.22059/jhgr.2020.307576.1008155
آریون, سمیه, صحنه, بهمن, خواجه شاهکوهی, علیرضا. نقش توسعة زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستای مطالعة موردی: دهستان دلند، شهرستان رامیان. , 1401; 54(1): 155-172. doi: 10.22059/jhgr.2020.307576.1008155

نقش توسعة زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستای مطالعة موردی: دهستان دلند، شهرستان رامیان

پژوهشهای جغرافیای انسانی
دوره 54، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 155-172    اصل مقاله (386.98 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2020.307576.1008155
نویسندگان
سمیه آریون1؛ بهمن صحنه* 2؛ علیرضا خواجه شاهکوهی3
1کارشناس ‏ارشد جغرافیا و برنامه ‏ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
2استادیار جغرافیا و برنامه‏ ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
3دانشیار جغرافیا و برنامه‏ ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
چکیده
کشت‏ های گلخانه ‏ای با توجه به فراهم ‏نمودن شرایط مصنوعی تولید و با خنثی‏ کردن عوامل محیطی، ارتقای کیفیت محصول تولیدی، و استفادة بهینه از منابع محدود آب، خاک، انرژی، سوخت، و نهاده‏ های کشاورزی اهمیت ویژه‏ای در پیشبرد فرایندهای کشاورزی و تحول اقتصاد روستایی دارند. آنچه در مبحث کشاورزی روستاها اهمیت بسزایی دارد بحث معیشت پایدار ساکنان است؛ زیرا درآمد ناشی از این بخش به‏ طور مستقیم بر معیشت خانوارهای روستایی تأثیرگذار است. هدف کلی پژوهش حاضر بررسی نقش زراعت گلخانه ‏ای در معیشت پایدار خانوارهای روستایی دهستان دلند شهرستان رامیان است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعة آماری این پژوهش را کلیة 6188 خانوار روستایی دهستان دلند تشکیل می‏ دهند و با استفاده از فرمول کوکران 365 سرپرست خانوار به ‏عنوان حجم نمونه برای تکمیل پرسش‏نامه ‏ها انتخاب شدند و به‏ منظور تجزیه و تحلیل داده‏ ها از آزمون‏ های آماری استنباطی مان‏وایتنی، T مستقل در محیط نرم ‏افزاری SPSS و برای تهیة نقشه از نرم‏افزار ArcGis استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بین توسعة زراعت گلخانه ‏ای با توان‏ های طبیعی مانند شرایط اقلیمی، حاصلخیزی اراضی، و بهبود مؤلفه‏ های اقتصادی همچون افزایش درآمد فعالان این فعالیت، تنوع محصولات تولیدی، و مؤلفه‏ های اجتماعی مثل مشارکت روستاییان، امن ‏بودن سرمایه‏ گذاری، و ارتقای مؤلفه ‏های کالبدی خانوارهای روستایی همانند دسترسی آسان و سهولت حمل و نقل رابطة معناداری وجود دارد. بنابراین، حمایت‏ های مالی و پشتیبانی ‏های آموزشی، بیمة گلخانه‏ ها، راه‏ اندازی سیستم هیدروپونیک، ارائة نهاده‏ های جدید و اصلاح‏ شده پیشنهاد می‏ شود.
کلیدواژه‌ها
استان گلستان؛ خانوارهای روستایی؛ دهستان دلند رامیان؛ زراعت گلخانه ‏ای؛ معیشت پایدار
عنوان مقاله [English]
The Role of Greenhouse Farming on the Sustainable Livelihood of Rural Families Case Study: Daland Township, the City of Ramian
نویسندگان [English]
Somayye Ariuon1؛ Bahman Sahneh2؛ Alireza Khajeh Shahkoohi3
1Master of Geography and Rural Planning
2Department of Geography, Faculty of Humanities and Social Sciences, Golestan University, Gorgan, Iran
3Faculty Member, Department of Geography, University of Golestan
چکیده [English]
The Role of Greenhouse Farming on the Sustainable Livelihood of Rural Families
Case Study: Daland Township, the City of Ramian

Introduction
Considering the provision of artificial conditions of production, neutralizing the environmental factors, elevating the quality of products and making optimized use of limited water, soil, energy, fuel and agricultural input resources, greenhouse farming is specifically important in promotion of agricultural processes and evolution of rural economy. The important thing in the rural agriculture is sustainable livelihood of residents, because the income of farming directly affects the lives of rural families. The objective of this survey is to study the role of greenhouse farming on the sustainable livelihood of Daland Township in the city of Ramian. In the studied region, this type of farming already exists in small and traditional units; therefore, considering the agricultural capacities of the region, development and propagation of greenhouse farming can be followed more seriously, and enabling the villagers requires further efforts. Hence, this survey tries to find answers for these questions: is there any relationship between natural powers and development as well as propagation of greenhouse farming? Is there any relationship between development of greenhouse farming and improvement of economic and social factors of rural families? Is there any relationship between development of greenhouse farming and elevation of physical factors of rural families?
Methodology
In terms of objective, this survey is applied and in terms of nature, it is descriptive-analytical. Statistical population of this survey is all 6188 families in Daland Township; and by the use of Cochrane’s formula, 365 householders were selected as the sample size to fill out the questionnaires. Mann-Whitney and Independent T tests were used to analyze data in SPSS software; and ArcGis software was used for preparing the maps. The statistical population of this study includes 6188 families settled in the rural regions of Daland Township. Out of this population, 365 householders were selected by the use of Cochrane’s formula as the sample size to fill out the questionnaires, and their replies were analyzed. Questionnaires were distributed in the studied villages by the use of simple random method. The householders were evaluated in two main groups i.e. villagers with greenhouse farming and villagers without greenhouse farming. Validity of questionnaires was approved by university professors and experts of rural planning. For measuring the reliability of questionnaires, Cronbach’s alpha coefficient was used which was achieved as 83%. Considering the research hypotheses, the research variables also were designed and analyzed as natural, economic, social and physical powers.

Findings and discussion
In order to achieve the objectives of hypothesis 1 in the survey (relationship between natural powers and development and propagation of greenhouse farming) and considering the type of present indexes in the natural factor, Mann Whitney test was used. Considering the quantity of Mann Whitney statistic and significance level of natural powers variable (independent variable) on the dependent variable (development and propagation of greenhouse farming), the research hypothesis is approved. In relation to the role of greenhouse farming development on the sustainable livelihood of rural families in Daland Township, there is a significant relationship between development of greenhouse farming and different economic and social aspects. According to non-parametrical Mann Whitney scale, comparison of the mean values of economic indexes between the two groups of villagers with greenhouse farming and villagers without greenhouse farming show that there is significant relationship in the items of income increase in the agriculture sector, satisfaction level with income increase in the agriculture sector, variety of products in different seasons, and satisfaction level with variety of products in different seasons. Also, there is no significant relationship between the items of increase in the efficiency of products and consistent production of them, and satisfaction level with efficiency increase of products. Comparing the effectiveness level of social factors between the two groups (villagers with greenhouse farming and villagers without greenhouse farming) by the use of non-parametric Mann Whitney scale showed significant difference between the items of participation level and interest in decision-making and executive activities in villages, investment safety on greenhouse farming in the villages, increase of correlation and social solidity between villagers, and preference of starting business in the villages rather than in the city in the field of greenhouse farming. There is a significant relationship between the two groups of villagers with greenhouse farming and villagers without greenhouse farming in the items of financial participation, physical participation and consultation participation. Evaluation and analysis of people’s participation in preparation and implementation of development plans showed that compared to villagers without greenhouse farming, villagers with greenhouse farming had higher levels of participation. In order to achieve the objectives of the third hypothesis of the survey (the relationship between greenhouse farming development and elevation of physical-skeletal factors of rural families), considering the type of indexes in the physical-skeletal factors, Mann Whitney scale has been used. Comparing the effectiveness level of physical-skeletal factors between two groups of villagers (with greenhouse farming and without greenhouse farming) by Mann Whitney non-parametric scale show significant difference between items of easy access to neighborhood villages and city, easy access to transportation vehicles, and satisfaction level with disposal of surface waters in the village.
Conclusion
The survey results show that there is 95% significant relationship between natural powers and development of greenhouse farming because of climate conditions, land fertility, etc. There is also significant relationship between development of greenhouse farming and improvement of economic factors (income increase, variety of products, etc.), social factors (participation of villagers, investment safety, etc.), and elevation of skeletal factors of villager families (easy access, easy transportation, etc.). The results show that by the use of statistical scales, up to 95% significant difference was observed between the studied indexes in the two groups of families with greenhouse farming and families without greenhouse farming. Therefore, the suggested solutions are providing financial and training supports, insuring greenhouses, implementation of hydroponic systems, and presenting new and reformed inputs.
کلیدواژه‌ها [English]
Greenhouse Farming, Sustainable Livelihood, Rural Families, Daland Township of Ramian, Golestan Province
مراجع
  1. اعظمی، موسی و هاشمی، امین، 1396، تحلیل تأثیرات شرکت‏های کشت‏وصنعت بر دارایی‏های خانوارهای کارگران شاغل با رویکرد معیشت پایدار (مورد مطالعه: کشت و صنعت میان‏آب خوزستان)، پژوهش‏های روستایی، دورة 8، شمارة 4، صص 591-606.
  2. توکلی، مرتضی؛ احمدی، شیرکو و فاضل‏نیا، غریب، 1395، تحلیل عوامل مؤثر بر معیشت روستایی (بررسی موردی: روستاهای شهرستان سردشت)، نشریة جغرافیا و برنامه‏ریزی، دورة ۲۰، شمارة ۵۸، صص ۸۱-۶۳.
  3. جهان‏تیغ، راضیه، 1390، آسیب‏شناسی طرح‏های هادی روستایی در ابعاد (اجتماعی و اقتصادی) مطالعة موردی: دهستان‏های مرکزی و بخش شیب آن (دشت سیستان)، استاد راهنما: سیروس قنبری، پایان‏نامة کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‏ریزی روستایی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
  4. جهانیان، ناصر (۱۳۸۲، اهداف توسعه با نگرش سیستمی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.
  5. چوبچیان، شهلا؛ اسدی، علی؛ کلانتری، خلیل و بیگلری‏فرد، علی، 1394). بررسی عوامل مؤثر بر راندمان گلخانه‏های توت فرنگی؛ راهکارهایی برای توسعة کارآفرینی کشاورزی، کارآفرینی در کشاورزی، دورة ۲، شمارة ۲، صص 35-46.
  6. حسینی نقوی، نفیسه‏السادات، ۱۳۹۰، بررسی تأثیر روش‏های نوین کشت گلخانه‏ای بر بازدهی تولیدات آن، پایان‏نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران مرکز.
  7. خسروزادیان، مریم؛ غنیان، منصور و عبدشاهی، عباس، ۱۳۹۵، اولویت‏بندی نظام بهره‏برداری کشاورزی شهرستان بهبهان بر اساس الگوی معیشت پایدار، تعاون و کشاورزی (تعاون)، دورة ۵، شمارة ۱۹، صص 143-166.
  8. رجبی تهرانی، نرگس؛ محمدی، محمد و دهیوری، سحر، 1395)، بررسی عوامل مؤثر بر سودآوری واحدهای گلخانه‏ای در دشت ورامین، راهبردهای توسعة روستایی، دورة ۳، شمارة ۴، صص 537-554.
  9. سازمان مدیریت و برنامه‏ریزی استان گلستان، 1395.
  10. سالنامة آماری استان گلستان، 1395.
