پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,693 |
| تعداد مقالات | 72,239 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,221,909 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,051,269 |
کنش‌مندیِ زنانِ خانواده در تعاطی با پیشران‌های حکمرانی در عصر صفویه | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 26، اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2025.388317.459899 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا سادات کشاورز* 1؛ مسلم طاهری کل کشوندی2 | ||
| 1دکترای تخصصی گروه تاریخ تشیع، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2استادیار گروه شیعه‌شناسی، دانشکدۀ الهیات، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: تأمل بر خانواده به مثابه زیستِ پایه، نیازمند نگاه به تاریخ اجتماعی است اما گم گشتگیِ بُعد اجتماعیِ تاریخ در ایران، مانعی سرسخت در برابر این تأمل بوده است. خانواده بهرغم آنکه همواره به‌عنوان اجتماعِ پایه معرفی می‌شود، نهادی بهغایت اثرگذار در زیست عمومی جامعه است و مقیاس خُردِ آن به‌‌معنای کم اهمیت بودن آن نیست و دقیقاً به همین سبب، اثرگذاری-های متقابل این نهاد با دیگر نهاد، همواره محل اندیشه‌ورزی بوده است. خانواده بهرغم آنکه همواره به‌عنوان اجتماعِ پایه معرفی می‌شود، نهادی بهغایت اثرگذار در زیست عمومی جامعه است و مقیاس خُردِ آن به معنای کم اهمیت بودن آن نیست و دقیقاً به همین سبب، اثرگذاری-های متقابل این نهاد با چهار نهاد مطرحِ دیگر در جامعه‌شناسی، همواره محل تتبع و اندیشه-ورزی بوده است. از اساس جامعه‌شناسی استانداردهای سخت‌گیرانه‌ای برای انتساب عنوان نهاد به برخی ساختارها داشته است و تنها پنج ساختار موفق به کسب سایر این استانداردها شده‌اند که عبارت از نهاد سیاست، نهاد اقتصاد، نهاد آموزش، نهاد دین، و نهاد خانواده هستند. حتی صرف عظمت ساختارهایی غیر از خانواده که جامعه‌شناسی عنوان نهاد را به آنها اطلاق کرده است می‌تواند گویای اهمیت خانواده در این مجموعه باشد. بخشی از این اهمیت ناشی از آن است که خانواده می‌تواند منشأ کنش‌هایی باشد که در صورت تداوم و محیا بودن شرایط، سایر نهادها را متأثر سازد. به‌عنوان مثال و متناسب با موضوع پژوهش حاضر، کنشهای زنان به عنوان جزء اساسی خانواده، در صورت تنوع و در صورت شکستن برخی قالب‌های مکرر می-تواند بر نهادهایی با مقیاس‌های بزرگتر نیز تأثیر بگذارد. خانواده در عین حال می‌تواند محل اثرپذیری از سایر نهادها نیز باشد و فی‌المثل نوع سیاست‌گذاری‌های ساختار حکمرانی می‌تواند به پیشران‌هایی در حوزه خانواده بدل شود. روش‌شناسی: بر این اساس، سؤال اصلی پژوهش آن است که آیا کنشهای زنان عصر صفوی یکدست بوده است یا متنوع؟ و آیا نسبتی احتمالی میان این کنش‌ها با پیشران‌های حکمرانی صفویه وجود داشته است؟ پژوهش حاضر بر این فرضیه که نسبت‌هایی میان کنش-های زنان با پیشران‌های حکمرانی در عصر صفویه وجود دارد، تمرکز کرده است اما در ادامه، کنش سنتی و عاطفی را جستجو کرده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به اعتبار تحلیل داده‌های تاریخی در نظریه ماکس وبر، گویای وجود کنش زنانِ عصر صفوی بهرغم برخی کلیشه‌های محدودکننده خانواده است. یافته‌ها: رویکرد بینارشته‌ای پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن نظریه سنخ‌بندی انواع کنش‌ها توسط وبر و جستجوی این کنش‌ها بر اساس داده‌های کم‌شمار مربوط به زنان دوره صفویه سعی در انعکاس این معنا داشت که صفویه بهرغم آنکه نمونه‌ای نسبتاً درخشان از دگرگونی-های کم سابقه در سپهر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است به نظر می‌رسد آنجا که نوبت به گشودن دروازه نقش‌های متهورانه به روی زنان است مواجهه‌‌ای بسیار تخفیف‌آمیز داشته است. زنان را تنها شایسته نقش‌هایی محدود به چارچوبه خانواده دانسته و در چارچوبه گفته شده نیز صرفاً به نقش‌های محول بسنده کرده است و چنین وضعیتی را عمدتاً از طریق برخی پیشران‌های حکمرانی ایجاد نموده است.کنشهای سنتی و کنشهای عاطفی عموماً تابعی از پیشران‌هایی چون پایگاه اخباری صفویه و اِعمال قوانین محدودیت‌زا بوده‌اند. این کنش‌ها متأثر از پیشران‌هایی چون تربیت فرزندان تا مرحله‌ای، فرزندآوری، ظرفیت‌های جنسی، خانه‌داری، فعالیت‌های یدی، دامداری، زراعت، پشم‌ریسی و نظایر آن و مادرانگی درباره کنشهای سنتی و عاطفی یادشده می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیشران حکمرانی؛ خانواده؛ زنان؛ کنش‌مندی؛ کنشِ سنتی؛ کنشِ عاطفی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The activity of family women in dealing with the drivers of governance in the Safavid era | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zahra sadat keshavarz1؛ muslim taheri2 | ||
