پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,231 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,225,872 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,972,850 |
بررسی هواویزها و آستانه های آن در غرب آسیا و ارتباط آن با پوشش گیاهی | ||
| فیزیک زمین و فضا | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 دی 1402 اصل مقاله (2.45 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2024.364171.1007554 | ||
| نویسندگان | ||
| شلیر کاتورانی1؛ محمود احمدی* 2؛ عباسعلی داداشی رودباری3 | ||
| 1دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. | ||
| 2دانشیار اقلیم شناسی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهد بهشتی تهران. | ||
| 3پژوهشگر پسادکتری آب و هواشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، گروه جغرافیا، مشهد | ||
| چکیده | ||
| گردوخاک پدیده هواشناسی رایج در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است که در اثر عوامل طبیعی یا انسانی ایجاد می‌شود. شناسایی چشمه‌های فعال گردوخاک نخستین گام برای مقابله با آن و کاهش پیامدهای مخرب آن است. برای این منظور از دو شاخص عمق نوری هواویزها (AOD) و اختلاف بهنجار شده پوشش گیاهی (NDVI) از سنجنده MODIS ماهواره Terra برای دو دهه گذشته (2020-2001) استفاده شده است. برای بررسی چشمه‌های فعال هواویز در منطقه مورد مطالعه درصد فراوانی آستانه‌های هواویزها با سه آستانه 0.3، 0.5و 1 مورد بررسی قرار گرفت. بیشینه مقادیر AOD مربوط به فصول بهار و تابستان است. بطور کلی شش کانون اصلی هواویزها بر اساس مقادیر AOD و شاخص FoO برای منطقه غرب آسیا قابل تشخیص است. این کانون‌های هواویز در پهنه اقلیمی بیابانی گرم و خشک (BWh) دیده می‌شوند. تنها کانون هووایز موثر در شمال شرقی ایران در پهنه اقلیمی بیابانی خشک و سرد (BWk) در کشور ترکمنستان قرار دارد. بررسی ماتریس ضریب همبستگی هواویزها با پوشش گیاهی نشان ازرابطه معکوس دارد، البته این رابطه بیشتر برای چشمه‌های هواویزها صادق است. فارغ از نقش تعیین کننده ویژگی‌های سطحی در رخداد هواویزها، دو پدیده هواشناسی همانند باد شمال تابستانه و باد 120 روزه سیستان در تشکیل کانون‌هایی با مقادیر AOD بالاتر 0.5 و 1 نقش تعیین کننده‌‌ای دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هواویز؛ آستانه های AOD؛ FoO؛ غرب آسیا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating aerosol optical depth and their thresholds in West Asia and their relationship with vegetation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shler Katorani1؛ Mahmoud Ahmadi2؛ Abbasali Dadashi-Roudbari3 | ||
| 1Ph. D student in Climatology, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor of Climatology in Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 3Postdoctoral Researcher of Climatology, Ferdowsi University of Mashhad, Department of Geography, Mashhad. | ||
| چکیده [English] | ||
| Dust is a common meteorological phenomenon in arid and semi-arid regions of the world, which is caused by natural or human factors. The frequency and intensity of dust has increased in the last two decades. Identifying the active sources of dust is the first step to dealing with it and reducing its harmful consequences. For this purpose, two indices of aerosol optical depth (AOD) and the normalized difference vegetation index (NDVI) from the moderate resolution imaging spectroradiometer (MODIS) sensor of the Terra satellite have been used for the last two decades (2001-2021). To investigate dust springs in the study area, the frequency of occurrence of aerosol optical depth (FoO) was investigated with three thresholds of 0.3, 0.5, and 1. The maximum AOD values are related to the spring and summer seasons. Regions with an aerosol optical depth of more than 1 are only limited to the warm period of the year and the areas of Mesopotamia region, Arabian deserts, desert areas of Syria, Dasht-e Margo and Dasht-e Sistan, and eastern Pakistan. The nationwide dust that covers wide areas in Saudi Arabia and the Persian Gulf countries and the west and southwest of Iran are mostly more than 0.5 in terms of AOD concentration. In general, six hotspots of dust can be identified based on the values of the AOD and FoO index for the West Asian region. These six regions are 1- Thar desert in Pakistan, 2- Rub' al Khali, Ad-Dahna, Al Nufud Al Kabirdesert in Saudi Arabia, 3- the Syrian desert, 4- the Desert regions of Iraq and especially the Mesopotamia region, 5- Dry and desert regions of Oman, 6- Dasht-e Margo and Dasht-e Sistan (in Afghanistan and Iran). These dust hotspots are found in arid, desert, and hot climate regions (BWh). The only effective hotspots in northeastern Iran are located in the arid, desert, and cold climate region (BWk) in Turkmenistan. In general, dust hotspots have an inverse relationship with vegetation, although this relationship is more for hotspot springs. Regardless of the determining role of surface characteristics in the occurrence of dust, two meteorological phenomena, the summer Shamal wind and the wind of 120 days of Sistan, have a determining role in the formation of hotspots with higher AOD values of 0.5 and 1. The area-averaged time series of MOD04 product values showed that the concentration of AOD is increasing. Also, the results showed that the increase in AOD values from the 2010s onwards shows an increase compared to the 2000s. The dry bed of lakes and alluvial sources (Mesopotamia), human activities on the one hand, and the occurrence of drought and climate change, on the other hand, are directly related to the extent and intensity of dust in West Asia. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Aerosol, AOD thresholds, FoO, West Asia | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 172 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 153 |
||