تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,187 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,222,423 |
شناسایی راهکارهای مدیریت بهره برداری پایدار آب از قنوات در استان یزد، ایران | ||
تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران | ||
دوره 52، شماره 4، دی 1400، صفحه 837-849 اصل مقاله (786.07 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijaedr.2021.320087.669019 | ||
نویسندگان | ||
محسن صدیقی مقدم1؛ سید محمود حسینی* 2؛ سید جمال فرج الله حسینی3 | ||
1دانش آموخته دکتری، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقیات ،دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی،گروه اقتصاد و ترویج وآموزش کشاورزی،تهران ، ایران | ||
2استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی،دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی،دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
3دانشیارگروه توسعه کشاورزی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران | ||
چکیده | ||
مدیریت پایدار منابع آبی کشوری همچون ایران که به صورت تاریخی از کم آبی رنج می برد از اهمیت زیادی برخوردار است. مدیریت پایدار در مورد ساختارهای تاریخی بهرهبرداری از منابع آب که شاخصترین آن قنات می باشد خصوصاً در فلات مرکزی ایران بسیار ضروری به نظر می رسد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهکارهای مدیریت بهرهبرداری پایدار از منابع آب از قنوات استان یزد انجام گرفت. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و به صورت پیمایشی انجام پذیرفت. جامعه آماری شامل کشاورزان بهرهبردار مستقیم از قنوات استان یزد (N=30662) بود که 280 نفر از آنها به صورت تصادفی با انتساب متناسب با بهرهگیری از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی ابزار تحقیق که پرسشنامه محقق ساخته بود با استفاده از پنل متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. تحلیل دادهها از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل عاملی و تحلیل مقایسهای ناپارامتری) با بهرهگیری از نرم افزار SPSS21 انجام شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی راهکارهای مدیریت بهرهبرداری پایدار آب نشان داد که شش دسته راهکارهای قانونی-حمایت، فنی- تولیدی، تحقیقاتی-آموزشی و ترویجی، مشارکتی و حفظ دانش بومی، تنوع درآمدی و زیست محیطی توانستند 645/70 درصد واریانس کل را تبیین کنند. همچنین با بهرهگیری از آزمون مقایسهای ناپارامتری یو-من ویتنی مشخص شد که از دید کشاورزان، تقریباً در تمام راهکارهای مدیریت پایدار قنوات مورد بررسی میزان اجرا از میزان اهمیت آنها به طور معنی داری کمتر است. یافتههای حاصل از پژوهش، پیشنهاداتی به برنامهریزان و مدیران در جهت بهبود وضعیت مدیریت پایدار قنوات در کشور ارائه داد. | ||
کلیدواژهها | ||
منابع آب؛ قنوات؛ خشکسالی؛ استان یزد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Identifying the Strategies for Sustainable Water Utilization Management of Qanats in Yazd Province, Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
MOHSEN SEDIGHI MOGHADAM1؛ Seyed Mahmood Hosseini2؛ Seyed Jamal Farajallah Hosseini3 | ||
1Graduate PhD. Azad University, Science and Research Branch, Faculty of Agricultural Sciences and Food Industries, Department of Economics and Agricultural Extension and Education, Tehran, Iran | ||
2Professor, Department of Agricultural Department of Agricultural Extocsion and Education, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
3Associate Professor, Department of Agricultural Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Sustainable management of water resources in Iran, which has historically suffered from water scarcity, is of great importance. Sustainable management of historical structures for the exploitation of water resources, the most prominent of which is the Qanats, seems to be very important, especially in the central plateau of Iran. So, the present study was conducted with the aim of identifying sustainable management strategies for water resources of Qanats in Yazd province, Iran. The present study was applied and was conducted by survey method. The statistical population included farmers directly exploiting the Qanats of Yazd province (N = 30662) of which 280 people were randomly selected as a sample with proportional assignment sampling method. The validity of the research instrument confirmed, using a panel of experts and its reliability confirmed, using Cronbach's alpha coefficient. Data analysis was performed using two methods of descriptive statistics and analytical statistics (factor analysis and nonparametric comparative analysis) using SPSS21 software. The results of exploratory factor analysis of sustainable water use management strategies showed that six categories of legal strategies - protection, technical-production, research-educational and extension, participatory and preservation of indigenous knowledge, income diversity and environmental strategies could explain 70.645% of the total variance. Non-parametric U-Mann-Whitney comparative test showed that from the farmers' point of view, in almost all sustainable management strategies, the rate of implementation was significantly less than their importance. The findings provided suggestions to improve the situation of sustainable management of Qanats in the country. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Water resources, Qanats, drought, Yazd province | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 496 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 252 |