پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,439,092 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,207,912 |
گونههای حسآمیزی در غزلیات حافظ | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 6، دوره 13، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 75-92 اصل مقاله (367.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2022.351078.1169 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالرضا سیف1؛ میلاد موحدی راد2؛ علی‌اصغر اسکندری* 3 | ||
| 1استاد زبان و ادب فارسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
| 3دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| حسآمیزی نوعی هنجارگریزی معنایی است که با شکستن نظام معمولی واژه‌ها و ایجاد مفهوم خلاف عادت، باعث ایجاد لذت ادبی در مخاطب می‌شود. در این شیوه از نگارش، شاعر با شگردِ زبانیِ شکستنِ ساختارِ سطحیِ الفاظ و نه ساختار عمیق و ژرف آن‌ها، نظام رایج ذهنی خواننده یا شنونده را درهم می‌شکند و با آفرینش تصویری بکر و تازه، موجب شگفتی مخاطب می‌شود. در این جُستار، نگارندگان با الهام از مکتبِ زبان‌شناختیِ تحلیلیِ لیکاف و جانسون، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، گونههای حسآمیزی را در غزلیات حافظ بررسی کرده‌اند. نوشتار پیش رو نشان از آن دارد که حسآمیزی در سروده‌های حافظ، افزون بر انواع مختلف حسی آن، بر مفاهیم مختلف و متفاوت معنایی دلالت دارد. از شیوه‌های جالب توجه در اشعار حافظ، تأکید بر نوع خاصی از حواس در حسآمیزی و انتقال معنا از حوزۀ مبدأ به حوزه‌های مختلف از مقاصد معنایی است. حافظ با انتخاب این گونه از حسآمیزی، سبب افزایش بافت بلاغی و هنری کلام شده و به‌منظور ارتقا بخشیدن به شأن و مرتبۀ امور محسوس و پیوند جهان ذهنی و عینی، به حسآمیزی عینی ـ انتزاعی توجه ویژه‌‌ای داشته‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حسآمیزی؛ گونه‌‌ها و کارکردها؛ غزلیات حافظ؛ لیکاف؛ جانسون؛ حوزۀ مبدأ؛ حوزۀ مقصد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Synesthesia types in Hafez's sonnets | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abdul Reza Seif1؛ Milad Movahedi rad2؛ Aliasghar Eskandari3 | ||
| 1Professor of Persian language and literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2PhD Student, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, University of Mazandaran | ||
| 3PhD in Persian language and literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Synesthesia (sensualism) is a kind of deviation from the norm of meaning, which by breaking the normal system of words and creating a concept contrary to the habit, creates literary pleasure in the audience. In this way of writing, the poet shatters the common mental system of the reader or listener by breaking the superficial structure of the words and not their deep structure and creates a new and pristine image to surprise the audience. In this essay, the authors, inspired by the analytical linguistics school of Lakoff and Johnson, have examined the prevalence of descriptive, analytical, and sensuous in Hafez's poems. The following article shows that the feeling in Hafez's poems, in addition to its different types of feeling; It implies different and different semantic concepts. One of the interesting methods in Hafez's poems is the emphasis on a special type of senses in sensing and transferring meaning from the source area to different areas of semantic purposes. By choosing this type of sensation, Hafez has increased the rhetorical and artistic texture of the speech, and in order to enhance the dignity and rank of tangible things and connect the mental and objective worlds, he has paid special attention to objective-abstract sensation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sensation, types and functions, Hafez, Lakoff, Johnson's, source area, destination area | ||
| مراجع | ||
|
منابع افراشی، آزیتا (۱۳۹۷)، استعاره و شناخت، چاپ 1، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بهمنی مطلق، حجت‌الله (۱۳۹۶)، جایگاه و نقش حسآمیزی در شعر شفیعی کدکنی، دوفصلنامۀ علوم ادبی، دورۀ 7، شمارۀ 12، صفحات ۶۷ـ91. جولایی، کامیار؛ افراشی، آزیتا (۱۴۰۰)، حسآمیزی در زبان فارسی، چاپ 1، تهران، نویسۀ پارسی. حافظ، شمس‌الدین محمد (1381)، دیوان، به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی، چاپ 8، تهران، زوار. زارع، مهدی (۱۳۹۸)، حسامیزی در شعر عبدالوهاب البیاتی، زبان و ادبیات عربی، سال 11، شمارۀ 1 (پیایی 20/1/177)، صفحات 121ـ145. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376)، موسیقی شعر، چاپ 5، ویرایش 3، تهران، آگه. ــــــــــــــــــــــــ (1383)، صور خیال در شعر فارسی؛ تحقیق انتقادی در تطور ایماژهای شعر پارسی و سیر نظریۀ بلاغت در اسلام و ایران، چاپ 9، تهران، آگه. ــــــــــــــــــــــــ (1388)، این کیمیای هستی؛ مجموعه مقاله‌ها و یادداشت‌های استاد دکتر شفیعی کدکنی دربارۀ حافظ، به کوشش ولی‌الله درودیان، چاپ 3، تبریز، آیدین. ـــــــــــــــــــــــــ (۱۳۹1)، رستاخیز کلمات؛ درس‌گفتارهایی دربارۀ نظریۀ ادبی صورتگرایان روس، چاپ 2، تهران، سخن. ـــــــــــــــــــــــــ (۱۳۹۲)، زبان شعر در نثر صوفیه، چاپ 5، تهران، سخن. شمیسا، سیروس (۱۳۸۶)، نگاهی تازه به بدیع، ویرایش 3، تهران، میترا. صفا، ذبیح‌الله (2536)، تاریخ ادبیات در ایران، جلد 2، چاپ 5، تهران، امیرکبیر. فاضلی، شیما (۱۳۹۷)، ساختار و ارزش‌های هنری حسآمیزی در قصاید خاقانی شروانی، زیبایی‌شناسی ادبی، دورۀ 9، شمارۀ ۳۷، صفحات ۵۳ـ۷۶. کریمی، پرستو (۱۳۸۷)، حواس پنج‌گانه و حسامیزی در شعر، گوهر گویا، دورۀ 2، شمارۀ 4 (پیاپی 4)، صفحات 117ـ134. محمودی، علیرضا؛ راشکی، فاطمه (۱۳۹۵)، بررسی حسآمیزی در اشعار نصرالله مردانی، زبان و ادب فارسی (نشریۀ سابق دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تبریز)، سال 69، شمارۀ ۲۳۳، صفحات ۱۸۱ـ199. مرتضایی، سید جواد (1382)، ظرافت‌های بدیعی در شعر حافظ، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دورۀ جدید، شمارۀ 14 (پیاپی 11)، صفحات 121ـ150. مدیرزادۀ طهرانی، فاطمه اعظم‌السادات؛ اوجاق‌علی‌زاده، شهین؛ امامی، فاطمه (1399)، بررسی سبکی و تحلیلی آرایۀ «حسآمیزی» در شعر پروین اعتصامی، ماهنامۀ تخصصی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال 13، شمارۀ 10 (پیاپی ۵۶)، صفحات ۷۹ـ۱۰۱. نجفی ایوکی، علی؛ طالبیان، منصوره (1398)، گونههای حسآمیزی در سروده‌های سعید عقل و نیما یوشیج، کاوش‌نامۀ ادبیات تطبیقی (مطالعات تطبیقی عربی ـ فارسی)، دورۀ 9، شمارۀ 2 (پیاپی 34)، صفحات 99ـ124. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 389 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 195 |
||