سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,228
تعداد مقالات67,750
تعداد مشاهده مقاله115,081,581
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,820,323
حدادی, علیرضا. (1400). انواع تحول در دانش انسانی؛ از نظر تا عمل. , 11(3), 139-176. doi: 10.22059/jstmt.2021.303390.1363
علیرضا حدادی. "انواع تحول در دانش انسانی؛ از نظر تا عمل". , 11, 3, 1400, 139-176. doi: 10.22059/jstmt.2021.303390.1363
حدادی, علیرضا. (1400). 'انواع تحول در دانش انسانی؛ از نظر تا عمل', , 11(3), pp. 139-176. doi: 10.22059/jstmt.2021.303390.1363
حدادی, علیرضا. انواع تحول در دانش انسانی؛ از نظر تا عمل. , 1400; 11(3): 139-176. doi: 10.22059/jstmt.2021.303390.1363

انواع تحول در دانش انسانی؛ از نظر تا عمل

فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان
دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 22، مهر 1400، صفحه 139-176    اصل مقاله (615.13 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2021.303390.1363
نویسنده
علیرضا حدادی*
دانشجو دکترا دانشگاه تهران
چکیده
تحول دانش انسانی از جمله مباحثی است که در جامعه‌شناسی معرفت با بررسی روابط تحولات اندیشه‌ای و دیگر عوامل اجتماعی و همچنین فلسفه علم، با پرداختن به موضوع روش علمی و تمایز میان علم و غیر علم و ویژگی‌های آن همچون قلمرو، ماهیت و عینیت، بررسی می‌شود. اما طرح این مهم نه صرفاً بحثی وابسته به زمینه‌های اجتماعی پس از انقلاب اسلامی، بلکه در تمامی تعاملات تمدنی غرب و شرق و مهم‌تر از آن تعاملات علمی میان باورمندان و دانشمندان در طول تاریخ ردپا دارد. موضوع مقاله حاضر آنکه رویکردهای مختلفی در جامعه‌شناسی معرفت و فلسفه علم در باب امکان تحول در دانش، پیوند ایمان و دانش، جایگاه عقل و وحی، راه‌های کسب و تولید علم سخن گفته‌اند که از جمله ایشان متفکران مسلمانی بودند که به‌واسطه نفی محوریت اروپا و اسلام‌خواهی، درصدد طرح دانشی متعهد به پیش‌فرض‌های غیرغربی و اسلامی و همواره متهم به ادعای مدیریت علم از خواستگاهی غیرعلمی و حتی سیاسی بودند. هدف مقاله حاضر آنست که با بازخوانی انتقادی مسائل مطرح در مورد تحول دانش انسانی، امکان چنین تغییری در دانش را بررسی کند. روش مورد استفاده در این مقاله رویکرد نظری و تحلیل محتوای کیفی با رویکرد انتقادی بوده است. نتیجه بررسی‌ها حاکی از آن است که تحول در دانش انسانی معانی مختلفی داشته که در بررسی انتقادی آرای معتقدان و منتقدان کنکاش شده و امکان نظری و عملی این تحول تا زمینه‌های تاریخی و اجتماعی نسبت علم و دین پیگیری شده و عملکرد جریان تحول‌خواه در ایران مورد بررسی انتقادی قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
تحول؛ علوم انسانی؛ جامعه‌شناسی معرفت؛ مدیریت علم؛ علم دینی؛ علم بومی
عنوان مقاله [English]
Types of changes in human knowledge; From view to action
نویسندگان [English]
alireza haddadi
University of tehran
چکیده [English]
The evolution of human knowledge is not only a discussion related to social contexts after the Islamic Revolution, but also in all civilizational interactions between the West and the East and, more importantly, scientific interactions between believers and scientists throughout history. The subject of the present article is that different approaches in the sociology of knowledge and philosophy of science have spoken about the possibility of change in knowledge, the link between faith and knowledge, the position of reason and revelation, ways of acquiring and producing knowledge. , Sought to project knowledge committed to non-Western and Islamic presuppositions and always accused of claiming science management from an unscientific and even political point of view. The purpose of this article is to critically re-examine the issues of the evolution of human knowledge, to examine the possibility of such a change in knowledge. The method used in this article is a theoretical approach and qualitative content analysis with a critical approach. The results indicate that the change in human knowledge has different meanings that have been explored in the critical study of the views of believers and critics and the theoretical and practical possibility of this change to the historical and social contexts of science and religion and the performance of the revolutionary movement in Iran Has been criticized.
