تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,507 |
تعداد مقالات | 70,339 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,689,084 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,880,789 |
بررسی فقهی و حقوقی تسری حکم ممنوعیت قاتل از ارث مقتول به محرومیت موصیله از موصیبه | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 145-131 اصل مقاله (274.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2021.318478.669106 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا رضوان طلب1؛ محمد علی افشاری* 2؛ مرضیه گنجعلی دارانی3 | ||
1دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران | ||
2طلبه سطح 3 حوزه علمیه قم و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم | ||
3دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در صورتیکه موصیله، موصی خود را بکشد و یا فردی حاجب خود را بکشد آیا میتوان حکم قاتل ممنوع از ارث را به باب وصیت تسری داد یا خیر؟ فرض اول در صورتی است که موصیله، موصی خود را بکشد و از وراث نباشد و دو حالت برای آن متصور است. حالت اول در صورتیکه به نیت تملک موصیبه اقدام به قتل میکند و حالت دوم در صورتی است که نیتی برای تملک موصیبه ندارد. فرض دوم موصیله از وراث باشد و همان دو حالت نیز برای فرض دوم متصور است. در صورتیکه قاتل به نیت تملک موصیبه و ارث، اقدام به قتل نماید عمل او تحت عنوان اکل مال به باطل قرار میگیرد و از تملک موصیبه و ارث محروم میگردد. ادله مختار، آیه لاتاکلوا اموالکم بالباطل میباشد که عمل قتل موصیله در ذیل عموم این آیه قرار میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
حرمان ارث؛ قتل موصی؛ موصیله | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Legal and Judicial Study of Permeating the Verdict for the Inheritance Deprivation Due to Murder to the Deprivation of Legatee’s Inheriting from Testator | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Reza Rezvantalab1؛ Mohammad Ali Afshari2؛ Marzieh Ganjeali Darani3 | ||
1Associate Professor, Tehran University | ||
2Level 3 Qum Seminary Educated Religious Student | ||
3Ph.D. Student, Faculty of Theology, Tehran University. | ||
چکیده [English] | ||
There is a consensus among Muslims that murderers are forbidden from inheritance. The main question of this research is that if the legatee murders the testator or the chamberlain, is it possible to extend the sentence of a forbidden murderer of inheritance to a will? Three hypotheses were put forward. Each one of the hypothesis was analyzed. The first case is if he commits murder with the intention of acquiring inheritance, and the second case is if he has no intention of acquiring inheritance. The second hypothesis is that the testator is an heir, and the same two states are assumed for the second hypothesis. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
deprivation from inheritance, murdering the testator, legatee | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم
[2]. ابن ادریس حلی، ابوجعفر محمد بن منصور (1410ق) ، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، مؤسسه نشر اسلامی.
[3]. ابن براج، طرابلسی (1406)، المهذب البارع، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
[4]. اسماعیلی، محسن، توکلی کیا، امید (1390)، شرط ارتکازی در فقه و حقوق ایران، پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال 12، شماره 2، پاییز و زمستان، صص: 151- 190.
[5]. امامی، سید حسن (1371)، حقوق مدنی، جلد 3 ، تهران، انتشارات اسلامیة.
[6]. باریکلو، علیرضا، خزایی، سید علی (1390)، اصل حسن نیت و پیامدهای آن در دورهی پیش قراردادی؛ با مطالعهی تطبیقی در حقوق انگلیس و فرانسه، مجله حقوقی دادگستری، شماره 76، زمستان، ص: 53–87.
[7]. بجنوردی، سیدمحمد (1371ش)، مقالات اصولی، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
[8]. حسینی العاملی، سیدمحمدجواد (1391ش). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة، حققه وعلق علیه الشیخ محمد باقر الخالصی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
[9]. حلبی أبوالصلاح، تقی الدین بن نجم الدین (1403)، الکافی، محقق: رضا استادی، اصفهان: کتابخانه عمومی امیر المونین (علیه السلام).
[10]. حلی، فخرالمحققین (1387ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، محقق/ مصحح: سید حسین موسوی کرمانی- علیپناه اشتهاردی- عبدالرحیم بروجردی، قم: انشارات اسماعیلیان، چاپ اول.
[11]. حسینی عاملی، سیدمحمدجواد (1376ش)، مفتاح الکرامه فی شر ح قواعد العلّامه، ج 29 ، مصر.
[12]. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1382). ترمینولوژی حقوق، تهران: انتشارات گنج دانش، چاپ دانش.
[13]. خمینی، سیدروحالله (بیتا)، تحریر الوسیله، قم، مؤسّسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی قدس سره.
[14]. ـــــــــــ (1429ق)، کتاب البیع، قم، مؤسّسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی قدس سره.
[15]. خویی، سید ابوالقاسم (1417ق)، مصباح الفقاهة، تقریرات درس فقه: محمد علی توحیدی، جلد 1، قم، مکتبة الدوری.
[16]. سلّار، أبی یعلی حمزة بن عبد العزیز الدّیلمی (1414)، المراسم العلویة، محقق: السید محسن الحسینی الأمینی، قم، المعاونیة الثقافیة للمجمع العالمی لأهل البیت علیهم السلام.
[17]. شهید اول، محمد بن مکی (1414)، اللمعة الدمشقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[18]. ـــــــــــــــ (1412)، الدروس الشرعیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[19]. ـــــــــــــــ (1400)، القواعد و الفوائد، محقق:سید عبد الهادی حکیم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[20]. شهید ثانی، زین الدین بن نور الدین علی بن أحمد (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، موسسة المعارف الاسلامیة.
[21]. شیخ حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة «معروف به وسائل الشیعه»، قم، موسسه آل البیت علیه السلام.
[22]. شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1410)، المقنعة، تحقیق: مؤسسة النشر الإسلامی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، چاپ سوم.
[23]. طاهرزاده، احمد علی (1386). شرایط قتل مانع ارث ومطالعه تطبیقی در فقه اسلامی، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال هفتم، شماره 23، صفحه 117- 146.
[24]. طباطبایی، سید علی (1418)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، محقق: محمد بهرهمند- محسن قدیری- کریم انصاری- علی مروارید، جلد 2، قم، موسسه آل البیت
[25]. طبیبی، مرتضی، اکبری، محسن. (1390). قتل مانع حقیقی موانع ارث. فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، 1(1)، 121-136.
[26]. علامه حلی، حسن بن یوسف (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، محقق/ مصحح: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، جلد 2، صفجه: 452، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
[27]. عمید، موسی (بیتا)، ارث در حقوق مدنی ایران، انتشارات پیروز.
[28]. غفورینژاد، محمود، امکلثوم، نورفیروزجاه (1388)، بررسی فقهی مانعیت قتل از ارث در مذاهب خمسه، فقه و تاریخ تمدن، (5) 19، صفحه: 145- 167.
[29]. قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ 11.
[30]. کاتوزیان، امیر ناصر (1385)، دوره مقدماتی حقوق مدنی، درس هایی از شفعه و وصیت و ارث، چاپ ششم، انتشارات میزان.
[31]. کاشف الغطاء، محمد حسین (1359ق)، تحریر المجلة، جلد 1، تهران، مکتبة النجاح.
[32]. کلینی، محمد بن یعقوب (1429ق)، الکافی، محقق: دار الحدیث، قم، دار الحدیث.
[33]. ــــــــــــ (1407ق)، الکافی، اهران، محققین: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، دار الکتب الاسلامیه.
[34]. محقق حلی، ابو جعفر (1408ق)، شرایع الإسلام، قم، موسسه اسماعیلیان.
[35]. ــــــــــــــ (1418ق)، المختصر النافع، مصر، دار الکتاب العربی.
[36]. محقق داماد، سید مصطفی (1388). نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اساسی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
[37]. محمصانی، صبحی (1954م)، المبادئ الشرعیة فی الحجر و النفقات و المواریث و الوصیة فی المذاهب الحنفی و التشریع الدنانی، ترجمه کاظم پورجوادی، تهران، بنیاد علوم اسلامی.
[38]. مسجدسرایی، حمید. (1392). بازپژوهی ادلّه مانعیّت قتل خطائی از ارث. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، (9)5.
[39]. مشکینی، میرزاعلی (1371)، اصطلاحات الاصول، چاپ پنجم، قم، نشر الهادی.
[40]. مغنیه، محمدجواد (1377)، الفقه علی المذاهب الخمسه، تهران، مؤسسه الصادق للطباعه و النشر.
[41]. مظفر، محمدرضا «1403ق»، اصول الفقه، چاپ چهارم، جلد 2، بیروت: دارالتعارف.
[42]. نائینی، محمدحسین (1376)، فوائد الاصول، تقریر: محمد علی کاظمینی و آغاضیاء عراقی، جلد4، ق: مؤسسة النشر الإسلامی.
[43]. نجفی، محمدحسن (1404)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
[44]. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1426)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت علیهمالسّلام، تحقیق و تألیف مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السّلام، قم: مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 749 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 352 |