| 1Ph.D. in History of Shi'ism, Faculty of Literature and Humanities, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Shia Studies, Faculty of Theology, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Objective: Reflecting on the family as a basic life requires looking at social history, but the loss of the social dimension of history in Iran has been a stubborn obstacle to this reflection. Despite the fact that the family is always introduced as the basic community, it is an institution that is extremely influential in the public life of society, and its small scale does not mean that it is unimportant, and precisely for this reason, the mutual effects of this institution with other institutions have always been a place of reflection. Despite the fact that the family is always introduced as the basic community, it is an institution that is extremely influential in the public life of society, and its small scale does not mean that it is unimportant, and precisely for this reason, the mutual effects of this institution with four other prominent institutions in sociology have always been a place of investigation and reflection. Basically, it can be said that sociology has strict standards for assigning the title of institution to some structures, and only five structures have succeeded in obtaining the other standards, which are the political institution, the economic institution, the educational institution, the religious institution, and the family institution. Even the sheer magnitude of structures other than the family to which sociology has assigned the title of institution can indicate the importance of the family in this complex. Part of this importance is due to the fact that the family can be the source of actions that, if the conditions are continuous and available, affect other institutions. For example, and in line with the subject of the present study, the actions of women as a fundamental part of the family, if diversified and if some repeated patterns are broken, can also affect institutions with larger scales. At the same time, the family can also be a place of influence from other institutions, and for example, the type of policies of the governance structure can become drivers in the family area. Methodology: Accordingly, the main question of the research is whether the actions of women in the Safavid era were uniform or diverse? And was there a possible relationship between these actions and the drivers of Safavid governance? The present study has focused on the hypothesis that there are relationships between women's actions and the drivers of governance in the Safavid era, but has also searched for traditional and emotional action. The present study, using a descriptive-analytical method based on the analysis of historical data in Max Weber's theory, indicates the existence of women's actions in the Safavid era despite some restrictive family stereotypes. Findings: The interdisciplinary approach of the present study, based on Weber's theory of categorization of types of actions and searching for these actions based on limited data related to women of the Safavid period, tried to reflect the meaning that despite the Safavid era being a relatively brilliant example of unprecedented changes in the political, social, and cultural spheres, it seems that when it comes to opening the door to courageous roles for women, it has had a very condescending approach and considered women worthy only of roles limited to the family framework and within the said framework, it has been content with only assigned roles and has created such a situation mainly through some governance drivers. Traditional actions and emotional actions have generally been a function of drivers such as the Safavid news base and the implementation of restrictive laws. These actions are influenced by drivers such as raising children in stages, childbearing, sexual capacities, housekeeping, manual activities, animal husbandry, agriculture, wool spinning, and the like, and motherhood regarding the aforementioned traditional and emotional actions. Key words: family, activism, traditional action, emotional action, driving force of governance, Safavid. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Drivers of governance, family, women, activism, Traditional Action, Emotional Action | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 72 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب