پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,623 |
| تعداد مقالات | 71,546 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,903,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,953,092 |
منشاء و ریشه‌های فلسفی نبوغ به عنوان سرچشمه خلاقیت‌ها | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی | ||
| مقاله 3، دوره 17، شماره 4، بهمن 1403، صفحه 32-62 اصل مقاله (712.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقالات پژوهشی- کیفی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jed.2025.387487.654467 | ||
| نویسندگان | ||
| محبوبه وهابی ابیانه1؛ محمود متوسلی* 2 | ||
| 1گروه توسعه کارآفرینی، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: نبوغ در همیشه تاریخ وجود داشته است و نوابغ در اعصار مختلف به آفرینش و خلق‌های بزرگی دست زده‌اند. ظهور نوابغ در عرصه‌های گوناگون از هنر گرفته تا عرفان، فلسفه و اندیشه‌های جریان‌ساز در علوم انسانی، یا به اسطوره‌های دست نیافتنی تعبیر می‌شده است و یا با برداشت‌هایی خرافات‌گونه به فرشته و روح ملازم که ریشه این امر عدم شناخت ماهیت و سرشت واقعی نبوغ بوده است. تا آنجا که ماهیت و سرشت فراذهنی و فراحسی نبوغ، آن را از چنگ آزمون‌های تجربی در امان داشته است و از این رو، هیچگاه معلول و اثر شگرف پدید آمده به علتی مشخص در چارچوب روابط علی قابل انتساب نیست. همین گزاره، نمایانگر تمایز میان علوم طبیعی و علوم انسانی است. علوم طبیعی به عنوان افتخار عصر تجربه‌گرایی، با تکیه بر همین گزاره که هر معلول، علتی دارد، موجب کشف هزاران اختراع و قوانین حاکم بر پدیده‌ها گردید، قوانینی که شناخت آنها حاکمیت وقایع بر انسان را به حاکمیت بر وقایع مبدل نمود. اما در علوم انسانی اینگونه نیست و انسان به عنوان عامل و علت برای هر معلولی است که به عنوان اثر خود، خلق کرده و آفریده است. هدف این مقاله، شناخت و واکاوی این قدرت لایزال در وجود انسان است. قدرتی که فراتر از پدیدار بوده و تعلق آن به بعد نومن انسانی است که اثرگذاری آن هزاران برابر بیشتر از اکتشافات در علوم طبیعی است. نبوغی که تنها اکسیر ظهورآن، آزادی در جامعیت فراذهنی آن است. سرشتی که شرایط ظهور و تجلی خاص خود را می‌طلبد و مصداق بارز آن، انقلاب فکری و فرهنگی و به اوج و کمال رسیدن و ظهور و زایش بذرهای اندیشه به ویژه در فلسفه است. از این رو آیا می‌توان برای صورتبندی، ایجاد نظم سیستماتیک و تئوری‌پردازی در باب نبوغ، به چیزی جز فهم حقیقت بالذات آن تکیه نمود؟ حقیقتی که نهفته در پس پرده ظواهر بوده و در گستره‌ای فراتر از زمان و مکان دریچه‌ای از علم مطلق، نامیرا، پایدار و ابدی را بر انسان می‌گشاید. جامعیتی تئوریک که به صورت پیشینی فرم و شاکله را برای هنر معنا دادن به زندگی تدارک می‌بیند و صد افسوس که پی‌جویی آن دغدغه تنها معدودی از افراد است؛ آنهم به این دلیل که کاربست تفکر و عقل استدلالی در چارچوب علم مرسوم ورمز‌گشایی از پدیده‌های صرفاً عینی مشروعیت یافته است. روش‌شناسی: پی‌جویی حقیقت در سطح ظواهر، اکتفا به متدلوژی استقراء و قیاس را به دنبال دارد؛ اما محدودیت این شیوه از استنتاج، زمانی آشکار می‌گردد که ماهیت و سرشت موضوع به گونه دیگری است و این فهم حاصل شده که هر پدیده در ظاهر، دارای جوهره‌ای در باطن است؛ لذا دو راه پیش روی ماست: نخست آنکه همچون کامونز و با وساطت تجربه و آرمان‌های برخاسته از آن، نقطه تکوین و شکل‌گیری (Genesis) در اعماق ظواهر (Appearances) یافت شود و سپس از طریق آمیخته‌ساختن آموزه‌ها ومفاهیم(synthesis)، دانشی از نوع سینتتیک در قلمرو اصول عقل نظری حاصل گردد و یا آنکه همانند کانت شیوه تحلیل مقایسه‌ای قوانین مورال را با قوانین طبیعی در پیش گیرد و فٌرم ها و شاکله‌هایی را به صورت دانش سینتتیک پیشینی تدارک ببیند و اصول و استدلال‌های مورد نیاز برای تئوری‌پردازی را استخراج نماید. روش شناسی این مطالعه بر شیوه دوم استوار است و به همین علت نیز در نهایت توجهات را به اهمیت علم حضوری در مقایسه با علم حصولی به منظور به حاشیه راندن نه تنها تجربه بلکه عقل استدلالی معطوف می‌سازد. یافته‌ها: یافته‌ها در این پژوهش نشان می‌دهد که تبیین ماهیت فراذهنی و فراحسی از نبوغ ممکن نخواهد بود مگر آنکه فرآیندی تکامل‌یافته از اندیشه‌ها به شیوه‌ای علمی (البته نه در چارچوب علم مرسوم) و در چارچوب سیستمی نظام‌مند و وحدت آفرین بتواند حول بازی آزاد میان قوه تخیل و فاهمه نقش‌آفرینی نماید تا از این طریق امکان بهره‌برداری از ظرفیت‌ها و استعدادهای نهفته وجودی فراهم گردد. فرآیندی که در آن قوه تخیل به وساطت کمال عقل و جریان یافتن روح حامل نبوغ، بدون توسل به ادراکات حسی و حتی عقل استدلالی دانشی فراذهنی و حقیقت فی‌النفسه و غایتی بی غایت را هدف قرار می‌دهد. نتیجه: نتیجه این پژوهش در پیوند با یافته‌ها ارائه شده معنا می‌یابد. آنجا که تبیین نحوه به جریان یافتن روح حامل نبوغ توجهات را بر این امر معطوف می‌سازد که به نبوغ در قلمرو حضوری و نه حصولی باید پرداخت و لذا به این علت است که واکاوی ماهیت فی‌النفسه آن در چارچوب علم مرسوم و متداول راه به جایی نخواهد برد و البته بنا به ماهیت پیشتر تبیین شده از آن، نیازمند روش‌شناسی خاص خود برای تئوری‌پردازی است که در مقاله دیگری مبسوط به آن پرداخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نبوغ؛ خلاقیت؛ فراحسی؛ ماهیت؛ آزادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The origin and philosophical roots of genius as a source of creativity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahboobeh Vahabi Abyaneh1؛ Mahmoud Motavaseli2 | ||