  11. سجاسی قیداری، حمدالله؛ صادقلو، طاهره و شکوری‏فرد، اسماعیل، 1395، سنجش سطح دارایی‏های معیشتی در مناطق روستایی با رویکرد معیشت پایدار (مطالعة موردی: روستاهای شهرستان تایباد)، پژوهش و برنامه‏ریزی روستایی، دورة 5، شمارة 1، صص 197-215.
  12. شرفی، لیندا و زرافشانی، کیومرث، 1390، سنجش آسیب‏پذیری، نقطة آغاز مدیریت ریسک در خشک‏سالی، مطالعة موردی: سر پل ذهاب، اسلام‏آباد غرب و جوانرود، برنامه‏ریزی منطقه‏ای، دورة 1، شمارة 1، صص 43-56.
  13. صحنه، بهمن، 1390، بازگشت مهاجران به روستاها و نقش آن در معیشت پایدار روستایی مطالعة موردی: شهرستان آق‏قلا استان گلستان، پایان‏نامة مقطع دکتری جغرافیا و برنامه‏ریزی روستایی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران.
  14. صدرموسوی، میرستار؛ کریم‏زاده، حسین؛ آقایاری هیر، محسن و خالقی، عقیل، 1399، تحلیل موانع اثر‏بخشی برنامه‏های توسعة روستایی به روش آمیخته مورد مطالعه: شهرستان ورزقان، نشریة جغرافیا و برنامه‏ریزی، دورة ۲۴، شمارة ۷۲، صص ۳۱۷-۲۹۳.
  15. علیخانی، محسن، 1398، تحلیل نگرش گلخانه‏داران دشت ورامین در زمینة کشاورزی پایدار، پنجمین همایش بین‏المللی مهندسی کشاورزی و محیط زیست با رویکرد توسعة پایدار، شیراز، مرکز راهکارهای دست‏یابی به توسعة پایدار.
  16. قنبری، سیروس؛ بهادری امجزی، فرخ‏لقا و پهلوان درینی، موسی، ۱۳۹۴، بررسی نقش توسعة کشت‏های گلخانه‏ای در توسعة مناطق روستایی (مطالعة موردی: شهرستان جیرفت، دهستان دولت‏آباد)، اولین همایش بین‏المللی و چهارمین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار، همدان.
  17. مطیعی‏ لنگرودی، سیدحسن؛ قدیری معصوم، مجتبی؛ رضوانی، محمدرضا؛ نظری، عبدالحمید و صحنه، بهمن، 1390، تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان مطالعة موردی: شهرستان آق‏قلا، پژوهش‏های جغرافیای انسانی، دورة ۴3، شمارة 78، صص 67-83.
  18. نوری، سیدهدایت‏الله؛ امینی، عباس و رحیمی، حمزه، 1395، ارزیابی رابطة کشاورزی پایدار و توسعة پایدار روستایی (مطالعة موردی: نواحی روستایی شهرستان فسا)، پژوهش‏های روستایی، دورة 7، شمارة 4، صص 688-703.
  19. ودادی، الهام، 1390، تحلیل آسیب‏پذیری کشاورزان سبزی و صیفی‏کار با استفاده از چارچوب معیشت‏های روستایی پایدار: مطالعة موردی شهرستان اسدآباد، پایان‏نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه زنجان.
  20. ویسی، فرزاد و نیکخواه، چنور، 1397، واکاوی نقش گردشگری در معیشت و پایداری معیشتی خانوارهای روستایی، مطالعة موردی: بخش اورامان سروآباد، نشریة جغرافیا و برنامه‏ریزی، دورة ۲۲، شمارة ۶۶، صص 329-348.
  21. Anderson, Jock R., 2002, Risk Management in Rural Development. Rural Strategy, Background Paper PP 1-33.
  22. Chambers, Robert. and Conway, Gordon., 1991, Sustainable rural livelihoods: practical concepts for the 21st century. Sussex: Institute of Development Studies. PP 1-33.
  23. CHF, 2005, Sustainable Livelihoods Approach Guidelines, Partners in Rural Development, Ottawa: Chapel. , ON, Canada.
  24. Department for International Development, 2008, Sustainable livelihoods guidance sheets. London: DFID.
  25. Fang, Yi-p.; Fan, Jie.; Shen, Mao-Ying. and Sng, Meng-giang, 2014, Sensitivity of livelihood strategy to livelihood capital in mountain areas: Empirical analysis based on different settlements in the upper reaches of the Minjiang River, China, Ecological Indicators, Vol. 38, PP. 225-235.
  26. Ferguson, Jo-Anne, 2012, Generating Sustainable Livelihoods; The Role of Co‐Operatives, Harnessing the Co‐operative Advantage to Build a Better World, September 4‐6, PP 1-9.
  27. Fouracre, Phil., 2001, Transport and sustainable rural livelihood, rural transport knowledge base, rural travel and transport program, Rural Transport Survey Techniques, PP 1-11.
  28. Horsley, Julia.; Prout, Sarah.; Tonts, Matthew. and Ali, Saleem. H., 2015, Sustainable livelihoods and indicators for regional development in mining economies. The Extractive Industries and Society. No. 2, PP 368-380.
  29. Kaag, Mayke.; Van Berkel, Rik.; Brons, Johan.; De Bruijn, Mirjam.; Van Dijk, Han.; De Haan, Leo.; Nooteboom, Gerben. and Zoomers, Annelies., 2012, Poverty is bad: Ways forward in livelihood research. Paper presented at the CERES 'Pathways of Development' seminar, PP (1-19), Utrecht, Netherlands, 6 F.
  30. McDonagh, John.; Bunning, Silvia. and Rioux, John D., 2009, Methodological Approach, Planning and Analysis, Field Manual for Local Level Land Degradation Assessment in Dry lands, United Nations University (UNU). PP 1-76.
  31. Mir Aref, Sadeq, 2016, Improving Livelihood of Rural Community Through Greenhouse Farming A Case Study of INJIL District HERAT Afghanistan, Thesis Presented to the Higher Degree Committee Of Ritsumeikan Asia Pacific University.
  32. Morse, Stephen.; McNamara, Nora. and Acholo, Moses., 2009, Sustainable livelihood approach: A critical analysis of theory and practice, Geographical Paper, PP 3-15.
  33. Moustafa, Ahmed T., 2007, Improving Family Incomes and Livelihoods in Rural Afghanistan through promotion of Sustainable Production Systems for high Value Crops with less Water. International Center for Agricultural Research in the Dry Areas, ICARDA), Aleppo, Syria. VII + 24 pp.
  34. Nikolaeva, Elena D., 2018, Efficiency Analysis of Agricultural Cooperation in Russia. Chelyabinsk State University, Kashirinykh Br, Russia, 1, PP 364-373.
  35. Serrat, Olivier., 2008, The Sustainable Livelihoods Approach, Manila: ADB. PP 1-5.
  36. Tang, Qing.; Bennett, Sean.J.; Xu, Yong. and Li, Yang., 2013, Agricultural practices and sustainable livelihood: Rural transformation within the Loess Plateau, China, Applied Geography, PP 15-23.
  37. Timalsina, Krishna Prasad., 2007, Rural Urban Migration and Livelihood in the Informal Sector A Study of Street Vendors of Kathmandu Metropolitan City, Nepal: Norwegian University of Science and Technology (NTNU). PP 1-134.
  38. Tittarelli, Fabio, 2020, Organic Greenhouse Production: Towards an Agroecological Approach in the Framework of the New European Regulation-A Review, Journal Agronomy, Council for Agricultural Research and Economics (CREA), Research Centre for Agriculture and Environment, Via della Navicella 2-4, 00184 Rome, Italy. PP 1-12.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,970
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 354


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب