پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,687 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,002,024 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,680,807 |
ارزیابی زیستپذیری مبتنی بر متغیرهای حس تعلق به مکان (مطالعۀ موردی منطقۀ ۱ کلان‌شهر تهران) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 5، دوره 9، شماره 2، شهریور 1400، صفحه 361-385 اصل مقاله (1.47 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2021.312004.1385 | ||
| نویسندگان | ||
| سارا میرزاحسین1؛ ملیحه احمدی* 2؛ کیانوش ذاکرحقیقی3 | ||
| 1دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه شهرسازی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه شهرسازی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| در چند دهۀ گذشته، رشد فناوری و اجرای مبانی مدرنیته در ساخت شهرها موجب روند کاهشی در زیستپذیری شهرها شده است که به اثراتی نامطلوب در فضاهای شهری منجر شده است. یکی از برجسته‌ترین این اثرات که می‌توان از آن به‌عنوان آسیب شهری نام برد، افول ارزش‌های مرتبط با حس تعلق به مکان در شکل‌گیری این فضاها است. این امر در کلان‌شهرها جلوۀ بیشتری دارد که طبیعتاً رشد فناوری در آن‌ها سرعت بیشتری داشته است. این پژوهش با هدف تخمین زیستپذیری، با درنظرگرفتن عوامل مرتبط با متغیر حس تعلق به مکان در منطقۀ ۱ شهر تهران انجام شده است. در این خصوص، یک مدل تخمینگر جدید با ترکیب سیستم استنتاج فازی تطبیق یافته و ژنتیک الگوریتم تهیه شده است. برای این منظور، متغیرهای مبتنی بر حس تعلق به مکان شامل کالبد، معنا، فعالیت، سرمایۀ اجتماعی، حس مکان و کیفیت زندگی به‌عنوان متغیرهای تخمینگر استفاده شده است. نتایج نشان داد مدل سیستم استنتاج فازی تطبیقیافتۀ ژنتیک شامل همۀ متغیرهای ورودی (926/0=R)، بهترین مدل تخمینگر زیستپذیری است. همچنین شاخص سرمایۀ اجتماعی تأثیر بسیار کمی در زیستپذیری دارد. اهمیت شاخص کیفیت زندگی ذهنی به‌طور معنادارتری از سایر شاخص‌ها بیشتر است و می‌تواند بیشتر از سایر عوامل به بهبود زیستپذیری مناطق منجر شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حس تعلق به مکان؛ زیستپذیری؛ سیستم استنتاج فازی؛ منطقۀ یک شهر تهران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Estimating the livability based on the sense of place variables: A case study of Tehran metropolitan, district 1 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sara Mirzahossein1؛ Maliheh Ahmadi2؛ Kianoush Zaker Haghighi3 | ||
| 1گروه شهرسازی ، واحد شهر قدس ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان | ||
| چکیده [English] | ||
| In the last few decades, a decreasing trend is observed in livability of cities due to growth of technology and applying the modernity concept in the construction of cities, which causes the adverse effects on urban spaces. One of the most prominent of these effects, which can be called urban damage, is the decline of values associated with the sense of place in the formation of these spaces. This concern is especially highlighted in metropolises where technology has naturally grown faster. This study provides a framework to estimate the livability in Tehran metropolitan district 1 by considering the sense of place factors. In this way, a novel predictive model is developed based on the integration of Adaptive Neuro-Fuzzy Inference System (ANFIS) and Genetic Algorithm (GA). To this end, several variables based on the sense of place including physical body, meaning, activity, social capital, sense of place, and mental quality of life are considered as predictive variables. Results indicate that the ANFIS-GA model (R=0.926) is the most accurate predictive model when all input parameters are included. Besides, the social capital index has very little effect on livability and the importance of mental quality of life index is more significantly than other indices and can lead to more improvements in livability of regions than other factors. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Livability, sense of place, Fuzzy inference system, Genetic Algorithm | ||
| مراجع | ||
|
آمارنامۀ شهر تهران (1396). سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
اکبری، مجید؛ بوستان احمدی، وحید؛ موسوی؛ چمران و حاجی‌پور، نازنین (۱۳۹۷). ارزیابی وضعیت زیستپذیری مناطق کلان‌شهر شیراز از منظر شهروندان. برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، دورۀ ۱۰، ۳۷، 126-157.
