پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,115,916 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,220,397 |
رکن نهایی در جرم محاربه و عنصر روانی ناظر بر آن | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 53، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 388-371 اصل مقاله (388.26 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2021.307542.668987 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن قاسمی مقدم* 1؛ نیکو نیک زر2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق دانشگاه یزد | ||
| 2کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه یزد | ||
| چکیده | ||
| ماده 279 قانون مجازات اسلامی، «ایجاد ناامنی در محیط» را به عنوان نتیجه مجرمانه و رکن نهایی برای تحقق محاربه در نظر گرفته‌است. بر اساس مبانی فقهی مربوطه، این عبارت مشتمل بر ایجاد فضای خوف و سلب امنیت عمومی است. مقنن، عنصر روانی ناظر بر آن را «قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها» قرار داده است. قصد ارعاب مردم، قصد بخشی از نتیجه است. و قصدهای سه گانه اول، در واقع انگیزههای خاص اند. علاوه بر اشکالات قانوننویسی، موضع مقنن درباره رکن نهایی محاربه ایراد اساسی دارد. زیرا طبق دلایل قرآنی و روایی، و اقوال برخی از فقهای امامیه همچون شیخ مفید، قدرمتیقن این است که محارب باید مالی را اخذ کرده باشد. ماده مذکور، بدون توجه به قاعده درأ و احتیاط در دماء و بر پایه خلط میان مبنای شیخ مفید و شیخ طوسی، صدور حکم به اعدام درباره کسی را تجویز نموده است که مرتکب قتل، سرقت یا تجاوز نشده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محاربه؛ نتیجه؛ ناامنی؛ قصد ارعاب؛ راهزنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Final Element of Muḥāraba and the Relevant Mens rea | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hassan ghasemimoghadam1؛ nickoo nickzar2 | ||
| 1Assistant professor, Law Department, Yazd University | ||
| 2Master of Art, Department of Jurisprudence and Islamic Law, Yazd University | ||
| چکیده [English] | ||
| Article 279 of Islamic Penal Code regards “creating insecurity in the region” as result and final element of muḥāraba. According to the relevant jurisprudential principles, this phrase includes creating an atmosphere of fear and deprivation of public security. The legislature has laid down the “intention to kill, robbery, or rape, or intimidating people” as mens rea to that. Intimidating people is intention of a part of result intention. And the former three intentions are in fact specific motivations. In addition to the objections of writing the law, the legislature’s standpoint concerning the final element of muḥāraba is fundamentally criticized. Because according to Qur’anic and hadith evidences and some Shi’a jurists’ opinions, muḥārib must have at least stolen a property. The above-mentioned article has enjoined capital punishment for the one who has not committed murder, robbery or rape, regardless of the rule of “proving guilt beyond a reasonable doubt” (darā’) and “prudence in bloods“ (damā’) and based on confusion between the principles of Sheikh Mufīd and Sheikh Ṭūsī. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| muḥāraba (ḥirābah), result, insecurity, intimidating intention, banditry | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم [1]. ابن فارس، احمد (1399). معجم مقاییس اللغه. بیروت، دار الفکر. [2]. اردبیلی، احمد ابن محمد (1379). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم، موسسه نشر اسلامی. [3]. استفانی، گاستون؛ لواسور، ژرژ؛ بولک، برنار ( 1377). حقوق جزای عمومی. ترجمه حسن دادبان. تهران، دانشگاه علامه طباطبایی. [4]. اصفهانی، محمد ابن حسن (1382). کشف اللثام عن قواعد الاحکام. قم، موسسه نشر اسلامی. [5]. آقابابایی، حسین (1384). گفتمان فقهی و جرم انگاری در حوزه جرایم علیه امنیت ملت و دولت. فصلنامه فقه و حقوق، سال دوم، تابستان 1384، ص 11-42. [6]. آقایی‌نیا، حسین (1395). جرایم علیه اشخاص. چاپ پانزدهم، تهران، میزان. [7]. امیدی، جلیل (1394). تفسیر قانون در حقوق جزا. تهران، مخاطب. [8]. باهری، محمد (1394). حقوق جزای عمومی. تهران، نگاه معاصر. [9]. پاک نهاد، امیر (1392). احساس ناامنی و ترس از جرم. آموزه های حقوق کیفری، شماره پنج، بهار و تابستان 1392، ص 155-180. [10]. پوربافرانی، حسن (1397). جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی. چاپ سوم، تهران، جنگل. [11]. حاج‌زاده، هادی (1395). از امنیت قضایی تا عدالت ماهوی. آفاق امنیت، سال نهم، شماره سی و سوم، زمستان 1395.ص 63-81. [12]. حبیب‌زاده، محمدجعفر ( 1379). محاربه در حقوق کیفری ایران. تهران، دفتر نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس. [13]. حر عاملی، محمد ابن حسن (1376). وسایل الشیعه. بیروت، دار احیا التراث العربی. [14]. حسینی، محمد؛ اعتمادی، امیر (1396). ایجاد ترس از اعمال خشونت به مثابه تهاجمی علیه تمامیت روانی اشخاص در نظامهای کیفری ایران و انگلستان. پژوهش حقوق کیفری، سال ششم، شماره بیست و یکم، زمستان 1396، ص 9-38. [15]. حلی، جعفر ابن حسن (1409). شرایع الاسلام. چاپ دوم، تهران، استقلال. [16]. حلی، حسن ابن یوسف (1413). قواعد الاحکام. قم، موسسه نشر اسلامی. [17]. ــــــــــــــــــ (1410). ارشاد الاذهان. قم، موسسه نشر اسلامی. [18]. خمینی، روح الله (1390). تحریر الوسیله. نجف، مطبعه الاداب. [19]. خویی، ابوالقاسم (1410). تکمله منهاج الصالحین. چاپ 28، قم، مدینه العلم. [20]. دهخدا، علی اکبر (1377). لغتنامه دهخدا. تهران، موسسه دهخدا. [21]. رازی، فخر (1378). التفسیر الکبیر. بیروت، دار احیا التراث العربی. [22]. زبیدی، محمد ابن محمد (1373). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت، دارالفکر. [23]. زراعت، عباس (1390). جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی. تهران، جنگل. [24]. طباطبایی، محمدحسین (1393). المیزان فی تفسیرالقرآن. چاپ سوم، بیروت، موسسه اسماعیلیان. [25]. طباطبایی، علی (1418). ریاض المسائل. قم، آل البیت. [26]. طبرسی، فضل ابن حسن (1418). تفسیر جوامع الجامع. قم، موسسه نشر اسلامی. [27]. طوسی، محمدابن‌حسن(1387). المبسوط فی الفقه الامامیه. چاپ سوم، تهران، المکتبه المرتضویه لاحیا آثارالجعفریه. [28]. ــــــــــــــــــ (1407). الخلاف. قم، موسسه نشر اسلامی. [29]. ــــــــــــــــــ (1409). تفسیر التبیان. بیروت، دار احیا التراث العربی. [30]. فاضل لنکرانی، محمد (1381). تفصیل الشریعه-حدود. قم، مرکز فقه الائمه الاطهار. [31]. کلینی، محمد ابن یعقوب ( 1387). الکافی، قم، دار الحدیث [32]. محسنی، مرتضی (1375). حقوق جزای عمومی. تهران، گنج دانش. [33]. مفید، محمد ابن محمد (1410). المقنعه. چاپ دوم، قم، موسسه نشر اسلامی. [34]. موسوی اردبیلی، عبد الکریم (1427). فقه الحدود و التعزیرات. چاپ دوم، قم، دانشگاه مفید. [35]. موسوی بجنوردی، محمد (1384). فقه تطبیقی. تهران، سمت. [36]. میرمحمدصادقی، حسین (1397). جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی. چاپ سی و ششم، تهران، میزان. [37]. نجفی، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. چاپ هفتم، قم، موسسه نشر اسلامی. [38]. نویدنیا، منیژه (1382). درآمدی بر امنیت اجتماعی. فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره نوزدهم، بهار 1382، ص 55-77. [39]. هاشمی شاهرودی، محمود (1419). تحدید موضوع حد المحارب. فقه اهل‌البیت(ع). شماره 9، ص 7-90. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,153 |
||