تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,518 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,107 |
مدلسازی پویای تغییرات کاربری اراضی مبتنی بر نظام انسان – محیط زیست درحوزه آبخیز طالقان | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
دوره 76، شماره 2، مرداد 1402، صفحه 133-148 اصل مقاله (670.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2023.329508.1686 | ||
نویسندگان | ||
رقیه شاد1؛ مهدی قربانی* 1؛ خالد احمدآلی1؛ علی اکبر نظری سامانی1؛ مریم یزدان پرست2 | ||
1گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
2مؤسسه کسب و کار اجتماعی دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
تغییرات کاربری اراضی در کشورهایی همچون ایران که با محدودیت فضا روبهرو است باید مانند مصرف آب با تفکر و مطابق با برنامهریزی مناسب و به نحو مطلوب باشد. از سویی دیگر پویایی ذاتی بشر و نیازهای او، شیوه و میزان استفاده از زمین را درگذر زمان با تغییر و دگرگونی مواجه ساخته است. لذا هدف از این پژوهش مدلسازی پویای تغییرات کاربری اراضی مبتنی بر نظام انسان- محیطزیست در حوزه آبخیز طالقان میباشد. بدین منظور با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لندست، نقشههای کاربری اراضی برای سالهای 1994، 1999، 2002، 2009، 2014، 2019، در شش کلاس مرتع، جنگل، اراضی کشاورزی، اراضی بایر، مسکونی و آب طبقهبندی گردید. پس از صحتسنجی نقشهها و آشکارسازی تغییرات، تحت سه سناریو رشد اقتصادی فعلی، رشد سریع اقتصادی و توسعه پایدار با استفاده از مدلسازی سیستم پویا، شبیهسازی تا سال 1435 انجام گردید. نتایج آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی در طول دوره نشان میدهد که روند تغییرات اراضی کشاورزی، مراتع، جنگل، کاهشی بوده و اراضی بایر و منطقه مسکونی نیز در طول دوره بررسی همواره روندی افزایشی داشته است. نتایج حاصل از شبیهسازی نشان میدهد از بین سه سناریو موردبررسی، سناریو توسعه پایدار از هماهنگی بین میزان بهرهبرداری از زمین و تأمین نیازهای اجتماع و رشد اقتصادی قابلقبول برقرار بوده است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت سناریو توسعه پایدار مبنای مهمی برای برنامهریزی کاربری اراضی در سالهای آتی جهت کاهش تخریب منابع طبیعی و حفظ حالت پایدار در آن است و این سناریو رشد اقتصادی مطلوبی را در آینده رقم میزند. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات کاربری اراضی؛ شبیهسازی سیستم پویا؛ محرکهای اقتصادی- اجتماعی؛ توسعه پایدار؛ حوزه آبخیز طالقان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Dynamic Modeling of Land Use Changes based on Human-Environmental System in Taleghan Watershed | ||
نویسندگان [English] | ||
Roghaye Shad1؛ Mehdi Ghorbani1؛ Khaled Ahmadaali1؛ Aliakbar Nazari Samani1؛ Maryam Yazdanparast2 | ||
1Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran. | ||
2Social Business Institute, University of Tehran, Karaj, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Land use changes in countries like Iran, which is facing space limitations, should be thoughtful and in accordance with proper planning, just like water consumption. On the other hand, the inherent dynamism of human beings and their needs has made the way and extent of land use change over time. Therefore, the aim of this research is the dynamic modeling of land use changes based on the human-environmental system in Taleghan watershed. For this purpose, land use maps for the years 1994, 1999, 2002, 2009, 2014, 2019 were classified into six classes of pasture, forest, agricultural land, barren land, residential land, and water using Landsat satellite time series images. After the validation of the maps and the detection of changes, under the three scenarios of current economic growth, rapid economic growth and sustainable development, simulation was carried out until 1435 using dynamic system modeling. The results of detecting land use changes during the period show that the trend of changes in agricultural lands, pastures, forests, has been decreasing, and barren lands and residential areas have always had an increasing trend during the survey period. The results of the simulation show that among the three scenarios examined, the sustainable development scenario of coordination between the amount of land utilization and meeting the needs of the community and economic growth has been acceptable. Therefore, it can be concluded that the sustainable development scenario is an important basis for land use planning in the coming years in order to reduce the destruction of natural resources and maintain a stable state in it, and this scenario will bring favorable economic growth in the future. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Land Use Changes, Dynamic System Simulation, Socio-Economic Stimuli, Sustainable Development, Taleghan Watershed | ||
مراجع | ||
Ahmadlou, M., & Delavar, M. R. (2015). Multiple Land Use Change Modeling Using Multivariate Adaptive Regression Spline and Geospatial Information System. Journal of Mapping science and techniques, 5 (2), 131-146. (In Persian) Akbari, E., & Kuhbanani, H. (2010). Land use changes and its investigation with population changes using satellite image processing techniques and GIS case study: Balataleghan watershed. The 2th National Scientific Conference of Geography Students. Tabriz.(In Persian) Amini, P., & Athare Nejadi, V. (2017). Predicting future dynamics of landscape structure within protected areas using CA-Markov model (Case study: Dizmar protected area). Journal of Physical Geography Research Quarterly, 48 (4), 661-674. (In Persian) Babaei Meybodi, H. (2015). Designing a regional development foresight model with the approach of basic scenario planning and dynamic system (case study: Yazd province). Phd Thesis. Tarbiat Modares University. (In Persian) Célia G. Ralha, Carolina G. Abreu, Cássio G.C. Coelho, Alexandre Zaghetto, Bruno Macchiavello, & Ricardo B. Machado. (2013). A multi-agent model system for land-use change simulation, Journal of Environmental Modelling & Software, 42, 30-46. Dadashpoor, H., & Zarei, A. (2016). An Analysis into Human Drives of Land Use Changes in Chaloos County. Journal of Geographical Planing of Space Quarterly, 6 (20), 17-34. Ghorbani, M. (2019). Environmental Literacy in Science and Society. University of Tehran press. Ghorbani, M, Nazari Samani, A., & Kohbanani, H.R. (2010). Assesment of Landuse Changes In Taleghan Watershed. The 4th international congress of geographers of the Islamic world. Zahedan. Iran. He, C., Okada, N., Zhang, Q., Shi, P., & Zhang, J. (2006). Modeling urban expansion scenarios by coupling cellular automata model and system dynamic model in Beijing, China. Journal of Applied Geography, 26, 323-345. Henry, S., Boyle, P., & Lambin, E. F. (2003). Modelling inter-provincial migration in Burkina Faso, West Africa: the role of socio-demographic and environmental factors. Journal of Applied Geography, 23(2-3), 115-136. Jiang, H., Xu, X., Guan, M., Wang, L., Huang, Y., & Liu, Y. (2019). Simulation of spatiotemporal land use changes for integrated model of socioeconomic and ecological processes in China. Journal of Sustainability, 11(13), 3627. Kamyab, H. R., Salman Mahiny, A., Hoseini, S.M & Gholamalifard, M. (2011). Using Neural Network ForUrban Growth Modeling (Case Study: Gorgan City). Journal of Geographical Research, 43 (76), 99-113. Kiani, V., Feghhi, J., Nazari Samani, A., & Alizadeh Shabani, A. (2013). Detecting vegetation and land use changes using remote sensing Case study: Taleqan district. Journal of Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 22(87), 29-31. Koomen, E., & Stillwell, J. (2007). Modelling land-use change. In Modelling land-use change (pp. 1-22). Springer, Dordrecht. Le, Q. B., Park, S. J., Vlek, P. L., & Cremers, A. B. (2008). Land-Use Dynamic Simulator (LUDAS): A multi-agent system model for simulating spatio-temporal dynamics of coupled human–landscape system. I. Structure and theoretical specification. Journal of Ecological Informatics, 3(2), 135-153. Nazari Samani, A., Ghorbani, M & Kohbanani, H.R. (2010). Landuse Changes In Taleghan Watershed From 1987 To 2001. Journal of Rangeland, 4(3), 442-451. (In Persian) Parker, D. C., Manson, S. M., Janssen, M. A., Hoffmann, M. J., & Deadman, P. (2003). Multi-agent systems for the simulation of land-use and land-cover change: a review. Annals of the association of American Geographers, 93(2), 314-337. Salimi, N., Fatemi Aghda, M., Teshnehlab, M & Sharafi Y. (2015). Landslide Hazard Zonation in Taleghan watershed by using intelligent systems (Gaussian radial basis function and multilayer perceptron artificial neural networks). Journal of Geological engineering, 10 (3), 3601-3626. (In Persian) Sardashti, M., Qanawati, I., Rezaian, P., & Morshidi, J. (2010). Revealing land use changes in Taleghan watershed from 1987-2002 using Landsat satellite images and remote sensing. Geomatics Conference, Tehran. Verburg, P. H., Schot, P. P., Dijst, M. J., & Veldkamp, A. (2004). Land use change modelling: current practice and research priorities. GeoJournal, 61(4), 309-324. Viguié, V., Hallegatte, S., & Rozenberg, J. (2014). Downscaling long term socio-economic scenarios at city scale: a case study on Paris. Journal of Technological forecasting and social change, 87, 305-324. Yu, W., Zang, S., Wu, C., Liu, W., & Na, X. (2011). Analyzing and modeling land use land cover change (LUCC) in the Daqing City, China. Journal of Applied Geography, 31(2), 600-608. Zhai, R., Zhang, C., Li, W., Zhang, X., & Li, X. (2020). Evaluation of Driving Forces of Land Use and Land Cover Change in New England Area by a Mixed Method. ISPRS International Journal of Geo-Information, 9(6), 350. Zhang, Y., Xie, H., Zeng, X., & He, Y. (2021). Sustainable land use and management research: a scientometric review. Landscape Ecology, 35(11), 2381-2411. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 220 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 245 |