اعتماد اجتماعی از جمله مفاهیمی است که در روابط و تعاملات انسانی نقشی حیاتی دارد و همچون روان‌کننده‌ای چرخ‌های پیوندهای اجتماعی را راحت‌تر به حرکت درمی‌آورد. بر این مبنا می‌توان گفت اعتماد، تسهیل‌کننده تعاملات اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مفهوم اعتماد اجتماعی در منظومه فکری امام موسی صدر شکل گرفته است. در همین راستا به مطالعه آثار او که دستاورد تجربه همزیستی رهبری دینی در یک جامعۀ متشکل از مذاهب و فرقه‌های گوناگون است پرداخته و به این نتیجه رسیده است که؛ اعتماد اجتماعی در اندیشه امام موسی صدر با مؤلفه «کرامت انسان» تولید، در نهاد «خانواده» آموخته و درونی شده و با مؤلفه‌های «اندیشه دینی»، «اخلاق» و «ولایت» در جامعه گسترش پیدا می‌کند. «عدالت» نیز با کارکرد خود جامعه را قابل اعتماد می‌کند و با پشتیبانی و تقویت دو مؤلفه «وطن‌دوستی» و «گفت‌وگو» اعتماد در جامعه تثبیت می‌شود. در باور صدر با وجود اعتماد اجتماعی جامعه‌ای ساخته خواهد شد با کرامت، والا و محکم که در آن لیاقت‌ها و استعدادها رشد کرده و فساد و ریا نابود می‌شود.
Social confidence is a concept that plays a vital role in human relations and interactions and like a lubricant, makes the spinning of the social links’ wheels easier. On this basis it can be said that confidence is a facilitator for social interactions. This study is formed with the aim of achieving the concept of social confidence in Emam Mosa Sadr’s system of philosophy; in this regard, has studied his works that are the achievement of coexistence religious leadership experience in a society made up of various religions and cults and has concluded that to Emam Mosa Sadr’s opinion, social confidence produces with “human dignity” component, learnt and internalized in “family” and spreads in society by “religious thought“, “morality” and “wilayah” components. Also, “justice” makes the society reliable by its function, and “confidence” is fixed by support and strengthening of “patriotism” and “conversation” components. In Sadr’s idea, in the existence of social confidence, a dignified, prominent and firm society, in which merits and talents grows and “corruption” and “hypocrisy” vanishes, will be instructed.
کلیدواژه‌ها [English]
Social confidence, Emam Mosa Sadr, human dignity, family, religious thought
مراجع
قرآن کریم، ترجمۀ محمدمهدی فولاوند.
ابهری، مجید (1390)، آسیب دیدن اعتماد اجتماعی از شنیدن خبر اختلاس، 22 شهریور، خبرآنلاین.
احمدی، مجتبی (1387)، «تبیین مفهوم و شاخص‌های کنش ولایی در تجربه جماعت‌سازی امام موسی صدر»، دین و ارتباطات، شمارۀ ۳۴: 71-39.
اخگری، محمدجواد (1387)، «امام موسی صدر و وحدت اسلامی»، اندیشه تقریب، شمارۀ 17: 108-93.
ادریسی، افسانه و همکاران (1390)، «بررسی و تبیین اعتماد اجتماعی از رویکرد نظریه ساخت‌یابی گیدنز»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، شمارۀ 1: 32-9.
ادریسی، افسانه و همکاران (1391)، «اعتماداجتماعی، رهاورد هنجارهای دینی و ارزش‌های اخلاقی»، جامعه پژوهی فرهنگی، شمارة اول: 23-1.
ازکیا، مصطفی (1385)، جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستایی ایران، تهران: اطلاعات.
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1386)، توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران، تهران: نشرنی.
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1380)، «بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در نواحی روستایی شهر کاشان»، نامه علوم‌اجتماعی، شمارۀ 17: 32-3.
اسکندری مجتبی و موسوی سیدابوالفضل (1390)، «بررسی ابعاد مفهوم اعتماد در اندیشه شهید مطهری و کاربرد آن در مدیریت سازمان‌ها»، توسعه مدیریت و منابع انسانی و پشتیبانی، شمارۀ 21: 101-73.
افخمی روحانی، حسین و همکاران (1393)، «تدوین شاخص‌های کرامت انسانی در سازمان»، مدیریت در دانشگاه اسلامی، شمارۀ 7: 20-3.
افشانی، علیرضا و همکاران (1388)، «اعتماد اجتماعی در شهر یزد»، جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ 36: 74-57.
امیر کافی، مهدی (1380)، «اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن»، فصلنامه نمایه پژوهشی، شمارۀ 18: 32-25.
تاجبخش، کیان (1384)، سرمایۀ اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمۀ افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
تبعه امامی، شیرین و دیگران (1390)، «رابطه بین دلبستگی ایمن کودک و عوامل رفتار مادرانه»، خانواده‌پژوهی، شمارۀ 27: 293-310.
چلبی، مسعود (1375)، جامعه‌شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظم اجتماعی، تهران: نشر نی.
زارع شاه‌آبادی، اکبر و همکاران (1393)، «تحلیل جامعه‌شناختی رابطه عدالت اجتماعی با اعتماد اجتماعی»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، دورۀ 6: 86-71.
ردادی، محسن (1389)، منابع قدرت نرم؛ سرمایۀ اجتماعی در اسلام، تهران: دانشگاه امام صادق.
رنانی، محسن (1382)، «سرمایه اجتماعی شرط لازم برای توسعه»، اندیشه صادق، شمارۀ 11 و 12: 29-20.
سفیری، خدیجه و شایسته، سولماز (1394)، «بررسی رابطۀ سرمایۀ اجتماعی خانواده با سلامت اجتماعی جوانان»، فصلنامه مددکاری اجتماعی، شمارۀ 3: 17-5.
سهراب نژاد، علیمحمد (1397)، «بازتاب اعتماد به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی در گلستان سعدی»، جامعه پژوهی فرهنگی، شمارۀ 4: 67-41.
شارع‌پور، محمود و همکاران (1390)، «بررسی رابطه انواع اعتماد با اعتماد اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه مازندران»، مطالعات اجتماعی ایران، شمارۀ 3: 53-40.