امانپور، سعید و مودت، الیاس (۱۳۹۵). سنجش فضایی سرمایۀ اجتماعی جهت توسعۀ پایدار اجتماعی شهرها با مدل VIKOR (مورد مطالعه: کلان‌شهر اهواز). مجلۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، ۸(۳)، 69-85.
بندرآباد، علیرضا (۱۳۹۰). شهر زیست‌پذیر از مبانی تا معانی. چاپ اول. تهران: آذرخش.
پاکزاد، جهانشاه (۱۳۹۴). سیر اندیشۀ مزاحمت‌ها در شهرسازی: از آرمان تا واقعیت. تهران: آرمانشهر.
پرتوی، پروین (1382). مکان و بی‌مکانی؛ رویکردی پدیدارشناسانه. فصلنامۀ هنرهای زیبا، 14(14)، 40-50.
تاجیک، محمدرضا (۱۳۸۴). روایت غیریت و هویت در میان ایرانیان. تهران: فرهنگ گفتمان.
جوان فروزنده، علی و مطلبی، قاسم (1390). مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل‌دهندۀ آن. هویت شهر، 5(8)، 27-37.
حاتمی‌نژاد، حسین؛ پوراحمد، احمد؛ منصوریان، حسین و رجایی، عباس (۱۳۹۲). تحلیل مکانی شاخص‌های کیفیت زندگی در شهر تهران. فصلنامۀ پژوهش‌های جغرافیای انسانی، ۴۵(۴)، 29-56.
خراسانی، محمدامین (1395). تاملی در مفهوم زیستپذیری، شناخت، سنجش و رویکردها. دوماهنامۀ پژوهش در هنر و علوم انسانی، 1(2)، 9-15.
خراسانی، محمدامین (۱۳۹۷). تحلیل و ارزیابی تطبیقی دیدگاه ساکنان و مدیران محلی در رابطه با زیستپذیری روستاهای پیرامون شهری در شهرستان ورامین. فصلنامۀ جغرافیا و توسعه، 16(51)، 261-280.
خواجه شاهکوهی، علیرضا؛ مهدوی، شهرام؛ سوری، فرشاد و صمدی، رضا (۱۳۹۱). ارزیابی و سنجش شاخص‌های ذهنی کیفیت زندگی شهری (مطالعۀ موردی: شهر کاشان). دوفصلنامۀ مدیریت شهری، 10(30)، 285-296.
دانش‌پایه، نسار و حبیب، فرح (1396). معیارهای اصلی شکل‌گیری حس مکان در پهنه‌های توسعۀ جدید شهری (نمونۀ مطالعه: منطقۀ ۲۲ و منطقۀ ۴ شهرداری تهران). فصلنامۀ مطالعات شهری، 7(25)، 17-30.
رضوانی، نوشین؛ بهزادفر، مصطفی و حبیبی، کیومرث (۱۳۹۶). ارزیابی بافت‌های تاریخی بر پایۀ هنجار حس تعلق به مکان (نمونۀ مطالعاتی محلۀ سرچشمۀ گرگان). فصلنامۀ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 8(29)، 23-42.
زنگنه، یعقوب و حسین‌آبادی، سعید (۱۳۹۲). تحلیلی بر تعلق مکانی و عوامل مؤثر بر آن در سکونتگاه‌های غیررسمی (مورد مطالعه: محدودۀ شرق کال عیدگاه سبزوار). فصلنامۀ مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 3(8)، 131-162.
زنگنه، یعقوب؛ حسین‌آبادی، سعید؛ روشندل، تکتم و نبی‌پور، رضا (۱۳۹۳). تأثیر تعلق مکانی و سرمایۀ اجتماعی بر بهسازی مشارکتی محله‌های قدیمی (نمونۀ موردی: محلۀ سرده سبزوار). مجلۀ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، ۵(۱۹)، 111-128.
ساسان‌پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین و جعفری اسدآبادی، حمزه (۱۳۹۳). قابلیت زیستپذیری شهرها در راستای توسعۀ پایدار شهری (مطالعۀ موردی: کلان‌شهر تهران). فصلنامۀ انجمن جغرافیای ایران، 12(42)، 129-157.
ساسان‌پور، فرزانه؛ علیزاده، سارا و اعرابی‌مقدم، حوریه (1397). قابلیت‌سنجی زیستپذیری مناطق شهری ارومیه با مدل RALSPI. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 18(48)، 241-258.
سالاری‌مقدم، زهرا؛ زیاری، کرامت الله و حاتمی‌نژاد، حسین (۱۳۹۸). سنجش و ارزیابی زیستپذیری محلات شهر (مطالعۀ موردی: منطقۀ ۱۵ کلان‌شهر تهران). فصلنامۀ شهر پایدار، 2(3)، 41-58.
شماعی، علی؛ ساسان‌پور، فرزانه؛ سلیمانی، محمد؛ احدنژاد روشتی، محسن و حیدری، تقی (۱۳۹۵). تحلیل زیستپذیری بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ شهر زنجان). فصلنامۀ پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 48(4)، 783-799.
صفایی‌پور، مسعود و احمدی، زهرا (۱۳۹۳). ارزیابی و سنجش شاخص‌های کیفیت زندگی در منطقۀ ۴ شهر اهواز. توسعۀ اجتماعی، 2(9)، 63-84.
علی‌اکبری، اسماعیل و اکبری، مجید (۱۳۹۶). مدل‌سازی ساختاری-تفسیری عوامل مؤثر بر زیستپذیری کلان شهر تهران. فصلنامۀ آمایش و برنامه‌ریزی فضا، 21(1)، 1-31.
فلاحت، محمدصادق (۱۳۸۵). مفهوم حس مکان و عوامل شکل‌دهندۀ آن. نشریۀ هنرهای زیبا، 1(26)، 57-66.
گلکار، کوروش (۱۳۸۰). مؤلفه‌های سازندۀ کیفیت طراحی شهری. ﻧﺸﺮﯾۀ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺻﻔﻪ، 11(32)، 38-65.
نکوئی، نسیم‌السادات؛ مؤمنی، کوروش و عطاریان، کوروش (۱۳۹۷). بررسی حس تعلق به مکان در بناهای مذهبی-تاریخی در راستای افزایش تعامل ساکنین محله با بنا (نمونۀ موردی: مسجد جامع اصفهان). دوفصلنامۀ معماری و شهرسازی ایران، 9(16)، 85-100.
نیک‌پور، عامر؛ رمضان‌زاده لسبویی، مهدی؛ واحدی، حیدر (۱۳۹۴). ارزیابی سرمایۀ اجتماعی و تأثیر آن در ارتقای کیفیت محیط‌های شهری (مطالعۀ موردی: شهر بابلسر). نشریۀ رفاه اجتماعی، 5(19)، 115-126.
یزدانفر، سید عباس؛ خانمحمدی، محمدعلی و درویش، محمد (۱۳۹۹). بررسی اثرگذاری اجتماعپذیری بر شکل‌گیری پایداری و سرمایۀ اجتماعی در فضاهای باز دانشگاهی. معماری و شهرسازی پایدار، 8(1)، 1-14.
Adam, M., Ab Ghafar, N., Ahmed, A., & Nila, K. (2017). A Systematic Review on City Liveability Global Research in the Built Environment: Publication and Citation Matrix. Journal of Design and Built Environment, 62–72.
Ahmed, N. O., El-Halafawy, A. M., & Amin, A. M. (2019). A Critical Review of Urban Livability. European Journal of Sustainable Development, 8, 165.
Bonaiuto, M., Fornara, F., Ariccio, S., Cancellieri, U.G., & Rahimi, L. (2015). Perceived Residential Environment Quality Indicators (PREQIs) Relevance for UN-HABITAT city prosperity index (CPI). Habitat Int. 45, 53–63.
Burton, M. (2014). Quality of Place. Encyclopedia Quality Life Well Being Research, 5212–5315.
Canter, D. (1977). The Psychology of Place. St Martin’S Press.
Chen, Z. (2020). Evaluating Sustainable Liveable City via Multi-MCDM and Hopfield Neural Network. Math Problem Engineering, 2020.
Erdoğan, Z., & Namlı, E. (2019). A Living Environment Prediction Model Using Ensemble Machine Learning Techniques Based on Quality of Life Index. Journal of Ambient Intelligence and Humanized Computing, 1–17.
Faiz, A., Faiz, A., Wang, W., & Bennett, C. (2012). Sustainable Rural Roads for Livelihoods and Livability. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 53, 1–8.
Insch, A., & Florek, M. (2010). Place Satisfaction of City Residents: Findings and Implications for City Branding. Towards Effective Place Brand Management: Branding European Cities and Regions, 191–204.
