پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,117,434 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,008 |
تحلیل و شناخت ظرفیت تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی شهری براساس مدل چرخة سازگاری تاب‌آوری (RAC) در کلان‌شهر اهواز | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 10، دوره 9، شماره 4، بهمن 1400، صفحه 1103-1123 اصل مقاله (1.64 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2021.320214.1473 | ||
| نویسنده | ||
| هادی علیزاده* | ||
| دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| تاب‌آوری رویکردی راهبردی برای افزایش ظرفیت مانایی و برگشت‌پذیری دارایی‌های توسعه در گستره‌های فضایی کلان یعنی شهرهاست. در این فرایند دارایی‌های زیرساختی حیاتی از دو جنبة تأثیرگذاری در روند حیات توسعه و آمایش شهرها و جذابیت آن‌ها برای تهدید اهمیت دوچندانی دارند. پژوهش حاضر با روش‌شناسی «توصیفی- تحلیلی» و با هدف شناخت ظرفیت تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی در آمایش شهری براساس ساختار مدل چرخة سازگاری تاب‌آوری (RAC) در کلان‌شهر اهواز انجام شده است. سؤال اصلی پژوهش این است که ظرفیت مورد نیاز زیرساخت‌های حیاتی در کلان‌شهر اهواز برای افزایش تاب‌آوری آن‌ها براساس مدل چرخة سازگاری تاب‌آوری چگونه است. برای گردآوری داده‌ها از روش پیمایشی به‌صورت ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعة نمونه 100 نفر از کارشناسان و استادان دانشگاهی در کلان‌شهر اهواز هستند که به روش دلفی و نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. براساس شاخص‌های تبیین‌کنندة میزان تأثیرگذاری دارایی، ساختار شبکه‌ای دارایی، پوشش کالبدی دارایی، اهمیت مصرفی دارایی و سرانة مصرف دارایی، زیرساخت حیاتی برق براساس ساختار مدل تاب‌آوری در مرحلة فروپاشی و سازمان‌دهی مجدد، زیرساخت حیاتی مخابرات در مرحلة بهره‌وری و زیرساخت حیاتی حمل‌ونقل در مرحلة تعادل قرار دارد. براساس یافته‌های پژوهش به‌نظر می‌رسد زیرساخت حیاتی برق نیازمند ایجاد ظرفیت مانایی و بازیابی مجدد، زیرساخت حیاتی مخابرات نیازمند ایجاد ظرفیت رشد و زیرساخت حیاتی حمل‌ونقل نیازمند ایجاد ظرفیت توسعه در این کلان‌شهر هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازیابی؛ تاب‌آوری؛ چرخة سازگاری زیرساخت‌های حیاتی؛ کلان‌شهر اهواز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing and Recognizing Urban Critical Infrastructure Resilience Capacity Based on Resilience Adaptive Cycle (RAC) In Ahvaz Metropolis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Alizadeh | ||
| Ph.D in Gography and Urban Planning, Shahid Chamran Univesity of Ahvaz | ||
| چکیده [English] | ||
| Resilience is a strategic approach to increase survival capacity of the developmental assets in large spatial spheres like cities. In this process, critical infrastructure assets have two important implications considering their role in the developmental life and spatial planning of the cities and their attractiveness for threats. In this regard, the present study was conducted with "applied-developmental" purpose and a "descriptive-analytic" methodology with the aim of identifying the resilience capacity of urban critical infrastructure based on Resilience Adaptive Cycle (RAC) in Ahvaz metropolis. The main question of the research is that how do the capacity of critical infrastructures in the Ahvaz metropolitan area to increase their resilience based on the RAC model. A survey method was used to collect data using a questionnaire tool. Sample population is 100 experts and academic masters in the metropolitan city of Ahvaz selected by Delphi method. The results of this study show that based on the identified indicators, namely, the effect of the asset; the asset network-based structure; the physical cover of the asset; the importance of consumption of asset and asset per capita; the critical infrastructure of electricity based on the RAC model is in both the disordered collapse and recognizing stages ; the critical infrastructure of the telecommunication is in the growth stage (r), and the critical infrastructure of transportation is in the equilibrium stage (k). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Resilience Adaptive Cycle, Critical infrastructure, Recovery, Ahvaz metropolis | ||
| مراجع | ||
|
امیری، محمدجواد، سپهرزاد، بهناز، معرب، یاسر و اسماعیل صالحی (1396). «ارزیابی تاب‌آوری ساختاری- طبیعی کاربری اراضی شهرها (نمونة موردی: منطقة 1 تهران)»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 1، 137-148.