کلیدواژه‌ها [English]
Transformation, Humanities, Sociology of Knowledge, Science Management, Religious Science, Indigenous Science
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
  1. الحسن, احمد یوسف. 1391. عوامل افول علوم اسلامی پس از سده دهم هجری. میراث علمی اسلام و ایران. 1391, ص. 42-68.
  2. العطاس, فرید. 1392. گزارشی از مناظره حمید پارسانیا و فرید العطاس در دانشگاه تهران؛. فرهنگ امروز. [وب] 28 آذر 1392.
  3. انتظام, سیدمحمد. 1378. نوآوریهای فلسفی صدرالمتألّهین. مجله حوزه. خرداد و تیر 1378, شماره 92.
  4. ایزدی, فواد. 1395. مدیریت علم در آمریکا. معاونت علم و اقتصاد. دانشکده مطالعات جهان, تهران‌‌: سازمان بسیج دانشجویی, 21 /02/ 1395.
  5. افشار, ایرج. 1381. آغازه‌‌ی ترجمه‌‌ی کتاب‌‌های فرنگی به فارسی. ایران شناسی. سال چهاردهم شماره 1, 1381, ص. 79-110.
  6. برمن, ادوارد. 1368. کنترل فرهنگ. [تدوین] حمید الیاسی. تهران‌‌: نشر نی, 1368.
  7. بی بی سی. 2005. تدریس 'آفرینش هوشمند' در کنار نظریه تکامل ممنوع شد. بی بی سی فارسی. [وب] 20 دسامبر 2005.
  8. باقری, خسرو. 1382. هویت علم دینی. تهران‌‌: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی, 1382.
  9. بل, بتانی. 2006. بحث و اختلاف نظر درباره قانون منع انکار هولوکاست در اتریش. http://www.bbc.com. [وب] 21 فوریه 2006.
  10. پارسانیا, حمید. 1395 الف. روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی. قم‌‌: انتشارات کتاب فردا, 1395 الف.
  11. —. 1395 ب. آسیب‌‌شناسی علوم اجتماعی اسلامی. تهران‌‌: انجمن علوم اجتماعی اسلامی, 1395 ب.
  12. —. 1388. علم و فلسفه. تهران‌‌: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, 1388.
  13. —. 1392. نظریه و فرهنگ: روش‌‌شناسی بنیادین تکوین نظریه‌‌های علمی. راهبرد فرهنگ. 1392.
  14. . پایا, علی. 1388. آیا الگوی توسعه ایرانی - اسلامی دست یافتنی است؟. روش شناسی علوم انسانی. شماره 60, 1388.
  15. —. 1391. تکنولوژی دینی؛ چیستی و امکان تحقق. روش‌‌شناسی علوم انسانی. 1391, شماره 73.
  16. —. 1395. قماربازی در کازینو؟؛ شاخص‌‌های مثبت و منفی تغییر رشته به علوم انسانی در ایران و انگلیس. عصر اندیشه. 1395, شماره 12.
  17. —. 1386. ملاحظاتی نقادانه درباره‌‌ی دو مفهوم علم دینی و علم بومی. حکمت و فلسفه. دوره 3، شماره 11.10, 1386.
  18. پزشکی, محمد. 1385. مکتب ادینبورا و نظریه اجتماعی. باشگاه اندیشه. [وب] 21 /04/ 1385.
  19. پلنتینجا, آلوین. 1379. معرفت شناسی اصلاح شده. ذهن. شماره 1, 1379, ص. 62-72.
  20. پورحسن, قاسم. 1392. اعتباریات اجتماعی و نتایج معرفتی آن؛ بازخوانی دیدگاه علامه طباطبایی. حکمت و فلسفه. زمستان 1392, سال نهم، شماره 4 (پیاپی 36).
  21. پیروزمند, علیرضا. 1396. دین، دایرة‌‌المعارف نیست/ دین باید نگاه فراگیر داشته باشد. خبرگزاری مهر. [وب] 27 /05/ 1396.
  22. ترنر, استیون پی. و ترنر, جاناتان اچ. 1394. علم ناممکن. تهران‌‌: ترجمان علوم انسانی, 1394.
  23. توانا, باشگاه خبری. 1395. دام جریان نفوذ برای نخبگان علمی ایران. خبرگزاری فارس. [وب] 27 2 1395.
  24. توفیقی, حسین. 1371. آشنایی با ادیان بزرگ. تهران‌‌: سمت, 1371.
  25. تیلر، ریچارد. 1398. تلنگر، ترجمه غلامحسین علی مازندرانی، تهران: آرایان.
  26. جوادی, محسن. 1387. علم دینی از دیدگاه پلانتینگا. روش شناسی علوم انسانی. شماره 57, 1387, ص. 7-28.
  27. چالمرز, آلن فرانسیس. 1392. چیستی علم. [مترجم] سعید زیباکلام. تهران‌‌: سمت, 1392.
  28. حدادی, علیرضا و حسین‌‌زاده یزدی, مهدی. 1395. نظریه بومی‌‌گرایی حسین کچویان. ظریه های اجتماعی متفکران مسلمان. 1395, جلد شماره 1, ص. 161-199.
  29. حکمت, نصرالله. 1396. تفاوت‌‌های ماهوی فلسفه اسلامی وفلسفه یونانی/آشنایی با اندیشه عامری. خبرگزاری مهر. [وب] 25 تیر 1396.
  30. دورانت, ویلیام جیمز. 1378. تاریخ تمدن - یونان باستان. تهران‌‌: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی, 1378.
  31. زرشناس, شهریار. ۱۳۸۱. روزگار مک‌‌کارتیسم. باشگاه اندیشه. [وب] 16 4 ۱۳۸۱.
  32. —. 1395. علوم انسانی در ترازوی نقد. تهران‌‌: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع), 1395.
  33. —. 1387. مبانی نظری غرب مدرن. چاپ سوم. تهران‌‌: انتشارات کتاب صبح, 1387.
  34. زیباکلام, سعید 1382. علم شناسی کوهن و نگرش گشتالتی. فصلنامه حوزه و دانشگاه. 1382, شماره 34, ص. 10-28.
  35. —. 1384. معرفت‌‌شناسی اجتماعی: طرح و نقد مکتب ادینبورا. تهران‌‌: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌‌ها (سمت), 1384.
  36. زیبایی‌‌نژاد, محمدرضا. 1382. درآمدی بر فمینیسم، فمینیسم و دانش‌‌های فمینیستی. قم‌‌: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان, 1382.
  37. سروش, عبدالکریم. 1390. اسلام و علوم اجتماعی؛ نقدی بر دینی کردن علم. [مؤلف کتاب] حمیدرضا حسنی. مجموعه مقالات علم دینی, دیدگاه‌‌ها و ملاحظات. قم‌‌: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, 1390.
  38. —. 1393. تفرج صنع. تهران‌‌: صراط, 1393.
  39. سو, آلوین ی. 1378. تغییر اجتماعی و توسعه. [مترجم] محمود حبیبی مظاهری. تهران‌‌: پژوهشکده مطالعات راهبردی, 1378.
  40. سوزنچی, حسین. 1388. معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی. تهران‌‌: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی, 1388.
  41. سیدمن, استیون. 1392. کشاکش آرا در جامعه‌‌شناسی. [مترجم] هادی جلیلی. تهران‌‌: نشر نی, 1392.
  42. شِرَت, ایوُن. 1395. فلسفه علوم اجتماعی قاره‌‌ای. [مترجم] هادی جلیلی. تهران‌‌: نشرنی, 1395.
  43. شفلر, اسرائیل. 1388. چهار پراگماتیست. [مترجم] محسن حکیمی. تهران‌‌: نشر مرکز, 1388.
  44. شرییر, پاول. 1392. شباهت ممنوعیت بررسی حادثه "11 سپتامبر" با منع تحقیق درباره "هولوکاست". باشگاه خبرنگاران جوان. [وب] خبرگزاری صداوسیما, 2 اسفند 1392
  45. شیرزادی, رضا. 1393. نوسازی، توسعه، جهانی‌‌شدن. تهران‌‌: آگه, 1393.
  46. شیپِن, استیون. 1996. انقلاب علمی. [مترجم] یاسر خوشنویس. تهران‌‌: نشر کرگدن, 1996.
  47. شریعتی, علی. 1384. ویژگی‌‌های قرون جدید. چاپ هفتم. تهران‌‌: انتشارات چاپخش, 1384.
  48. صدر, سیدمحمدباقر. 1393. اقتصاد ما. مکان نشر نامشخص‌‌: دارالصدر, 1393.
  49. طالب‌‌زاده, سیدحمید. 1394. تبیین مبانی فلسفی تحول در علوم انسانی. شورای عالی انقلاب فرهنگی. [وب] 11 3 1394.
  50. عابدی شاهرودی, علی. 1390. نظریه علم دینی بر پایه سنجش معادلات علم و دین. [مؤلف کتاب] سیدحمیدرضا حسنی, سیدمحمدتقی موحد ارطحی و محمد علی‌‌پور. مجموعه مقالات علم دینی، دیدگاه‌‌ها و ملاحظات. قم‌‌: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, 1390.
  51. عبدالکریمی, بیژن. 1391. نقد ایده علوم انسانی اسلامی. وب‌‌گاه بیژن عبدالکریمی. [وب] سخنرانی در دانشگاه تهران, 9 خرداد 1391.
  52. فخری, ماجد. 1391. سیر فلسفه در جهان اسلام. تهران‌‌: مرکز نشر دانشگاهی, 1391.
  53. فنایی اشکوری, محمد. 1394. درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی. تهران‌‌: سمت, 1394.
  54. فراستخواه, مقصود. 1388. مقایسه سه گذرگاه معرفتی درباره دانش بومی در ایران، با تأکید بر تحولات مفهومی، ساختی و کارکردی علم، مطالعات اجتماعی ایران. مجله مطالعات اجتماعی ایران. 1388, شماره 1 پیاپی 5.
  55. قانعی راد، محمدامین، ملکی، امر. 1392. تحول فرهنگی در علم: از علم دانشگاهی تا علم پسادانشگاهی، تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)
  56. قربانی, قدرت‌‌الله. 1392. نظریه‌‌های علم مسیحی در جهان غرب. قم‌‌: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, 1392.
  57. کاپلستون, فردریک چارلز. 1380 ب. تاریخ فلسفه (از فیشته تا نیچه). [مترجم] داریوش آشوری. تهران‌‌: انتشارات علمی و فرهنگی و سروش, 1380 ب. جلد هفتم.
  58. کچویان، حسین 1390. از تحول تمدنى تاریخى تا انقلاب معرفتى علمى. کتاب ماه علوم اجتماعی. آبان-آذر 1390, 44.
  59. —. 1389. بازگشت به دیانت. پنجره. 11 /11/ 1389, شماره 79.
  60. —. 1391. به دنبال چه نوع تغییری در علم هستیم؟. 9 دی - ویژه‌‌نامه «انقلاب ناتمام». 30 6 1391.
  61. —. 1392. گفتاری در باب مختصات جامعه‌‌شناسی ایرانی. کتاب ماه علوم اجتماعی. 1392, شماره 63.
  62. ماهروزاده, طاهره. 1386. انسان شناسی. نامه جامعه. دی 1386, جلد 40, ص. 28-37.
  63. محسنی, احمد و خاچاطوریان سرادهى, آرسینه. 1390. نهضت ترجمه در عصر قاجار. پیام بهارستان. سال سوم شماره 11, 1390.
  64. مرصعی, حسن. 1394. تاریخ فلسفه اسلامی. سیمافکر. [وب] عهد, 7 1394
  65. مصباح‌‌یزدی, محمدتقی. 1389. آموزش فلسفه جلد اول. قم‌‌: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره) , 1389.
  66. —. 1391ج. پیش‌‌نیازهای مدیریت اسلامی. قم‌‌: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (قدس سره), 1391ج.
  67. معاونت مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان. 1391 الف. روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تا کنون. قم‌‌: نشر معارف, 1391 الف و ب و ج و د. جلد اول. تا چهارم.
  68. مطلبی، سیدمحمد موسی 1391. علم اقتصاد اسلامی؛ برآیند تحول بنیان ها و فرایندهای علم اقتصاد، اقتصاد اسلامی سال دوازدهم بهار 1391 شماره 45.
  69. مطهری, مرتضی. 1388. کلیات علوم اسلامی(1): منطق-فلسفه. تهران‌‌: صدرا, 1388. جلد 1.
  70. ملکی. 1396. تحلیل الگوهای مدیریت تحول و سیاستگذاری علوم انسانی با مرور تجربیات جهانی. تهران‌‌: شورای عالی انقلاب فرهنگی, 1396.
  71. ملکیان, مصطفی. 1378. تأملاتی چند در باب امکان و ضرورت اسلامی شدن دانشگاه. نقد و نظر. 1378, جلد شماره 19 و 20, ص. 216-233.
  72. —. 1379. تأملاتی چند در باب امکان و ضرورت اسلامی شدن دانشگاه. بازتاب اندیشه. 1379, جلد شماره 3.
  73. —. 1385. فلسفه اسلامی : هستی و چیستی. نقد ونظر. بهار و تابستان, 1385, جلد شماره 41 و 42.
  74. موثقی, سیداحمد. 1374. جنبش‌‌های اسلامی معاصر. تهران‌‌: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌‌ها (سمت), 1374.
  75. موحد ابطحی, سیدمحمدتقی. 1395. تحلیلی بر اندیشه‌‌های علم دینی در جهان اسلام. قم‌‌: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص), 1395.
  76. —. 1397. آشنایی مقدماتی با علوم انسانی اسلامی. قم‌‌: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, 1397.
  77. موسوی, سیدمهدی. 1396. کارگاه علمی «نقشه راه تحقق علوم انسانی اسلامی از منظر رهبر فرزانه انقلاب». مدرسه علوم انسانی اسلامی صدرا. [وب] پایگاه خبری بسیج دانشجویی, 1 2 1396.
  78. میلز, چارلز رایت. 1397. تخیل جامعه‌‌شناختی. [مترجم] عبدالمعبود انصاری. تهران‌‌: سهامی انتشار, 1397.
  79. نسرین, مهدی. 1389. بازنگری در پوزیتیویسم منطقی. حوزه و دانشگاه. 1389, شماره 34.
  80. ندرلو, بیت‌‌الله. 1390. نظریه بازی‌‌های زبانی ویتگنشتاین: یک نظرگاه فلسفیِ پست‌‌مدرن درباره زبان. غرب‌‌شناسی بنیادی. بهار و تابستان 1390, مقاله 6، دوره 2، شماره 1, ص. 87-100.
  81. هودبوی, پرویز. 1384. اسلام و علم: ارتدکس مذهبی و مبارزه برای عقل گرایی. 1384‌‌: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی, 1384.
  82. یوسفوند, بتول. 1390. معتزله و روابط آن با خلافت عباسی در عهده اول. فرهنگ پژوهش. شماره 11, 1390, ص. 149-165.
  83. Barnett, Ronald and Maxwell, Nicholas . 2013. Wisdom in the University. Abingdon: Routledge, 2013.
  84. Berndtson, Erkki. 1997. BEHAVIORALISM: Origins of the Concept. University of Helsinki. [Online] August 27, 1997. http://www.mv.helsinki.fi/home/berndtso/behavior.htm.
  85. Charny, Israel W. 1999. Encyclopedia of Genocide. California: s.n., 1999.
  86. Curtis, Adam. 2002. The century of the self. BBC, 2002.
  87. 2016. Strategy and priorities. Economic and Social Research Council (ESRC). [Online] 2016. http://www.esrc.ac.uk/about-us/strategy-and-priorities/.
  88. European Commission Decision. 2017. Horizon 2020: Work Programme 2016 - 2017: 16. Science with and for Society. European Union. [Online] April 24, 2017. http://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/wp/2016_2017/main/h2020-wp1617-swfs_en.pdf.
  89. Golden, Daniel. 2017. "Spy Schools" author breaks down how intelligence agencies exploit colleges. www.cbsnews.com. [Online] CBS Interactive Inc, October 07, 2017. https://www.cbsnews.com/news/spy-schools-author-daniel-golden-intelligence-agencies-exploit-colleges/.
  90. Levy, Richard S. 2005. Antisemitism : a historical encyclopedia of prejudice and persecution. California: s.n., 2005.
  91. 2012. Social Sciences and Humanities in the United Kingdom. London: s.n., 2012.
  92. OFFICE OF COMMUNICATIONS. 2018. GRANT AWARDS AND OFFERS. Washington, DC: NATIONAL
  93. ENDOWMENT FOR THE HUMANITIES, 2018.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 446
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 382


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب