پروین, خیراله, فیروزی, مهدیه. (1401). شفافیت در امور عمومی به‌مثابۀ راهکار جلب اعتماد عمومی با تأکید بر نظام حقوقی ایران. , 52(2), 597-616. doi: 10.22059/jplsq.2019.281010.2009
خیراله پروین; مهدیه فیروزی. "شفافیت در امور عمومی به‌مثابۀ راهکار جلب اعتماد عمومی با تأکید بر نظام حقوقی ایران". , 52, 2, 1401, 597-616. doi: 10.22059/jplsq.2019.281010.2009
پروین, خیراله, فیروزی, مهدیه. (1401). 'شفافیت در امور عمومی به‌مثابۀ راهکار جلب اعتماد عمومی با تأکید بر نظام حقوقی ایران', , 52(2), pp. 597-616. doi: 10.22059/jplsq.2019.281010.2009
پروین, خیراله, فیروزی, مهدیه. شفافیت در امور عمومی به‌مثابۀ راهکار جلب اعتماد عمومی با تأکید بر نظام حقوقی ایران. , 1401; 52(2): 597-616. doi: 10.22059/jplsq.2019.281010.2009
شفافیت در امور عمومی به‌مثابۀ راهکار جلب اعتماد عمومی با تأکید بر نظام حقوقی ایران
1استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشتة حقوق عمومی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
شفافیت به‌عنوان یکی از اصول مهم حکمرانی خوب مورد توجه بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است. شفافیت در امور عمومی به‌طور کلی به معنای گردش آزاد اطلاعات در حوزة امور عمومی و فراهم بودن امکان دسترسی همگان به اطلاعات مربوط به آن است. ایجاد شفافیت در امور عمومی، ناظر بر اهداف مختلفی از جمله افزایش اعتماد عمومی به دستگاه حاکمه است. بدیهی است پیشبرد برنامه‌های یک کشور بدون همراهی و همکاری مردم و نهادهای غیردولتی با مشکلات فراوانی مواجه می‌شود. در مقابل، با افزایش همراهی شهروندان با برنامه‌های دولت خود و همچنین ارتقای اعتماد شهروندان، آن دولت با چالش‌های کمتری مواجه خواهد بود. این مسئله بیانگر اهمیت بحث از اعتماد عمومی و لزوم تلاش برای ارتقای آن است. این مقاله ضمن بیان اهمیت این مسئله، تأثیرگذاری شفافیت در امور عمومی بر مقولة اعتماد عمومی را نشان خواهد داد و شفاف‌سازی را به‌مثابة راهکاری برای ارتقای اعتماد عمومی معرفی خواهد کرد. همچنین جایگاه شفافیت در امور عمومی در نظام حقوقی ایران نشان داده خواهد شد و ضمن مروری کوتاه بر قوانین و مقررات، لایحة شفافیت به‌عنوان مهم‌ترین گام در ایجاد شفافیت عمومی از منظر تأثیر بر اعتماد عمومی نقد و بررسی خواهد شد.
Transparency in Public Affairs as a Means of Gaining Public Trust with Emphasis on Iran's Legal System
نویسندگان [English]
Kheirollah Parvin1؛ Mahdiye Firoozi2
1Prof., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
2MA. in Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
Transparency is considered as an important principle of good governance in many countries. Transparency in public affairs means the free flow of information about public affairs and the availability of such information to all. Creating transparency in public affairs can achieve different goals, including increasing public trust in the government. To be sure, it would be difficult to advance a country's plans without the assistance and cooperation of the people and non-governmental organizations. On the other hand, by increasing public engagement in government plans as well as building trust between government and citizens, the government will face fewer challenges. Given these points, the importance of discussing public trust and the need for promoting it, is clear. This paper, while emphasizing the importance of public trust, will show the impact of transparency on gaining and promoting public trust. Furthermore, the place of transparency in the Iranian legal system will be discussed. To this end, while Iranian laws and regulations on transparency are briefly reviewed, the Bill on the Act on Transparency will be evaluated insofar as it is seen as the most important step in creating public transparency in terms of gaining public trust.
کلیدواژه‌ها [English]
public trust, public affairs, good governance, transparency, the law
مراجع
فارسی
الف) کتاب‌ها
آذرنوش، آذرتاش (1386)، فرهنگ معاصر عربی-فارسی، تهران: نی.
درویش، حسن؛ شهبازی مهدی؛ زارعی، فرهاد (1391)، «تأثیر پاسخگویی عمومی بر بهبود اعتماد عمومی شهروندان»، فصلنامة مدیریت سازمان‌های دولتی، ش 1.
دیهیم‌پور، مهدی؛ میانداری، کمال (1396)، «بررسی نقش شفافیت سازمانی در توسعة سرمایة اجتماعی (مورد مطالعه: شهرداری‌های غرب مازندران)»، مجلة مدیریت سرمایة اجتماعی، ش 2.
زاهدی، شمس‌السادات؛ خانباشی، محمد (1390)، «از اعتماد عمومی تا اعتماد سیاسی (پژوهشی پیرامون رابطة اعتماد عمومی و اعتماد سیاسی در ایران)»، فصلنامۀ پژوهش‌های مدیریت در ایران، ش 14.
عابدی جعفری، حسن؛ طالقانی، غلامرضا؛ تنعمی، محمدمهدی؛ عابدی جعفری، عابد (1389)، «سنجش عوامل مؤثر بر اعتماد شهروندان به مدیریت شهری (مطالعة موردی شهر تهران)»، مجلة مدیریت فردا، ش 24.
عبدالحسین‌زاده، محمد؛ ثنایی مهدی؛ ذوالفقارزاده، محمدمهدی (1396)، «مفهوم‌شناسی سیاستگذاری داده باز حاکمیتی و تبیین مزایا و فواید آن در عرصه‌های مختلف سیاستگذاری»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورۀ 7، ش 22.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر؛ ابوالحسنی، محسن (1395)، «نقش شورا در مدیریت امور عمومی؛ تصمیم‌گیر یا تصمیم‌ساز»، فصلنامة دانش حقوق عمومی، ش 13.
محمدی‌زاده، محمدابراهیم؛ پریسایی، مهرداد (1393)، «سرمایة اجتماعی (اعتماد عمومی) و مشارکت همگانی»، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و مهندسی صنایع.
منوریان، عباس؛ نرگسیان، عباس؛ فتاحی، مهدی؛ واثق، بهاره (1389)، «بررسی رابطة بین پاسخگویی عمومی و اعتماد عمومی در سازمان‌های دولتی مناطق 22گانة شهر تهران»، مجلة پژوهش‌های مدیریت در ایران، دورة 14، ش 3.
موسوی خامنه، مرضیه؛ عابدی جعفری حسن؛ محمدیان، محبوبه (1395)، «بررسی رابطة سرمایة اجتماعی سازمانی و سلامت سازمانی با تأکید بر شفافیت و پاسخگویی»، فصلنامة مطالعات رفتار سازمانی، ش 2.
ویژه، محمدرضا؛ طاهری، آزاده سادات (1390)، «تحلیلی بر قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در پرتو اصول کلی حاکم بر دسترسی به اطلاعات»، فصلنامة پژوهش حقوق، ش 35 .
نرگسیان، عباس؛ هژبرافکن خلاری؛ حسن؛ معینی کربکندی، محمدرضا (1394)، «مطالعة تأثیر رسانه‌های اجتماعی آنلاین بر شفافیت و اعتماد عمومی با اثر میانجیگری مشارکت عمومی (مطالعة موردی دانشجویان دانشگاه تهران)»، مجلة مدیریت دولتی، ش 3.
ج) قوانین
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با اصلاحات 1368.
قانون ارتقاء سلامت اداری و مبارزه با فساد مصوب 1390.
قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مصوب 1388.
قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386.
لایحة شفافیت مصوب 25/2/1398 هیأت وزیران.
انگلیسی
A) Books
A.S. Hornby (2004), Oxford Advanced Learner’s Dictionary of current English, Tehran: malekan.
Garner, B, (2014), black laws dictionary, Tehran: Jungle.
Kavanaugh, A. L., Fox, E. A., Sheetz, S. D., Yang, S., Li, L. T., Shoemaker, D.
B)Articles
Ball. C, (2009), “What Is Transparency?”, Public Integrity, Vol. 11.
Banks (2014), “Restoring Trust in Public Policy: What Role for the Public Service?”, Australian Journal of Public Administration, Vol. 73.
Nargesian, Abbas; Hejbrafkan Khalari, Hassan & Moeini Karbakandi, Mohammad Reza (2015), "Study of the effect of online social media on transparency and public trust mediated by public
Xin, L, (2011), “Social media use by government: From the routine to the critical”, Government Information Quarterly, Vol. 24.