Jacobs, A., & Appleyard, D. (2011). “Toward an Urban Design Manifesto”: Journal of the American Planning Association (1987), in: The City Reader. Routledge, pp. 574–585.
Jang, J.-S. (1996). Input Selection for ANFIS Learning, in: Fuzzy Systems, 1996., Proceedings of the Fifth IEEE International Conference On. pp. 1493–1499.
Hou, J., & Zheng, M. (2021). Online Spatial Evaluation of Residential Livability Based on POI Data Mining and LMBP Algorithm. Arabian Journal of Geosciences, 14, 1–11.
Kovacs-Györi, A., & Cabrera-Barona, P. (2019). Assessing Urban Livability through Residential Preference—An International Survey. Data 4, 134.
Litman, T. (2008). Evaluating Accessibility for Transportation Planning. Victoria Transp. Policy Institute, Victoria, Canada.
Liu, D., Zhang, C., & Yu, H. (2019). Comprehensive evaluation of urban livability, in: Journal of Physics: Conference Series. IOP Publishing, p. 32051.
Martino, N., Girling, C., & Lu, Y. (2021). Urban form and Livability: Socioeconomic and Built Environment Indicators. Build. Cities, 2.
Miller, H. J., Witlox, F., & Tribby, C. P. (2013). Developing Context-Sensitive Livability Indicators for Transportation Planning: A Measurement Framework. Journal of Transport Geography, 26, 51–64.
Montgomery, J. (1998). Making a City: Urbanity, Vitality and Urban Design. Journal of Urban Design, 3, 93–116.
Mushtaha, E., Alsyouf, I., Al Labadi, L., Hamad, R., Khatib, N., & Al Mutawa, M. (2020). Application of AHP and a Mathematical Index to Estimate Livability in Tourist Districts: The Case of Al Qasba in Sharjah. Frontier Architecture Reviews, 9, 872–889.
Pan, L., Zhang, L., Qin, S., Yan, H., Peng, R., & Li, F. (2021). Study on an Artificial Society of Urban Safety Livability Change. International Journal Of Geo-Information, 10, 70.
Perogordo Madrid, D. (2007). The Silesia Megapolis. European Spatial Planning Journal, 17, 23–33.
Pierson, J., Cavanaugh, H., & Pierson, M. (2010). Arts and Livability: The Road to Better Metrics. Social Indicators Research, from June 7, 2010.
Rue, H., McNally, L., Rooney, K., Santalucia, P., Raulerson, M., Lim-Yap, J., Mann, J., & Burden, D. (2010). Livability in Transportation Guidebook: Planning Approaches that Promote Livability. United States. Federal Highway Administration.
Sharafati, A., Yasa, R., & Azamathulla, H. M. (2018). Assessment of Stochastic Approaches in Prediction of Wave-Induced Pipeline Scour Depth. Journal of Pipeline Systems Engineering and Practice, 9, 401802.
Stedman, R. C. (2002). Toward a Social Psychology of Place: Predicting Behavior from Place-Based Cognitions, Attitude, and Identity. Environment and Behavior, 34, 561–581.
Timmer, V., Seymoar, N.-K., & Cities, I. C. S. (2005). The Livable City: World Urban Forum 2006, Vancouver Working Group Discussion Paper. Western Economic Diversification Canada.
Veenhoven, R. (2014). Livability Theory.
Vuchic, V. (2017). Transportation for Livable Cities. Routledge.
Wang, M., Yang, Y., Jin, S., Gu, L., & Zhang, H. (2016). Social and Cultural Factors that Influence Residential Location Choice of Urban Senior Citizens in China–The Case of Chengdu city. Habitat Int., 53, 55–65.
Waxman, L. K. (2004). More than Coffee: An Examination of People, Place, and Community with Implications for Design.
Wong, A. T. L. (2019). Sustainable Development (Urban Transport and Mobility)-“Sharpening the Saw” in Shaping Liveable Cities towards Quality of Life Experiences, in: IOP Conference Series: Materials Science and Engineering. IOP Publishing, p. 12044.
Zhan, D., Kwan, M.-P., Zhang, W., Fan, J., Yu, J., & Dang, Y. (2018). Assessment and Determinants of Satisfaction with Urban Livability in China. Cities, 79, 92–101. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 342 |
||