
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,694 |
تعداد مقالات | 72,250 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,267,272 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,110,271 |
تکوین محله آناهیتا: آوارگی، طرد و حاشیهنشینی | ||
بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
دوره 15، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 77-96 اصل مقاله (1020.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2024.370815.671204 | ||
نویسندگان | ||
سیاوش قلی پور* 1؛ وکیل احمدی2؛ وجیهه سلیمانی3 | ||
1گروه جامعه شناسی دانشگاه رازی | ||
2عضو هیئت علمی دانشگاه رازی | ||
3گروه جامعه شناسی | ||
چکیده | ||
این مقاله به مراحل شکلگیری محله آناهیتا در کلانشهر میپردازد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آراء هانری لوفور دربارۀ «تولید فضا» است. روش پژوهش مردمنگاری و فنون گردآوری داده مشاهده و مصاحبه هستند. یافتههای پژوهش نشان میدهند: در نتیجه افزایش جمعیت شهر کرمانشاه در دهههای 40 و 50 خورشیدی مدیریت شهری در دشت «خورهسو» شروع به شهرکسازی کرد. شهرک آناهیتا توسط شرکت انبوهساز آکوپال برای امرای ارتش در منتهیالیه شمالغربی کرمانشاه ساخته شد. با شروع جنگ تحمیلی، آوارگان شهرستان قصر شیرین در این شهرک اسکان داده شدند. آنان به مرور به بازتقسیم واحدهای مسکونی روی آورند تا بتوانند جمعیت بیشتری را در آن جای دهند. به مرور مردم زمینهای خالی و اطراف شهرک را به دور از نظارت شهرداری ساختند. سال 1373 شهرداری نظارت محله را بر عهده گرفت و اجازه ساخت و ساز خارج از محدوده را ممنوع کرد و نامگذاری معابر، انشعاب آب، برق و گاز را بر عهده گرفت. مشکل مالکیت سبب شد که شهرداری نتواند بر ساخت طبقات نظارت کند و فعالیت چندانی در زمینه ساخت فضای سبز، فضای آموزشی و بهداشتی نداشت. سرانجام مردم در چنین وضعیتی به شیوههای خارج از استانداردهای شهرسازی محلهای کمبرخودار آناهیتا را به شکل کنونی بنا نهادند که در زمره محلههای حاشیهنشین است. | ||
کلیدواژهها | ||
"بازتقسیم"؛ "حاشیه نشین"؛ "فضا"؛ "کرمانشاه"؛ "محله" | ||
عنوان مقاله [English] | ||
تکوین محله آناهیتا: آوارگی، طرد و حاشیهنشینی | ||
نویسندگان [English] | ||
siavash gholipoor1؛ vakil ahmadi2؛ vajihe soleymani3 | ||
1sociology, razi university | ||
2sociology | ||
3sociology | ||
چکیده [English] | ||
این مقاله به مراحل شکلگیری محله آناهیتا در کلانشهر میپردازد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آراء هانری لوفور دربارۀ «تولید فضا» است. روش پژوهش مردمنگاری و فنون گردآوری داده مشاهده و مصاحبه هستند. یافتههای پژوهش نشان میدهند: در نتیجه افزایش جمعیت شهر کرمانشاه در دهههای 40 و 50 خورشیدی مدیریت شهری در دشت «خورهسو» شروع به شهرکسازی کرد. شهرک آناهیتا توسط شرکت انبوهساز آکوپال برای امرای ارتش در منتهیالیه شمالغربی کرمانشاه ساخته شد. با شروع جنگ تحمیلی، آوارگان شهرستان قصر شیرین در این شهرک اسکان داده شدند. آنان به مرور به بازتقسیم واحدهای مسکونی روی آورند تا بتوانند جمعیت بیشتری را در آن جای دهند. به مرور مردم زمینهای خالی و اطراف شهرک را به دور از نظارت شهرداری ساختند. سال 1373 شهرداری نظارت محله را بر عهده گرفت و اجازه ساخت و ساز خارج از محدوده را ممنوع کرد و نامگذاری معابر، انشعاب آب، برق و گاز را بر عهده گرفت. مشکل مالکیت سبب شد که شهرداری نتواند بر ساخت طبقات نظارت کند و فعالیت چندانی در زمینه ساخت فضای سبز، فضای آموزشی و بهداشتی نداشت. سرانجام مردم در چنین وضعیتی به شیوههای خارج از استانداردهای شهرسازی محلهای کمبرخودار آناهیتا را به شکل کنونی بنا نهادند که در زمره محلههای حاشیهنشین است. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
"بازتقسیم", "حاشیه نشین", "فضا", "کرمانشاه", "محله" | ||
مراجع | ||
اباذری، یوسف و قلیپور، سیاوش (1391). «فضای اجتماعی شهر کرمانشاه در عهد قاجار»، پژوهشهای انسانشناسی ایران، شماره 2، صص 37- 9.
الدن، استوارت (1395). «سیاست فضا وجود دارد، زیرا فضا سیاسی است»، درآمدی بر تولید فضای هانری له فور، ترجمهی آیدین ترکمه، تهران، تیسا.
آمایش سرزمین (1396). نظام شهری، سازمان برنامه و بودجه، استان کرمانشاه.
ژلنیتس، آندری (1395). «تولید فضای هانری لوفور»، درآمدی بر تولید فضای لوفور، گردآوری و ترجمه: آیدین ترکمه، چاپ دوم، تهران: تیسا.
فرمیهنی فراهانی، بهزاد و صرافی، مظفر (1400). «نقش طرحوارههای ذهنی در تولید فضا (نقد سهگانهی فضایی لوفور از منظر مکتب ویگو تسکیایی شناخت)»، نشریۀ علمی معماری و شهرسازی ایران، دوره 12، شماره 1، بهار و تابستان 1400، صص 21- 5.
فیروزنیا، قدیر و همکاران (۱۳۹۵). «تأثیر جنگ تحمیلی بر روند رشد و توسعه اقتصادی سکونتگاههای روستایی مطالعه موردی: شهرستان قصرشیرین»، مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، سال یازدهم، شماره ۳۷، زمستان ۱۳۹۵، صص ۱۱۸-1۰۳.
قلیپور، سیاوش (1396). «سازماندهی فضای شهر کرمانشاه در دورهی پهلوی اول»، پژوهشهای انسانشناسی ایران، دوره 7، شماره 1، بهار و تابستان 1396، صص 71-51.
قلیپور، سیاوش و زارع، معصومه (1392). «برنامههای توسعه و فضای شهری در کرمانشاه (1335 تا 1345)»، مطالعات جامعهشناختی (علمی- پژوهشی)، دوره 195، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391، صص 258- 231.
قلیپور، سیاوش و همکاران (1393). «بازگشت طردشدگان، ظهور سکونتگاههای غیررسمی در کرمانشاه»، مطالعات جامعهشناختی، دوره 21، شماره 1، بهار و تابستان 1393، صص 87- 63.
قلیپور، سیاوش، احمدی، وکیل؛ کریمی، جلیل(1398). «تحلیل اقتصادی_ سیاسی نظام شبکه شهری استان کرمانشاه (1335 تا 1395)»، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل، دورۀ اول، شماره اول، صص 54-27.
کریمی، جلیل و همکاران (1396). «تهیدستان شهری (نگاهی تاریخی و جمعیتشناختی به حاشیهنشینی در کرمانشاه)»، دو فصلنامه پژوهشهای جامعهشناختی معاصر، سال ششم، شماره 11، پاییز و زمستان 1396، صص 26-1.
کلانتری، عبدالحسین و همکاران (1396). «از مطالبهی حق به شهر تا شکلگیری انقلاب شهری (شهر تهران، سال 1357)»، فصلنامهی مطالبات جامعهشناختی شهری، سال هفتم، شماره بیست و سوم، صص 77-53.
گاتدینر، مارک (1394) «مارکس زمان ما: هانری لوفور و تولید فضا، کتاب درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور»، گردآوری و ترجمه: آیدین ترکمه، چاپ دوم، تهران: تیسا.
لوفر،هانری (1391). تولیدفضا، گردآوری وترجمه: آیدین ترکمه، تهران: تیسا.
مریفیلد، اندی (1400). آنری لوفور، مقدمهای انتقادی، ترجمهی امین علی محمدی، تهران: همشهری.
مشاور تدبیر شهر (1382). گزارش امکان سنجی طرح توانمند سازی اسکان غیر رسمی کرمانشاه، وزارت مسکن و شهرسازی.
Bogden, R and Taylor, S. (1977). Introduction to Qualitative Research Method, New York: Wiley.
Brewer, J (2005). Ethnography, Open Univwesity Press.
Clark, J and Clark , B (1969). Kermanshah: A provicinal city in Iran, Durham University.
Fetterman, D (2010), Ethnography, London: Sage.
Hammersly, M. and Atkinson, P. (2007). Ethnography: Principle in Practice, London: Tavistok.
Lefebvre, H (1996), Writings on Cities, Oxford, Blackwell. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 104 |