پرتوی، پروین، بهزادفر، مصطفی و زهرا شیرانی (1395). «طراحی شهری و تاب‌آوری اجتماعی (بررسی موردی: محلة جلفای اصفهان)»، نشریة نامة معماری و شهرسازی، شمارة 17، 99-116.
حاتمی‌نژاد، حسین، فرهادی‌خواه، حسین، آروین، محمود و نگار رحیم‌پور (1396). «بررسی ابعاد مؤثر بر تاب‌آوری شهری با استفاده از مدل ساختاری تفسیری (نمونة موردی: شهر اهواز)»، فصلنامة دانش پیشگیری و مدیریت بحران، شمارة 1، 2-16.
رمضان‌زاده لسبویی، مهدی، عسگری، علی و بدری، سید علی (1393). «زیرساخت‌ها و تاب‌آوری در برابر بلایای طبیعی با تأکید بر سیلاب (منطقة مورد مطالعه: مناطق نمونة گردشگری چشمه کیله تنکابن و سردآبرود کلاردشت)»، نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، شمارة 1، 35-52.
سازمان آب و برق خوزستان (1396). راهنمای گره‌گاه‌ها و توسعة شبکة زیرساختی انرژی در کلان‌شهر اهواز، اهواز: سازمان آب و برق خوزستان.
سازمان آب و فاضلاب شهر اهواز (1396). کتابچة تشریح وضعیت زیرساخت‌های آب و فاضلاب در مناطق شهری شهر اهواز، اهواز : سازمان آب و فاضلاب اهواز.
شکری فیروزجاه، پری (1396). «تحلیل فضایی میزان تاب‌آوری مناطق شهر بابل در برابر مخاطرات محیطی»، فصلنامة برنامه‌ریزی توسعة کالبدی، شمارة 6، 27-44.
علیزاده، هادی (1397). تحلیلی بر تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی از منظر دفاع غیرعامل در کلان‌شهر اهواز، تهران: سازمان پدافند غیرعامل کشور.
عطایی، محمد (1389). تصمیم‌گیری چندمعیارة فازی، چاپ اول، شاهرود : انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود.
محمدی ده‌چشمه، مصطفی، علیزاده، هادی و داود عباسی (1398). «تحلیل فضایی شاخص‌های تبیین‌کنندة تاب‌آوری در زیرساخت حیاتی حمل‌ونقل (مطالعة موردی: کلان‌شهر اهواز)». فصلنامة پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، شمارة 2، 375- 391.
نامجویان، فرخ، رضویان، محمدتقی و سرور رحیم (1396). «تاب‌آوری شهری چارچوبی الزام‌آور برای مدیریت آیندة شهرها»، مجلة جغرافیایی سرزمین، شمارة 55، 81-95.
Ahvaz Water and Wastewater Organization (2017). A booklet describing the status of water and wastewater infrastructure in urban areas of Ahvaz. Ahvaz: Ahvaz Water and Wastewater Organization (In Persian)
Ajibade, I. (2017). Can a future city enhance urban resilience and sustainability? A political ecology analysis of Eko Atlantic city, Nigeria. International Journal of Disaster Risk Reduction, 26, 85-92.
Alizadeh, H. (2018) An analysis of the resilience of arterial infrastructures from the perspective of passive defense in Ahvaz metropolis. Tehran: Passive Defense Organization of the Country. (In Persian)
Amiri, M. J., Sepehrzad, B., Moarab, Y., & Salehi, E. (2017). Evaluation of natural- structural resilience of urban land use (Case study: Region 1 Tehran). Geographical Researches, 32(1), 137-148. (In Persian)
Atai, M. (2010). Fuzzy multi-criteria decision-making (1st ed.). Shahroud: Shahroud University of Technology Publications. (In Persian)
Bloomfield, R. E., Popov, P., Salako, K., Stankovic, V., & Wright, D. (2017). Preliminary interdependency analysis: An approach to support critical-infrastructure risk-assessment. Reliability Engineering & System Safety, 167, 198-217.
Collier, P., & Venables, A. J. (2016). Urban infrastructure for development. Oxford Review of Economic Policy, 32(3), 391-409.
Fath, B. D., Dean, C. A., & Katzmair, H. (2015). Navigating the adaptive cycle: an approach to managing the resilience of social systems. Ecology and Society, 20(2), 23-33
Gernay, T., Selamet, S., Tondini, N., & Khorasani, N. E. (2016). Urban infrastructure resilience to fire disaster: An overview. Procedia Engineering, 161, 1801-1805.
Greeshma, P., & Kumar, K. M. (2016). Disaster Resilience in Vulnerable cities through Neighbourhood Development: A case of Chennai. Procedia Technology, 24, 1827-1834.
Haghpanah, F. (2015). Multilevel alignment of critical infrastructure protection and resilience (CIP-R) programmes: A systematic analysis of international good practices, Doctoral dissertation, Supervisor: Prof. Paolo Trucco, Faculty of Civil and Environmental Engineering, Politecnico di Milano, Milan, Italy. http://hdl. handle. net/10589/104743
Hatami Nejad, H., Farhadikhah, H., Arvin, M., & Rahimpour, N. (2017). Investigation the dimensions influencing urban resilience using Interpretive Structural Modeling (ISM) (Case study: Ahwaz city). Disaster Prevention and Management Knowledge, 7(1), 35-45. (In Persian)
Huang, W., & Ling, M. (2018). System resilience assessment method of urban lifeline system for GIS. Computers, Environment and Urban Systems, 71, 67-80
Khuzestan Water and Power Organization (2017). Guide to nodes and development of energy infrastructure network in Ahvaz metropolis. Ahvaz: Khuzestan Water and Power Organization (In Persian)
Mauriz, L., Fonseca, J., Forgasi, C., & Bjorling, N. (2017). The livability of spaces: Performance and/or resilience? Reflections on the effects of spatial heterogeneity in transport and energy systems and the implications on urban environmental quality. International Journal of Sustainable Built Environment, 6, 1-8
Mohammadi Deh Cheshme, M., Alizadeh, H., & Abbasi, D. (2019). Spatial analysis of resilience explanatory indicators in arterial transport infrastructure (Case study: Ahvaz mpetropolitan area). Urban Planning Geographical Research Quarterly, 7(2), 395-375. (In Persian)
Namjuyan, F., Razavian, M. T., & Sarvar, R. (2017). Urban resilience is a binding framework for the future management of cities. Geographical Land Journal, 14(55), 81-95. (In Persian)
Ng, S., Xu, F., Yang, Y., Lu, M., & Li, J. (2018). Necessities and challenges to strengthen the regional infrastructure resilience within city clusters. Procedia Engineering, 212, 198–205
Ouyang, M., Dueñas-Osorio, L., & Min, X. (2012). A three-stage resilience analysis framework for urban infrastructure systems. Structural Safety, 36, 23-31.
Partovi, P., Behzadfar, M., & Shirani, Z. (2016). Urban design and social resilience (A case study: Jolfa Isfahan Neighborhood). Journal of Architecture and Urban Development, 9(17), 99-116. (In Persian)
Peng, C., Yuan, M., Gu, Ch., Peng, Z., & Ming, T. (2017). A review of the theory and practice of regional resilience. Sustainable Cities and Society, 29, 86-96
Pursiainen, C. (2018). Critical infrastructure resilience: A Nordic model in the making? International Journal of Disaster Risk Reduction, 27, 632-641.
Ramezanzadeh Lasboei, M., Asgari, A., & Badri, S. A. (2014). Infrastructures and resiliency to natural disasters with emphasis on flood the case: Typical tourism regions in North of Iran (Cheshmekile & Sardabrud). Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards, 1(1), 35-52. (In Persian)
Sharifi, A., & Yamagata, Y. (2018). Resilient urban form: A conceptual framework. In: Resilience-Oriented Urban Planning (pp. 167-179). Cham: Springer.
Shokri Firoozjah, P. (2017). Spatial analysis of resilience of Babol's regions to environmental hazards. Physical Sacial Planning, 4(2), 27-44. (In Persian)
Spaans, M., & Waterhout, B. (2017). Building up resilience in cities worldwide – Rotterdam as participant in the 100 Resilient Cities Program. Cities, 61,109-116
Zhang, X., & Li, H. (2018). Urban resilience and urban sustainability: What we know and what do not know? Cities, 72, 141-148 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 873 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 617 |
||