| 1Assistant professor, Department of Development Entrepreneurship, Faculty of Entrepreneurship, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Department of Institutional and Social Economics, Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| ABSTRACT Objectives: The phenomenon of genius has persisted throughout history, with individuals of exceptional intellect contributing to significant advancements and creative endeavors across different time periods. The rise of exceptional individuals across various domains, including art, mysticism, philosophy, and groundbreaking concepts in the humanities, has often been seen as either fanciful legends or interpreted through a superstitious perspective as divine beings and their guiding spirits. This stems from a lack of understanding of the true nature and essence of genius. The supersensible nature of genius has kept it safe from the grasp of empirical tests; thus, the remarkable effects produced cannot be attributed to any specific cause within the framework of causal relationships. How beautiful it is that this very statement illustrates the distinction and boundary between the natural sciences and the humanities. The natural sciences, as the pride of the age of empiricism, rely on the scientific assertion that every effect has a cause, leading to the discovery of thousands of inventions and the laws governing phenomena—laws whose understanding transformed human dominion over events into dominion over occurrences. However, this is not the case in the humanities, where humans are the agents and causes of every effect they have created and brought into existence. This article aims to recognize and explore this boundless power within human existence. A power that belongs to the noumenal aspect of humanity, whose impact is thousands of times greater than discoveries in the natural sciences. Genius that requires the Idea of freedom for its emergence and manifestation An essence that demands specific conditions for its emergence and manifestation, with a clear example being the intellectual and cultural revolution and the reaching of the peak and perfection, as well as the emergence and birth of seeds of thought, especially in philosophy. Therefore, can we rely on anything other than the understanding of the truth of its nature for the formulation, creation of systematic order, and theorizing about genius? A truth that lies hidden behind appearances and opens a window to absolute, immortal, stable, and eternal knowledge beyond the confines of time and space. A theoretical comprehensiveness that, a priori, prepares the form and structure for giving meaning to life, alas, the pursuit of this concern is the preoccupation of only a few individuals; this is because the application of thought and rational reasoning within the framework of conventional science and the deciphering of purely objective phenomena holds legitimacy. Methodology: The pursuit of truth at the level of appearances leads to reliance on the methods of induction and deduction; however, the limitations of this mode of inference become evident when the nature and essence of the subject are different, and this understanding arises that every phenomenon, in appearance, has an essence in its depths. Therefore, we have two paths: First, it should be noted that, like Commons, and through experience and the ideals arising from it, Genesis and formation can be found in the depths of appearances. Then, Synthetic knowledge can be achieved by synthesizing the thesis and concepts in the realm of theoretical reason principles. Alternatively, one could adopt Kant's method of comparative analysis of moral laws with natural laws, preparing forms as a priori synthetic knowledge, and extracting the principles and arguments necessary for theorizing. The second path is to adopt a comparative analytical approach to moral laws and natural laws, as Kant did, preparing forms and structures as a priori synthetic knowledge and extracting the principles and arguments necessary for theorizing. The methodology of this study is based on the second approach. For this reason, it ultimately directs attention to