تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,130,521 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,236,877 |
تحلیل روششناختی مواجهۀ سهروردی با «خود» | ||
فلسفه | ||
مقاله 10، دوره 22، شماره 1 - شماره پیاپی 42، آبان 1403، صفحه 245-263 اصل مقاله (1.57 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2024.361860.1006787 | ||
نویسنده | ||
سهراب حقیقت* | ||
فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
چکیده | ||
از حیث معرفتشناسی کشف «خود»، ماهیت «خود» و ارتباط انسان با «خود» در فلسفه اشراق جایگاه ویژه دارد. مسئلۀ اصلی در این مقاله این است که سهروردی چگونه «خود» را کشف میکند و مکانیسم وی در خودکاوی چیست؟ برای رسیدن به پاسخ سهروردی بین دو نوع مواجهۀ هستیشناسانه و معرفتشناسانه با «خود» تمایز قائل شدهایم. در مواجهۀ هستیشناسانه، انسان در اثرخودکاوی به حقیقت وجودی دست مییابد و این امر وجودی را مبنای کل نظام متافیزیکی خود قرار میدهد آن طوری که در نظام فلسفی ابن سینا شاهدیم. اما از منظر سهروردی مواجهه انسان در کشف «خود» معرفتشناسانه است. در مواجهۀ معرفتشناسانه با «خود» اولین یافتۀ انسان، امری است که دائماً برایش ظهور دارد و نظر به اینهمانی ظهور و ادراک، مکشوف آدمی همان آگاهی است و در نتیجه «خود» همان آگاهی و شعور است. شعوری که مبنای کل نظام معرفتی فیلسوف قرار میگیرد. با توجه به این نوع مواجهه، در این مقاله بین سه مرحله خودکاوی اشراقی یعنی خودآگاهی اشراقی، خودشناسی اشراقی و خودسازی اشراقی تمایز قائل شدهایم. در مرحلۀ خودآگاهی از سه طریق واقعیتی فراتر از بدن مادی کشف میشود. در مرحلۀ خودشناسی با فاصله گرفتن از نظر فلاسفۀ مشایی با تکیه بر رویکرد پدیدارشناختی به این امر دست مییابیم که این امر غیر مادی دائماً بر انسان ظهور دارد، چنین امری نور محض است و در مرحلۀ خودسازی با برقراری دیالکتیک بین انسان و «خود» این نتیجه حاصل میشود که اساساً از خودبیگانگی امری متناقض است. لذا خودکاوی اشراقی سهروردی بنیانی برای معرفتشناسی اشراقی هم در فلسفه خود و هم در فلسفههای بعد از خود تأسیس میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
ظهور؛ خودآگاهی؛ خودشناسی؛ خودسازی؛ سهروردی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
“Self” in Suhrawardi: Methodological Analysis | ||
نویسندگان [English] | ||
sohrab haghighat | ||
philosophy, theology, shahid madani of azarbaijan | ||
چکیده [English] | ||
The discovery of "Self", the essence of “Self’ and the relationship between man and "Self" have a special place in the philosophy of illumination. The main issue in this article is how Suhrawardi discovers "self" and what is his mechanism in self-analysis? In order to reach Suhrawardi's answer, we have distinguished between two types of ontological and epistemological encounters with "self". In the ontological confrontation, man achieves the existential truth through self-analysis and makes this existential matter the basis of his entire metaphysical system, as we see in Ibn Sina's philosophical system. But from Suhrawardi's point of view, the human encounter in the discovery of "self" is epistemological. In the epistemological encounter with "self", the first finding of man is something that constantly appears to him, and according to the identity of appearance and perception, man's discovered is consciousness, and as a result, "self" is consciousness. Consciousness that is the basis of the philosopher's entire knowledge system. Considering these kinds of encounter, in this article we have distinguished between three stages of self-analysis, i.e. illuminated self-awareness, illuminated self-knowledge and illuminated self-improvement. In the stage of self-awareness, a reality beyond the material body is discovered in three ways. In the stage of self-knowledge, by distancing from the Peripatetics philosophers and relying on the phenomenological approach, we reach the fact that this non-material thing constantly appears to man, such a thing is pure light. In the stage of self-development, by establishing a dialectic between man and "self", the conclusion is reached that alienation is a contradictory thing. Therefore, suhrawardi’s illuminated self-analysis establishes a foundation for illumination epistemology both in its own philosophy and in the philosophies after it. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Appearance, self-awareness, self-knowledge, self-improvement, Suhrawardi | ||
مراجع | ||
منابع
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1364). شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی. چاپ اول، تهران: حکمت.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1375). الاشارات و التنبیهات. ج2، چاپ اول، قم: نشر البلاغه.
----------------- (1391). التعلیقات. مقدمه، تحقیق و تصحیح سید حسین موسویان، چاپ اول، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
ابن کمونه، عزالدوله سعد ابن منصور (1391). شرح التلویحات اللوحیه و العرشیه. تصحیح نجفقلی حبیبی، المجلد الثانی (طبیعیات)، چاپ اول، تهران: میراث مکتوب.
برن، ژان (1366). سقراط. ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.
پازوکی، بهمن (1399). تاریخ فلسفه معاصر غرب، چاپ اول، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
حقیقت، سهراب (1400). "بررسی و نقد تحول معرفت شناسی در فلسفه سهروردی". دو فصلنامه مفید، شماره14، صص150-129.
سهروردی، شیخ شهابالدین (1380). مجموعه مصنفات (حکمة الاشراق). تصحیح و مقدمه هانری کربن، ج1، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
------------------ (1380). مجموعه مصنفات (المشارع و التلویحات). تصحیح و مقدمه هانری کربن، ج2، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
------------------ (1380). مجموعه مصنفات فارسی. تصحیح و مقدمه سید حسین نصر، ج3، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
------------------ (1380). مجموعه مصنفات (کلمه التصوف و الواح عمادی و اللمحات). تصحیح و تحشیه و مقدمه نجفقلی حبیبی، ج4، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
------------------ (1393). المشارع و المطارحات (بخش طبیعیات). تصحیح نجفقلی حبیبی، چاپ اول، تهران: کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
شهرزوری، شمسالدین (1372). شرح حکمةالاشراق. تصحیح حسین ضیایی، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
--------------- (1384). رسائل الشجرة الالهیه. تحقیق، تصحیح و مقدمه نجفقلی حبیبی، المجلد الثانی، چاپ اول، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
ضیایی، حسین (1384). معرفت و اشراق در اندیشۀ سهروردی. ترجمه سیما نوربخش، چاپ اول، تهران: فرزان.
رضا زاده، حسن (1390). "ماهیت نفس از نظر سهروردی". نشریه انسان پژوهی دینی، شماره26، صص84-73.
قطبالدین شیرازی، محمود بن مسعود کازرونی (1380). شرح حکمة الاشراق. به اهتمام عبدالله انورانی و مهدی محقق، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران- مک گیل.
نصیرالدین طوسی، محمد (1375). شرح الاشارات و التنبیهات. ج 1و2، چاپ اول، قم: نشر البلاغه.
یزدان پناه، سید یدالله (1389). حکمت اشراق. تحقیق و نگارش مهدی علی پور، ج2، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری انتشارات سمت.
References Avicenna (Ibn Sina). (1375). Al-Isharat wa al-Tanbihat [Remarks and Admonitions]. Vol 2, Qom: al-ballagheh Publications. [In Arabic] ----------------------- (1391). Al-Ta‘liqat. Seyyed Hossein mousavian(ed). Tehran: Iranian institute of philosophy. [In Arabic] Brun, Jean. (1366). Socrates, Translation of Aboulqasim Pourhoseini,Tehran: Scientific and cultural publications. [In Persian] Haghighat, Sohrab. (1400). Epistemology of Suhrawardi: The critical study, Qom, Existnce and Knowledge Journal, V.14, pp 129-150. [In Persian] IbnKammunah, Izz al-dawlah. (1391). Sharh Al-Talwihat al-Lawhiyya wa Al-Arsiyyah, Vol.2, Tehran: Miras-e Maktoob. [In Arabic] Ibrahimi Dinani, Gholamhosein. (1364). Radius of intuition and thought in suhrawardi’s philosophy, Tehran: Hikmat publications. [In Persian] Jari,Kaukua. (2012). Self- awareness in Avicenna, Suhrawardi and Mulla sadra: A synoptic account, Tehran, Sophia Perennis (Javidan Khirad), V.8, pp5-31. -------------------- (2015). Self- awareness in islamic philosophy: Avicenna and beyond, Cambridge University press. Pazoki, Bahman. (1399). History of Modern Pilosophy, Tehran: Iranian institute of philosophy. [In Persian] Rezazadeh, Hasan. (1390). the essence of human soul in the view of Suhrawardi, Qom: religious Anthropology Journal, Vol.26, pp73-84 [In Persian] Shahrazuri, SH. (1372). Sharhi hikmat al-eshraq (Commentary on the philosophy of illumination). Tehran: Institute for Cultural Studies and Research.[In Arabic] ------------------- (1385). Rasail al-shajarah al-ilahiyya fi ulum al-Haqaiq al-Rabbaniyyah. Vol.2, Tehran: Iranian institute of philosophy. [In Arabic] Shirazi, Quṭb al-Dīn (1380). Sharhi hikmat al-eshraq (Commentary of illumination wisdom). A.nourani and M.mohaghegh (ed). Tehran: Institute of Islamic Studies. [In Arabic] Suhrawardi, S.D.Y. (1380). Majmu‘a-i Musannifat (a collection of works). Vol.1, Introduction and edited by: Henry Corbin. Tehran: ‘Ulum-i Islami va Mutale‘at-i Farhangi Research Center. [In Arabic] -------------------------- (1380). Majmu‘a-i Musannifat (a collection of works). Vol.2, Introduction and edited by: Henry Corbin. Tehran: ‘Ulum-i Islami va Mutale‘at-i Farhangi Research Center. [In Arabic] --------------------------- (1380). Majmu‘a-i Musannifat (a collection of works). Vol.3, Introduction and edited by: Hoseyn Nasr. Tehran: ‘Ulum-i Islami va Mutale‘at-i Farhangi Research Center. [In Persian] ---------------------------- (1380). Majmu‘a-i Musannifat (a collection of works). Vol.4, Introduction and edited by: Najafgholi Habibi. Tehran: ‘Ulum-i Islami va Mutale‘at-i Farhangi Research Center. [In Arabic] ----------------------------- (1393). Almashare va Almotarehat(Tabiiat). Introduction and edited by: Najafgholi Habibi Tehran: Islamic Parliament Library. [In Arabic] Ṭusī, Naṣīr al-Dīn (1996). Sharḥ al-ʼishārāt wa al-tanbīhāt, Vol.1 and 2. Qom: Balāqat publications. [In Arabic] Yazdanpanah, Yadollah. (1389). Hekmate Eshragh, research Mahdi Alipoor, Volum2, Tehran: Research Institute of Hawzah and University and samt publication. [In Persian] Ziaii, Hoseyn (1384). Knowledge and Illumination, Tehran: Farzan publications. [In Persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 89 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 31 |