پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,741 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,932 |
فهم چرایی دگرگونی شیوه زیست مغولان از کوچ روی به یکجانشینی در ایران بر مبنای نظریه ابن خلدون | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 5، دوره 12، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 101-123 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله مروری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2022.322156.1479 | ||
| نویسندگان | ||
| علی بحرانی پور1؛ شهرام جلیلیان1؛ علی لجم اورک مرادی* 2 | ||
| 1گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| تلفیق تاریخ و نظریه از جمله روشهایی است که از جانب بسیاری از پژوهشگران، بویژه مورّخین و جامعهشناسان به کار گرفته شده است. ابنخلدون(808-732ق/ 1406-1332م) از جمله نخستین مورخ-جامعهشناسانی بوده که سعی کرده الگوهایی برای تبیین پدیدههای تاریخی-اجتماعی جوامع انسانی ارائه دهد. وی در بخشهای آغازین کتاب خود معروف به «مقدمه» به شناخت جوامع کوچرو و یکجانشین و همچنین مناسبات آنها با یکدیگر پرداخته و الگویی در شناخت و تکوین این جوامع نشان داده است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین و بررسی دگرگونی شیوهی زیست مغولان از کوچروی به یکجانشینی در ایرانِ سدههای هفتم و هشتم هجری براساس نظریه ابنخلدون است. ابتدا مفاهیم مرتبط با دگرگونی مورد نظر ابنخلدون چون اقلیم، شیوه معاش و عصبیت؛ شناسایی و شرح داده شده، سپس بر اساس این مفاهیم به روند یکجانشینی مغولان در ایران پرداخته میشود. روش مورد استفاده در این پژوهش «تحلیل تاریخی» است؛ و یافتههای حاصل اینکه، دیدگاه ابنخلدون نه تنها میتواند دگرگونی شیوهی زیست مغولان در ایران را تبیین کند؛ بلکه میتواند به عنوان الگویی شایان توجه برای تبیین و فهم دگرگونی شیوهی زیست دودمانهای کوچرو در ایران بویژه از سلجوقیان تا پیش از صفویه مورد استفاده قرار گیرد و چگونگی یکجانشین شدن کوچروان و دور شدن آنان از زندگی کوچروی را تبیین کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیوهی زیست؛ مغولان؛ کوچروی؛ یکجانشینی؛ ایران؛ ابنخلدون | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Understanding the reason behind Mongols life style switch from nomadic life to sedentaries life in Iran according to Ibn- Khaldun's theory. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Bahrani Pour1؛ Sahram Jalilian1؛ Ali Lajmorak Moradi2 | ||
| 1Associate Professor in history at Shahid Chamran University of Ahwaz | ||
| 2PhD in history of Iran at Shahid Chamran University of Ahwaz | ||
| چکیده [English] | ||
| Ibn-Khaldun (1332-1406 A.C) was one of the greatest scholars of Islamic civilization. In part of his book, he presents a model for the transformation and evolution of life in nomadism to sedentary. The Mongols were also a nomadic people with a pastoral economy and they had little cognition of sedentary lifestyle and its conditions. In the 13th century, they were able to build a vast empire in Asia and Europe. The Mongol nomadic invasion of Iran (1219 AD) caused the occupation of its eastern regions and afterwards led to the establishment of the Ilkhanate dynasty (1256-1335 AD). The process of confrontation and subsequent domination of the Mongol nomads over the Iranian sedentaries over several years led to Mongols life style switch from nomadic life to sedentaries life. The authors of this article intend to utilize Ibn Khaldun's view in the process of switch the lifestyle of the Mongol nomads from nomadism to sedentary in Iran. Question: How can it be explained the Mongols life style switch from nomadic life to sedentaries life in Iran according to Ibn- Khaldun's theory? Methodology: The method used in this study is historical analysis. Findings: The findings show that Ibn-Khaldun's view can explain Mongols switch lifestyle in Iran. Furthermore can be used as a remarkable model to explain and understand the switch of nomadic tribes in Iran especially from the period of Seljuq dynasty to pre- Safavid era. Conclusion: During the research, it was determined that Ibn Khaldun emphasizes the three components of geography (nature and climate), economic (lifestyle) and social (asabiyyaht) in studying the lifestyle of nomadic societies and its transformation. These components were used in studying transformation the lifestyle of Mongol society in Iran and was determined proportion of these concepts to the society. Thus, the nomadic Mongols lived in a harsh climate, had a simple life and was away from urban luxuries, the force of asabiyyaht that had caused a strong social cohesion among them led to the defeat of the sedentary Iranians. The Mongols With the conquest of Iran and the interaction with the Iranian sedentary, gradually became accustomed with sedentary lifestyle. The Mongols could not resist the material and immaterial attractiveness of the culture Iranian sedentaries, so they abandoned many Mongol customs and were encouraged to sedentary. Eventually the Mongols began rebuilding and developing damaged cities or building new ones and they dwelt in them. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| lifestyle, Mongols, Nomadic, sedentary, Iran, Ibn- Khaldun | ||
| مراجع | ||
|
کتابنامه:
ابنخلدون، عبدالرحمن بن محمد(1375)، مقدمه ابنخلدون، ترجمهی محمدپروین گنابادى، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد(1351)، التفهیم لاوائل صناعه التنجیم، بهکوشش جلالالدین همایی، تهران: انتشارات انجمن آثار ملّی.
اقبال آشتیانى، عباس(1384)، تاریخ مغول، تهران: امیرکبیر.
بارکهاوزن، یواخیم(1346)، امپراتوری زرد چنگیزخان و فرزندانش، ترجمهی اردشیر نیکپور، تهران: کتابفروشی زوّار.
بیانی، شیرین(1387)، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران: تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
پاکتچی، احمد(1383)، «اندیشهی هفت اقلیم و ارزیابی یادکردهای آن در احادیث» فصلنامه مطالعات اسلامی، شمارهی پیاپی 65 و 66، صص 42-17.
تاریخ سرّى مغولان(یوان چائوپى شه)(1383)، ترجمهی شیرین بیانى، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
تسف، باریس یاکوولیویچ ولادیمیر(1386)، نظام اجتماعی مغول(فئودالیسم خانه به دوشی)، ترجمهی شیرین بیانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
جوینى، علاءالدین عطاملک بن بهاءالدین محمد بن محمد(1385)، تاریخ جهانگشاى جوینى، بهتصحیح محمد قزوینى، تهران: انتشارات دنیای کتاب.
حافظ ابرو، عبدالله ابن لطف الله(1380)، زبده التواریخ، بهتصحیح سیدکمال حاج سید جوادى، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
رشیدوو، پی نن(1368)، سقوط بغداد و حکمروایی مغولان در عراق، ترجمهی اسدالله آزاد، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
ساندرز، ج.ج(1383)، تاریخ فتوحات مغول، ترجمهی ابوالقاسم حالت، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.
سمرقندى، کمالالدین عبدالرزاق(1383)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، عبدالحسین نوایى، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
سینائی، حسین(1367)، «اندیشههای ابنخلدون در باب کوچنشینی»، مجله دانشگاه انقلاب، شماره 60، صص 20-18.
شبانکارهاى، محمد بن على بن محمد(1381)، مجمع الانساب، بهتصحیح میر هاشم محدث، تهران: امیر کبیر.
العمری، شهابالدین احمد بن فضلالله(1424ق)، مسالک الابصار فی ممالک الامصار، تحقیق احمد عبدالقادر شاذلی، ابوظبی: المجمع الثقافی.
القاشانى، ابوالقاسم عبدالله بن محمد(1384)، تاریخ اولجایتو، بهتصحیح مهین همبلى، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
کارپن، پلان(1363)، سفرنامهی پلان کارپن، ترجمهی ولیالله شادان، تهران: فرهنگسرای یساولی.
گروسه، رنه(1387)، امپراطوری صحرانوردان، ترجمهی عبدالحسین میکده، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
محمود کتبى(1364)، تاریخ آلمظفر، بهاهتمام و تحشیهی عبدالحسین نوایى، تهران: امیرکبیر.
مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابیبکر(1362)، نزهه القلوب، بهتصحیح و اهتمام گای لسترنج، تهران: دنیای کتاب.
مسعودی، أبوالحسن على بن حسین(1365)، التنبیه و الإشراف، ترجمهی ابوالقاسم پاینده، تهران: شرکت انتشارات علمى و فرهنگى.
مشیری، سیدرحیم(1372)، جغرافیای کوچنشینی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
منوچهری، عباس(1376)، «ابنخلدون و جامعهشناسی تاریخی معاصر»، فصلنامه نامه پژوهش، شماره 4، صص 357-341.
نصار، ناصف(1366)، اندیشهی واقعگرای ابنخلدون، ترجمهی یوسف رحیملو، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
نطنزی، معینالدین(1383)، منتخب التواریخ، بهاهتمام پروین استخری، تهران: اساطیر.
وصافالحضره، فضلالله بن عبدالله شیرازی(1269ه)، تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار(تاریخ وصافالحضره)، بهاهتمام محمدمهدی اصفهانی، بمبئی.
_______ (1388)، تاریخ وصاف الحضره، بهتصحیح علیرضا حاجیاننژاد، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
همدانی، خواجه رشیدالدین فضلالله (1940م)، تاریخ مبارک غازانی، بهتصحیح کارل یان، هرتفرد: انتشارات استفن اوستین.
_______ (1373)، جامع التواریخ، بهتصحیح و تحشیهی محمّد روشن و مصطفی موسوی، تهران: نشر البرز.
_______ (1358)، سوانح الافکار رشیدی، بهکوشش محمدتقی دانشپژوه، تهران: انتشارات کتابخانهی مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 737 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 243 |
||