پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,098,041 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,612 |
باز پژوهشی در ارکان ماهوی احسان از منظر فقه امامیه و نظام حقوقی ایران | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 92-73 اصل مقاله (385.81 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2021.322096.669151 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرسول آهنگران* 1؛ لقمان رضانژاد2 | ||
| 1استاد پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| 2پژوهشگر حوزه علیمه قم، دانشجوی دکتری فقه و حقوق خصوصی | ||
| چکیده | ||
| قاعده احسان، مسقط ضمان است؛ به همین جهت شناخت ماهیت آن، برای انطباق مصادیق و موضوعات فقهی و حقوقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ تا زیان‌دیده به صرف صدور عمل نیکو از سوی عامل، غیر محقّ محسوب نشود و حقّی از وی پایمال نشود. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و مطالعه کتابخانه‌ای، ارکان ماهوی احسان را بررسی کرده است و در نهایت ارکان شش‌گانه‌ای را برای آن شناسایی کرده است که عبارتند از: 1. احسان به غیر؛ 2. جلب منفعت یا دفع ضرر؛ 3. قصد احسان در اقدام به عمل؛ 4. عدم استحقاق احسان‌شونده به احسان؛ 5. عدم تعیین اجرت و اخذ آن؛ 6. دور بودن عمل از هرگونه قبح و سوء. بنابراین اگر عمل انجام شده دارای ارکان مذکور نباشد یا پس از تحقق عمل، خللی به ارکان مذکور وارد آید، مشمول قاعده مذکور نخواهد بود و واضح است که اثر اسقاط ضمان در فرض بروز خسارت را نیز در بر نخواهد داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارکان ماهوی احسان؛ اسقاط ضمان؛ قاعده احسان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Further Research on the Essentials of the Rule of Iḥsān (Benevolence) from the Perspective of Imāmī Jurisprudence and the Iranian Legal System | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Rasool Ahangarar1؛ loghman rezanezhad2 | ||
| 1. Professor, Tehran University, Farabi Campus, Faculty of Theology. | ||
| 2Researcher of Qum Seminary | ||
| چکیده [English] | ||
| The rule of iḥsān (benevolence)’ is the waiver of surety; therefore, knowing its nature is of special importance for the application of jurisprudential and legal examples and issues; However, the essentials of this rule have not been enumerated in the works of Imāmī jurists and legalists. This research has been conducted by descriptive analysis and library stud and has examined the essentials of the rule of iḥsān and finally numerated the six pillars of the rule as follows: 1. Benevolence to others; 2. Gaining profit or repelling loss, 3. Intention of benevolence in taking action, 4. Lack of entitlement to benevolence by the receiver of benevolence, 5. Failure to determine the reward and receiving it, 6. Avoidance of any decency and abuse in action. Therefore if the above-mentioned elements are violated, the action will not be subject to the mentioned rule and it is clear that it will not have the effect of waiving the surety in case of damage. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| rule of iḥsān, waiver of surety, essentials of iḥsān | ||
| مراجع | ||
|
[1]. ابن ادریس، فخرالدین ابوعبدالله محمد بن احمد؛ (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، چاپ دوم، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
[2]. ابن منظور، محمد بن مکرم بن علی، ابوالفضل، جمال الدین؛ (1414ق). لسان العرب. چاپ سوم، دار صادر.
[3]. اصفهانی، محمد حسین؛ (؟)، کتاب الاجارة. مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
[4]. انصاری، مسعود؛ طاهری، حبیب الله؛ (1384ش). دانشنامه حقوق خصوصی. تهران- ایران، انتشارات محراب فکر.
[5]. ایروانی، شیخ محمد باقر؛ (1432ق). دروس تمهیدیة القواعد الفقهیة. چاپ پنجم، دار الفقه للطباعة و النشر.
[6]. بجنوردی، سید حسن (1419ق). قواعد الفقهیة. قم، نشر الهادی.
[7]. جابلقی، شیخ محمد شفیع؛ (؟). القواعد الشریفة. بی‌نا.
[8]. حلّی، علامه، ابومنصور حسن بن یوسف بن علی بن مطهر اسدی؛ (1376ش). مختلف الشیعة فی احکام الشریعة. چاپ اول، مؤسسه نشر اسلامی.
[9]. راغب، اصفهانی، حسین بن محمد؛ (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. چاپ اول، دارالعلم الدارالشامیة.
[10]. زبیدی، مرتضی، محمد بن محمد؛ (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. شیری، علی، چاپ اول، دارالفکر.
[11]. سید مرتضی؛ (1415ق). الانتصار فی انفرادات امامیة. دفتر نشر اسلامی.
[12]. شهابی، محمود؛ (1332ش). قواعد فقه. تهران، دانشگاه تهران.
[13]. طاهری، حبیب الله؛ (1418ق). حقوق مدنی. چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
[14]. طباطبائی، سید محمد حسین؛ (؟). المیزان فی تفسیر القرآن. قم، منشورات اسلامیة.
[15]. طبرسی، فضل بن حسن؛ (1410ق). الموتلف من المختلف بین الائمة السلف. چاپ اول، مجمع البحوث الاسلامیة.
[16]. طوسی، محمد بن حسن؛ (1385،1460ق). التبیان فی تفسیر القرآن. دار احیاء التراث العربی.
[17]. ــــــــــــ ؛ (1417ق). الخلاف. دفتر نشر اسلامی قم.
[18]. عمید زنجانی، عباسعلی؛ (1388ش). قواعد فقه. تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
[19]. فاضل لنکرانی، محمد؛ (1383ق). القواعد الفقهیة. چاپ اول، مرکز فقهی ائمه اطهار سلام الله اجمعین.
[20]. فراهیدی، خلیل بن احمد؛ (1410ق). العین، چاپ دوم، نشر هجرت.
[21]. قریشی، سید علی اکبر؛ (1371ش). قاموس قرآن. چاپ ششم، دارالکتب الإسلامیة.
[22]. کاتوزیان، ناصر؛ (1374ق). حقوق مدنی( الزامام‌های خارج از قرارداد). چاپ اول، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
[23]. کاتوزیان، ناصر؛ (1385ش). دوره مقدماتی حقوق مدنی، وقایع حقوقی. چاپ دهم، شرکت سهامی انتشار.
[24]. لطفی، اسدالله؛ (1333ش). «قاعده احسان». مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 27.
[25]. محقق داماد، سیدمصطفی؛ (1406ق). قواعد فقه، چاپ دوازدهم، مرکز نشر علوم اسلامی.
[26]. مراغی، میرسیدعبد الفتاح بن علی حسینی؛ (1417ق). العناوین الفقهیة. چاپ اول، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم.
[27]. مصطفوی، السید محمدکاظم؛ (1421ق). القواعد الفقهیة. چاپ چهارم، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
[28]. نجفی، کاشف الغطا، حسن بن جعفر بن خضر؛ (1422ق). انوار الفقهاهة. چاپ اول، موسسة کاشف الغطا.
[29]. نجفی، محمدحسن؛ (1414ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. چاپ هفتم، داراحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 318 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 424 |
||