the importance of immediate knowledge compared to acquired knowledge, to marginalize experience and rational reasoning. Results: results in this research indicate that explaining the supersensible nature of genius will not be possible unless a developed process of thoughts can play a role scientifically (not within the conventional science framework) and within a systematic and unity-creating framework, revolving around free play between imagination and understanding. This process aims to enable the utilization of existential capacities and latent talents. In this process, imagination, through the mediation of the perfection of reason and the flow of the spirit-carrying genius, targets a supersensible understanding and an absolute truth without resorting to sensory perceptions or even the rational knowledge of reasoning, aiming for an infinite goal. Conclusions: The results of this research find meaning in connection with the findings presented. It emphasizes that explaining how the spirit carrying genius flows directs attention to the fact that genius should be addressed in the realm of presence rather than abstraction. For this reason, exploring its nature in the framework of conventional science will lead nowhere. Moreover, due to the nature previously explained, it requires a specific methodology for theorizing, which has been elaborated upon in another article. Keywords: Genius, creativity, super sensibility, nature, immediate knowledge, Freedom | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Genius, creativity, super sensibility, nature, Freedom | ||
| مراجع | ||
|
افلاطون، سیدحسینی، ر. (1372). کلک فلسفه، رساله ایون. کلک، 40(1)، 9-24. https://www.noormags.ir /view/fa/articlepage/297387 کاسیر، (1370). فلسفه روشنگری. ترجمهی موقن، تهران. انتشارات نیلوفر.
هارتناک، یوستوس، (1394)، نظریه معرفت در فلسفه کانت، ترجمهی غلامعلی حداد عادل، چاپ چهارم، تهران: انتشارات فکر روز.
Allison, H. E. (2001). Kant's theory of taste: a reading of the Critique of aesthetic judgment. Cambridge University Press . https://doi.org/10.1017/CBO9780511612671
Arendt, H. (1989). Lectures on Kant's political philosophy. University of Chicago Press . https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/L/bo5961567.html
Bruno, P. W. (2010). Kant's concept of genius: its origin and function in the third Critique. Bloomsbury Publishing . https://books.google.com/books?id=4IILP9j0UwUC
Desmond, W. (1998). Kant and the Terror of Genius: Between Enlightenment and Romanticism. Na. In Kants Ästhetik. Edited by Herman Parret. Berlin: Walter de Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110907902.594
Frieden, K. (1985). Genius and monologue. Cornell University Press. https://surface.syr.edu/books/12
Gerson, L. P., Boys-Stones, G., Dillon, J. M., King, R., Smith, A., & Wilberding, J. (2017). Plotinus: The Enneads. Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9780511736490
Hofstadter, Albert and Richard Kuhns, eds. (1964). Philosophies of Art and Beauty: Selected Readings in Aesthetics from Plato to Heidegger. Chicago, IL: University of Chicago Press. https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/P/bo3616553.html
Kant, Immanuel. (1929).Critique of Pure Reason. Translated by Norman Kemp Smith. New York St. Martin’s. https://doi.org/10.1017/CBO9780511804649
Kant, I. (2006). Anthropology from a pragmatic point of view. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511809569
Kant, I. (1996). An answer to the question: What is enlightenment? (1784). Practical philosophy, 11-22. https://doi.org/10.1017/CBO9780511813306.005
Kant, I. (1987). Critique of judgment. Hackett Publishing. https://hackettpublishing.com/critique-of-judgment
McLear, C. (2015). Kant: philosophy of mind. Internet Encyclopedia of Philosophy. https://philarchive.org/rec/AUTKPO
McMahon, D. (2013). Divine fury: A history of genius. Constellation.
https://books.google.com/books?id=eZLSDQAAQBAJ
Paul, E. S., & Kaufman, S. B. (2014). Introducing the philosophy of creativity. The philosophy of creativity: New essays, 3-15. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199836963.001.0001,
Young, E. (1968). Conjectures on original composition. In The Complete Works Poetry and Prose. Vol. 2. Hildesheim: Georg Olms Verlagsbuchhandlung. https://books.google.com/books?id=a4Q7AAAAYAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 102 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 58 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب